KASÎDELER
1
B SM LLAH ’R-RÂHMÂN ’R-RÂHÎM
- Mihr ü meh kim âlemi pür-nûr eder her rûz u eb
Encüm ü ebnemle ho tesbîh ederler rûz u eb - Küfr ü îmân hem celâliyle cemâlin bendesi
Mihr ü meh mengû-” gûî iki çâker rûz u eb - Mihr ü mehdir emse-i cildi kitâb-” hamdinin
Kudretinden muhtasâr bir hoça defter rûz u eb - Mâh sakkây”-y” safâd”r çeme-i mihre var”p
Gülen-i dehri eder irvâ-y” Kevser rûz u eb - Mihr ketî mâh sandâl âsumân bahr-” kerem
Nakl ederler nimet-i Yezdân” yekser rûz u eb - Mihr ü meh gâhî ufûl ü geh gurûb ile geçip
Dâimâ buhrân-” “innî”ye verir fer rûz u eb - Mâh sevdâ-y” ubûdiyyetde mihr âte-feân
Nûr-” evkiyle cihân pür-zîb ü zîver rûz u eb - Mihr eker-rîz –i midhat mâh îrîn kam-” ükr
Birbiriyle oldular çün ir ü ekker rûz u eb - Mihr ü mehden sanmâ ey bîgâne-i tavr-” edeb
Gencefe-bâzî eder çarh-” sitemger rûz u eb - Belki mihr ü mâh” etmidir zebân ile dehân
Pîr-i çârh âyât-” lutfun eyler ezber rûz u eb - Mihr ü meh sanma felekde kûçegerd-i herze-tâz
H”dmet üzre iki t”fl-” hâne perver rûz u eb - Mihr ü meh pervâne-i em-i tecellî-i Hudâ
Anun için devr eder kiver-be-kiver rûz u eb - Mâh mizâb oldu dolâb-” sipihre mihr delv
Nûr ifâza eyler âfâka serâser rûz u eb - Mihr ü mehden feyz al”p pes bu giyâh ile zemîn
Bîn zebân ile Hudâyâ hamd ederler rûz u eb - Müstefid-i mihr olsun mâh ber kavl-i hakîm
Mihri kim irâk ile k”ld” münevver rûz u eb - Mihr ü mâh” eyledi emri çü urcûn-” kadîm
Oldular fermân-” Mevlâyâ musahhar rûz u eb - Çarha sordum mîhr ü meh nâm” iki ulvî güher
Nak-” kudret ân”n etmi neyle ber-ter rûz u eb - Mihr ü meh gülmîh-i süllemdir dedi mirâc”na
Ol Resûlün kim cihâna bah eder fer rûz u eb - Hâzret-i sultân mihr ü meh gulâm ü ar ü fer
Kim per-i Cibrîli eyler bâli-i per rûz u eb - Nûr-” mihr-i subh-” mâ evhâ meh-i esrâ ki ol
Olmâsa ak” kef-i efsûs ederler rûz u eb - Pehlevân-” Kâbe kavseyn mâh çevgân mihr gûy
Ol ki râh” sidrede cevlân eyler rûz u eb - Mihr ü meh nâleyn Ar-ârâmgeh ü Kürsî-vekâr
Böyle der huddâm”na kerrubîyân her rûz u eb - Mu’cizât” vasf”d”r çarhûn medâr-” gerdii
Mihr Hayber meh gazâ-y” Bedri söyler rûz u eb - Mihr ü meh dâim tehâlüf üzre eylerken güzer
H”tta-i adlinde seyr eyler berâber rûz u eb - Hey ne hayret-bah mihr ü meh mübârek unsuru
K”ld” ebri dest-i kudret sâye-perver rûz u eb - Hâne-i zeyndir sipihr ü mihr ü meh ebrû vü ser
Zeyn-pû olm” Burâk”na serâser rûz u eb - Mihr burc-” “Ved-duhâ” vü mâh” Vel-leyl”-i münîf
Es-sala eyler cenâb”na melekler rûz u eb - Mihr ü meh olsa sadef deryâ-y” nûr olsa cihân
Olamazd” gevher gevher-i ak”na masdar rûz u eb - Lik mâhz-” dâd-” Hakd”r kalbî mihr ü çem-i mâh
Oldular envâr-” ihsân”na Mâhzar rûz u eb - Sâlikân-” râh”na mihr ile mâh berk-i sefer
Pa-bürehne H”zr u Clyâs oldu rehber rûz u eb - Mâh u mihri dü gül-i rûy-” sefîdi neylesin
Hâk-” pây”na eder ihdâ felekler rûz u eb - Mih ü meh encüm felek hurîd-i çarh-” himmeti
Oldu esfîd ü siyâh-” nûri yekser rûz u eb - Pâye-i s”dk u safâda mihr ü meh Bûbekr Ömer
Dah” Zinnûreyn lutfiyle mübeer rûz u eb - Pençe-i îr-i Hudâd”r mihr ü mehdir Zülfikâr
Çem-i hussada bu mana günden ezhar rûz u eb - Mihr ü meh leker ehenâhâ efâat-perverâ
Ey ki zât”n mâni-i Levlâke mâzhar rûz u eb - Mâh-” sadr”nda” elem nerâh “ “yân çün mihr-i ak
Kalb-i pâk”n Li mâ Allâh ile hô-ter rûz u eb - Mihr hüsnün mâh-” imân-” kâbûlîdir garaz
Âlem-i lâhûtdan bu arz-” muhz”r rûz u eb - Âfitâba mihr ü mâh” ile teber berdû olup
Nüh felek seyyâh-” ak”nd”r gezerler rûz u eb - Sald” pertev mihr-i zât”n kurs-” mihr ü mâha çün
Sâyedir kim düdü rûy-” hâke yer yer rûz u eb - Mihr olur ak”nla sergerdân mehdir sîne-çâk
Âdem ü âlem tufeylindir serâser rûz u eb - Top mihr ü tîg mehdir dest-i âte destdir
Lekerin olmâz m” a’dâyâ muzaffer rûz u eb - Mihr-i re’yin mâh-” akl-” evvele vermezse feyz
Gird-i hayretde kal”r bî-nûr bî-fer rûz u eb - Mihr ü mehdir bu sipihrin nûr-” ayn” neyleyim
Bilirem vallâh olmâz sana mefhar rûz u eb - Mihr ü mehdir bâl ü per ankâ-y” beyt-i na’t”na
Lîk evc-i aczdan pervâz ederler rûz u eb - Mihr i manî vü meh-i mazmûn olmâzd” bedîd
Tâb’a vasf”nçün tulû eyler serâser rûz u eb - Mihr ü meh-ve çâker-i ehzâdegân”n add olup
Es’ad olsun Gâlib ey Hâh-” Peyember rûz u eb - Mâh-” tâb’”m Mâhzar olsun nûr-” mihr-i mihrine
Tâ olam kevneynde mes’ûd ü bîhter rûz u eb - Mihr ü mehden sâfterdir s”dk u ihlâs”m velî
Oldum isyân-” peyâpeyle mükedder rûz u eb - Mihr ü meh-ve gark-” nûr olsa nola dest-i du’âm
Çün usâta lutf u ihsân”n mukarrer rûz u eb - Acz”n ikrâr eyle ey dil mihr ü mâh oldu tamâm
Dah” âgâz-” medîhinde suhan-ver rûz u eb - Kûs-” mihr ü meh çal”nd”kça bu nevbethânede
Geh ma’â u geh libâs olup mükerrer rûz u eb - Hevk u âdîlerle dâim çarha mihr ü mâh”na
Bendegân”n” bah k”ls”n hil’at efser rûz u eb - Mâh sâî-i selâm ü mihr olup peyk-i dürûd
Kâm-yâb olsun kâbûliyle bu kemter rûz u eb
2
DER-VASFI- ERÎF- HAZRET- EBUBEKR S-SIDDÎK
RAZIYÂLLAHU TEÂLÂ ANHÜ - S”dk ile mâ sadak-” safâd”r S”ddîk
Sîne-i sâf ile sadrü’l-hülefâd”r S”ddîk - Sânî isneyn Muhammed dedi Hallâk-” azîm
Cz hümâ kavlini seyr et ne hümâd”r S”ddîk - Bakd” tecrîdîne sükkân-” semâ giydi hasîr
Ol kadar müntesib-i Âl-i Âbâd”r S”ddîk - Bir velidir ki” Velâ tahzen” ana oldu hitâb
Nass-” Kur’ân ile mâkbûl-i Hudâd”r S”ddîk - Zevki irfân” ile k”ld” resûl-i tasdîk
Hüphesiz matla’-” envâr-” vefâd”r S”ddîk - Yevm-i bedr ald” arî üzre cenâb-” Ahmed
Rek-i ems ü kamer ü ar ü semâd”r S”ddîk - Csm-i bât”ndan al”p feyz-” zuhûru imdâd
Samt ile mürid-i erbâb-” Hudâd”r S”ddîk - Sözü hemseng-i güher olduIuna âhiddir
Sadef-i leblerin âheste küâd”r S”ddîk - Ehl-i red ile olan harbî delîl-i vâz”h
Hubb-” Hakk hilât-i hass”na sezâd”r S”ddîk - Feth-i ebvâb-” kerâmetidir el-yevm neser
Âinâ-y” harem-i hass-” vilâd”r S”ddîk - “Ekrizullâhda” sermâyesinin etdi î’sâr
Sûreti-i müntehâb-” fakr ü fenâd”r S”ddîk - Me-arefnâ ki bak el-aczü anil idrâke
Bir niyâm içre meger tîg-i dü-tâd”r S”ddîk - Etmeden mû’cize bürhân” taleb k”ld” kabûl
Öyle bir müsteîd-i terk-i sivâd”r S”ddîk - Pîvâ bîlmeyen ol zât” Müselmân olmâz
Lafz-” tevhîde meger sûret-i Lâ’d”r S”ddîk - Çâr-yâr ile olur beyt-i Hudâ çar- erkân
Ümredir anda Ömer ayn-” Safâd”r S”ddîk - Lafz-” müminde odur mâ-sadaka-” pî-i zuhûr
Heyh manâs”na en akdem edâd”r S”ddîk - Cedd-i a’lâs”d”r ol Hâzret-i Mevlânân”n
Mazhar ü müzhir-i esrâr-” safâd”r S”ddîk - Andan al himmet-i seyr-i melekûtu Gâlib
S”rr-” mi’râc-” resûl-i dü-serâd”r S”ddîk
3
DER-VASF-I ERÎF- CENÂB-I HAZRET-
MEVLÂNÂ KUDD SE SIRRÂHU’L-ÂLÎ - Mâhzar-” ak-” Hudâ Hâzret-i Mevlânâd”r
Menba’-” s”dk u safâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Serteser hükm eden iklim-i Fenâ Fillâha
Hâh-” evreng-i bekâ Hâzret-i Mevlânad”r - Nûr-” irfâna dil-i pâki sipihr-i bâlâ
Merik-i ems-i Hüdâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Heref-i zât ile mâuk-” gürûh-” ervâh
Gevher-i bahr-i vefâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Vâris-i ekmel-i sultân-” rusül âh-” kerem
Hâtem-i tavr-” sehâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Zâhid ü rinde füyûzât-” kemâl-i sârî
Mültecâ-y” zu’afâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Hâk-i dergâh”na rûh sûdedir efrâd-” ricâl
Mürid-i her dü-serâ Hâzret-i Mevlânâd”r - AIniyâ vü fukarâ bende-i dergâh”d”r
Hâh-” dervi-edâ Hâzret-i Mevlânâd”r. - Enbîyâ s”rr”na mîras ile mâlikdir ol
Mazharül-ulemâ Hâzretil Mevlânâd”r - Râhmet -i mahz-” ilâhîden edip istimdâd
Mâye-i lutfu ata Hazret-i Mevlânâd”r - Hâk-i pây”ndan al”r kuhl ü cilâ ehl-i nâzar
Âleme nûr u ziyâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Âsitân”ndan erer cânlara te’sîr-i hayât
Haste-i aka ifâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Mesnevîdir nefes-i pür-meded-i rûhullâh
Dil-i bîmâra devâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Her iki m”sra’”n”n mâ-hasal”d”r dü-cihân
Kam-bah-” dü-serâ Hzaret-i Mevlânâd”r - Cevher-i zât” müberrâ-y” gubâr-” terîk
Ma’ni-i Nef-yi sivâ Hazeret-i Mevlânâd”r - Nây”na û’le-i âvâz”na tût gû-” kabûl
Tûr u Mûsa vü asâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Halka feyz-i ezeli bendelerinden eriir
Mebde-i cûd u recâ Hâzret-i Mevlânâd”r - Hâk-i pây”ndan eder Gâlib ümid-i ihsân
Kân-” Cksîr-i duâ Hâzret-i Mevlânâd”r
4
DER-VASF-I CENÂB-I ER F HAZRET- PÎR-
DEST-GÎR KADDESALLÂHU SIRREHUL AZÎZ - Görünse her ne târafdan cemâl-i Mevlânâ
Gelir zebânlara ism-i celâl-i Mevlânâ - Celâl-i dîn olur Allâh hakk” celle celâl
Göründü kudret-i Mevlâ misâl-i Mevlânâ - Makâm-” fakra eh ü taht-” saltanatda fakîr
Tamâm-” cem’-i üûndur h”sâl-i Mevlânâ - Hezâr secde avâlim semâ’”na hayrân
Ne devr-i mazharîdir vecd ül hâl-i Mevlânâ - Yüzünde zâhir ânun nûr-i pâk-i emsül-ak
Gözünde Hâzret-i Hemsin hayâl-i Mevlânâ - Hülûl ü vahdet ü mahv u fenâ bekâ sanmâ
Visâlden ötedir ittisâl-i Mevlânâ - Hezâr bendesi var dâ’vi-i Enel Hak da
Sened elindeki bâz” makâl-i Mevlânâ - Semâ edip giremez çarha âfitâb dahi
Seher-geh eylemese rûy-mâl-i Mevlânâ - Bu ehre müjde-i feth-i cedîddir Gâlib
Yenikapuda görünmek kemâl-i Mevlânâ
5
MEDH YE- ERÎF- DÎGER Ü N YÂZ NÂME BERÂY-I
CENÂB-I PÎR ÂR F- RÛM KUDD SE SIRRÛHU - Düdüm yine kald”r beni yâ Hâzret-i Monlâ-y” Rûm
Bakmâz deyü bildim seni yâ Hâzret-i Monlâ-y” Rûm - Chsân”na maIrûr olup cürm eyledim ma’zûr olup
Geldim sana mecbûr olup yâ Hâzret-i Monlâ-y” Rûm - Hünkâr-” ehlullâhs”n bir âlî ahenâhs”n
Her hâlime âgâhs”n ya Hâzret-i Monlâ-y” Rûm - Lutfunla mesrûr et hemân avf eylemezsen i yâmân
Cürmün bilip geldim emân yâ Hâzret-i Monlâ-y” Rûm - Oldum kef-i nefse esîr isyân”mâ Mevlâ habîr
Râhm eyle sen ol dest-gîr Hâzret-i Monlâ-y” Rûm - El-hak hatâ etdim hatâ bîn erm ile geldim sana
Sormâ günâh”mdan bana ya Hâzret-i Monlâ-y” Rûm - Sen Gâlib’in mevlâs”s”n sermâye-i ihyâs”s”n
Lutfu kerem deryâs”s”n ya Hâzret-i Monlâ-y” Rûm
6
DER-MEHD- HAZRET- PÎR KADDESÂLLAHU
SIRRÂHU - Ak kim sûret-i Mevlânâd”r
Mâni-i hilkat-i Mevlânâd”r - Cünbî-i dâire-i kevn-ü mekân
Eser-i himmet-i Mevlânâd”r - Bâis-i rif’at-i derviân”n
Heref-i hidmet-i Mevlânâd”r - Dest-efân ol”cak z”ll-i hümâ
Sâye-i devlet-i Mevlânâd”r - Cttifâk ile gürûh-” efrâd
”k-” nisbet-i Mevlânâd”r - Cftihâr eylese Gâlib ne aceb
Bende-i Hâzret-i Mevlânâd”r
7
DER-VASF-I ERÎF- MATBAH-I LATÎF-
TÂRÎKAT-I MEVLEV YYE KADDESELLÂHU
ESRÂREHÜM - Muallâ dûd-mân-” evliyâd”r matbah-” Monlâ
Dil ü câne ocaI-” kimyâd”r mâtbâh-” Monlâ - ÇerâI-” pür-ziyâs” s”rr-” Âte-Bâzdan yanm”
Bütün pervânegân-” aka câd”r matbah-” Monlâ - Anâ rûh-sûdedir âte-perestân-” mâhâbbet hep
Semender-hâne-i mihr-ü vefâd”r matbah-” Monlâ - Çekilmidir simât-” nî’met-i elvân-” âfâka
Halîl-i aka gülzâr-” safâd”r matbah-” Monlâ - Semâ’-” dest-efân” san”rs”n nev-niyâzan”n
Matâr-” tâirân-” kibriyâd”r matbah-” Monlâ - Yeter fakr ehline yüzler karas” mâye-i râhmet
Makâm-” h”dmet-i Âl-i Âbâd”r matbah-” Monlâ - Al”r ehl-i velâyet k”smetin bir bir o dergehden
Kerâmet kân”d”r kenz-i Hudâd”r matbah-” Monlâ - Nihâyet ibtidâya ric’at olmu seyyidül kavme
Bak”lsa zîr-i hatt-” istivâd”r matbah-” Monlâ - Havâlanmâ sak”n âvâre gezme aiyân-gir ol
Kebûter-hâne-i s”dk u safâd”r matbah-” Monlâ - Giren mütâkd”r ol dûd-mâne girmeyen mütâk
Misâl-i Kâ’be bir hayret-fezâd”r matbah-” Monlâ - Tecerrüd-pîe derd-endie lâz”md”r taleb-kârî
Aceb germ-âbe-i ibret–nümâd”r matbah-” Monlâ - Yâram”d”r gürûh-” Mevleviyye tavr-” istiInâ
Kanâ’atden yap”lm” bir bînâd”r matbah-” Monlâ - Nefes-bend-hâmûi bî-nevây” üzre mebnîdir
Fenâ Fillâhd”r ayn-” bekâd”r matbah-” Monlâ - Tasârrufdan te’ârrüfden hezerân pâye ber-terdir
Bîlir ehli ne vâlâ mültecâd”r matbah-” Monlâ - Ubûdiyyet ibâdet s”rf ubûdetdir o menzîlde
Sipihr-i bendegîye irtikâd”r matbah-” Monlâ - Dür ü gevherde mevcudâtda hit ü seng i mermerde
Mükemmel bir serâ-” dil-küâd”r matbah-” Monlâ - Anun her dâne nâr” bir enâr ü hâr” bir güldür
Cefâ resminde bir bâg-” safâd”r matbah-” Monlâ - Olup âdem safâs”n sürmedim Gâlib o firdevsin
Dah” hâlâ gözümde tûtiyad”r matbah-” Monlâ
8
DER-VASF-I HAZRET- SULTÂN VELED
EFÂZÂNALLÂHU B -FÜYÛZÂT H - Ma’den-i lutf u kerem Hâzret-i Sultân Veled
Nev-bahâr-” heme-dem Hâzret-i Sultân Veled - Pertev-i terbîyet-i nûr-” ziyâyâ Mâhzar
Mâh-” hurîd-i âlem Hâzret-i Sultân Veled - Oldu perverde-i âgû-” cenâb-” Hünkâr
Basd” eflâke kâdem Hâzret-i Sultân Veled - Oldu gevhâresi esrâr-” perdeden sîrâb
Nû edip îr-i hikem Hâzret-i Sultân Veled - Nakl eder ehl-i dile tir ü rübâb”n s”rr”n
Ârif-i levh ü kâlem Hâzret-i Sultân Veled - Davî-i fazl”n” te’kîd için eylerse sezâ
Be-ebî ile kasem Hâzret-i Sultân Veled - Eyledi himmet ile devr-i sipihri tanzîm
Hâh-” pervâne-haem Hâzret-i Sultân Veled - S”hhat-i kavline S”ddîk ü Âlidir âhid
Cftihâr etdiIi dem Hâzret-i Sultân Veled - Bendelik saltanât” Gâlib’i k”ls”n ihyâ
Bah edip feyz-i himem Hâzret-i Sultân Veled
9
DER-VASF-I ERÎF- ÂR H- MESNEVÎ CENÂB-I
SMÂ L RUSÛHÎ EL ANKARAVÎ KUDD SE SIRRUHÛ - Ey kâif-i esrâr-” nihân Hâzret-i Hârih
Rû-pû-” tecelli-i iyân Hâzret-i Hârih - Bâ-nûr-” yâkîn sâlik-i etvâr-” hakîikat
Sâhib-kâdem-i kef ü beyân Hâzret-i Hârih - Olmu lakâb”n ilm -i ledûnnîde Rusûhî
Crfân ile memdûh-” cihân Hâzret-i Hârih - Var erhine hem mesnevî-i pîrde îmâ
Hem her sühenin mâhrem-i cân Hâzret-i Hârih - Hem nâm-” zebîh olduI”nu eyledi icrâ
Zemzem gibi bu nutk-” revân Hâzret-i Hârih - Vasf”n bu vilâyet de velâyetle degil mi
Ser-menk”be-i Mevlevîyân Hâzret-i Hârih - Var ise senin cevher ü tahkîklerindir
Rek-âver –i yemm g”bta-i kân Hâzret-i Hârih - Te’vîline tevfîkine hayrân olur âdem
Pür- fazl u hüner nâdiredân Hâzret-i Hârih - Hakka ki erîatda târîkatda meseldir
Etmek ile def’-i halecân Hâzret-i Hârih - Her beyt birer mihr ü ân”n pertevi erhin
Eyler nice dilde leme’ân Hâzret-i Hârih - Mükil komay”p mesnevî-i pîrde hakka
Helâl eyledi bî-reyb gümân Hâzret-i Hârih - Badan baa yâkût u zümrrüdle komudur
Cân kâ’besine seng-i niân Hâzret-i Hârih - Geçdi nice devrân dah” el’ân yine sensin
Ser-kâfile-i nükte-verân Hâzret-i Hârih - Tafsîl eden icmâlini tafsîl eder el-hâk
Anlar bunu rindân-” zemân Hâzret-i Hârih - Sultân-” Semâ’înin edip dergehin ihyâ
Tâ arda etdi deverân Hâzret-i Hârih - Cskender ü H”zr âb-” hayât isteyen â”k
Gel bundad”r etme cevelân Hâzret-i Hârih - Gâlib sanâ bir bende-i nâçîzdir el-hâkk
Crâd”na olmu nigerân Hâzret-i Hârih - Lutfeyle o mahcubu b”rakmâ nâzar”ndan
Ey kâif-i esrâr-” nihân Hâzret-i Hârih
10
DER-MEDH- EVSÂF-I ERÎFE- GAVVÂS-I BAHR-
MÂNEV CENÂB-I ÂR H- MESNEVÎ SMÂ L
ANKARAV KUDD SE SIRRUHÛ - Merhâbâ ey muktedâ-y” â”kan-” Mevlevî
Heyh Csmâil-i ârih kâhramân-” manevî - Merebîndir çeme-i irfân feyzin mâksimi
Kalb-i pâkin vâris-i mîrâs-” genc-i Mesnevî - Mâhzar-” H”zr-” hayât oldur gel istersen delîl
OlduIudur tekye-i Cskenderîde münzevî - Mahber-i fasl”ndan etsin bâde-i tahkîki nû
Zanneden efsâne-i câm-” bî-nefâd-” Hüsrevî - Der gören mecmuâ-i esrâr”n” budur hemân
“Tâmmetül-Kübrâ” da cem olan kibâr-” kübrevî - Mesnevînin yek-be-yek erh eyleyen ebyât”n”
Ar-” alâs”nda olmu çarh-” ak”n müstevî - Ayr” dümez zerresi metnin sevâd-” erhine
Sâye salm” guyiyâ ol âftâb”n pertevi - Süllem-i ebyât” tatbîk eyleyip ayâta hep
Her sözü olmu delîl-i tâm u burhân-” kavî - Himmetin H”zr eyleyip ey rehnümâ-y” sâlikan
Koymâ bî-kes Gâlib-i gümgete-râh-” keç-revi
11
KASÎDE- MEHTÂB YYE DER-VASF-I ERÎF-
SULTÂN SELÎM HÂN-I SÂL S Ü EHÎD
NEVERALLÂHÜ MERKADEHÛ - O eb ki leker-i zulmetle cenk eder mehtâb
Zemîn-i Gülen-i nak-” pelenk eder mehtâb - Gelirse cünbi-i pervâze bâz eder eheb-ve
Sufûf-” ebri katâr-” külenk eder mehtâb - Hemîm-i gül getirir bâga kârbân-” bahâr
Sadâ-y” ra’d” derâ-y” peenk eder mehtâb - Edip safâyile ner-i füyûz-” günâgûn
Hevâ-y” Gülen-i tâvûs-reng eder mehtâb - Verip beyâz-” arak-ve gül-i piyâleye tâb
Misâl-i lâle-i ebri dû-reng eder mehtâb - Eder hezâr hayâlât-” bül-aceb “zhâr
Surâhî-i meyi kalyon-” benk eder mehtâb - Soyup safâyile sâkiyi eyleyip âbdâl
Piyâlesin necefî pâlehenk eder mehtâb - Sipâh-” encümi cem eyleyip eb-i hûna
Geceyle gâret-i iklîm-i zeng eder mehtâb - Sipihr-i zulmet-i eb eylese gubâr-âlûd
Silip o âyîneyi ref’-i zeng eder mehtâb - Durur ser-i reh-i encümde kâhramân-asâ
Nâzar güdâzî-i cey-i Hûenk eder mehtâb - Kudûm-i Hâzret-i Sultân Selîme deryâda
Hezâr evk ile sûr-” fienk eder mehtâb - Ederse vezi-i perhâ o âh-” dûr endâz
Sebûy” mâhi niân-” tüfenk eder mehtâb - Hikâr-” murg-” safâyâ olursa hâhiger
Hilâli kavs-ü ihâb-” hadenk eder mehtâb - Revâk-” kasr”na lâz”m gelirse hilkâr”
Elinde kurs-” mehi deste-seng eder mehtâb - Yoluyla etmek için ol hidîve pây-endâz
Kumâ-” pertevini reng reng eder mehtâb - Ziyâ-” tîIine nisbetle mâhv olur hurîd
FürûI-” me’aleye râh” teng eder mehtâb - Güne dah” giremez kâh-” sâye-perverine
Münakka ebr-i afakdan kepeng eder mehtâb - Geh-i hilâl ü geh-i bedr olup huzûrunda
Terâne senci-i kânûn u ceng eder mehtâb - Safâ-y” merebi bir bahr-” bî kerând”r an”n
O bahr içinde inâh-” neheng eder mehtâb - Nigâh-” h”m ile eflâke olsa zehr-efân
Uyûn-” ahteri bâg-” ereng eder mehtâb - Eger düerse zemîne nigâh-” merhameti
Herengi kelle-i kand-i frenk eder mehtâb - Görünce a’a’a-i âftâb-” ikbâlin
Safâda etdiIi da’vâya neng eder mehtâb - Önünde me’ale-kedir edînce get ü güzâr
Direng ederse berâber direng eder mehtâb - Czâbe-i zer-ü sîm etmege mesârifine
Muhît-i târh-” eb-i mürde-seng eder mehtâb - Ç”kar hûzuruna der-bef-kef ol felek-câh”n
Târâbda Zühreyi rakkâs-” seng eder mehtâb - Edeble hûe-i pervîni târem-i tâke
Riyâz-” mekrûmetinde hevenk eder mehtâb - Kümeyt-i berk-i itâb ile olamâz himmetin
Bahâne-i kelef ü özrlenk eder mehtâb - Muzaffer askerinin zer-ger-i mukanninidir
Döküp ei’’ âs”n” zer çeleng eder mehtâb - Olursa humbara-endâz o kulzüm-i u’le
Hurû-i mevc-i tereng-a-tereng eder mehtâb - Fürûg-” re’yine hayran olursa hayl-i melek
Aceb mi ehl-i dili lâl-ü deng eder mehtâb - Eyâ eheneh-i hurîd-bah-i nûr-i nevâl
Seninle bu çemeni reng reng eder mehtâb - Sen etmezsen nâzâr-” iltifât ehl-i dile
Hu’â’u nûr”nu t”r ü hadeng eder mehtâb - Beyâz-” çarha yer eylerdi Gâlib evsâf”n
Ne çâre kafiye-i nâzm” teng eder mehtâb - O baka â’ir-i rûendir eyleyen tahsîn
Hilâl-i târf-” külâha çeleng eder mehtâb - O dâverin k”l”c”n keskin ede Hak her dem
Ki tîI-i tîzini bî-gerd ü zeng eder mehtâb - Muzaffer ola adûs”na evk u nusretle
Hemîe tâ ki sipâh ile ceng eder mehtâb
12
D )ER KASÎDE- MEHTÂB YYE BER-EVSÂF-I ÂH-I
EHÎD SULTÂN SELÎM HAN-I SÂL S
RÂHMETULLÂH ALEYH - Bir ferve-i semûr giyib dûe mâhtâb
Hidmetdedir o zülf ü bîna-gûe mâhtâb - Deryâ-y” feyz-i âlem-i envâr olur iyân
Sahn-” çemende balay”cak cûe mâhtâb - Bir bahr-” u’le-zâre düüp sevk-i hüsn ile
Girmi tamâm tavr-” sivâyûe mâhtâb - Yekreng-i î edip eb ü rûzûn bulur safâ
Cmdâd ederse rind-i kadeh nûe mâhtâb - Dervi-i Mevlevi gibi çarh-” tehî midir
Devr etse feyz-i Hems ile bî-tûe mâhtâb - Da’vâ-y” ak-” yârda noksân”n” bilip
Turmu bu hankâhda deycûe mâhtâb - Gördüm bu tâb u revnak” bildim ki bendedir
Âlemde bir hidiv-i güher-pûe mâhtâb - Dârâ-y” mihr-i kevkebe Sultân Selîm kim
H”rmen-geh-i mevâline bir hûe mâhtâb - Etdikde ner-i nûr o eyh-i hâver-i kerem
Çevgân olur önündeki çâvûa mâhtâb - Ctlâf-i nakd-i encüm eder bendegâh”na
Yüzler sürünce giydiyi pâ-pûe mâhtâb - Ayîne-i zamîr-i tecelli-fürûzunun
Benzer yan”nda hâb-” feramûa mâhtâb - Adliyle zulm-i sâb”k” mâhv etse çok mud”r
Raz” olur mu hükmü karâkûa mâhtâb - Hebnem gedâ-y” gülenîdir ol keremverin
Alm” hevesle dâmenin âgûa mâhtâb - Hemîrinin ziyâs”n” vermek muhâldir
Sâgar-keân-” bezm-i halâlûa mâhtâb - Tedbîr-i safî-ve veremez har-” intizâm
Gark etse dehri penbe-i menfûe mâhtâb - Lutfu sipihre oldugu dem zer-ferân-” cûd
Kapm” biraz kurâze-i mâgûe mâhtâb - Endîe-i-nâk olup derecât-” atâs”na
Balar hafî suhâyile ser-gûe mâhtâb - Ehl-i hüner müsâdif-i re’y-i münîridir
Gösterdi em’i bülbül-i hâmûe mâhtâb - Gâlib duâ-y” devetin eyler o dâverin
Verdikçe ne’e â”k-” bî-hûe mâhtâb - Tevfîke re’yi râstgele geldiIi gibi
Dâim eb-i Berât-” perendûe mâhtâb
13
KASÎDE VÜ MEDH YYE BE-R KÂB-I ÂH-I
DEVRÂN-I ESBAK EHÎD SULTÂN SELÎM HÂN-I SÂL S
RÂHMETULLÂH ALEYH - Meydân-” nâzma ç”kd” kâlem kâhramân gibi
Ald” cihân” kâbzayâ sâhip-k”rân gibi - Bir ne’e var ki ehid-i makâlimde nutkumun
Sermest olur gürûh-” melek bülbülan gibi - Bir feyz var ki akk-” zebân”nda hâmemün
Zemzem tereüh etmede zer-nâvdân gibi - Bir ûr var ki bahr-” safâs”nda tâb’”m”n
Âfâka nûr-” ak verir hâverân gibi - Uryân gelir zamîrime meh-i ervâh-” â’irân
Beyt-i Hudây” tâif olan hâciyân gibi - Hüsn-i edây” benden al”r kârbân-” nâz
Ç”kd” gazellerim hat-” anber-ferân gibi - Rûen nikât” etmede endîem âikâr
Pür-gevher-i kevâkib olan âsumân - Efsûnu bîkr-i fikrimin âhir edip eser
Açd”m t”ls”m-” manây” genc-i nihân gibi - Elfâz”m oldu nûr-” cilâ çem-i mâ’niye
Ken’âna pîrehen götüren kârbân gibi - Her iki m”sra”mdan aç”p bâl ü per sühân
Eyler urûc-” ar-” berin kudsiyân gibi - Etmekdeyim cevâhire müstagrak âlemi
Cû eyledikçe nâzm ile deryâ vü kân gibi - Oldukça sûmenât-” hayâlim süver-nümâ
Ebkâr-” manâ secde eyler muIan gibi - Sûku’s süver midir bilemem kûçe-i kâlem
Sad-renk eder mezâmini hûr-” cinân gibi - Ald”m tamâm kiver-i mâzmunu söz budur
Verdim nizâm-” hükmünü dil hâh-” cân gibi - Ebyât”m oldu af-ke-i dîvân-” mârifet
Nev askeri müretebb-i âh-” cihân gibi - Ol padiah ki etmede cemi cünûd-” gayb
Gencûr-” vâridât” bulan ârifân gibi - Ol pâdiah ki tâbi’-îdir leker-i sürû
Pî-i rikâb-” mehde yürür ahterân gibi - Ol padieh ki verdi mühimmât” devlete
Hüsn-i nizâm-” Mehdî-i sâhib-zamân gibi - Gerdûne erdi debdeb-i kûs-” evketi
Âvâz-” kürre nây-” mülûk-” keyân gibi - Behrâm iitdi çarhda s”yt-i hadengini
Bâz etdi çem-i z”rh”n” gû-” kemân gibi - Nâzm-” umûru âlem-i bâlâda zikr olur
Ikdü’l-leâl subha-i kerrûbîyân gibi - Bir hulk-” var ki mecmâ-i ahlâk-” âliye
Lutf-” t”b’â-” hazreti peygamberân gibi - Bir ihtimâm” var ki umûr- ” cihâdda
Ashâb-” pür-salâbet-i adl-âveren gibi - Vermi mi kimse mülke bu rütbe hayât-” nev
Sultân Selîm-i sâlis-i Osmâniyân gibi - Hiç bir mi h”fz-” s”hhat ile def’-i mühlikât
Pan-zehr-i re’yi geldi bize tâze cân gibi - Esbâb-” ihtiâm”n”n olmâz beyân” kim
Sekbân” var derinde K”z”l Arslan gibi - Bilmek dilersen âkl-” rasîn-i mehâbetin
Yapd”rd”I” binâlar” gör âsumân gibi - Her biri bir gurûha mahaldir cüyûdan
Âsûde-bîezârda îr-i jiyân gibi - Tab’-” bülend,i öyle latîf öyle dil-pezîr
Kim yâd” hâlet-âver olur gülsitân gibi - Vasf-” cemîli öyle müferrih ki söylesem
Te’sîr eder dimâIa mey-i erguvân gibi - Ez-cümle geldi evk-i senâsiyla bu gazel
Kalb-i hazîne müjde-i devlet-resân gibi - Alsam lebîn dehân”ma rûh-” revân gibi
Tutsam o zülfü kâfiye-i râygân gibi - Bir kâfirin kemendine dümek kolay m”d”r
Zâhid seninle söyleeyim Müslümân gibi - Fehm eyle tîg-i gamzesinin bî-emânl”g”n
Ditrer hemîe kâkülü berg-i hazân gibi - Temyîz-i nîk ü bedde deIildir o t”fl-” nâz
Bîlmez fesâne-i gam” dînler yalan gibi - Perhâ- ” ak” eglenecek dâsitân san”r
Ben söyledikçe evk ile Hehnâme han gibi - Jülîde-mû ba”mda semender yuvâs”d”r
Zannetme Kays’a sâye salan âiyân gibi - Kim balad”ysa gamze-i gûyâs” vasf”na
Oldu hamû Gâlib-i mu’ciz-beyân gibi - Bed’ edelim du’âya ki olmu du’ây” hayr
Söz âhirinde âdet-i nâzm-âverân gibi - Olsun hemîe çetr-i muallây” devleti
Bâlâ-y” çarh-” himmetine sâyebân gibi - Memdûd edip cenâb-” Hudâ z”ll” adlini
Sals”n fürûgunu eh-i hâversitân gibi
14
KASÎDE VÜ MEDH YYE BER-EVSÂF-I ERÎF-
HUDÂVEND GÂR-I ESBAK EHÎD SULTÂN
SELÎM HÂN-I SÂL S - Ak kim eyledi hurîd-i d”râhân” çerâg
Nâzar-” feyzi eder seng-i Bedâhân” çerâg - Pertev-i sûzii gör u’le-i âh-” bülbül
Bir erâreyle eder gonca-i handân” çerâg - Lutf-” te’sîr-i mâhâbbetle dil-i sengînin
Bezmi tahkika olur gevher-i îmân” çerâg - Mereb-i cûduna bak sâkî-i âte-destin
Etdi bir u’le ile sâgar-” gerdân” çerâg - Bezme humlarla gelip bâde kadehler gitsin
Kirm-i eb-tâb edemez halka-i rindân-” çerâg - Âl fânus ile rez duhterin etsin terîf
Eylesin Pîr-i mugân sâkî-i mestâni çerâg - Bende-perveligi yokdur diyemem hançerinin
Etdi her sînede bin zahm-” nümâyân” çerâg - Bir tecellîde eder hüsn-ü cihân” memnûn
Gark-” nûr etmededir cümle-i mihmân” çerâg - Zîr-i hatt”ndaki hâl etdi ruhun tâb-âver
Bunda pervâne eder em’i ebistân” çerâg - Pâk-dil olsa da lagzîde soyundan dümez
T”ynet-i pâkî eder gevher-i galtân-” çerâg - Nakz-” kâbil edemez nakz-” kemâl-i ihsân
Mâhtâb eylemese ayb”m” kettân” çerâg - Cmtiyâz-” hüner ancak kerem-i Bârîdir
Gâhî bir lâle eder bezm-i çerâgân” çerâg - Haldir muteber etmezdi duhûl-i meclis
Tâb-dâr etmese zerrîn em’dân” çerâg - Fikr-i rûenle degil feth-i t”ls”m-” ma’nâ
Zâhir eyler mi bu gencîne-i pinhân” çerâg - Germî-i gayret-i elde fetîl-i hâmem
Etdi bir beyt ile bin defter-i dîvân-” çerâg - Öyle bir beyt ki yâd”yla eh-i devrân”n
K”ld” endîe-i yârân-” suhendân” çerâg - Han Selîm ol eh-i tâbende güher kim k”ld”
Hât”r-” enveri âyîne-i devrân” çerâg - Hânedân-” keremi tâb’” edip nev-ihyâ
Himmeti k”ld” nice bî-ser ü sâmân” çerâg - O eheneh ki eref verdi vücûd-” mülke
Bedr edip eyledi gûyâ meh-i tâbân” çerâg - Re’y-i derrâkine hurîd disem olmâz m”
Etdi yerden göge dek âlem-i imkân” çerâg - Kiver-i cûduna gerdûn disem olmâz m”
Eyledi Müterî vü Zühre vü Keyvân” çerâg - Külhan-” mürdeye dönmüdü ocag-” eyyâm
Etmeseydi eger ol cem’-i perîân” çerâg - Teng kalm”d” bu meydan-” mahabbet târîk
K”lmasayd” o ehin lem’a-i irfân” çerâg - Me’al-i mâh ile bulmâzd” sâbâh” giceler
Etmese bârika-i cûdu bu eyvân” çerâg - Ziver-i dâire-i çarh vücûdudur an”n
Ki eder dâne-i elmâs-” nigîn-dân” çerâg - Devirip vakt-” atâs”nda nisâr-” destin
Etdi gerdûn bu kadar ahter i tâbân” çerâg - Eger eylerse cihân-dârl”g” arz-” cemâl
Eder ednâ kulu sadr-” çeh-i vü hakan” çerâg - Râh-” iklim-i neverdîn ger ederse puyân
Herer-i na’li eder efser-i âhân” çerâg - K”lâlar kal’âlar ecnâd ü silâh ü edevât
Hâs”l” etmededir himmet-i merdân” çerâg - Kulle-i çarh” y”kar velvele-i top u tüfenk
Geldi nevbet ede tîg-i d”râhân” çerâg - Gösterir dîde-i â’dâya u’â-” re’yin
Edicek nâ’ire-i harb ile meydân” çerâg - Dâverâ dâd-gerâ husrev-i encüm-sipehâ
Nefesin etmede Îsâ gibi sâd cân” çerâg - Subh-” ikbâle suâl eyledim etdi tasdîk
Senden öIrenmi eder mihr-i firûzân” çerâg - Serteser nûr-” du’â s”rr-” Hudâs”n hakkâ
Eyledîn taht-” felek mesned-i Osmân” çerâg - Oldu rek-âver-i kandil-i firûzende-i ar
Sen edip hâtem-i egüt-i Süleymân” çerâg - Mâkdemin verdi bu gülzâra o denlü revnak
Nev-bahâr etdi san ükûfe-i rûmmân” çerâg - Göz k”p”p encüme târz etmege balard” hâbâb
Heb-çerâg-” keremin eylese ümmân” çerâg - Vasf-” ahlâk”n” endîe ederdi mahsûr
Zîr-i dâmân”na alsayd” gülistân” çerâg - Kâs”r”m ükrünü îfâde efendim kat kat
Eyledin Gâlib-i sergete vü hayrân” çerâg - Kul eden kapuna çâsârlar” Hazret-i Hakk
Edesin mülkleri ile niçe g”lmân” çerâg
15
GALATA MEVLEVÎ-HÂNES TAMÎR OLUNMAK Ç N
HUDÂVEND GÂR-I ESBAK EHÎD SULTÂN SELÎM HÂN
HAZRETLER HUZÛRLARINA TAKDÎM OLUNAN
KASÎDE- RÂ’NÂLARIDIR - Gönül bir beyt-i mâ’mûr u safâd”r ak mi’mâr”
Yât”r ammâ ki imdi baka bâm” baka dîvâr” - Hikest olmu kederden öyle bir âyîne-i esrâr
Ederken g”bta-ke sûret gerân-” Çin ü Ferhâr” - Rasâdgâh-” Aristodan nümûdâr olmu ol hâne
Ki yanî seyr eder sükkân” seyr-i çarh-” devvâr” - Bulunmâz zîr-i sakf-” âsmânda böyle vîrâne
Serâser Müteridir Zühredir gülmîh ü mismâr” - O rütbe hurdekâr oymu ki kirmân tahta-i ferin
Eder pür-neng ü noksân dest-i Fahri-i makaskâr” - Ne vîrân dîde-i ehl-i basîretdir ana revzen
Aceb mi ankebûtî perdelerden olsa âstâr” - Hâbâb-asâ giderdi seyl ile deryâya bî-übhe
Eger sûrâhlar”ndan olmâsayd” menfez-i cârî - Edip te’sîr hakkâ sohbeti uâk-” bî-nâm”n
Tamâm ermi fenayâ kalmâm” hestinin âsâr” - Olur nây u kudûmün naImesinden ditreyip raksân
Velî ifâ-y” esrâr”ndan eyler hitendârî - Telâ”m imdi dâim kesret-i bârândand”r hep
Meger vîrân binâya bâr olmu râhmet-i Bârî - Serâser yâyc” dükkân”na dönmü zîr ü bâlâs”
Egilmi bir târafdan kalmâm” bir cây-” hem vâr” - Gelip mevt-i irâdî “Chn-i menfû”etmi eczâs”n
Hüveydâ her yan”nda” Tâmettül-Kübrâ”n”n âsâr” - Çürük kettâne dönmü tahtalar bir rütbe kim gâhî
Verir seylâba râht”n mâhtâb”n tâb-” envâr” - Kolaylanm” kâbûl-i hüsn-i ta’mîr etmege zîrâ
Delikler var ki muhtâc eylemez girbâle neccâr” - Ser-i engüt ile mânend-i pee hedmi mümkindir
B”raks”n çîre dest üstâdlar tîeyle minâr” - Nukû-” hendesînden müstakîmin gayri hep mevcûd
Mu’avvecler mukavveslerle memlû tâk u dîvâr” - Dedim âyâ nedendir böyle vîrâne kald”I” çokdan
Olurken mânzar-” ayn-” hidîvân-” keremkâr” - Dedi peyk-i beâret sâhibîn gözlerdi olma mâ’bed
Aç”p revzenleri dest-i du’ây” çem-i bîdâr” - Rükû’” dâimînden sonra etmek idi maksûdu
Du’â-y” devlet-i âhenehîde böyle ezkâr” - Cenâb-” Han Selîm-i mâ’delet-güster ki devrinde
Olur tanzîm dehrin çok bîna-y” na-behencâr” - O âh-” mürtezâ-heybet ki birden müstezâd eyler
Kemâl-” lutf-” tâb’” nice beyt-i sâ’b u düvâr” - O hurîd- i celâlet ki tülu’u verdi âfâka
Peyâm-” kâhramân” dâsitân-” zûr-” Kerrâr” - Bu s”dk u niyyet ü ikbâl ü himmet anda kim vard”r
Eder elbette munzam mülk-i Rûmâ Rûs u Bulgâr” - Gönülden etmi idim tali’-i vâlâs”n istihrâc
Ben asla söylemem kavl-i nücûmu remz-i ceffâr” - Neler yapsa gerek seyr eyle Allâh ömrler versin
Murad” dîne davet eylemekdir çarh-” gaddâr” - Hehenâha peygamber-mesnedâ sensin o server kim
Gelir her yüzde bir Cslâma etmekçün meded-kâr” - Gubâr-” sümmi rah”ndan çekerler kuhl-” mâksudu
Sipihr-i izz ü ân”n sâbîtân” heft-seyyâr” - Cihânda hâb u râhat kalmam”d” belki rü’yâda
Görenler z”ll-” memdûdunda gördü baht-” didâr” - Heb-i hecr âhir oldu gün yüzün gördük bihamdillâh
Sâbâh-” vuslat”n oldu nümâyân ner-i envâr” - Süleymân-” zamân oldugun izhâr etdîn âfâka
Edip rû-pû kâbr-i pîri yani Monlâ Hünkâr” - Biraz fahriye etsin sonra hatm edip duâ k”ls”n
Eger me’zûn edersen Gâlib-i bî-tâb u nâ-çâr” - Muhâl add eylemilerken gazelde âirân-” Rûm
Ben îcâd edeyim ol evketâne târz-” e’âr” - Kasîde semtin ihyâ etmedir sâyende maksûdu
Ferâmu etdirem âirlere Urfî-i sehhâr” - Pey-â-pey tehniyetler nice târîhi meserretler
Edem ina ki etsin g”bta-ke yâran sitemkâr” - Selâset tavr”n” bir rütbe icrâ eylesin hâmem
Ki kalsun âb-” H”zr”n ezberinde hüsn-i reftâr” - Hemân Allâh efendim ömrün efzûn eylesin efzûn
Olur bir gün nümâyân edilen dâvât”n âsâr”
16
BAHÂR YYE DER-VASF-I ERÎF HUDÂVEND GÂR-I
ESBAK SULTÂN SELÎM HÂN-I SÂL S
ALEYH R-RÂHMET VEL-GUFRÂN - Ales sâbâh ki âheng-i nâIme etdi hezâr
Aç”ld” feyz-i mâhâbbetle hât”r-” gülzâr - Çemen çemen gül ü nergisle zeyn olup âlem
Aç”ld” gönlü gözü gülenin eridi bahâr - Düüp bu keyf ile sünbül çözüldü dügmeleri
Edip tekellüfü târh oldu âhid-i bâzâr - Cihân” tutdu bu keyfiyyet-i ak bîcân-ve
Yeerdi neve-i Nevrûz ile der ü dîvâr - Yay”ld” u’le-i âvâz-” berk gülzâra
Edip hevâ rek-i ebr-i matîri rite-i târ - Fuyûz-” nâme-i rengîn-i ak ile oldu
Elinde murt”b-” dehrin bu e-cihet etâr - Çemende zevrak-” lâleyle seyr eder jâle
Zemîne öyle hücûm etdi mevce-i ezhâr - Kan aIlad”p cigerin deldi gonce-i âlin
Misâl-i hançer olup âh-” erguvân hûn-bâr - Neât u evk ile âlem o rütbe sergerdân
Seçilmez oldu gülistânda mest ile hüyâr - Bu zûr-” neve ile doIru gitme kâbil mi
Aceb mi cûlar eger keç meç etseler reftâr - Seherde sâgar al”p deste eylemi hurîd
Sâbuh-” subh ile reng-i afakla def’-i humâr - Tamâm mest olup olmu uküfte maIz-” cünûn
Ba”na su yerine mey döker yine emtâr - Sirâyet eylemi ol rütbe feyz sahrâya
Olur sadef gibi her berg-i huk gevher-dâr - Ne berk-i huk cihân sebz-i hurrem oldu tamâm
Enâr hâs”l eder imdi sînesinde çenâr - O rütbe nev ü nemâ var ki bülbül eylese âh
Herâr” terbiyet-i ebr ile olur gülnâr - Letâfet öyle ki her bir hâbâbdan görünür
Nücûm-i zâhiresiyle bu künbed-i devvâr - Sipihri atlas” sand”m ki olmu âb-zede
Kenâr-” havza düüp bir sahîfe-i hâlkâr - Karanfül ive nâz ile k”rkmâ kâkül ile
Nesîme revzen-i gülbünden arz eder dîdâr - Olup bütün çemen etfâli sarmâ”k dola”k
Biribirine f”s”ld”yâ ak eder “zhâr - Budur ümîd ki cûân olur bu demlerde
Misâl-i gevher-i yâkût o seng-dil dildâr - Degil âbes bu kadar cûi-i safâ vü sürûr
Miyân-” bâgda zîrâ ki baka hâlet var - Çâd”r çiçekleri zeyn etdi kûh u sahrâ-y”
Dag”ld” daglara yek-pâre asker-i ezhâr - Nigâh-” ehl-i suverden nihân temââs”
Göründü dîde-i Hak-bînime niçe esrâr - Çemende cem olup ecnâd-” âlem-i melekût
Yeil libâsla saf saf durur katâr katâr - Gürûh-” Hâzret-i ervâh sebz-pû olmu
Dem-i bülend ile gül-bânklar olur tekrâr - Neger kudûmunu teyî’ imi bu cem’iyyet
S”tanbul azmini etmi o mâh-” pür-envâr - Keîde-i kâmet-i tûbâ h”râm-” âlem-i gayb
Güzîde sancak-” zî-ân-” Seyyidül-ebrâr - Kef-i kifâyet-i Sultân Selîme’dir kasd”
Odur emânet-i kübrâ budur emânetkâr - Zuhûr o server-i sâhib-zuhûra imdi olur
Hünerverâna bu hasretle geçdi leyl ü nehâr - Bu taht- ” devlete üç dâne Heh Selîm erdi
Biri gazûb u birisi halîm bî-zinhâr - Budur o âhlar”n sâlisi Selîm ü kerîm
Ergerçi hilm ü gazâbdan da mâyesi bisyâr - O padiâh ki dünyâyâ zât” cân gibidir
Duâ-y” devletin eyler eb ü seher tekrâr - O padiâh ki hulk-i kerîmi vermidir
Cihâna revnak-” enfâs-” evliyâ-y” kibâr - Hidîv-i mâdelet-ârâ dilîr-i Rüstem-gîr
Ki bâz-” himmeti sî-murgu saymâz elde ikâr - Adâlet etdi zamân”nda âlemi sîrâb
Bahâr mevsimi gûyâ ki ebr-i gevher-bâr - Kimin liyakâti var imdi zulme zerre kadar
Ederken âlemi rûen o mihr-i lem’a-nisâr - Sebüktîgin-i sebüksenge eylemem tebîh
O gâh münkalibu’l-kalb idi bu kûh-” vakâr - Meseldir etdigi va’d-i dürûg Tûsîye
Bu etdi va’desiz ihsân-i bî-hisâb ümâr - Sühan-inâs ü sühan-perver ü kerem- güster
Nâzîrini meger âyînede göre enzâr - Eyâ eheneh–” sâhib-zamân-ü Dârâ fer
Senin inâyetin oldu bu güft ü gûya medâr - Zamânlar oldu ki kadr-i hüner güm olmu idi
Gelip kemâl-i keremle sen eyledîn “zhâr - Bu bâga laklaka-i laklak eylemidi hucüm
Kal”p kafesde nihân tût-î eker-güftâr - Ne günler etdi güzer kim sükûtumuzla bile
Ederdik ilm ü hüner nisbet olsa istiIfâr - Aç”ld” gonce-i âmâlimiz bîhamdillâh
Hudâyâ ükr-i firâvân ola hezâr hezâr - O bir hikâye-i dûr u dirâzd”r Gâlib
Duâyâ bala yâk”mâz duâc”lar miksâr - Ne dem ki feyz-i bahâr ile âd ola gülen
Ne dem ki hâk ede bûy-” nesîmi müg-nisâr - Küâde hurrem ola gül gibi müsellem ola
Hemân vücûd bula hât”r”na her ne ki var
17
HUDÂVEND GÂR-I ESBAK SULTÂN SELÎM HAN MERHÛM SÂH B-
DÎVÂN EYH GÂL B DEDE EFEND HAZRETLER NE CEVRÎ
HATTIYLA B R MESNEV - ERÎF TEBERRÜK BUYURDUKLARINA
TEEKKÜRÜ HÂV OLAN KASÎDED R - Bana Sultân Selîm-i kâmver kâm-” cihân verdi
Bütün dünyâ deger bir genci has u raygân verdi - Ne genc ammâ ki her bir cildi gerdûn-i pür-envâr
Bu hâk-i bî-karâra nüh-t”bâk-” âsümân verdi - Nice eyyâm idi hasretdim ol gencine-i gaybâ
Keremler k”ld” el-hak kerâmetden niân verdi - Hudâ alîmdir ancak üphesiz kef-i zamîr etdi
Hilâfet hükmün ol z”ll-” ilâhî bî-gümân verdi - Aceb bir mesnevî-i pür-bahâ kim Cevrî hatt”yla
Dil-i uâk-” zâra cevr-i gerdûndan emân verdi - Müa’a’ emse-i cild-i mutallâ-y” zer-endûdu
Nigâh-” raIbete envâr-” mihr-i zer-feân verdi - Edip nutk-” hümâyûn hem okunsun deyü uâka
Ne ho manâda himmet eyledi sûretde ân verdi - Sezâd”r gülgül etsem ma’nîi-i rengîni vasf”nda
Hezâr-” tâb-” bî-samanâ solmâz gülistan verdi - Erüdirsem revâd”r kuvvet-i pervâz” lâhûta
Hümâ-y” himmeti hem besledi hem âiyân verdi - Beni irâd edip gösterdi hakka meslek-i Hakk”
Ulûm-” kefi söyler bir kitâb-” ho beyân verdi - Hüseyn- Baykara bah etmemidi Monlâ Câmiye
Bana ol kâm” kim bu hüsrev-i sâhib-k”rân verdi - Ne hüsrev mehdî-i sâhib-zamân kim adli âfâka
Safâ-y” merebînden revnâk-” Nüirevân verdi - Nesîm-i itidâl-i adli H”zr-” rûzgâr oldu
Riyâz-” devlete ahkâm” feyz-i câvidân verdi - Cihânda kalmad” bir olmad”k memnûn-” ihsân”
Civânâne temekkün tâb’-” pîrâne tüvân verdi - Yoluyla tutdu tanzîm-i umûr-” dîn ü dünyây”
S”rât-” müstakîme re’y-i hâs-” pâsbân verdi - Bu tertîb üzere âgâz eyleyip tecdîd-i erkâna
Esâs-” dîne istihkâm-” gülzâr-” cinân verdi - Husûsa cânib-i Monlây” Rûm a gû edip meylin
Sadâ-y” âferini zümre-i kerrubîyân verdi - Egerçi hubb-” Monlâ îve-i adl-âverând”r hep
Velî hakk-” edâs”n bu hidiv-i nüktedân verdi - Hilâl olmudu Mâh” ems irâkiyle bedr etdi
Gürûh-” Mevleviye mâkdemiyle tâze cân verdi, - Bu manâ rûh-” Mevlânâdan ilhâm oldu bî-üphe
Bîze râh-” hidâyet gösterir hükm-i iyân verdi - Ne yaps”n Gâlib-i bî-tâb evsâf”na kâs”rd”r
Edip tatvîl nâzm” korkum oldur ki usan verdi - Safâs”n ömrün efzûn ede Mevlâ mâksad”n hâs”l
Ki zîrâ da’î-i dîrîneye baht-” cüvân verdi - Duâm oldur Hudâ-y” lem-yezel her mâtlâb”n versin
Bana her mâtlâb”m zîrâ o âh-” kâmrân verdi
18
KASÎDE- ID YYE DER-VASF-I ERÎF-
HUDÂVEND GÂR-I ESBAK SULTÂN
SELÎM HÂN-I SÂL S- MÂ)FÛR - Sâbâhül-îd gördüm âh-” hurîd-i gül-endâm”
Giyinmi dûuna bir câme-i gülgûn-” bayrâm” - Hafakdan germsûd-i al kaplanm” serâser hem
Siyâh semmûr edip reng-i eb-i Kadr-i siyâh-fâm-“ - Oturmu tahtgâh-” subha pür-evket mehâbbetle
Dizilmi kar”s”nda Zühre vü Bercîs ü Behrâm” - Benekli bir kâbâ-y” âsmân-gûnu olup lâbis
Kevâkibden aceb ukûfe-zâr olmudu endâm” - Bu ân-” kevkebeyle yerde gördüm hâke yüz sürdü
Meger takbîle gelmi dâmen-i Sultân-” Cslâm” - Heh-i âhân” âlem Hân Selîm-i mâ’delet-bünyâd
Ki olur öIreten bahr ü sehâba tavr-” in’âm” - Hidiv-i Cem-haemdir pür-himemdir rek-i hâtemdir
Nesak sâz-” keremdir böyledir elkâb” i’lâm” - Bahâr-” saltanat taht-” cüvân-” dîn ü devlettir
Rasad-bînân” seyre muntaz”rd”r devr-i eyyâm” - Cihâna bir tanîn-i evk erdi kim zuhûrunda
Sipihrin hâne-i tanbûr imi gûyâ der ü bâm” - Sal”nd”rmak hümâ-y” mâksad” çengâle âsând”r
Dah” bâz” celâli açmad” ehbâl-i ikdâm” - Odur meczûmumuz kim devrine rek eyleye eslâf
Edip ihyâ yeniden resm-i âhân-” nîgû-nâm” - O hayr-endîedir ahvâl ise niyyâta râcidir
Aceb mi hayra tebdîl olsa her bir kâr”n encâm” - Nümâyând”r bu kim devrinde mâ’mûr oldu ehl-i dil
Gönüldür zabt eden hakkâ zimâm-” çarh-” hodkâm” - Bu güne lutfu kim ben gördüm asla görmemilerdi
K”z”l Arslan u Sultân Baykara’dan Gencevi Câmî - Nihâyetsizdir evsâf-” bülendi ol ehenâh”n
Duâyâ bala Gâlib sonra kalmâz tâb’”n ârâm” - Hemîe tâ ki mâh-” rûzenin îd ola pâyân”
Hilâlin bedr-i tâbân gecenin subh ola aham” - Makarr-” mâtla’”ndan gün gibi âfâka fer versin
Heb-i Mi’râc ü Kadr ü îd ü nevrûz ola hengâm”
19
SULTÂN SELÎM HAN-I SÂL S Ü EHÎD RÂHMETULLÂH ALEYH
HAZRETLER N N TOPKAPI SARÂY-I HÜMÂYÛNUNDA
MÜCEDDEDEN NÂD BÛYURDUKLARI BÂ)-I REM
NÂM MÂHAL Ç N KASÎDELER D R - Terîf-i hayr-” ‘id-i f”tr oldu bahâr ile himem
Gülzara verdi bûy-” “tr ârâyi-i ebr-i kerem - Tavr-” acebde rûzigâr ‘îd oldu fasl-” nevbahâr
Nergisde asâr-” humâr ammâ kadeh destinde hem - Her lâle bir peymânedir her kue bir kâânedir
Güyâ çemen meyâhanedir bülbülleri mest-i nagam - Zeyn oldu sahn-” gülsitân sünbül akây”k zamîrân
Bir tâze sûretdir cihân ez cümle bu bâg-” irem - Bâg-” Crem geh lâ-nazîr hem dil-niîn hem dil-pezîr
Rek-âver-i çarh-” esîr cümle enmûzec-i Huld-i ni’âm - Sûsen karanfil saf-be-saf eküfte tûfân-” tuhaf
Mevc-âver olmu her târaf gûyâ ki envâr-” hikem - Gülgonca Meryemdir meger kim nefh-” rûh etmi eser
Bülbüller açm” bâl ü per çün Cebreîl-i zinde-dem - Gülzâr olup âte–nevâ k”ld” ser-âgâz-” safâ
Etdikçe m”zrâb-” safâ tahrîk–i târ-” zîr ü bâm - Envâ-” elhân-” târâb bu devre âheng oldu hep
Encâm-” yâ leyl-i Arâb âgâz-” nevrûz-” Acem - Cûân olup rûh-” nebât verdi cihâna-hayât
Oldu gülistân sümenât her bir sanevber bir sanem - Bir gûne kim reng-i safâ tasdîk eder ehl-i nühâ
Yâkût-u lâl-i pür-bahâ eylerdi gülnâre kasem - Olmular eftal-i çemen ridâne mereb ûh u en
Bir elde âh-” yâsemen bir elde mînâ-y” bakam - Cm’ân ile gülzâra bak nîsân-” gevher-bâre bak
Âyîne-i âsâra bak yap”lm” envâr-” kadem - Zîr ü zeber mest-i safâ peymânedir dest-i safâ
Cân câna peyvest-i safâ ebmen benefe fem-be-fem - Mutrib yeter nâz eyleme taksimîni az eyleme
Âheng-i nâsâz eyleme bî-dillere verme elem - Meysiz felek peymânedir mihr ü meh yeksânedir
Devrâne mey peymânedir dönmem sözümden lâ-cerem - Sâkî tamâm etdin beni mest-i müdâm etdin beni
Âüfte-kâm etdin beni mâ’zûr tut her ne dersem - Olmaz m” hât”rlar küâd ülfet târâvet ber-ziyâd
Tanzîm-i dehr eyler murad ol dâver-i gerdûn-himem - Sâhib-rüsûm-” mülk-i Rûm kânûn-t”râz-” nev-rüsûm
Leker-ke-i deryâ-hücûm Sultân Selîm-i pür-kerem - Cskender-i haydar-s”fat pîrâye-bah-” ma’delet
Evreng-i zib ü saltanat hâkân-” kerrûbî-iyem - Sahib-k”rânlar serveri dâdârlar dâd-âveri
Dehrin hidiv-i sâfderi hurîd-i nûrâni âlem - Keyhusrev ü nusret-pejûh asker-nevâz-” Cem ükûh
Vehhâb-” nakd-i kûh kûh behende-i genc-i derem - Bak ihtimâm-” azmine azminde re’y-i cezmine
Tertîb-i rezm-i bezminde sâbâ okur seyf ü kalem - Terîf edip taht-” Ceme rûh oldu zât” âleme
Bed’ etdi kâr-” elzeme ber-vech i takdîm-i ehemm - Nev nev sipâh îcâd eder âheng-i adl ü dâd eder
Rûh-” resûli âd eder hakka budur re’y-i ehemm - Hâh-” suhan-perdâzd”r tîr ü tüfenk-endâzd”r
Her fende bî-enbâzd”r ol Hâtem-i Rüstem-haem - Ol gûne nutk-” müntehâb kim görse rek eylerdi hep
Nesrinde Sahbân-” Arâb nâzm”nda Selmân-” Acem - Gösterdi kadr ü ân”n” ald” kerem meydan”n”
Chsân-” bî-pâyân”n” gû eyledi Cezr-i Asam - Çenge edince ihtimâm oldu adûlar bî-nizâm
Rûbâh eder azm-i künâm âgah ise îr-i sitem - Devrinde halk âsûdedir cevr ü cefâ nâ-bûdedir
Hûbân-” kâfir hûdad”r var ise âsâr-” sitem - Ey dâver-i dâd-âferîn ey padiâh-” pür-yakîn
Ckbâlinde eyler yemîn feth ü zafersin çekme gam - Bakd”n cihân tedbîrine lutf eyledin her birine
Sür dümeni ta’mîrine bo kalmas”n mülk-i adem - Izhâr edip nasr-” cedîd olsun fütûhât”n bedîd
Baht”n kavî ömrün mezîd Gâlib kulun seyr et o dem - Gör tehniyet dibâcesin ögrensin âlem hâcesin
Zenler giyip ferrâcesin etsinler âheng-i harem - Kimdir sühan dava eden geh ükr ü geh ekvâ eden
Gelsin beri gavga eden ite devât ite kâlem - Ta’n eyleyen gelsin berü olsun benimle rû-be-rû
Nef’îye etmem ser-fürû ger himmetin olursa zam - Sensin beni mehûr eden endiemi pür-zûr eden
Hussâd”m” mevfûr eden malûmdur ammâ demem - Besdir sana ey hâme bes pür-gûluga etme heves
Tafsîlden ümmîdi kes zîrâ vefâ etmez rakam - Bala duây” devlete arz-” niyâz et hazrete
Ol âh-” sâfî niyyete imdâd ede Râbbül-hikem - Hak ömrünü müzdâd ede dâim zamîrîn âd ede
Dünyây” hep âbâd ede olsun berâyâ muItenem
20
KASÎDE- ÎD YYE DER VASF-I ERÎF- HUDÂVEND GÂR-I ESBEK
SULTAN SELÎ M HÂN-I SÂL S- MA)FÛR - Ales-sâbâh ki sultân-” hâver etdi zuhûr
Elinde tîg-i cihân tâb” dehre salmâda nûr - Ne tîg-i berk-i bahâr” riyâz-” saltanat”n
Ne tîg pençe-i hurîd bâmdâd-” kusûr - Ne tîg hâme-i elmâs-” huccet-i kat’”
Ki cevherinde vücûb-” mutâvaat mestûr - Ne tîg al kanadl” kebûter-i peygâm
Nüvite zîr-i perinde helâk-i dümen-i ûr - K”l”çla feth eden âfâk-” dâver-i mer”k
K”l”çd”r âyet-i iclâl-i râyet-i mânsûr - Elinde olmasa emîr-i gurre-i garrâ
Tahakküm edemez eyyâmâ zâbîtan-” ühûr - Kan almâ lâz”m olur gâhî tâb-” devrâna
Tehavül eylemez ol demde hâzikân-” umûr - Sevâd-” eyyedekellâh’d”r hatt-” mevci
Beyâz-” nassarekellâh beyn-i sutûr - Zalâm-” zulmi ziyâ-y” süyûfdur dâfi
Odur bu zahm-i siyâh üzre merhem-i kâfûr - Zemîn-i h”rmeni harb içre devürür bir bir
Edip rüûs-” edânîyi dâne-i asfûr - Olunca nâire-i harb ule-ver yâra”r
Sadâ-y” tob u tüfenk anda hem-çü tâbl-” sürûr - Gürültüler kopar eflâki cenk içre gehî
Varur tezelzüle nezdîkden ziyâdece dûr - Bu velvleyle olur emr-i ehriyâr bülend
Bu îvedir eden insan” bende-i mecbûr - Ne kanlar akd” urûk-” cihân-” fânîden
Verince pâdiâhân-” selef nizâm-” umûr - Tugat-” asra kesinkes cevâb lâz”md”r
Bu re’yi böylece kesmi halef selef cumhûr - Meger bu himmeti Sultân Selîm’e saklarm”
Kader dedikleri bî-havfe hakîm-i mestûr - O ehriyâr ile cân buldu Mülk-i Osmâni
O dâverin güher-i tîgi verdi âleme nûr - Makâm-” saltanat”n hükmün eyledi itâ
Huzûru terkedip el-hak cihâna verdi huzûr - Düünmede gice gündüz nizâm-” memeketin
Liva-y” re’yini teyid edip Hudâ-y” gayûr - O ehriyâr-” bülend-iktidâra ayând”r
Al”rsa seb’a-i seyyâre devr için destûr - O pâdiâhdan etsin ederse dehr-i harâb
Bir iki günlük esâs-” bînâs”n” mamûr - O verdi revnâk-” Cemîdi Mülk-i Cslâma
O k”ld” devr-i devâm-” itâatla mecbûr - An”n sahîfe-i devrinde bir bir oldu bedîd
Meâl-i mülk-i Süleymân ü matlâb-” dil-i nûr - Bilinmedik nesi var kârhâne-i dehrin
Kef-i kifâyet-i re’yinde cümlesi mestûr - Vukûf böyle gerek hükm-i tâm böyle gerek
Hiâr-” âhid-i tevfîkdir bu gûne uûr - Sevâd-” âm gibi rey-i rûeniyle an”n
Olur zamîme-i mülkü sâbâh” Niâbûr - Hezâr mülkü çok iklîmi feth eder giderek
Göründü debdebesinden mukaddemât-” zuhûr - Nice zamân idi kim kâr-gâh-” devletde
Bu ihtimâm idi erbâb-” dikkate manzûr - Hezâr ükr hezârân sipâs Mevlayâ
An”n senâs”na vak”f oldu Gâlib-i mehcûr - Bülend-mertebe âhâ hidiv-i Cem sipehâ
Eyâ eheneh-i sâhib-dil-ü kader menûr - Senin menâk”b-” evsâf”nâ yâzarsa yazar
Benim gibi suhen-îcâd âir- i pür-zûr - Egerçi zerreden efzûndur zamân”nda
Edâ-y” mâtlâba kâdir suhanver-i mehûr - Velîk nutk-” hakîmâne devr-i digerdir
Olur mu her mütekellim Kelîm-i vâdî-i Tûr - Uzâtmâ kâmet-i davây” k”l duâya urû’
Bîlür mekâdir-i nâs” o padiâh-” gayûr - Hemîe ta ki ola bu cihân-” köhne esâs
Gehî biraz vakit âsûde vü gehî pür-ûr - Huâ” tîg” ile fitneler olup sûzân
Ola memâliki pür-nûr hât”r” mesrûr
21
KASÎDE- NÂ- NÎDE BERÂY-I VASF-I SEBÎL-
HÂHER- ÂH-I C HÂN BEYHÂN SULTÂN TAVVEL-ALLÂHÜ
ÖMREHÜMÂ B L-LUTF VEL- HSÂN - Memzûc edip zülâle-i mehtâb” selsebîl
Gösterdi mevc-i kadim kâkum-” sincâbî selsebîl - Bu havz-” pür-safâyâ olup girye hîz-i rek
Fevvâre etdi dîde-i pür-âb” selsebîl - Ol sevr kaddi kollamâga rû-be-râh olup
Dökdü ayâI”na dûr-” âdâb” selsebîl - Gülenden aks-i ebnem-i lâ’lini ahz edip
Dil-tene k”ld” gonce-i sîrâb” selsebîl - Her lülesi zebân-” hô-âmed-nisâr olup
And”rd” ek-i âdî-i ahbâb” selsebîl - Hayrân olup bu kasra bu havz-” murassa’a
Âyîne k”ld” katre-i sîmâb” selsebîl - Vermez neât ü neve-i jengâr-” nak”n”
Kemîrin olsa sebze vü sîrâb” selsebîl - Rü’yâda görmez idi bu feyz-i küâyii
Ebr-i bahâr”n olsa eker hâb” sebîl - Olmâzd” âbâri demâdem g”dâ-y” rûh
Âb-” hayât”n olmâsa gark-âb” sebîl - Çün görmemi bu cây-” sürûru yolundad”r
Etfâli ak ederse de seylâb” selsebîl - Âyîne-i ruhâmda görsün bu güleni
Vermez diyen safâ-y” mey-i nâb” selsebîl - Etrâf-” bâga ner edip envâ-” feyzini
Verdi fürûg-” mihr-i cihân-tâb” selsebîl - Kesmekle ark-” gussay” etdi arak nisâr
Ebrû-y” nâz-” tîg-i siyeh-tâb” selsebîl - Bu gülbün-i letâfete bakd”kça çok mudur
Yâkût ederse rek ile hûnâb” selsebîl - Mebhût ederdi görse eger hüsn-i savt ile
Üstâd-” naIme-perver-i Fârâbî selsebîl - Bir menba’-” mekârimi tavsîfidir garaz
Etmekle böyle mevce-i itnâb” selsebîl - Hem-vâre mevc-i nâImesi medh ü senâs”d”r
Tanbûr edince lûle-i m”zrâb” selsebîl - Sultân lafz” Hâzret-i Beyhâna yâra”r
Kim ceyb-i lutfu k”ld” zer-i nâb” selsebîl - Çekmez harîmi minnet-i mehtâb” kim ana
Etmiler âb-” gevher-i ebtâb” selsebîl - Sad-bâr iltifat ile ek-i sürûrdan
Etdi dü-çem-i Gâlib-i bî-tâb” selsebîl - Gülbânk-i girye-hîz duâm”z aceb midir
Eylerse nak-” kûze-i mihrâb” selsebîl - Bâg-” suhende kâr” m” her pâk-merebîn
Etmek bu gûne gevher-i nâ-yâb” selsebîl - Ol bahr-” cûda câriye olmâk murâd edip
Mengû edîndi halka-i girdâb” selsebîl
22
B R KASR-I ÂLÎ B NÂ OLUNDUKDA SULTÂN-I
MÜÂRÜN LEYHAYÂ TAKDÎM OLUNAN
KASÎDED R - Zihî kââne-i âhâne kim rek-i bahârând”r
Zamân-” ömr-i câvidân zemîni hâveristând”r - O rütbe revnâk-efzâd”r ki zerrîn tâk-” vâlâs”
Meh ü mihr ile bu çarh-” kebûd ol sakfa hayrând”r - Hakîkat ne’esidir nak”n”n bûy-” gülistân”
Meger esdâf-” rengi sâgar-” ser-âr-” irfând”r - Nice pür-îve olmâz nergîs ol bâg-” tasvîrin
Elinde hâmesi Bihzâd”n”n müjgân” hûbând”r - Müzeyyen lâciverd ü lâ’l ile bir tâze kiverdir
Felek gûyâ ki ol kiverde bir kûh-” Bedahând”r - Cevâhîr genci bir altun kafesdir zer-ger-i subha
Müzerke emsesi müstaInî-i ems-i d”rahând”r - Görenler mevc-i reng-â-reng tasvîrin bîlirler kim
Per-i tâvûs-” cennet hâkrubî olsa ayând”r - Yagar bârân-” zer ol künbed-i fîrûzeden gûyâ
Der ü dîvâr” her su selsebîl-i dürr ü mercând”r - Bu âlî kasra ketî ketî gevheri nakl ederdi hep
Seped ber-dû be-remz-i dûrîde deryâ-y” ummând”r - Gül-i tasvîr-i bâg” öyle bir ehîd-i halâvet kim
Ana nisbetle mügû-hâne-i zenbûr-” nâlând”r - Kumâ-” fer-i pâkî bâl-i simurg-” ma’ârifdir
Harîm-i hâs”na saff-” sürûan bâl-i murgând”r - Tamâm ezhâr ü envâr ile bir bâg-” mekârimdir
Veren bu bâga revnâk himmet-i Beyhân sultând”r - Hezârân âferîn bu himmete bu revnaka ammâ
Anun da matlab” evketle terîf-i Selîm Hand”r - Hebîstân eylese evk ile âyând”r çerâgân”
Meh-” ikbâle pertev veren ol mihr-i d”rahând”r - Ne sultân hâher-i sa’d-ahteri hâkân-” devrân”n
Sipihr-i cûda bir-keffül hadîb-i cûd u ihsând”r - O hâkân kim müceddid-sâz olup iklîm-i ikbâli
Cihân-” köhneye ahd-i ebâb-” feyz-i Yezdând”r - O sultân kim zamân-” nev-i bahâr-” adl-i âhîde
Yine deryâya râci’ bir musaffâ nehr-i cûând”r - O hâkân kim gubâr-” âsitân” ehl-i tahkîka
Misâl-i sürme-i vakt-” ziyâ-y” nûr-” îmând”r - O nûrûn pertev-i âsâr” Gâlib ber-devâm olsun
Muhakkak bu duâ her rûz u eb vird-i Çerâgând”r
23
SAL HSARÂY-I ÇERÂGÂNDA SMETLÜ BEYHÂN SULTÂN
ALEYHÂ’-ÂN HAZRETLER N N EVKETLÜ SULTÂN SELÎM HÂN
HAZRETLER YÇÜN MÜCEDDEDEN NÂ OLUNAN KASR-I HÜMÂYÛN
HAKKINDA KASÎDED R - Bâreke’llâh burc-” hurîd-i münevverdir bu kâh
Hâlet-âver âlem-i rûh-” musavverdir bu kâh - Sarf olunmu nak”na ems ü kamer halkerdesi
Âfitâb-” san’at-” iksîre hâverdir bu kâh - Bir çerâgan-” güher farz et bu sâhil-hâneyi
Ol çerâgan içre bir deryâ-y” ahterdir bu kâh - Bir donanma-y” meserretdir yâhud bu nev-sarây
Ol donanma içre fânûs-” mücevherdir bu kâh - Nev-bahâr-” îyden her günki bir gündür velî
Ba”na sultân nevrûzun zer-efserdir bu kâh - Böyle lâz”md”r tulû-” subh-” ikbâli cedîd
Köhne takvîm-i bahâra hande-âverdir bu kâh - Seyredip her kasr”na sordum bu devlet- hânenin
Cümlenizden yâ niçin sad-gûne berterdir bu kâh - Dediler kim âsumâna nâz ederse eylesin
Kim makâm-” pâdiâh-” heft kiverdür bu kâh - Cennet-i rûhsâr-” cânan gibi olsun handenâk
Mâkdemi Sultân Selîm ile mübeerdir bu kâh - Sâyesinde ol eh-i gerdûn-vekâr”n çok mudur
Ben desem ki Ar-” A’lâya berâberdir bu kâh - Ol eheneh kim nigâr-” lutfu evkiyle an”n
Feyz-i bî-pâyân al”p pür zîb ü zîverdir bu kâh - Ol eheneh kim kemâl-i bahîinden hâliyâ
Hâheri Beyhân Sultâna müyesserdir bu kâh - Öyle sultân kim bilip kadr-i atas”n ol ehin
EtdiIi îsâr-” emvâle senâverdir bu kâh - Öyle sultân kim safâ-y” tâb’-” pür idrâkine
Nûr-” subh-âsâ güvâh-” s”dk perverdir bu kâh - Öyle sultân kim kenâr”nda bihâr-” lutfunun
Gonca-i nevreste-i deryâ-y” ahdard”r bu kâh - Silk-i manâyâ duâ-y” devletin nâzm etmege
Tâb’-” Gâlib-ve meger ummân-” gevherdir bu kâh - Hevket ü ikbâle olsun izzile ârâmgâh
Mâkdem-i âhaneye mâdâm hevesgerdir bu kâh
24
MAKDEM- TERTÎB Ü TANZÎM Ü TEZHÎB Ü TETMÎM
OLUNAN DÎVÂNIN TMÂMINDA BEYHÂN SULTÂN
ALEYH ’-ÂN HAZRETLER N N VASIFLARINDA
SÖYLENEN KASÎDE- LATÎFELER D R K
BEYÂN OLUNÛR - Bârekallâh hâme-i hât”f
Fenn-i tezhîbi k”ld” nev-îcâd - Dûdesi çem-i ûh-” Mânîdir
Safhayâ eyledikde nak-” sevâd - Etse târ-” nigâh” hâme-i mû
Çekemez hatt-” cedvelin Bihzâd - Etdi subh-” bahâr” hokka-i lâ’l
Gonca-i nak” öyle etdi küâd - Noktay” çarh çarh” nokta eder
Cem ü tafsîle olsa ger mu’tâd - Nagmeyi resm edip ayân eyler
Etse âheng-i arz-” isti’dâd - Görünür tavr-” hâs-” nâz u niyâz
Korsa nak-” mâhâbbete bünyâd - Âte ü âb” bir ukûfe edip
Gösterir sun’-” ülfet-i ezdâd - Cstese mevce-i hayâlât”
Sâbit eyler çü cevher-i fulâd - Olamaz dest-seng-i elvân”
Nak-” Hîrîn ü tîe-i Ferhâd - Büt-perest-i cemâl-i san’at”d”r
Büt t”râân Halluh u Nevâd - Sadef-i reng-i zevrak-” meydir
Görünür anda cümle nak-” murâd - Esb-i gülgûnu eylerse tasvîr
Bâl açar hem -çü akar-” div-zâd - Böyle san’atla eyler ise sezâ
Sarf edip cehdin öyle bir üstâd - Kasd-” tezhîb-i hat ise Nazîf
Ki odur imdi caygir-i imâd - Kalemi hurdekâr-” fikretdir
Harfi manâdan etmez istimdâd - Yazd”I” iiri bir hayâl eyler
Olsa farzâ ki sâde vü âzâd - Böyle kâtib de yazsa lây”kd”r
Nâzm-” rengin-i Gâlib-i nakkâd - Nâzm-” Gâlib’de olsa ammâ kim
Medh-i Sultân Selîm-i ir-nihâd - Öyle dîvân bulunmaz âlemde
Böyle tuhfeyle kimse olmâd” âd - Yine Sultân Selîm’e âyând”r
Ede ihdâ rikâb”na hem-zâd - Hâzret-i hâher-i cihândârî
Yanî Beyhân Sultân o hûr-nijâd - Ede Hak ehriyâr” da an” da
Tul-” ömr ile sâyeban-” ibâd - Ola devrânlar”nda ehl-i hüner
Cümleten nâil-i merâm-” fuâd
25
EYHÜL- SLÂM ES’AD-ZÂDE ERÎF EFEND N N
MAHDÛMLARI VASFINDA OLAN RAMÂZAN YYE
KASÎDES D R - Allâh mâh-” rûze ne sâhib-nisâb olur
Kim sâyesinde jâle-i ter âfitâb olur - Leb-tenegâne âyet-i râhmet deIil midir
Kim râh-” Hakda pîrevi mâhtâb olur - Bî-ak olan harâret-i germâ k”yâs eder
Bu mevsime erince cigerler kebâb olur - Sûz-” derûn-” sâ’im-i ûrîde-hâlden
Bî-reybdir ki bahr-” ma’âsî sehâb olur - Bûy-” hulûfu terbîyet-i âfitâb ile
Gîsû-y” hûr-” îne sezâ müg-i nâb olur - Budur ebîh âte-i fâkayla yanmaga
Halk-” revîye ite bu yüzden âzâb olur - Ctfâ-y” nâr-” dûzah eder âh-” serd ile
Ol kim telâ-” savm ile pür-pîç ü tâb olur - Tesbîh eder günâh” için dâne-i arak
Anun ki desti rûy-” hicâba nikâb olur - Nûin-lebân figân edicek sûz u tâbdan
Buzlanma belki lazîme-i lâ’l-i nâb olur - Mihr-i s”yâm gevher eder hûn-” hasreti
Gûyâ t”l”sm-” dahme-i Efrasiyâb olur - Her geh bu mâh-pâre ki germ-i tâb ola
Âte duhana lerze-dîh i “zt”râb olur - Silker biraz günâh”n” ol ûh-” ivenin
Sûretde gerçi âfet-i tebden harâb olur - Geldi o ûh-” yâd edicek akla bu gazel
Kim her suhende ol tarâfa feth-i bâb olur - Rûyûn ki tâb’-” rûze ile û’le tâb olur
Mazlûm-” aka müjde-i rûz-” hisâb olur - Keffâre-i zünûb ola ey mâh-” savm-” ak
Cftâr-” vasla muntaz”r ol kim savâb olur - Reng-i rûhu gözümde uçar ol perî-vein
Kim tâb’-” rûzeden y”k”l”p mest-i hâb olur - Savm-” firâk”n îd-i viasâli yak”nd”r
Bir gün olur duâlar”m”z müstecâb olur - Farz et bu nâzm” hûe-i rûy-” nigârd”r
Bir berk-i sebz Gâlib-i îrîn-cevâb olur - Ç”kd” saded ne fâide savb-” merâmdan
Çok söz kiiye bâis-i neng ü hicâb olur - Mâhdûm-” kâmkâr” senâ idi maksad”m
Ta söyleyem ki zât” ne âlî-cenâb olur - Nahl-” erif-i Hâzret-i müftî-i dîndir
Kim vasf-” hulk u hilkat” yüz bin kitâb olur - Yâd eylesem letâfetine tâb’-” sâf”n”n
Bahr-” sefîd dîde-i teng-i hâbâb olur - K”lsam umâr mertebe-i fikr-i rûenin
Hurîd ü mâh nokta-i s”fr-” hisâb olur - Feyz-i riyâz-” mekremetin eylesem hisâb
Dürr-i ho-âb girye-i rek-i sehâb olur - Ömrün tavîl devletin efzûn ede Hudâ
Tâ kim fuzûl-” rûze ile hisse-yâb olur
26
DEFTERDÂR IKK-I EVVEL ERÎF EFEND HAZRETLER N N
VASIFLARINDA OLAN KASÎDED R - Dehre sebâb-” cûd ki nev ü nemâ verir
Cem’iyyet ol sehâba nesîm-i duâ verir - Bu müdde’â güne gibi rûen degil midir
Her hâl ile safâ bulur ol kim safâ verir - Her kim huzur-” kalb araya kalbi gözlesin
Esbâb-” ayi sanmâ ki kâh ü serâ verir - Rûy-” küâdesine teveccühdedir vücûh
Âyîne-i zamîrine ol kim cilâ verir - Râh-” nefesde nây gibi müstakîm olan
Elbette berg vermez ise bir nevâ verir - Mânend-i sübha dâir olan yek-medârda
Her kâre ibtidâs” gibi intihâ verir - Pür hüsn-i iltifat” ile nâm al”r el’an
Her bî-kesin murâd”n” ancak Hudâ verir - Halka veliyy-i nimet olur bir kelâm ile
Allâh o kâmkâra ki lutf-” edâ verir - Derdim cihâna ben bunu çokdan ki rûzgâr
Teslim olur merâm”ma bir gün r”zâ verir - Elbet gelir zamân ile dünyâyâ bir hakîm
Kânûn-” hikmet üzre bu sadra ifâ verir - Hep geldi ç”kd” söyledigim imdi zâhire
Seyr et ho netîce-i râhat-fezâ verir - Nevbet o kâmbaha eridi ki hâmemiz
Hakk”nda böyle revnak-” medh ü senâ verir - Gelmez Herîf Efendi gibi sadr-” defterî
Kim müstahakka matlab”n” bî-recâ verir - Bir hûy-” hande-rûy ile bîn ukde feth eder
Hulk-” latîfi gülene feyz-i sabâ verir - Her demde s”dk” derpeyi va’d eyler âleme
Mânend-i subh-dem nefes-i âinâ verir - Dâd ü sitede âdet o devletlüye budur
Murg-” dili al”p ana karu humâ verir - Monlâ-y” Rûmâ hidmeti bu hadde erdi kim
Gülbâng-i âferîn ile gerdûn sadâ verir - Tevfîk-i Hakka mahzar ola her umûrda
Gâlib bu berg-i sebzi ana bî-riyâ verir
27
KÂT B- ESRÂR-I EHENÂHÎ AHMED EFEND HAZRETLER N N VASIFLARINDA OLAN KASÎDED R - Sûre-i feth oldu hatt-levh-” ruh-” zîbâs”na
Medd-i ebrû medd-i Bismillâhd”r bâlâs”na - Hat degil davâlar”n isbât edip erbâb-” ak
Sûret-i fetvâ ç”karm” bûsenîn yagmas”na - Âyet-i mensûha ilhâk eyleyip kilk-i kazâ
Zülfeler çekmi berât-” hüsnünün tuIrâs”na - Nefy-i uâk eyleyen bir nûn yok yanî dehen
Dikkat etdim mû-be-mû ol nâmenin imlâs”na - Hat deIil bir ruk’ad”r malûmu imâ eylemi
Vaz edip mîm-i dehân”n mevki-i imzâs”na - Zîr-i fesden meger dest-i niyâz”d”r an”n
Himdi dümü perçemi sayd-” derûn sevdâs”na - Dil hat-âver sevse isnâd-” hata k”lmaz bilen
Benzedir zîrâ o âlî-himmetin inâs”na - Kitâbü’s-s”rr-” eh-i devrân-Aristo-re’y kim
Ukdeler vâbestedir ebrûyla îmâs”na - Nâm-da-” Ahmed-i mürsel-i kârdan
Kim tefekkür tenedir idrâk-i bî-pervâs”na - Çârh-” atlasdan t”râz etsem resâ dümez yine
Câme-i evsâf dümü himmet-i vâlâs”na - Gevheri galtânlar”ndan add olup mihr-i münîr
Düse bir gün füshat-” irfân”n”n deryâs”na - Saff” mûrândan ümâr olan gazâlân-” Huten
Gelse bir yol vüs’at-i ahlâk”n”n sahras”na - Aks eder ayn” kazâyâdan netâyic fikrine
Sarf-” tevcîh etmeden sugrâs”na kübrâs”na - Clm-i ihfâ kef olur evvel nâzar idrâkine
Sürme-i dikkat çekince dîde-i bînâs”na - Tûde-i mük-i behiti çem-i hûrândan sürüp
Mâye etmiler melâik tînet-i ra’nâs”na - Haddeden çeksin hayâlin sonra sars”n re’yine
Kim vusûl isterse lafz-” dikkatin ma’nas”na - Öyle sâf-endîe kim bir semte aksa hât”r”
Cem’ olurlar kudsiyân Kevser san”p mecrâs”na - Âyet-” s”dk u safâdan cismini pür-nûr eder
Mushaf-âsâ nâzra-i imân eden sîmâs”na - Böyle bir nahl-i kerem gars-” yemînidir an”n
Barekallâh âh-” devrân”n yed-i beyzâs”na - Feyz-i isti’dâd”n efzûn etmi ol hurîd-i cûd
Eyleyip mazhar nigâh-” lutfunun kimyâs”na - Nîk-hâh-” dîn ü devlet olduIun tasdik eder
Sorsan ol âlî-pesendîn var ise a’dâs”na - Hâirim ammâ ho-âmedden berîdir merebin
Ben mutî’im tâb’”m”n sultân-” istiInâs”na - Bendeyim her hal ile Gâlib tekellüf ber-târaf
Ehl-i dil kadrin bilen ehl-i dilin ednâs”na - Bâ husus ola harîdâr”m o makbûl-i cihân
Kim nigâh-” gevher-efând”r sühân kal’ âs”na - BulmaI” içün dâimâ hüsn-i kâbûlünden revâc
DaI ber-dildir kumâ-” ma’rifet tamgâs”na - Farz-” evveldir duâ-y” devleti munsiflerin
Lafz-” bismillah ile tev’em leb-i gûyâs”na - Hayra sevk etmekde müzdâd eyleyip ikdâm”n”
Bah ede Mevlâ ehinâh-” cihân ârâs”na
28
BERÂY-I AZMÂY DER-S TÂY - MERHÛM
HÂCE NE’ET EFEND KUDD SE SIRRRUHÛ - Söz bir güher-i ulvî lâhût mekân”d”r
Mebde’le me’âd ol gühere gû-ü zebând”r - Ol meh-ve-i kudsî ki suhand”r heme âfâk
Bil-cümle an”n hüsn-i bedî’ini beyând”r - Clhâmda hâmû iken gamze-i câdû
Efsûnda rek-âver-i peri meniând”r - Girdikde harîm-i harem-i gülen-i fikre
Âte-zen-i havrâ-y” gülistân-” cinând”r - M”sra’lar iki ât”r” âheneh-i manâ
Ârâyi-i elfâz ile pîinde devând”r - Her beyt ki halvet-geh ola man’î-i pâke
Ol kûe-i mihrâb-” dil-i nükte-verând”r - Hâyeste tavâf surûan-” mezâmîn
Beytü-eref-i kiver-i ma’mûre-i când”r - Hâbâ o nâzm-âver-i rengin edâyâ
Çemi gehî dür-pâ u gehî hûn-feând”r - Dürdî-ke-i tahkîka verir mestî-i câvid
Her m”sra’-” sengîni birer r”tl-” girând”r - Çok gerçi suhan-gû vü suhan-fehm ü sühan-senc
Kim her birisi sözde Kelîm-i Hemedând”r - Ammâ yine bu ne’enin îcâd”na kâdir
Var ise fakat Ne’et-i üstâd-” cihând”r - Ol kim eser-i hâmesine nâvek-i müjgân
Saf-ber-saf ü hayran-üde vü g”bta-keând”r - Her matla’-” sadr-” sühan-” gayb ikâr”
Hâhin-i hayâle per ü bâl-i tayerând”r - Ger kuvvet-i kudsiyyesi tayy etse zemîni
Mefhûm-” kirâmîsi zamân içre zamând”r - Geh hâmil-i s”rr-” dü-cihân Refref-i tâb’-“
Perhâ”na geh-i manada gehî îr-jiyând”r - Tefsîr edip i’câz”n” Keâf-” h”red der
Gûya dem-i cân-bah” Mesîhâ-y” zamând”r - Gör rûen-i tâb’-” sevâd-” sühan”nda
Hurîd-i sabâh eb-i îd-i Ramazând”r - Kilk-i hünerinden dökülen pîçi-i elfâz
Revnak-iken turra-i mügin-i bütând”r - Ta’biri arûs-” tutuk-ârâ-y” mezâmîn
Takrîr-i yed-i nât”kaya tîg-i zebând”r - Hep kan tamard” idi reg-i yâkût kalemden
Ger manî-i rengini disem lâl-i bütând”r - Etse nâzar-” mihri eser sîm-berâna
Ayîne-i idrâkine meh âyîne-dând”r - Hep halka-be-gû-” güher-i nutkudur âlem
Hey bu ne aceb debebe vü öhret ü ând”r - S”nd”rd” verây-” felek-i ahzar” sîti
Erbâb-” hased hiss edemez gû-” girând”r - Her gâh âhâ senin ol gayret-i âk”n
Fahriyyede esb-i kalemi cilve-künând”r - Gülgûne-i râh oldum o îrîn süvâra
Hünâbe-i zahm-” ciger-i hasm-” cebând”r - Sâdât-” makâlindeki ebyât-” erîfi
Hadrâ çemen hazretine serv -i çemând”r - Ey k”ble-i ehl-i hüner ey ârif-i billâh
Hâk-i derin erbâb-” dile cây-” emând”r - Bin cân ile fermân-ber-i hüsn-i beyân”n
Endîene sultân-” dil-i âlemiyând”r - Gerçi bilirim nükte-i serbeste-i nazm”n
Tâ’bîr edemem hâs”l” bir s”rr-” nihând”r - S”dk-” nefesin s”rr-” füyûzât-” ilâhi
Vallâh bu ne lâf ü güzâf ü ne yaland”r - Gülzâr-” zamîrinde senin bülbü-i Hirâz
Sad rek ile destân-zen-i feryâd ü figând”r - Olsa ne aceb râhnever-i sedd-i Sikender
E’âr-” metinin ki senin âb-” revând”r - Hââ ki kazâ gösteremez rûy-” tehâlüf
Tâ’bîr-i kazâ himmetine sehv-i lisând”r - Sen tâb’”m” tahsîn ile k”ld”n beni ihyâ
Bana bu eref mâye-i ârâmi-i când”r - Bu bâr-” suhanla degilim zîre be-kirmân
Küstahî-i tavr”m bilirim ayn” ziyând”r - Ammâ ki yine afv-” kerîmâne-i hulkun
Ma’zûr bûyurmakda hüveydâ vü “yând”r - Hemgâm-” dua geldi hâmû ol yeter Es’ad
Tatvîl-i suhan râst-reh-i bî-edebând”r - Kim nezd-i sa’âdetde senâ- hâni-i tâb’”n
Malûm ü müstagnî-i takrîr ü beyând”r - Âzürde-i renc etmeye gülberk-i vücûdun
Ol eh ki ifâ-bah-i dil-i haste-dilând”r - Pür cû ede Hak âb-” hayât-i yem-i fazl”n
Zîrâ hüner erbâb”na hep feyz resând”r
29
TAKRÎZ- MECMÛA- PERTEV EFEND - Hôâ cerîde-i nev cildi âsümân misâl
Ki nak-” zerkei hep Zühre mâh u mihr-i cemâl - Degil cerîde-i e’âr sanki cilve eder
Nigârhâne-i Erjeng içinde bikr-i hayâl - Yâhud ki cedvel-i sîmîn-i sahn-” Sa’dâbâd
Kenâr-” sâde ruhân ile sâfi mâl-â-mâl - Yâ eylemi ola bir dil-rubâ-y” sîm-endâm
Bu hacle-gehdedir âgû-” âhid-i âmâl - Yâ cûy-” îrde aks eylemi leb-i îrîn
Veyâ bu levhâ-i sîmînde nak-” goca-i al - Hevâ-y” seyre düüp gülsitân-” e’âr”
Sipihr-i ma’nâda tâvûs-” cennet açm” bâl - Gârib hâl ki giymi libâs-” sîmurgu
Diyâr-” sûrete dümü hümâ-y” ferrûh-fâl - Fakat bu söz yetiir vasf” yazm” âsâr”n
Cenâb-” pertev-i mu’ciz-dem ü huceste-makâl - Ola inâyet-i Hakla hemie ey Gâlib
Kitâb-” matlâb” îrâze-bend-i hüsn-i kemâl
30
TEZK RE- SÂN - ESBAK ÂR F EFEND N N
DEST- HATTIYLA OLAN TU)RÂ-YI PÂD ÂH
VASFIDIR - Zehî tuIrâ-y” nâm-” hazret-i Sultan Selîm Han kim
Cihân” pençe-i fermânda teshîre iâretdir - Bahâr-” ma’deletden gül gül olmu zir ü bâlâs”
Beyâz-” beyzâs” san beyza-i tâvûs-i Cennetdir - Cihângîrâne yalman gösterüp ç”km” niyâm”ndan
O keskin zülfeler kim Zül-fekâr-” Hayderiyyetdir - Sevâd-” turras” âûb-gâh-” gamze-i hûbân
Kirime-îve hançer hançere söyler ne hâletdir - Kalem gûyâ ki tahrîrinde bakm” levh-i Mahfûza
Nukû-” Ar-” Kürsîsinde göstermi kerâmetdir - Erimi Müntehâ-y” Sidreye fart-” metânetden
Sütûnlar kim sütûn-” âsümân-” dîn ü devletdir - O mügîn halkalar kim rek-i sünbül dâg-” kâküldür
Hikâr-” bûy-” ma’naya kemend-endâz-” gayretdir - O rütbe menba’-” mâül-hayât-” feyzdir hakkâ
Hurûfûn kâsesinden âb-” Tesnîm içmek âdetdir - Bu tuIrâ bir hat-âver ûhdur ki medd-i ebrûsu
Hümâ-y” lâ-mekân-” hüsne ehperr-i sa’âdetdir - As”lm”d”r hezârân dîde her târ-” u’â”ndan
Togar bin y”lda bir bir necm-i giysû-dar-” vuslatd”r - Sezâ Cibrîl-ve kerrûbiyâna olsa pî-âheng
Ki unvân-” niân-” zer-feân-” ân u evketdir - Meger kim kilk-i Behzâd ile konmu Kâf-” ikbâle
Hezârân reng ile bir bâl-i sîmurg-” letâfetdir - Cenâb-” ârif-i pür-mâyenin bir mek-i kilkidir
Ma’ârifden mürekkeb bir aceb vefk-” mahâbbetdir - Vücûdu nüsha-i kübrâ-y” irfan bir hünerverdir
Müsellem nükte-gûdur münî-i Sahban-” belâgatdir - O nîk-ahlâk kim mânend-i servî cümle eczâs”
Âbir ü “tr u ûd u mük ü anberden ibâretdir - Kusûr u hûr enhâr anda dîdâr anda yâr anda
Serâpâ zât-” vâlâs” behit-i âdemiyyetdir - Cihân” gülsitân-der-gülsitân eyler küâyiden
Gül-i her dem bahâr-” ârzû nahl-” himmetdir - O nahlin berg u bâr-” bâIbân” ber-devâm olsun
Hele her hâl ile ey Gâlib Allâh’a emânetdir
31
KETHUDÂ-YI DEVLET ERÎF EFEND HAZRETLER N N
VASIFLARINDA OLUNAN KASÎDED R - Ser-germ olup o gonce-i ruhsare âftâb
Fer eylemekte rûyunu gülzâre âftâb - Olmu o rütbe mest-i sabûh-” sabâh kim
Seyredemez yap”masa dîvâre âftâb - Nazzârelerde Yusuf-” mizh-” nâz olup
Ç”km” tamâm-” hüsn ile pâzâra âftâb - Olmagla hâk-mereb ü hô-dil küâdedir
Eyler inâh kulzüm-i envâra âftâb - Ecâr içinde râz-” nihân gibi berk urur
Girdikçe zîr-i ebr-i güher-bâre âftâb - Yokdur ilâc-” haste-dilân kim tebâh olur
El ursa nabz-” ebnem-i bîmâre âftâb - Olmazd” böyle hayret ile ser-be-ceyb-ieb
Tâkat getirse ule-i didâra âftâb - Manend-i t”fl nice demdir ki bestedir
Surh-” sefîd-i cübbe vü destâra âftâb - Malûm olurdu ar”z-” dildare nisbeti
Tîr-i ua”n atmâsa enzara âftâb - Hakd”r kelâm” pertevi gün gün ziyâdedir
Mansûr-ve ç”karsa dah” dâra âftâb - Terk-i zalâm-” gaflet eden ser-bülend olur
Mirat-” razd”r dil-i bî-dâra âftâb - Bulmâz ulüvv-i rütbeyi ârâm-hâh olan
Bir gün yatar m” bâli-i zer-kâra âftâb - Saf-” dilâna dâd-” Hudâd”r kemâl-i zât
Olmâz birikse seba-i seyyâre âftâb - Fehm eyledin mi s”rr”n” ey dil ki rûz u eb
Devr eylemekde âlemi hem-vâre âftâb - Tezhîb edip bir meydâyihini kerem-verin
Zer hal çeker bu safha-i jengâre âftâb - Zât-” erîf ü devlete âyeste ket Hudâ
Kim sâyesinde gark olur envâre âftâb - Âlî-himem bülend-kerem Bermekî-iyem
Peyrevdir ol hidîv-i nigu-kâra öyle kim - Rey-i münîri ravza-i ikbâle öyle kim
Hengâm-” nev-bahârda ezhâra âftâb - Germî-i mihri bî-semerâne o güne kim
Vakt-” itada munkat” ecâre âftâb - Genc-i dili ihâta-i eyâda âsmân
Rûen hayâli lâz”m m” “zhâra âftâb - Cmhâ eder vücûdunu hem seyyiât”n”
Lutfu olup hasûd-” siyeh-kâre âftâb - Rüd ü sadâd” âlem-i tahkîka ar ü fer
S”dk-” nihâd” subh-” safâ-bâre âftâb - Adâs” dahl ederse eder hüsn-i hulkuna
Bakmaz huffa”n etdiIi inkâra âftâb - Setr et kemâl-i kevlebe-i itihâr”n”
Benzer mi hiç o mekrûmet-âsâre âftâb - Dest-i güher ferân ile pertev gedâs”d”r
Eyler ümîd-i cûdunu bîçâre âftâb - Ger h”fz” olsa gülen-i nüzhetde sâyebân
K”lmaz eser tarâvet-i dildâre âftâb - Zülf-i hatâya olsa kef-i afvi ânedir
Vermez halel nizâm-” eb-i târe âftâb - Eyler rehinde seyre edicek hüsn-i talat”n
Hermedelikle rûyunu dildâre âftâb - Ermez ulüvv-i kadrine târ-” külâlesi
Cem etse evc ü mevcini yek-pâre âftâb - Ednâ erâr” dehre yeter em-i fikrinin
Gam çekme girse sûret-i tekrâre âftâb - Âyîne zâr-” reyinin olmâz nâziresi
Bir kerre girse sûret-i tekrâre âftâb - Pervânegân-” emse olan iltifât”n”
Yâk eylemekde çarhda hem-vâre âftâb - Gâlib menem ki eylemiem ol kerem-verin
Havzüs-safây” vasf”na fevvâre âftâb - Ammâ ne sûde hakk-” edâ bakad”r yine
Vermez teselli a”k-” dildâre âftâb - Chyâ-y” iltifât”y”z oö zât-” erkemin
Rek etdi mâhzar oldugu âsâra âftâb - Yâ râb müdâm mâsdar-” âsâr-” hayr ola
Verdikce zîb subh-” pür-envâra âftâb
32
KETHUDÂYI DEVLET ERÎF EFEND ’N N SAH L HÂNELER
VASFINDA OLAN KASÎDE- Z BÂDIR - Bahâr eridi rutûbet cihân eyledi s”r
Ki bahr-” ahzar-” mevvâce döndi mevc-i hasîr - Rutûbet öyle fevvâre-i gülâb gibi
Temevvüc eyledi minkâr-” bülbülânda safîr - Rutûbet öyle ki nevü nemâ bulup oldu
Reg-i giyâh-” çemen târ-u pud-i ebr-i matîr - Zemînden göge ç”kd” sehâb tû-ber-tû
Hümâya nâz eder oldu cemi mürg-” hakîr - Hevâ o rütbe latîf ü o rütbe cân-perver
Per-i hümâ bîtirir üstühân-” nevkte tîr - Zemîn-i bâgda cû etdi çeme-i yâkût
Egerçi âb-” zümürrüd-ferând”r ebr-i matîr - Rutûbet öyle ki döndü hamîr-i ten-furû
Vücûd-” nerm-i dildârâya hâk-i dâmen gîr - Aç”ld” ûle-i minkâr” ule-i emin
Havadan oldu mecâlis o rütbe feyz-pezîr - Safâ o rütbede sâri ki gonca-i lâle
Misâl-i ule-i em etdi meclisi tenvîr - O gûne feyz-i firâvân ki eyleyip sîrâb
Hacil eder gül-i tasvîri sâgar-” tasvîr - Takallüb eyledi niân dâmla zümrüdler
Hacil eder gül-i tasvîri sagar-” tesîr - Kar”d” gevher ü ebnem bar”d” ebr-i çemen
Dolad” penbe-i mehtâba târ-” subh-” harîr - Bu itidâl”na âb u havân”n olmâz adîl
Bir olsa meydeki tesîr ü meydeki tevîr - Siyâh mest-i bahâr oldu ol kadar mehtâb
Ki ebr içinde meger afitâb ede eb gîr - Gehîce dâma düer gâh et-i mâhîye
Safâ-y” mevc-i sabâhdan akup gelen nahcîr - Bu seyl-i neeye pây-mâl olan gubâr” keder
Yeter bîna-y” harâbat” etmege tamîr - Gelir terâne-i kulkul nevâ-y” bülbülden
Be-art-” farz-” muhal etse sâkâyân tehîr - Müsevvedât-” sehâb” edip bahâr beyâz
Vücûb-” âlem-i âb oldu sû-be-sû tahrîr - Bu demde cûa gelip âb-” tîe-i Ferhâd
Safâdan oldu her seng-i râh” kâse-i nûr - Çemen ki pâ-zâde-i mevc-i savt-i bülbüldür
Geçer itâb ile gül dâmenin edip temir - Çemen ki tûde-i mük-i behit-i irfând”r
Eder mi âdem o hâki abîr ile tabîr - Misâl-i ems nümâyând”r ebr ü gülenden
Sübût-” sanat-” takdîr ü s”hhât-i iksîr - Elinde suha-i mercân” erguvân ç”km”
Kadeh duâs”n okur yâr” etmekle teshîr - Gelir katâr-” küleng-i bahâr-” rengârenk
Hicâza ugrayârak sanki beste-i zincîr - Kuvâ-y” nâmiye bir hadde oldu kim cûân
Oldu nûr-” basîretle halka-i zincir - Hayât-” tâze bulur Pîrler bu dem ne aceb
Olursa baht-” civân rek-saz bâde-i pîr - Eger k”r”lsa bu vakt-i nümâde îe-i çarh
Eder nesîm habâb-” piyâleden tamîr - Eder temevvüc-i neeyle hande-i Mecnûn
Nigâh edip gül-i bâdemde halka-i zencîr - Hükûfeden per-i tâvûsa döndü sahn-” çemen
Dilerse uçmâga gülen degil bu demde asîr - Girân gelir dile barân rûz-” îd gibi
Bu demde sohbet-i ârâm-bah”-” bâde-i pîr - Zamân get-i çemen mevsim-i tenezzühdür
Safâ-y” hat”r” ârâm eder bu dem takdîr - Misâl-i gonce aç”ld” meâni-i rengîn
Nesîm o rütbe küâyide eyledi tebzîr - Bahâra verme bu lutfu küâyîi ancak
Yürüttü feyzini âfâka bir küâde-zâmir - Herif Efendi’miz ol kethudâ-y” devlet kim
Ârûs-” reyînedir meyl-i âhid-i takdîr - O rütbe vakf-” esrâr-” er ü kânûn kim
Gören san”r ki budur ehriyâr-” akla vezîr - Eder Utâride Mirrîh katl-” kilkle k”yâm
Edâ-y” hâmesine seyf-i kasd edip tevkîr - Çerâg-” gülde eder imtizâc âte ü âb
Zekâs” ülfet-i ezdâda eylese tedbür - O rütbe halk-” kerem zât”n etmi istiâb
Keremle eyler eger etse bir kulun tazîr - Olunca rey-i zerrin vaz-” pôte-i hikmet
An”n kelâm” olur ol sebîkiyle iksîr - Sehâ-y” merebî ol gûnedir ki indînde
Temeyyüz eyleyemez rütbe-i kalîl ü kesîr - Hemân tecessüm eder hûb u ziti maslahat”n
Edînce mâita-i nutku vâk” ” tasvîr - Yâ bûse-i leb-i dilber yâ âb-” Kevser
Meger o hüsn-i ibâret o sâfi-i takdîr - Hezâr davî-i bâriki bir söz ile keser
Nühüfte rey-i dakîkinde cevher-i emîr - Medâr-” mehdîndedir devr-i âdem ü âlem
O rütbe lutfunda dil-bestedir sâgir ü kebîr - Sadâ-y” zit simâh-” sipihre kâr etmez
O rütbe debdebe-i hiss-i îyti âlem-gîr - Beyâz-” emri verir nûr-” subh-” adle safâ
Sutur-i hükmü eder am-” zülmü der zincir - Edînce-i ûle-i inirâh-” sadr”n” yâd
Nisâr-” encüm eder fark-” bâga bedr-i münîr - Melekler eylemi eczâ-y” cism ü rûh”na sarf
Bütün mekârim-i ahlâk” eyleyip tahmîr - Kenâr-” suffe-i sâhilsarây-” devletine
Sezâd”r atlas-” çarh olsa nak-bend-i hasîr - O burc-” devlet o sâhilserâ ki hasr edemez
Muhassenât-” bedîin beyân eden tahrîr - Kerem-penâh h”dîva müîr-i pü-hünerâ
Eyâ devâir-i elfât-” rûzgâra müdîr - Rehîn-i dagdaga-i âd-mergdir Gâlib
Ne var teekkür-i lutfunda acz ederse fakîr - Benim âr-i rengin edâ-y” vasf-” bahâr
Safîr-i bülbül olur kilk-i dilkeimde sarîr - Gelir hayâlimi cerre Kelîm-i Kâânî
Elinde ruka-i deryûze midhat-i Kemîr - Kusûra bakmâ efendim edâ-y” mehdînde
Duâ-y” devletin etmekde eyleyem taksîr - Hemîe sâye-i cûdûnda kâm-kâr olsun
Cemi-i müntesibân”n bî-lutf-” Rabbî-i Kadîr
TÂR HLER
1
TÂRÎH- KUBBE- HAZRÂ RAVZA-GÂH-I
HAZRET- PÎR - Münevver merkad-i kâî binâ-y” Hazret-i Monlâ
Ki oldur pertev-endâz” revâk-” Künbed-i Hazra - Ne merkad cilve-gâh-” kudsîyân-ârâyi-i ekvân
Çerâg-” türbetinden nûr alur mihr-i cihân-ârâ - Ne merkad bir zümürrüd devha-i ilm-i ledünnîdir
Bahâr-” dîni k”lm” sebzi-hurrem eyleyip ihyâ - Harîm-i hâs”na fer eyleyip ehbâlini Cibrîl
Görülmü nak-” meclâ-y” mücellâs”na Mâ evhâ - Matâf-” evliyâd”r k”ble-i mevc-i sürûând”r
Bulur etdikçe rif’at sâkinân-” âlem-i bâlâ - Bu sultân vâris-i esrâr-” Sultân-” Risâletdir
Olur bu s”rra vâk”f mesnevîsinden dil-i dânâ - T”l”sm-” hâl-i âlem dahme-i kutb-” zamând”r bu
Bunun ta’mîridir tâmîr-i dîn ü devlet ü dünyâ - Acebdir çok zamândan vehn-i küllî târi olmuken
Muvaffak olmad” tecdîde illâ âh-” bi-hemtâ - Selîm Hân-” melek-hû pâdiâh-” karhamân-nîrû
Hidiv-i ir bazu ehriyar-” ma’delet-pîrâ - Cihân”n nev-bahâr” mülk-i dînin ebr-i dür-bâr”
Mülûkun sâhib esrâr” cihân-dâr-” melek-simâ - Esâs”ndan tutup tecdîd-i tanzîm mülk-i Osmânî
Ser-â-ser zâhir ü bât”nda k”ld” himmetin icrâ - Olur her kâr” elbet vefk-” dil-hâh üzre sûret-yâb
Ki sûret buldu eyyâm”nda böyle bir güzel manâ - Nice âsâr” var çok kâr” var kim hep kerâmetdir
Kerâmet ma’denin ez-cümle imdi eyledi ihyâ - Zaman”nda vucûda gelmedik bir maslahat kalmaz
Ne kâra k”lsa raIbet rehberi tevfîkdir zîra - Terâvih-i selef mazbût”m”zdur belki bil-cümle
Dah” bir böyle himmet görmedik gû etmedik aslâ - Cihân” hüsn ü tedbîr ile tarz-” hâse uydurmak
Çevirmekdir sipihri devre-i me’lûfdan gûyâ - Hafiyyât-” umûrunda celîdir cilve-i tevfik
Nizâm-” mülk için halk eylemi bu dâveri Mevlâ - Ne cânibden zuhûr eylerse a’dâs” olup pâ-mâl
Ne yüzden ç”ksa huffâ edemez hurîd ile da’vâ - Kerem bir gevher-i nâ-yâbd”r deryâs”d”r desti
Atâ bir cûybar-” mekremetdir ceybidir sahrâ - Bütün hulk-” azîmi ma’nî-i Kur’ân u Sünnetdir
Bu z”llulâha lây”kd”r denirse sâye-i tûbâ - Eger âsâr-” lütfundan hâberdâr olsa bir zerre
Açar dest-i tetâvül pençe-i hurîde bi-pervâ - Eger bir zerre kâhr” olsa ayn-” mihre zahm-efken
Zevâli âftâb”n çemine târik olur dünyâ - Isâbetde sihâm-” re’yine aslâ nâzîr olmaz
Eger müjgân” sehmü’l-gayb k”lsa gamze-i havrâ - Ukûlûn mâ-verâs” münkeifdir zihn-i pâkinde
Nâzar-gâh”d”r an”n levh-i mahfûza kadar hâlâ - Sevâd-” milketidir ketî-i Nûh-” Neciyyullâh
Necât ümmîd edenler ite Bismillâh-” mecrâhâ - Olur hem münhesif hem râci’-i mahv-” mahâk elbet
Medâr-” ta’at”ndan ç”ksa bedr-i âsumân farzâ - Adâlet zât”na bir lâz”m-” gayr-i müfârikdir
Kerem melzûmudur ol cevherin bu nûr-” müstesnâ - Cemî’-i nâsa efkat merhamet ihsân-” bî-minnet
Hâmir-i f”trat-” vâlâs”n”n eczâs”d”r hakkâ - Hidîvâ dâverâ vü meh-penâha âh-” Cem-câhâ
Felek müsteIrak-” lutfundur ez-cümle dil-i eydâ - Keremler kim senin devrinde gördü Gâlib-i nâçâr
Hüseyn-i Baykara’dan görmedi Câmî gibi yektâ - Senin sayende dergâh-” felek mânend-i Monlâda
Bu âbd-i kemterînin nâm” oldu i’r ile ibkâ - Kasâid resmini ögrendi hâmem vasf-” pâkinde
Mücânibdir yine fahriyyeden tavr-” edeb ammâ - Maârif kadrin anlar ârif-i sâhib-kerâmetsin
Duây” terk edip imdi ne lâz”m eylemek davâ - Bülend oldukça her dem nâm” yâ Râb yâ Râb-” uâk
Çekip gülbang-i evkî sâkinân-” târem-i a’lâ - Hudâ mencûk-i nasr”n vâs”l-” ar-” mecîd etsin
Zîyâ-” seyfi k”ls”n dehri pür-nûr âftâb-âsâ - Kalem târîhini levh-i ezelde yazd” kim Gâlib
Binâ-y” Han Selîm bu kubbe-i mînû-yi Mevlânâ
2
TÂRÎH- MAHALL- DÎVÂN-I BÜLEND-ERKÂN-I
EHRÎYÂRÎ - Selîm han-” kerem-ver kâm-yâb etdikde devrân”
Cihân”n intizâma tutdu yüz hâl-i perîân” - Güvâh”md”r ki erbâb-” sühan ben cümleden evvel
Demidim imdi buldu revnak-” evreng-i hâkâni - Müceddid olduIu dünyâ vü dîne günden azherd”r
Odur sâhib- k”rân nev-zuhûr-” nesl-i Osmanî - Cihân” yapt”r”p ma’mûre-i emn ü emân eyler
Y”kar a’dâ-y” dînîn ba”na dünyâ-y” vîrân” - Nizâm-” nev verip tecdîd eder bünyân-” ikbâli
Bunu ilhâh eder dâim ana ber-vefk-i Yezdânî - Keremde pehlevând”r hamlesinde îr-i garrând”r
Sözünde kâhrâmand”r vasf olunmaz evket ü ân” - Mühimmât-” umûr âyîne-i tâb’”nda rûendir
Nümâyând”r ana hurd u büzürgün kadr-i âyân” - Bilir tertîb-i devlet resmini baht-” hümâyûnu
Mülûk-” sâlife san bundan örgenmi cihân-bân” - K”lup tayîn-i hidmet fark ü temyîz eyledi bir bir
Gürûh-” askeri vü zümre-i ayân u erkân” - Bu dîvân gâh-” âlîyi bu resme eylemek tevsî’
Meger lâz”m degil miydi açarsan çem-i im’ân” - Koyup âhân-i mâzî guyîyâ bir hisse-i gâib
Anunçün saklam”lar bu t”l”sm-” genc-i unvân” - Aceb târz-” bülende koydu el-hak eyleyip tekmîl
Nîzâm-” dîni resm-i devlet-i nâmus-” âhân” - Muallâ kubbe-i eflâki gûyâ indirip hâke
Harîminde nümûndâr eyledi saf saf sürûân” - Sipihr-i atlas-” fer eyleyip zîr-i zemîninde
Gül-i hurîdi k”ld” himmeti gülmîh-i râhâni - O rütbe gark-” zîb olmu ki heybetden gören insan
Sanur bir yerde cem olmu nücûm-” çarh-” gerdâni - Bu Cennetdir amma dümeni Duzâh-niîn eyler
Bak”p hasretle and”kça sarây-” huld-i r”dvân” - Temââs”na maher-gâh-” dehet aks eder câna
Der ü dîvâr” nuzzâra olup mir’ât-” hayrân” - Mesîhâ zann ederler gâhice bâlâya bakd”kca
Gören erbâb-” dîvân ol ehenâh-” suhandân” - Huzûra yüz süren erbâb-” devlet çarh-” rif’atdan
En evvel seyr ederler hâk-bûs-” mihr-i tâbân” - Bu resm-i nev-zuhûr emmûzec olsun çem-i a’dâya
Cihâd esbâb”n” hem böyle tertîb eyler irfân” - Ol bir âh-” cihân-” rüd ü himmetidir ki el-hâs”l
Bulunmaz lâciverdî kubbenîn alt”nda akrân” - Ç”k”p kânûn-” devlet perdeden olmudu bî-âhenk
Hifâ-sâz oldu ihyâ eyledi Sultân Süleymân” - Kar”d”rmak diler ahterle mîh-i yây-” esbân”n
Tehî cem eylemez bu leker-i bî-hadd ü pâyân” - H”râsan ol hurû-” gayret ü tûfan h”m”ndan
Eger hâmu görürsen gâfil olma bahr-” ummân” - Sükun-” pür-temekkündür alâmet hamle-i îre
Bu ârâm etdirir a’da-y” dîne teng meydân” - Tesettür k”lsa topun sinesinde gülle aldanmâ
Eger gürlerse gürler ra’d ü berk-” kahr-” sübhânî - Yâhûd emîr-der-kef azm ederse saff-” heycâya
Bölüp iki vezîre bah eden Îrân u Tûrân” - Muhakkak sâyesinde âd-kâm”z kâm-rân”z hep
Du’âs” farzd”r evvel bana âlemlere sânî - Hemîe zât”na ikbâl evketle murâd”nca
Mübârek ede Mevlâ yapd”I” âsâr-” umrân” - Edip te’yîd re’yîn mucizât-” Seyyidül-Kevneyn
Kerâmât-” bülend-i evliyâ olsun nigehbân” - Füyuz-” s”rr-” ilhâm”yla Gâlib geldi bir târîh
Selîm Han yapd” hem tâk-” felek bu cây-” dîvân”
3
TÂ FE- HUMBARACIYÂNA EH SELÎM HÂNIN
MÜCEDDEDEN NÂ BÛYURDUKLARI KILANIN
TÂRÎH D R - Kâr-bend-i adl ü dâd oldukda Feyyâz-” ezel
Eylemi tanzîm hâl-i merbût-” düvel - Mülk-i mâliye re’âyâ asker asker âh ile
Böyle devr eyler demiler kâr-bînân-” üvel - Olmasa bir asker el-hâs”l muti’-i ehriyâr
Hehr olur vîrân gelir hâl-i re’âyâya halel - Askere lâz”m itâ’atd”r h”dîv-i dehre cûd
Cttifâk üzre bunu teslîm eder cümle milel - Mülkü bir âlî himem âh ile eyler-kâm-yâb
Çünkü te’yîdin murâd ede Hudâ-y” lem-yezel - Öyle eh kim vâkf-” s”rr-” nihân olur müdâm
Bir sebeble cümle-i ikdâm”na gelmez kesel - Heh Selîm Han Cbn-i Sultân Mustafâ Hand”r o kim
Eyledi tanzîm umûr-” askeri vefkul-mahall - Yapd” bu bu k”lag” etdi cünûd-” gayb”n”
Etdi “zhâr-” kerâmetle bu dem cism-i cedel - Humbarayla top ile a’dâ edermi iftihâr
Cte bir himmetle gösterdi dü sad bâlâ-bedel - Bah-edip emvâl-i bî-pâyân o âh-” kâm-bâh
Öyle ihyâ etdi kim olmaz dah” bundan güzel - Humbarayla lagmd”r ancak medâr-” emr-i harb
Fil-hakîka imdi farz oldu bu kâr ile amel - Darb-” tîg ü topdur hakkâ cevâb” dümenin
Söz budur lâz”m degil ol bâbda darb-” mesel - Hah-” Cem-câhâ eger Mehdi desem olmaz âbes
Hak hidâyet eyledi bu devlete azze ve cell - Âlemi tâ’mîre sarf eyler kemâl-i himmetin
Kalmam”ken menzil-i râhatdan âsâr-” talel - Öyle bir büksiste târ idi cihân geldikde al
Kim bilinmezdi harâbiyyetden özge her mahal - Re’y-i müstahsenle icrâ etdi bir kânûn-” nev
Devlete gûyâ yeniden eyledi vaz’-” temel - Münderis olmudu bil-külliyye kânûn-” kadîm
Bozmadan yapmaga hiçbir kimseye degmezdi el - Cktizâ etmi meger kim hikmet-i Hayy ü Kerîm
Ol eh-i zî-âne merhûn idi bu kâr-” ecell - Bir resânet var ki akl”nda o âh-” ekremin
Vaz’”n”n tagyîri er’-âsâ degildir muhtemel - Yapd”g” âsâr” sad lutf u atâdan mâ-adâ
Nef’-i dîn ü devlete âiddür elbet lâ-akall - Gelmemidir taht-” Osmâniye dersem mislini
Himmeti âsâr”n” seyr eyleyip insâfâ gel - Yapd” hem yapd”rd” Allâh eylesin ömrün füzûn
Kalb-i nâs-” mülk-i dünyây” edip cem’-i emel - Dümeni kör ola dâim askeri mansûr ola
Devleti mamûr ola vech-i kerîmi bî-hacel - Yapd” Gâlib hame-i târîh âlem-efrâz”n”
Dâver-i mülk asker-i mansûruna yapd” mahall
4
TÂ FE- TOPC YÂNIN TERTÎBÂT-I CEDÎD VE
KILÂLARININ MÜCEDDEDEN B NÂSINA TÂRÎHD R - O âheeh ki kasd eyler gazâya fî-sebîlillâh
Olur nasr-” ilâhî leker-i mansûruna hem-râh - Tedâbirinde erbâb-” dirâyet hîç kusur etmez
Egerçi mercî-i tedbîr hem tevfîkdir her gâh - Tecellî-i irâdî gibidir tedbir-i tevfîka
Bunu tahkik ederler arifân-” pîr-i kâr-âgâh - Murâdât”nda bir emrin husûlun hazret-i Bârî
Eder tedbîr-i âyân etmegi i sahibin dil-hâh - Bu cevlân etmesi âh-” cihân”n kalb-i pâkinde
Olur zâhir ki tanzîm-i cihân olmu murâdullâh - Ezelde hazret-i Sultan Selîme eylemi teslîm
Nizâm-” kâinât-” eyleyen ibdâ’ sâl ü mâh - Gürûh-” askerinin elzemiyken topcuyân el-hak
Aceb tehîr olunmu hikmeti var hâh tâ nâ-hâh - Meger ol pâd”âh-” Cem-haemmi sâhibi kâr”n
Eridi devletin imdâd”na bir feyz ile nâgâh - O rütbe adle âheng etdi kim kânun-” eltâf”
Citmez oldu kimse bestelerden gayri yerde âh - Cihân mâ’mûre-i emn ü emân oldu zamân”nda
Nizâm-” nev verip re’y-i münîri açd” bir eh-râh - Mühimmat-” cihâda etdigi ikdâm” gördükce
Olur bir top at”lsa sîne-kûb-” dümen-i gümrâh - Edînce ihtimâm” böylece bir hüsrev-i fâz”l
Eder mi hamle-i îre tahammül hîle-i rûbâh - Hele ben bildigim hep ser-keân” rub’-” meskûnun
Gûbâr-” âsistân”n eylesinler cümle mâli-gâh - Gören pîân-i ikbâlini idrâk eder hakkâ
Kiminçün vaz’ olunmu mâ-takaddem lafz-” âhenâh - Cihân-” sâyesinde cennet-âsâ evk mümkündür
Eger mihr olmasa bah etmese dünyâya pertev mâh - Eser ammâ ki farz-” ayn olmu aklen ü er’ân
Olan bir zerre îmân” tecâhülden eder ikrâh - OcâI” topcuyân”n böyle rûen olma lâz”md”
ÇerâI etdi tamâmen bendegân”n ol eh-i âgâh - Yap”p bir k”la gûyâ cenneti nakden ayân etdi
Bulanlar tâze cân cân vermeden eyler mi istikrâh - Ne k”la nev-bahâr-” bâg-” Firdevs-i berîn-âsâ
Hezerân evk ile pîrâmeninden devr eyderdi mâh - Ne k”la bîe-i îrân-” garrân-” vegâ-pîe
Makarr-” ehebân-” tîg çengâl-i hezâr-ebâh - Bu zûr-” vefret-i âlât-” harbin görse meydân”n
Olur bin havf ile Behrâm-” çarh”n cây” ka’r-” çâh - EIer her bir dehen bir âftâb-” u’le-bâr olsa
Yine evsâf”n”n bir zerresin erh ede mi efvâh - Hudâ âheneh-i devrâna versin ömr-i bî-pâyân
An”n ihyâs”d”r badan baa âlem suhan kütâh - Eridi müjde-i târîhi Gâlib çarh-” çârümden
Mecedded k”la yapd” topciyâna âh-” gerdûn-çâh
5
MÜCEDDEDEN B NÂ VE NÂ OLUNAN TOP ARABACILARININ KILASININ TÂR H D R - Hâba ki lutf etdi Hudevend-i yegâne
Sultân Selîm ile karîr ayn-” zamâne - Envâr-” tulû’uyla sipihr oldu münevver
Âsâr-” atas” sereyân etdi cihâna - Doldu yer ü gök debdebe-i sûr-” târâbdan
Bir evk verip kevkebesi kevn ü mekâna - Aç”ld” bütün kâkül-i pîçîde-i ekâl
Ser pençe-i hurîd verip destine âne - Bir feyz edip ol pertev-i dîdârdan irâk
Hep âyet-i Nûr oldu gelen târf-” lisâna - Ccmâ’ ile erbâb-” nücûm eyledi tahkîk
Bâis bu imi âlem-i ulvîde k”râna - Bir hikmet-i kudretle zuhûr eyledi kim ol
Hayret verir ahkâm-” Felâtûn-” zemanâ - Clhâma sorup balad” tanzîmi umûra
Tertîb ederek asker-i bî-hadd ü kerâna - Bu tavr anâ te’yîd- i ilâhi mi degildir
Kim vâk”f idi söyle bu esrâr-” nihâna - Bil-cümle ferâmû idi cengin ser-i kâr”
Ahvâl-i vegâdan yoI idi nâm u niâne - Ckdâm ile akdâma var idi adâvet
Cstemez idi emr-i hüner-men de bahâne - Ol pâdiehin sa’y ile gevher-i Cslâm
Hurîd gibi balad” imdi leme’âna - Az vaktde ikdâm” ile oldu zafer-yâb
Bir leker-i sahib-zafer-i u’le-feâna - Bir nutku ile balad” olmaga tedârik
Enva’-” mühimmât ile top u cebehâne - Top arâbac” zümresine dah” edip cûd
Bu k”lay” yapd”rd” edip bah” ehâne - Hakkâ ki bu üslûbdur üslûb-” h”dîvân
Kim kullar”na eyleye îsâr-” hizâne - Tahsîl-i mesûbât-” gazây” ederler kâr
Dîn uIruna hîç bakmayanlar ba ile câna - Sad hamd ola dünyâ yeniden buldu nizâm”n
Bu hâli görüp dümede dümen helecâna - Allâh eh-i âlem-i mesrûr ede dâ’im
Tevfîk ede envâ-” tedâbîr-i hesâne - Nasâ dedi târîhini tebîr ile Gâlib
Bu k”la yap”ld” yeni gerdûne keâna
6
TEBRÎK- SÂL-I CEDÎD ÇÜN SÖYLENEN
TÂRÎH- ZÎBÂDIR - Bir subh-” dem ki deste al”p câm-” lâ’l fâm
Sürdüm sevâd-” mar”k u maIribde hükm-i tâm - Dizdim cem ü sebû vü sürâhî vü sâgar”
Verdim cihâna iki piyâleyle intizâm - Bir ne’e erdi ba”ma feyz-i arâbdan
Etdim semend-i himmetimi âtein-h”râm - And”m safâ-y” bezm-i Cemi rezm-i Rüstemi
Ol ne’eler sirâyetini etdim iltizâm - Kurdum an” ki olsa n’olur ner-i inirâh
Feyz-i neât-” âlemi hep k”lsa âd-kâm - Cem etse lutf u kâhra mahalliyle devr edip
Tîr ü kemân ü nây ü kemân olsa hem-makâm - Dünyâda zerre kalmasa gerd-i melâlden
Mir’ât-” kâinât”n olup safvet-irtisâm - Tevfîk rehber olsa bu meskekde dâimâ
Olsa husûl-” kâma felekden de ihtimâm - Bu fikretin neticesi nâ-yâb iken dah”
Gördüm an” ki sem’ine kat’ etdi bir peyâm - Bah-” nizâm-” âlem eden Han Selîmdir
Tevfîka mazhar oldu o âh-” felek-gulâm - Her kâre kim ürû’ eder elbet eder tamâm
Eyler zamân o dâver-i devrâna ihtirâm - Ez-cümle sâl-” nev ki sa’âdetle geldi bak
Târîhidir nîzâm-” kavânîn-i lafz” tam - Olmakdad”r umûruna teshîl-i Hak karîn
Devrân o âh” âsra tevafukdad”r müdâm - Bir padîehdir ol ki kemâlinde ferddir
Herh-i hurûf-i cûduna kâfî degil kelâm - Tertîb-i emr-i devlete masrûf himmeti
Hâkka budur mukaddem-i esbâb-” ihtiâm - Dest-i cihânda sebt-i tevârihdir bütün
Hâhân-” pür-himem ne ile oldular be-nâm - Sâhib-k”rân denir o hidiv-i müeyyede
Kim ede Mehdî-ve kadem-i adlile k”yâm - Olsun hemîe baht ü sa’âdetle hem-rikâb
Eslâf-” kâmkâr”na Gâlib budur duâm
7
DÖKÜM-HÂNEN N TAMÎR Ü TECDÎD NE
TÂRÎH- ZÎBÂ VÜ RA’NÂDIR - Adâlet-pîe hâkân-” felek-mesned Selîm Han kim
Olur re’y-i münîri mihre râcih girse mîzâna - Hidiv-i kâr-fermâ dâver-i tedbir-Pîrâ kim
Eder tâlîm-i hikmet fikri Eflâtûn-” Yûnâna - Hecâ’atda kerâmetda kemâl ü akl u gayretde
Nâzîri gelmemidir mülke belki mülk-i imkâna - Kaçard” safha-i Hehnâmeden hacletle tasvîri
Nümâyân olsa zâr-” himmeti Sâm u Nerîmanâ - Kal”rd” bûy-” gül-berk-i hazân-ve hâk-” zilletde
Edeydi arz-” tâl’at lutf-” enfâs” gülistâna - Cihân” öyle revnak-yâb-” tecdîd etdi kim devri
Göründü resm-i nev bu köhne tâk-” çâr-erkâna - OcâI” rûen oldu sâyesinde pîr-i gerdûnun
Felek toptan imâret buldu bak ez-cümle Tophâne - Fakat bu dökmehâne vaktine tehîr olunmudu
Konup mânende-i takvîm köhne tak-” nisyâna - Derûnun âte-i rek-i emâsîl eyleyip sûzân
Eridi hasret-i yârândan âhi evc-i keyvânâ - Mükemmel yapmaga emr eyledi âheneh-i zî-ân
Bu cünbî-i bâis-i cû oldu derya-y” ummanâ - Edip târh-” nev üzre resmini mimârlar tasvîr
Esâs” zîr-i hâke erdi tâk” ta gerezmâna - Husûsa himmeti çâker-nevâz-” ehriyârîden
Âgâ-y” Topcîyâne yapd”lar bir kasr-” âhâne - Ne kasr ammâ ki bir çarh-” refi’-i âlem tedbîr
Rasad-gâh-” nigâh-” hüsn-i dikkat hâl-i merdâne - Der ü bâm”nda nak-” fil-hâcer a’lâ’y” emrullâh
Derûnu tesliyetden toptolu erbâb-” imanâ - Gazân”n kân”d”r lây”k degil mi eylesen insâf
Ocag-” has-” nusret dense bu cây-” pür-ünvâna - Nücûm-” âsümân-” harbe matla’d”r desem âyân
Bu menba’dan zuhûr eyler beher dem niçe bin dâne - Hudâ ömrün füzun ikbâlin etsin dem-be-dem âlî
Edip z”ll-” livâs”n bahterden hâveristâne - Dedim bu m”sra-” târîh-i Gâlib eyleyip tahsîn
Döküldü kal”b-” makbûl u matlûba dökümhâne
8
SA’ÎD Ü EHÎD SULTÂN SELÎM HAN RÂHMETÜLLÂH
ALEYH HAZRETLER N N TÎR-ENDÂZÎDE
KEMÂL NE TÂR HD R - Pâd”âh-” bahr ü berr Sultân Selîm-i kâmkâr
Kâbza-i fermân”n”n münkâd”d”r sebü’n idâd - Sa’d-” râmih nîrû-y” ikbâlinin ter-ke-kei
Cünbi-i ebrûsuna Behrâm râm-” inkiyâd - Tâli’inde olmas” bî-üphe sehmü’l-gayb an”n
OlduIudur re’y-i pâkinde isâbet itiyâd - Cte ez-cümle bu bâb-” açd” Okmeydân”na
Yani erbâb-” hüner bu bâba etsin istinâd - Dergehînden cânib-i sa’de yol açmakd”r garaz
Sa’d-” Vakkâs”n edip rûh-” erîfin gâhî âd - Hâs”l” sehmüs-se’ âdetdir sarây-” tâli’i
Etmede âsâr-” hayr” bir birine “tt”râd - Rezm ü bezm ü i’r ü inâda müsellemdür tamâm
Her kemâlinde aag” kousud”r Keykûbâd - Nükte-pîra vü tüfenk-endâz ü hem îrîn-süvâr
Ermemidi Hak bu kim bu menzîle Sultân Murâd - Eylese hurîd-i lây”kd”r eger kandil-i tîr
Fikret-i rûenle etdikçe niângâh”n reâd - Bir kebâze kuvvet-i bâzûs”na kavs-” kuzah
Belki ehperr-i hadenk-i zûru Cebrâil-nijâd - Himmeti ednâ ikâra saymaz ol âhîn yine
Olsa kurbân” gazâl-i mihr eger her bâmdâd - Kuvvet-i zâl ü Nerîmân”n kodu ta ba”na
Ayag”na tozuna ermez Rüstem-i rûyîn-nihâd - Alt” âhiddir tamâm emn ü amanâ e-cihet
Râyegâne devr-i lutfunda o rütbe adl ü dâd - Nâvenk-i müjgân ebrû-ve yaram” ülfete
Eyleyip birbirine pîr ü civân hubb ü vedâd - Bu sözü gû eyledim bir dem leb-i sûfârdan
Mûcib-i rif’at degil mi dogrusu ya ittihâd - Crtifâ etmek ne mümkindir hevâ-y” vasf”na
Kâr-sâz-” dehrdir olsun hemân ömrü ziyâd - Atmad”n yâbâna lutf etdîn âbd-i bî-kesi
Bir duâ-gûyende-i dîrîneyim hem-bende-zâd - Söyledim Gâlib murassa m”srâ-i târîhini
Oldu ya Hak bâb-” zîbâ cây-” ast”na küâd
9
OK MEYDÂNI TEKYES TA’MÎR NDE ZÂT-I PÂK-I ÂHÂNE ÇÜN
MÜCEDDEDEN B NÂ OLUNAN KASR-I HÜMÂYÛN VASFINDA
TÂRÎH- RA’NÂ VE KASÎDE- BEDEL Ü ZÎBÂLARIDIR - Hehenâh-” cihân Sultân Selîm-i ma’delet-mutâd
Ki oldur eyleyen cümle ib’âd” gussadan âzâd - Mürûr-” dehr ile pek indirâsa mâil olmudu
Esâs-” devlete imdi yeniden kurdu nev-bünyâd - Nizâm-” evvellin buldurmad”r dünyaya maksûdu
Cihângîr-i zamând”r übhesiz Allâh ede imdâd - Nâzar kim eylese bir cânibe ma’mûr olur fil-hâl
Hemân ednâ nigâhiyle yapar bî-zahmet-i üstâd - Husûsa ite bu kasr-” muallâ tâk-” ra’nây”
Edip “zhâr-” kudret bir nefesle eyledi âbâd - Ne kasr ammâ ki hayret-bah-” nuzzâr-” hayâl-endî
Eger reng-i bahâr-” sorsa tasvîr edemez Bihzâd - Ne kasr ammâ ki Heft-evreng-i Husrev nak-” dîvâr-“
Nizâm ü intizâ m” dâsitân-” huldu eyler yâd - Ne kasr ammâ ki düse sâyesinden terbiyet kâna
Olur cây-” zuhûr-” murg-” ankâ beyza-i fûlâd - Safâ-y” sahn”n” seyr eylese mir’ât rü’yâda
Ha”rm” kûy-” Hîrin-cûy-” îri terk eder Ferhâd - Edip burc-” hamelden mihr-i âlem hüsnünü tahsîn
Gelip yüz sürmege derbândan eyler dâim istimdâd - Cçinde cilve-ger kutb-” zamân o âh-” devrând”r
Sezâd”r çâr rüknün dense ber-dû eylemi evtâd - Bu manâ fehm olur meydân-” tîre nâz”r olmakdan
Ki dâim kavs-i kudret zûr-” bâzûsun eder müzdâd - Niângâh eyleyip h”dmetde kâim ehl-i manâ-y”
Eder ihsâna dâir m”sra-” bercesteler inâd - Bihamdillâh ki etdi yek nigâh”n kadrimiz terfi
Duâ-y” devletindir her dem ezkâr-” dil-i nââd - Kusûrum avf k”l evketli hünkâr”m sürûrumdan
Unutdum medh ü tavsîfi hulûsum eyledim îrâd - Söz olmaz pâdiâh-” kadr-dans”n neylesin âir
Yaz”p evsâf”n etsin kank” bir ihsân”n” ta’dâd - Hemîe böyle kasr-” bî-müdânîde safâlarla
Ede Allâh ömr ü devletin rek-âver-i ecdâd - Dedim târîhin Okmeydân”n” hülya ile Gâlib
Mübârek pâd”âh-” âleme bu kasr-” nev-îcâd
10
TÂRAF-I BÂH RÜ EREF- MÜLUKÂNEDEN GALATA
MEVLEVÎHÂNES MECEDDEDEN TA’MÎR OLUNUP
HITÂMINDA DEN LEN TÂRÎHD R K DERGÂH KAPUSU
BÂLÂSINA VAZ’ OLUNMUTUR - Mihr-i âlem-tâb-” evc-i saltanat
Dâver-i devr-i zamân Sultân Selîm - Kâhrâman-” dîv-bend-i rûzgâr
Cem-haem Cskender-i Dârâ-kecîm - Kim an”n zât-” bülendidir henûz
Merkez-i per gâr-” çârh-” müstâkîm - Rükn-i re’yidir esâs-” ma’delet
Fikr-i nev icâd”d”r ar-” kavîm - Muntaz”rd” ehl-i dil terîfine
Geldi dîn ü devlete hemçün nesîm - Hak budur bulmudu erkân-” halel
Eyledi tanzîmine sa’y-” azîm - Hâbbezâ ervâh-” ehlullâhdan
Oldu te’yîd-i ilâhî müstedîm - Balay”p tecdîd-i adl ü re’fete
Koydu re’y-i hâs-” bünyâd-” mukîm - Hazret-i Monlâ-y” Rûma hürmeten
K”ld” dervîâna ihsân-” amîm - Gördü kim bu hankâh olmu harâb
Müste’îd ihyâya çün azm-” remîm - Lutf edip bir yapd” kim yaps”n anûn
Kâh-” âmâlin hudâvend-i alîm - Bâg-” firdevs-i berîn ve-i bî kusûr
Oldu hakkâ sakf” zafer dîvâr” sîm - Bir nâzarda etdi kân-” kerem
Seng-i gevher topraI” anber-emîm - Gösterip gûya kerâmet âleme
Kudret izhâr etdi ol âh-” kerem - Andan als”n feyz-i erbâb-” sülûk
Kalmas”n nâk”slar”n etvâr-” nîm - Zâhir ü bât”nda âh oldur hemân
Ber-devâm etsin an” Râbbür-râhim - Ma’nen ü lafzen dedi târîhini
Heyh Gâlib abd-” dâ’i-i kadîm - Yapd” bu dergâh” pâk ü hem cedîd
Bin ikiyüz alt”da Sultân Selîm
11
GALATA MEVLEVÎ-HÂNES N N SEMÂ’HÂNES YÇÜN
SÖYLENEN TÂRÎHD R - Hân Selîm-i ma’delet-perver hidîv-i dâd-ger
Zâhiren sultân-” âlem mazhar-” sultân-” âk - Pâd”âh-” heft-kiver âftâb-” nûr-bah
Kim ziyâs”yla münevverdir ân”n eyvân-” ak - Yapd”r”p bu hânkâh” resm-i nev-bünyâd ile
Kurdu ervâh-” ricâlullâha bir dîvân-” ak - Ferini ar-” berîn-ve eyleyip pür-nûr-” evk
Oldu honûd-” kemâl-i himmet-i pîrân-” ak - Bir nâzarla eyledi ma’mûre-i sûr u sürûr
Olmu iken dest-bürd-” vecd ile virân-” ak - Hazret-i Monlâya hürmet âlem-i tamîrdir
Feyzi zîrâ andan alm”d”r bütün merdân-” ak - Zühre bu dergehden eyler ahz-i âheng-i neât
Çünki olmudur semâ’ ile safa erkân-” ak - Cezbe-i nûr-” mahâbbetdir medâr-” kâinât
Anlamaz bu s”rr” bir eb olmayan mihmân-” ak - Geldi bir m”sra’la Gâlib ana târîh-i bülend
Ayn-” resm-i âsümân-” bî-bedel meydân-” ak
12
GALATA MEVLEVÎ-HÂNES SEMÂ-HÂNE DERÛNUNDA
MAHFEL- HÜMÂYUN TÂRÎH D R YAZILMIDIR - Muallâ mahfel-i pâk-” hümâyûn
Cenâb-” Hân Selîmin taht-gâh” - Cnâyet burcudur sakf-” bülendi
Sezâd”r emse etse mihr ü mâh” - Kitâb-” heft-cild-i âsümanâ
Münevver levhâ-i zerdir kemâhi - Zemîn bu kâh” gördükçe mahâldir
Olursa hâne-i subha mübâhî - O âhenâh-” Ekrem k”ld” ihyâ
Mücededed yapd”r”p bu hankâh” - O hâkân kim u’a-” âftâb”n
Olur zerrîn-t”nâb-” bârgâh” - Umûrûnda muvaffak olmas”nda
Cihân”n kalmam”d”r itibâh” - Muhakkak mazhar-” s”dk u safâd”r
Safâ eshâb”n”n oldu penâh” - Gürûh-” ak”ndan Mevlevîyi
ÇeraI etdi bu lutf-” pâdiâh” - Bu rûen eh-niîni k”ld” pür-nûr
Serây-” dîde-asâ yek-nigâhi - Binâ oldukda Gâlib dedi târîh
Müsellem eh-niîn-i pâdîâhi
13
DERÛN-I DERGÂHINDA OLAN ÂDIRVÂNIN
TÂRÎH D R K YAZILMITIR - Kerâmet menba’” Sultân Selîm-i ma’delet-perver
Cihân-” etdi s”râb ol eh-i zî-âna ak olsun - Keremler k”ld” hakkâ rûh-” Mevlânây” âd etdi
Dedi erbâb-” dil bu mereb-i irfâna ak olsun - Bu âd”rvân” icâd eyleyip deryay” feyzinden
Velâyetden nîan gösterdi dervîâna ak olsun - Henüz ol H”zr-” vakt”n himmetiyle rûh-” Cskender
Bulup âb-” hayat-” içdi bir peymâne ak olsun - Olup Râid Efendi bendesi tanzîmine me’mûr
Hakîkat hidmet etdi dâver-i devrâna ak olsun - Verip yol harçl”I”n davetçiler gönderdi sahrâya
Getirdi sayesinde âb-” âd”rvâna ak olsun - Bu ummân-” ata bu cûi-i ihsana eyvellâh
Muvaffak oldu dünya böyle bir sultâna ak olsun - Dedim târîhini bu ive-i âbdal ile Gâlib
Bu âb-” pâk ü zîbây” içen atâna ak olsun
14
VÂL DE SULTÂN KÂSIM PAA MEVLEVÎHÂNES N TECDÎD ETD KDE SÖYLENEN
TÂRÎHD R - Cenâb-” vâlide Sultân-” mâh-efser mihir-âh”n
Sâbâhu’l-hayrd”r envâr-” ihsân” nüh-eyvâna - O tâc-” mekrûmet-iklîl-i ismet ems-i devlet kim
Nigâh-” lutfu revnak verdi bu gülzâr-” devrâna - Hemîe celb-i da’vât etmedir hayrât ile kasd”
Cenâb-” pâd”âh-” kâm-ver-i Sultâm Selîm Hâna - Selîm Han ki kudûmu mahz-” tevfik-i Hudâ geldi
Nizâm-” mülke nasr-” dîne ân-” âl-” Osmân’a - Selîm Han ki cihâna rûh-” nevdir pertev-i re’yi
Husûsa tâze cand”r kâl”b-i evreng-i hâkâna - Ne himmetler k”l”p bak ol hidivin medh-i ulyâs”
Mücedded yapd” bu dergâh” döndürdü gülistâna - Ne dergâh öyle bir âlî binâ kim cây-” dîvând”r
Sürûân-” semâya zümre-i ervâh-” pîrâna - Kerem kadrin bilir erbâb-” isti’dâde ak olsun
Keremdendir bu revnak imdi âyin ü erkâna - Gürûh-” Mevlevînin uydu bir himmetle devrân”
Dönerler zerre-i nâçîz iken mihr-i d”râhâna - Safâ-y” merebi âb-” hayât-” bâg-” dehr oldu
Bu rûendir ki feyz-i cûdu râcih ebr-i nîsâna - Nice câmi imâret çeme-sâr ihya edip hâlâ
Eserler gösterip reng-i kerâmet verdi ihsana - O rütbe k”ld” ta’mîr-i kulûba bezl-i himmet kim
Hümâlar rek ederler âiyân-” bûm-” virâna - Gedâler sâye-i lutfunda öyle kâm-rând”r kim
Felek hasretle kald” imdi bu dervî-i uryâna - Bu rûh efzâ makâm-” dil-küây” eylesin seyrân
Seyahat ister ise nev-niyâzân kiver-i câna - Bu dergâh-” bülendi hem-çü gülenzâr gördükçe
Gelen hep inzivâd”r hât”r-” bî-kayd-” yârâna - Meger ma’nây” nûr-” Mesnevî sûret pezîr olmu
Hilâli evk ü hâlin vas”l oldu bedr-i tâbâna - Târâbdan kâse-i tambûra döndü hücreler yer yer
Ser-âheng-i safâdan oldu her bir kûe kââne - Bunun ems-i nücûm-” Zühredir yek-pâre âdîdir
Mukâbildir egerçi çarh-” bâlâya semâ-hâne - Harâb olmu makâm-” evliyây” eylemek âbâd
Cihân-” yapmad”r fehm eyleyen erbâb-” irfâna - Duâ-gûyân-” devletdir kadîmî çünki dervîân
Sezâ ihsân ederse öyle bir cem’-i perîâna - Ne rütbe etse vîrân ak ma’mûr eyler encâm”n
Ferâh-bah oldugu vecd ü semâ’”n ç”kd” meydana - Nevâzilerle dervîân ihyâ k”ld” ma’nîde
Olur râcih serâser rûh-” Mevlânâ-y” zî-âna - Duâm oldur ki s”rr-” Hazret-i Monlâ-y” Rûmî’nin
Ede himmet eh-i devrâna ol devletlü sultâna - Semâ’ etdikçe bu hurîd ü mâh-” âsümân dâim
Ola peyveste gülbânk-i duâs” ar-” rahmâna - Bu târîhiyle Gâlib nagme-bah oldu ney-i hâmem
Yap”ld” devr-i Mevlânâ’yâ bu dem Mevlevî-hâne
15
BERÂY-I MÜSÂLAHA SÖYLENEN
TÂRÎH- RA’NÂLARDIR K TAKDÎM
OLUNDU - Pâdiâh”m bu sulh ü emn ü emân
Hübhe yokdur ki lutf-” bârîdir - Etdim âfak” gussadan âzâd
Keremün kâinâta sârîdir - Etmek için mîzâc-” kevni sâhîh
Güyîyâ erbet-i bâhârîdir - Hak budur kim tamâm vakte göre
Fenn-i adl”n bu hurde-kâr”dir - Ç”kd” esrâr-” re’y-i kâblel-harb
Lekerin re’y-i bî-gubâridir - Devletinde bu sûret-i ârâm
Perr ü bâl-i zafer i’ârîd”r - Sensin ol kim sipihri ikbâlin
Tâli’ün akl-” müsteâridir - Kim ki Sultân Selîm’i yâd eyler
Çarh ana âbd-i “zt”rârîdir - Öyle bir âh-” kâm verdir kim
Cem ü Dârâ cenîbe – dârîdir - Gecenin mâh-” gündüzün mihri
Âlemin fasl-” nev-bahârîdir - Sorsan Cskender ile fark”n eger
O pîyâdeydi bu süvârîdir - Hehriyârâ cihâna ihsân”n
Âlem-i gayb yâdîgâridir - Hark u garb”n teveccühü sanâd”r
Bu husûsun da baht”yârîdir - Gâlibin imdilik bu güfte-i hâm
Bir iki berg-i ber-güzârîdir - Mütegildir duâ-y” devletine
Hak bilir kim riyâdan ârîdir - Mosko vu Nemçe sulh”na târîh
Feyz-i âhî nîzâm-” cârîdir
16
HUMBARA-HÂNE DERÛNUNDA OLAN KASR-I
HÜMÂYUNUN TÂRÎH D R - Cenâb-” Han selîm-i ma’delet-pîrâ ki devrinde
Yeniden balad” bu dîn ü devlet olmaga âbâd - Edip ilhâm-” Râbbânî dil-i derrâkini tenvîr
Nizâm-” mülke dâir tâze mazmûnlar eder inâd - Serâser cehd ü fikri intizâm-” hâl-i âlemdir
Cihâd esbâb”n eyler hem-çü tesbîh-i Hudâ tadâd - Edip tertîb-i asker zâbt-” defter bezl-i sîm ü zer
Olup tevfîka mazhar çok eserler eyledi bünyâd - Husûsa k”la yapt” humbara-endâz ocaI”na
Eder seyr eyleyenler burc-” bârû-y” sipihri yâd - Rasad-gâh eyleyip ol askere bu kasr-” zer-tâk”
Edip terîf gâhî âftâb-âsâ olur rassâd - Niçe kasr âlem-i pür-nûr-” manâ gülen-i bâlâ
Kumâ-” nev-edâ dünyâ deger bir bâg-” nev-îcâd - Zemîninden zemân-” revnâk-” Cslâm olur zâhir
Görür revzenlerinden feth ü nusret hât”r-” nakkâd - Serîr-i saltanatda dâim olsun zât-” vâlâs”
Neler yapsa gerek avn-” ilâhî eyleyip imdâd - Dedim târîh-i tâm itmâm”na Gâlib duâlarla
Bu kasr-” pâk âh-i dîn-i Cslâma mübârek bâd
17
BERÂY-I TEBRÎK- CEDÎD SÖYLENEN
TÂRÎH- ZÎBÂDIR - Hazret-i Han Selîm’in eyyâm”
Âleme ma’delet-nisâr oldu - Dehr-i sîrâb-” ak u evk etdi
Güyîyâ ebr-i nev-bahâr oldu - Hamdülillâh nevâ-i âhîden
Hüner erbâb” hisse-dâr oldu - Rûh-” Monlâ-y” Rûm’” âd etdi
Matla-” ems-i tâb-dâr oldu - Yerini tutdu Han Süleymân’”n
Târz”n ihyaya hâstkâr oldu - Andan a’lâ ürû’ edip ammâ
Kat-bekat fazl” âikâr oldu - Hübhe yokdur ki ol ehenâha
Vârisül-Hak bu ehr-i yâr oldu - Lutfu bu ta’n” câhiliyyetden
Ehl-i irfâna bir hisâr oldu - Himmet-i evliyâ olup zâhir
Feyz-i Tevfîk âîkâr oldu - Her kes eltâf-” bî-dirîginden
Kâm-yâb oldu kâm-kâr oldu - Î’de erdik zamân-” adlinde
Heb-i hicrân”m”z bahâr oldu - Âciz olduk edâ-y” ükründe
Bize ihsân” bî-ümâr oldu - Bendelerden duâc” kayd olduk
Bir iken kadrimiz hezâr oldu - Sâl-i tebrîkin eyledikde hisâb
Böyle bir nutku âbdâr oldu - Dâld”r baht-” devlete Gâlib
Sene târîhi bahtîyâr oldu
18
HUMBARA-HÂNE ÇÜN TÂRÎH-
ÂHARD R K TAKDÎM- HÂK- PÂY-I
ÂHÂNE OLUNDU - Gevher-i ma’deleti Hazret-i Hallâk-” kerîm
Eylemi re’yinde Sultân Selîm’im teslîm - O hudâvend-i felek-kevkebe kim olmudur
Zât-” vâlâs” fürûzende-i taht ü dîhîm - O ülüvvü’l- himemin etmededir Ar üzre
Akl-” derrâkine ecnâd-” melâik tazîm - OcaI”n rûen edip humbara-endâzân”n
K”ld” mânend-i erer bezl-i nücûm-” zer ü sîm - Yapd” bu k”lay” hem eyledi cem’-i etât
Toplay”p askerini etdi umûrun tanzîm - K”la zann etme ki çarh-” ihâb-efând”r
DâI urur dümene manend-i eytân-” râcîm - Eylemiler bunu mamûre-i imkâna bedel
Rub’-” meskûnu edip hendese-kârân taksîm - Yek-zebând”r melekür-ra’d ile her humbaras”
Sûre-i Nasr” eder leker-i gayba teslîm - Per aç”p evc-i fütûhâtda ehbâz-âsâ
Eder imdâd-” sürûân ile ikâr iklîm - Vere her matlâb”n” Allâh o âhenâh”n
Eyleye nâr-” hased zümre-i adây-” dü-nîm - Etdi feyz-i nefes-i Hazret-i Mevlânâdan
Sâde bir beyt ile târîhini Gâlib tetmîm - Burc-” bârû-y” felekle mütekâbil tâk”
Oldu bu humbara-hâne eser-i Hâh Selîm
19
TOP ARÂBACILAR KILASIYÇ N TÂRÎH-
ÂHARD R K TAKDÎM- HÂK- PÂY OLUNDU - Bârekallâh eser-i himmet-i Sultân Selîm
Ki odur tâze t”râzende-i kânûn-” kadîm - K”ld” mîmârî-i adliyle sipihr-i mülkün
Devr ile zâhir olan pest ü bülendin tanzîm - Olmu ihmâl ile çün gördü medâr-” devlet
Höyle efsürde ki mânende-i Urcûn-” kadîm - Verdi hurîd gibi pertev-i irfân”ndan
Ufk-” saltanata revnâk-” ikbâl-i azîm - Etdi tâdîl-i erkân-” cihâd-” tertîb
Eyleyip rât”besin bây u gerdân”n tetmîm - Yapd”r”p her s”n”f-” askere bir bakâ makâm
Etdi her s”n”f” bir emre makâm”ndan mukîm - Cte bu k”lada gerdûne-keân-” topa
Oldu bir menzili bî-himmet-i âsûde harîm - K”la ammâ ki hizebrân-” vegâya bîe
Dil-i erbâb-” himem-ve zafere rukn-i hasîm - Cünd-i Cslâma bu ârâyii kim vermidir
Hüsn ü tanzîmini dümen dah” eyler teslîm - O hudâvend-i kerem-perver ü adl-endîe
Her umûrunda muvâffak ede Allâh-” kerîm - Sâde vü cevherî târîh olarak bu beyti
Eyledi dergeh-i vâlâs”na Gâlib takdîm - Çevirip t”bk-” salâh üzre t”bâk-” felegi
Yapd” gerdûne-keân klas” Sultân Selîm
20
TOPHÂNEDE TOPCULAR KILASI KARISINDA
B NÂ OLUNAN TALÎM-HÂNE ÇÜN
TÂRÎHD R - Hüda ömr-i ebed versin ehenâh-” cihân-bânâ
Ki yanî Heh Helîm Han Cbn-i Sultân Mustafâ hâna - O âhenâh-” himmet-pîe adl-endîe kim re’y-i
Sâbâhül-hayr-” ikbâl oldu Hakkâ çâr-erkâna - Nizâm-” devletîn söylemidir tevfîk ile kâr”
Mühimmât-” umûrûn arz eder ilhâm-” sübhâna - Gürûh-” topcîyân”n eyleyip meydân”n tevsî’
Yetidirdi niân-” matlâb”n ser-hadd-i imkâna - Ocâg”n rûen etdi ol cünûd-” kâdir-endâz”n
Aceb bir em’ uyard” dûdmân-” ehl-i îmâna - Bütün müstegrak-” deryâ-y” ihsân etdi ol ceyi
Bu alay ile harf-endâz olurlar mevc-i ummanâ - Libâs ü tavr ü tertîbini âlemler pesend etdi
Gelen gülbânk-” tahsîndir leb-i erbâb-” îkâna - Süleymân gibi tertîb eyledi kudretle bir asker
Dayanmaz dümeni mûr olsa tavr etdi merdâna - Müdâm atd”kça top-” subh-” enver gülle-i emsi
Doga nûr-” zaferle mehçe-i nusret bu meydâna - Dedim târîhini üçlerden istimdâd edip Gâlib
Müheyyâ oldu toldu topç”lar meydân-” Tophâna
21
BERÂY-I TEBRÎK- SÂL- CEDÎD RÎKÂB-I KAMER-TÂB-I
HUSREVÂN YE TAKDÎM OLUNAN TÂRÎHLER D R - Mübârek bâd nev-sâl-i ferâh-bah-” hümâyûn kim
Eridi âleme hem-çün nesîmi hâdî-i nusret - Çekip menûr-i çarh”n kilk-i kudret gurresin tugra
Verildi dest-i ikbâle hat-âzâdi-i nusret - Ç”kan ayyûka hep âvâze-i tekbîrdir imdi
Gelen kilk-i zebâna hep mübârek bâdi-i nusret - Katâr-” mâh ü sâli böyle gördüm eyleyip der-pî
Çeker gülbâng-i tekbîr ile dâim hâdî-i nusret - Nizâm-” nevle bu tertîbi tahsîn eyleyip gûyâ
Getirdi menzil-i maksûda togr” hâdî-i nusret - Felek memlû idi zevk ü sefâdan gerçi kim ammâ
Dah” meçhûl iken s”rr-” surûr-” âdî-i nusret - Netayîcten zuhûr etmi mukaddem bir hâberdir bu
DeIildir bu meserret mahz-” resm ü adî-i nusret - Göründü nâgehân çem-i cihâna ferv- i devletle
Muharrem nâm”na bir mâhtâb-” vâdî-i nusret - Süâl etdikde Gâlib m”sra-” târîhin ol mehden
Dedi sâl-” nevi Sultân Selîme bâdî-i nusret
22
BÂRÛT-HÂNE MÜCEDDEDEN B NÂ VÜ NÂ
OLUNUP H TÂMINDA SÖYLENEN
TÂRÎHD R - Han Selîm-i madelet-pîrâ o rûen-re’yi kim
Hâk-i pâyi olsa lây”k sürme-i çem-i hakîm - Chtîmâm-” tamla yapd” bu bârût-hâneyi
Eyleyip tânzîm ü tecdîdîne ihsân-” amîm - Mâyelendirmek hep-pertev-i ikbâlini
Çok mu teshîr-i cihân eylese bu âh-” kerîm - Dikkat olsa bu tedârik-i hâven-i endîede
Eylemekdir üstühân-” dümeni azm-i remîm - Bârekallâh menzil-i aksâs”na idrâkinin
Kim medâr-” fikrine peyvestedir çarh-” kavîm - Top-” ehr-âûb”na ol âh-” alî-himmetin
Kulle-i kâf üzre dökmüler niân Allâh alîm - Sarf-” cehd etmekdir çün kim cihâd esbâb”na
Böyle lâz”md”r makâm-” emr-i ikdâma mukîm - Tâli-i bâlâ-ter olsun atd”g”n unsurun müdâm
Ömr-i bî-pâyân olup eyyâm” olsun müstedîm - M”sra-” târîhini gevher gibi Gâlib dedim
Yapd” genç-âsâ bu bârût-hâneyi Sultân Selîm
23
BÂRÛT-HÂNE HAKKINDA SÖYLENEN
TÂRÎH- DÎGERD R K TAKDÎM HÂK-I
PÂY OLUNDU - Bârekallâh himmet-i âheeh-i gerdûn-penâh
Zinde-sâz-” mülk ü millet Hân Selîm-i Cem-sipâh - Gevher-i deryâ-y” re’y ü kulzüm-i zahhar-” cûd
Subh-” remze âftâb ü âm-” bezme nûr-” mâh - Azm edip azminde cezm edip nizâm-” devlete
Etdi tertîb-i mühimmât”nda fart-” iktinâh - Çarh” döndürdü mûrâd” üzre feyyâz-” ezel
Akd” suy-” ârzûya cûy-” tevfîk-i ilâh - Kurdu ez-cümle bu bârût-hâneye bünyâd-” nev
Kim muâdildir desem gerdûna yokdur itibâh - H”rmen-i eflâke her tolâb” devrân gösterip
Bah eder bir gecede bir âsumân-” nûr sipâh - Sît-i devri ilm-i edvâr-” cihâd eyler sürûd
Farzd”r bu nagme mânend-i namaz-” penc-gâh - Fî-sebîlillâh sarf edip nice nakd-i revân
Bir gazâ-y” manevî k”ld” cenâb-” pâd”âh - Açd” her topdan fütûhât-” celîle bir târîk
Oldu ammâ kim bu bünyâd-” muazzam âh-râh - Hak bu kim bârûta iksîr-i zafer dersem sezâ
Cte dâru’l-darb-” hâlis yapd” Bârîdir güvâh - Kalb-i pâk-i sâf olup adâs” olsun pür-gubâr
Savletin gördükçe kör olsun adû-y” bed-nigâh - Söyledim Gâlib bu bârut-hâneye târîh-i tâm
Oldu ihyâ kimyâ-y” nusretle nev kâr-gâh
24
BÂRÛT-HÂNEN N DERÛNUNDA MÜCEDDEDEN
B NÂ OLÛNAN KASR-I HÜMÂYÛNA
TÂRÎHD R - Hidîv-i kâr-fermâ Han Selîm-i dâd-güster kim
Dem-i subh-” bahârand”r dem-i cân-bah-” eyyâma - Bu kâh-” dil-pesendi rek-i çarh-” çârümin etdi
Meger muhtac imi ihyâs” ancak nim-ibhâma - O rütbe ne’e vü evk ü safâdan oldu mâl-a-mâl
Leb-i bâm” sezâd”r harf atârsa tâlib-i câma - Ulüvv-i ân ile bir pâye-i alâya ç”km” kim
B”rakd”rm” gurûr u itilây” çarh-” hôd-kâma - Dükeldir püteler etrâf”n” dâim tavâf eyler
Sipihrin beyt-i mamûru bürünmü sebz-i ihrâma - Harîr-i reng-i güldür câme-i ra’nâs” gûyâ kim
Nukû-” lâl gûnden döndü bir mâh-” gül- endâma - Hebîstân”ndaki zevk âlem-i bâlâya aks etmi
Temââ etmek için bedr-i tâbân kalm” ahama - Gözü ard”nda kalm”d”r nigâh-endâz-” hayretdir
Gurûbunda dikildi pertev-i mihrin leb-i bâma - Yerin Bihzâd-” fikret gülçemen nak etmi ammâ kim
Kar”d”rm” bâhâr- huld-ve âgâzi encâma - Hucûm-u nâzra-i hasretlerinden hô-nigâhân”n
Der ü bâm” döner ekûfe vermi nahl-” bâdâma - Gubâr-” senginin bir kâbzesin vermem bedahâna
Degimem revzeninden bir bilûrun mülket-i câma - Önünden çaIlayan cûbâra benzetmek resâ dümez
Elinde âirin îcrâ-y” tensîm eylese hâme - Bu cûbâr-” safâ âb-” hayât-” rûenâs”d”r
Ne benzer zinde-rûd-” Csfahân-ve siyeh-nâme - Bu kâsr-” pâke cennet dah” arz-i itiyâk eyler
Sutûr-” mevc ile tâ Havz-” Kevserden gelir nâme - Sezâd”r ç”kmaga ayyûka dek mancûk-” evsâf”
Selîm Han-” zamândan mazhar oldu lutf u ikrâma - Sinîn-i ömrü sad ikbâlle zîb-i duhûr olsun
Bu kâh-” zînet-efzâ yâdigâr oldukca avâna - Ferâhlarla cihân” eylesin Mevlâ sürûr-âbâd
Safâdan gayri bir söz gelmesin devrinde aklâma - Dedim bu m”sra-” bercesteyi târîh için Gâlib
Mübârek bâd bu kasr-” bülend-i âh-” Cslâma
25
LEVENT Ç FTL G -NÂM MEVK DE ASÂK R-
CEDÎD ÇÜN B NÂ OLUNAN MAHALLERE
SÖYLENEN TÂRÎHD R - Cenâb-” Han Selîm-i kâr-fermâ-y” kerem-mu’tâd
Ki oldur himmet–adli yeniden eyleyen îcâd - Müeyyed pâdiehdir devletin sâhip-zuhûrudur
Süleymân mülküne feyz-i kerâmetle kod” bünyâd - Bâhar-” saltanatd”r subh-” dindir emsi dünyâd”r
Bilir mehdî-i devrân oldugun erbâb-” isti’dâd - Esâs”ndan tutup her bir umûr” eyledi tânzîm
Metânet verdi efkâr-” bülendîn eyleyip evtâd - Kurup çarh-” felekler encüm-ûmârîden
Gazâ kasd”yla bu talîm-i-gâh” eyledi i’dâd - Meger farz oldugun ilim-i cihâd” halk unutmudu
An” hem ögredip hem eyledi esbâb”na irâd - Hemîe mülkü ma’mûr ola cünd-i himmeti Mansûr
Dil-i pâk-i olup mesrûr Hak ömrün ede müzdâd - Tamâm oldukda ol âlî eser Gâlib dedim târîh
Bu dârül-askeri Sultân Selîmdir eyleyen âbâd
26
HUMBARA-HÂNE DERÛNUNDA OLAN KASR-I
HÜMÂYÛNA D GER SÖYLENEN TÂRÎHD R - Heh Selîm Han ki dehri k”lm”d”r
Mevsim-i nev-bahâr-ve handân - H”zr eridi bu devlete feyzi
Sebz olup sâyesinde bâg-” cihân - Asker-i zümresin edip ihyâ
Yapd” çok k”lâlar edip ihsân - Cte ez-cümle bu mahalli dah”
Eyledi rek-i ravza-i r”dvân - Böyle bir kâhla edip mümtâz
Nâzar-” itibâr”n etdi ayân - Oldu bâlâ-niîn re’y-i rezîn
Etmege hâl-i asker-i seyrân - Kudret ü himmetine söz yokdur
Vere Allâh ömr-i bî-pâyân - Geldi Gâlib be-feyz-i Hak târîh
Kasr-” nev-târh-” Heh Selîm-i zamân
27
PÂDÂH-I BAHR Ü BERR SULTÂN SELÎM HÂN
HAZRETLER N N OK MEYDÂNINA N ÂN D KD KDE
SÖYLENEN TÂRÎHD R - Pâd”âhlar kâhrâmân” Hazret-i Sultân Selîm
Her hünerde ana rek eyler mülûk-” evvelîn - Tîg-zenlik nükte-perverlik tüfenk-endâzl”k
Cümlesinde nâm al”p ta dikdi ol âh-” Güzîn - Bir ayak açd” ki ba egdi kemân-keler bütün
Bir dah” nâz etmesin Behrâmînâ çarh-” güzîn - Tîrinin bâl ü perindedir meger bâl ü peri
Çok mu kûh-” Kâfa pervâz etse çün Ankâ-y” çîn - Nâ-resâ bir m”srâ-” bercestedir gûyâ o tîr
Kavs-” ebrûdan ç”karm” manas”n fikr-i metîn - Âsümân durdukça dursun atd”g”n vursun müdâm
Ol ehinâh”n ola her kâr”na Mevlâ muîn - Ç”kd” evc-i ara târîhiyle Gâlib bu sadâ
Zûr-” bâzû-y” eh-i devrâne bin kez âferîn
28
VÂL DE- HAZRET- ÂH-I C HÂN SMETLÜ M HR ÂH
SULTÂN HAZRETLER N N CÂM - ER FLER NE TÂRÎHD R - Cenâb-” Vâlide Sultân Mihr âh-i felek-mesned
Ki oldur mâder-i Sultân Selîm ma’delet-mevfûr - Hemîe kasd-” hayrât eyleyip ol maden-i ismet
Cihâna etmede bezl-i nevâl ü berr-i nâ-mahsûr - Nümâyând”r bu kim endîesi lutf u keremdir hep
Mübârek kalbi dâim lutf u ihsân etmege mecbûr - Aceb tevfîka k”ld” an” Hazret-i Mevlâ
Nice âsârla halk-” cihân eyledi mesrûr - Dilîrân-” gazâya yapd”r”p bir câmi-i dil-ke
Kemâl-i s”dk ile dünyâ vü râhmet menba-” ma’mûr - Ne câmi mehbit-i envâ-” râhmet menba-” nusret
Cbâdet-gâh-” bî-minnet matâf-” asker-i Mansûr - Mücâhid zümresine sanki bir kasr-” behitidir
Câretdir bu kim eyler Hüda gâzîleri me’cûr - Der ü bâm”nda âsâr-” icâbet zâhir ü bâhir
Derûnunda nice âyât-” tevfîk-i kerem mestûr - O rütbe rûen olmu ki harîmi seyr eden insân
Sanur hurîd ü mâh” etdiler bünyâd”na müzd-ver - Beârât-” kâbûle revzen ü bâm” kef-i da’vet
Füyûzât-” duâya mahfil ü mihrâb”d”r gencûr - Taâlâllâh müsellem mevkiinde bir eserdir bu
Olanlar böyle olsun ite yâd-” hayr ile mezkûr - Hûda hem kendîni hem nûr-” ayni âh-” Cslâm”
Nigehbânî-i h”fz”yla ede etrâf”na manzûr - Gelip bir feyz ile târîhi Gâlib eyledim tahsîn
Binâ-y” Vâlide Sultân ne ra’nâ câmi-i pür-nûr
29
VÂL DE SULTÂN AL YYETÜ-ÂN HAZRETLER N N
SÜDLÜCEDE VÂK ’ ÇEMES NE TÂRÎHD R - Hazret-i Sultân Selîm’in mâder-i mihr-esferi
Balad” ey tene-i cûbâr-” cûd ihsânâ gel - Eyledi icrâ behit-i lutfunun enhâr”n”
Bundan âb-” Kevser-i nû eyle kana kana gel - Menbâ-” âb-” hayât-” eyleme H”zra süâl
Cân katâr her katresi bu mâ-i sâfin câna gel - Dâimâ bah-i vuzû’ söyler dehân-” lülesi
El salar gûyâ ki dest-i kefçesi atâna gel - Âbdest al câmi-i vâlâs”na eyle k”yâm
Âb-rû peydâ edip dîvân-” âlîâna gel - Vâye-gîr ol âb-” râhmetden sahâb-âsâ müdâm
Vâdî-i isyâna gitme cânib-i gufrâna gel - Dest-efân olarak gâlib dedim târîhini
Çeme-i îrîn meâb-” Vâlide Sultâna gel
30
HAZRET- HÂL D C VÂRINDA MÜÂRÜN LEYHÂNIN
MÜCEDDEN B NÂ EYLED ) SEBÎL N TÂRÎH D R - Matlâ-” hurîd-i pür-envâr-” evc-i saltanat
Vâlide Sultân mihri eh güzin-i kâm-yâb - Hazret-i Sultân Selîm’e celb-i davet etmege
Bah eder hayrat-” bî-pâyân ü mâl-” bî-hîsâb - Zât”d”r mecmû’â-i envâ-i birr ü mahmidet
Pertev-i idrâkidir nûr-” duâ-y” müstecâb - Nev imâretle edip âfâka it’âm-” taâm
Mîzbân-” Seyyidül-Kevneyn ald” intisâb - Hayr-” cârîsinden oldu cümle âlem müstefiz
Bir de ez-cümle makâm-” hazret-i Halîd’de âb - Zümre-i ashâb-” pâkîn rûh”na olmu sebîl
Selsebil-i ayn-” r”dvan oldugu bî-irtiyâb - Gâlib-i dâi dedim târîh-i itmâm”n tamâm
Selsebil-i mihr-i âhi subh-” envâr-” sahâb
31
MÜÂRUN LEYHÂ HAZRETLER N N LEVEND
Ç FTL G -NÂM MAHALDE D GER
ÇEMELER NE TÂRÎHD R - Hazret-i Vâlide sultân-” mihr-âh-” benâm
Yapd” bu çem-i pâkîzeyi gâziler için - Dehen lûlesi eker gibi eyler takrîr
Bir numûne sorana çânî-i Kevser için - Ömrü mevfûr ola hem hâs”l-” ömrü mesrûr
Bezl-i mâl eyledi honudi-i peygamber için - Çâr-” yâr avnî ile söyledi Gâlib târîh
Çeme-i Vâlide Sultân yeni leker için
32
MÜÂRÜN LEYHÂNIN CÂM - ERÎF ÇÜN
SÖYLENEN TÂRÎH- RA’NÂLARIDIR - Hazret-i Vâlide Sultân-” Mihr-i âh âlem
Yapd” çün lutf ile bir câmi-i gerdûn-girdâr - Okusun levhde târîhini Gâlib urefâ
Câmi-i Vâlide Sultân ne muallâ âsâr
33
HAZRET- BEYHÂN SULTÂN ALEYYETÜ-ÂNIN B NÂ
EYLED G SÂL HSÂRÂY-I ÇERÂGÂNIN TÂRÎH D R - Zihî sahîl-sarây-” dil-kûâ iklîm-i nev-bünyâd
Mukâbildir kusûr-” bi-kusûru mülk-i imkâna - Müzerke tâk”n” fark edemez nûr-i mücessemden
Bak”p seyr eyleyen âyîne-i hurîd-i râhâna - Hezârân gülen ü kââne var kim nak-” rengînin
Degimez ehl-i dikkat kiver-i Kemîr ü Kââna - Kevâkib birbirine gösterir em’-i ebistân”n
Bilir âvîzedir mehtâb o bâlâ tâk u eyvâna - Cevâhirden nücûm-” bî aded tahsîn eder enzâr
Müa’a âsitân”ndan ç”k”nca çarh-” keyvâna - Kef-i efsûs olur revzenlerinden dest-i gül-efân
Eger tebîh edersem sehv ile subh-” bahârâna - Akar sular gibi giryân olur zerhall-i etrâf”
Eger mevc-i güherden benzedürsem mevc-i ummanâ - Al”nm”d”r Horâsânîsi derdim kasr-” mügûdan
Eger Ferhad bulsa dest-res kûh-” bedahâna - Keç-i dîvâr”n” kâfûr-” cennetden demek mümkin
Sefîd-âba eger mess etse hâcet bedr-i tâbâna - Nûku-” gonce kim zîb-i ükûfistân sakf”d”r
Gül-endâzân istihzâ olurlar rûy-” hûbâna - Olur âyeste tâk-” pür-nigâr” dû-” hurîde
Eger bir hil’at-i zer-dûz lâz”m gelse âhâna - Münakka feri hep nâdîdedir kim gelmemidir hîç
Kuma-” hâhii ehbender huylâ-y” insâna - Nice müstagrak olmaz hayretle seyr eden ol feri
Düer bir sîm ü zerden kulzüm-i bî-hadd ü pâyâna - Furûg-” devleti müzdad ola Beyhân Sultân”n
Nigâh-” lutfu ancak nûr ü fer verdi Çerâgâna - O sultân kim cenâb-” hâher-i Sultân Selîm Hând”r
Vücûd-” bî-nâzîri müftehirdir Âl-i Osmanâ - Kermden halk olunmu bir güherdir zât-” vâlâs”
Kerâmetden niân gösterdigi çokdur kerîmâne - Sadâ-y” lâmisâs” kâ’r eder eflâke Kârûnun
Eger ihsân için destin tutârsa kîse-i kâna - Kal”r zir-i gubâr ahterleri meydân-” gerdûnun
Eger nevbet gelirse cünbi-i keff-i zer-efâna - Eder bir demde bahr-i lutfu “ftâ dûzah-” h”rs”
O rütbe müsta’iddir merebi cûd-” firâvâna - O rütbe halk” halk eder ki elbet zâbt ederdi ol
Eger râbt olmasayd” dîn ü devlet adl ü ihsâna - Münevver kalbi halkullâha mecbûr-” terâhhümdür
Ne mükildi terâhhüm z”dd olayd” nûr-” irfâna - Cnâyetler ki gördüm gâibâne hulk-” pâkinden
Degil güncîde aslâ keffe-i mizân-” nisyâne - Kemâl-” vüs’atiyle lâne-i güncikdir farzâ
Bu bünyâd olsa nisbetb yapt”I” kalb-i zâifâne - Eder peyveste çarh-” çârüme nakkâre-i cûdûn
Ne revnak buldu seyr et sâyesinde Mevlevî-hâne - Heb-i târîk-i gamda vâdi-i hayretde kalm”ken
Nigâh-” H”zr eridi Gâlib-i bî-sâbr ü sâmanâ - Hudâ ömrün ziyâd esbâb-” zevkin bî-nefâd etsin
Erisün pây-” lutfu kûe-i dâmân-” devrâna - Duâ-y” hayr”n evrâd eyleyip târîhin etdim yâd
Bu sâhil-gâh ola levh-i safâ Beyhân Sultâna
34
SMETLÜ BEYHÂN SULTÂN AL YYETÜ-ÂN
HAZRETLER N N B NÂ BÛYURDUKLARI KASRA
TÂRÎHD R - Levhaallâh hôâ kasr-” muallâd”r bu
Kâh-” zer tâk-” felekden dah” bâlâd”r bu - Zer ü gevher o kadar var ki der ü bâm”nda
Masraf-” ma’den ü yemm hâs”l-” dünyâd”r bu - Olmasa rütbede gerdûnundan a’lâ der idim
Havza aks etdi meger târem-i mînâd”r bu - Bilmeyen kadri Süleymân ile kadr-” mûru
Ar-” Belkîs ile zann etdi ki hem-pâd”r - Her ruhâm” eker-i M”sr-” melâhatdand”r
Yûsufistân-” safâ rek-i Zelîhâd”r bu - Ahterân olmaga gülmih-i hârîmi yara”r
Çem-i tahsîn ile mazûr-” Mesîhad”r bu - Çarh-” pîr ayn”n mihr ü mehi alm” gözüne
Seyrine sîr olamaz özge temââd”r bu - Sa’y eder tavf”na sükkân-” hârîm-i Ceberût
Cünd-i envâra meger hayme-i Hazrad”r bu - Seng-i mermerleri kâfûr-” behit olsa sezâ
Rûz u eb rek ile efsâne-i hâvrâd”r bu - Pîgâh”nda çak”l talar” encümdendir
G”bta-endâz-” Çerâgân-” felek-sâd”r bu - Bunâ benzer mi yâ mügû-yi latîf-i Hîrîn
Dâmen-i kûhdur ol âlem-i bâlad”r bu - Görmemi mislini hiç çem-i sefîd-i asdâf
Bihterin gevher-i nâzm-” leb-i deryâd”r bu - Çarha vakt-i seher ü gülene eyyâm-” bahâr
”ka bezm-i târâb mürdeye ihyâd”r bu - Üsrüb-i bâm-” siyeh perçem-i mahbûbând”r
Z”ll-i eh-perr-i hümâ s’aye-i tûbâd”r bu - Nak-” ebrûyile der-gâh” hilâlistând”r
Secde-fermâ-y” nigârân-” hod-ârâd”r bu - Bu kadar kevkebeyi hazret-i mâh-” Ken’ân
Zann eder görse eger âlem-i rü’yâd”r bu - Tûtiyân-” çemen ol kasra sürûând”r hep
Mülk-i Kemîr degil kiver-i ma’nâd”r bu - Diyemem ki eser-i fikri Sînimmârîdir
Misli yokdur var ise sanât-” sîmyâyd”r bu - Târh ede resmi çün Hazret-i Beyhân Sultân
Ne kadar medh ü senâ eylesem ahrâd”r bu - Hâher-i âh-” cihân zübde-i Âl-i Osmân
Âleme mahz-” atâ bahi-i Mevlâd”r bu - Zât” mecmûa-i eltâf-” Hudâd”r der isem
Âllemellâh ki bî-rayb ü müdârâd”r bu - Dâima hayr-” duâs”yle degil mi megûl
Cünd-i eflâk bilir Gâlib-i eydâd”r bu - Nâsa târîhini bu vechile etdim takrîr
Bârekallâh zehî kasr-” ferâh-zâd”r bu
35
SMETLÜ HADÎCE SULTÂN ALEYYETÜ-ÂN
HAZRETLER N N SÂH L-SERÂYLARINA
TÂRÎHD R - Hôâ kasr-” müzerke tâk-” bî-mânend-i müstesnâ
Ki eyler ser-fürû eyvân”na bu künbed-i mînâ - Meger bu kasr-” rengârenk bir simûrg-” manâd”r
Cki ehperridir gûyâ iki bâg-” behit-âsâ - Sebükrûhâna bu ârâyi anda baka hâletdir
Hümâlar sâyesidir üsrüb-i bâm bilir dünya - O mehtâbiyye ol havz-” münevver pîgâh”nda
Bilir âyine-i subh u safâya eyler istignâ - Ne havz ammâ ki bir deryâ-y” emvâc-” letâfetdir
Eder deryûze feyz-i ebr-i nisân-” güher-bahâ - Aceb bir nev-zemîn târh eylemiler kim gülistân”n
Nukû”nda hezârân tâze mazmûnlar olur peydâ - Dehân” pâkini gevherle memnû eylemi gerdûn
Müerref oldugiyçün hâk bûsiyle leb-i deryâ - O rütbe zîb ü ziver sîm ü zer sarf eylemiler kim
Gören girdâb-” gevher zann eder mevc urmada gûyâ - Nazîri girmemidir hâs”l” bahr”n kulag”na
Budur lafz-” Neât-âbâda ancak kasr olan ma’nâ - Niçe âyeste olmaz ç”kmaga ta ara evsâf”
An” ber âsümân-” ân-” âlî eyledi a’lâ - Selîm Hân-” kerîmin hâheri sultân-” pür unvân
Cenâb-” nâm-dâ-” hazret-i mevsûfetül-Kübrâ - O Sultân vücûdu mahz-” ihsândan mürekkebdir
Der-i lutfundan ister feyz-i rif’at târem-i alâ - Kerim-i kâmrân deryâ-y” ummân lutfu bi-pâyân
Atâ-bah-” cihân ferman dih-i iklim-i istignâ - O nîk-endîe ki tebdil olur bûy-” gül-i Adne
Güzâr etse dilinden bir kelâm-” âteîn farzâ - O himmet-pîe ki tekmîl eder mimâr-” re’yiyle
Eger nâk”s kal”rsa nûr-” bedr-i âlem-i bâlâ - O âlî-câh ki deryûze eyler âsitân”ndan
Meh-i nev vaz’-” ebrû eyleyip bir rütbe-i ednâ - Hudâ ikbâlin efzûn ede ömrün mâye-i gerdûn
Cihân durdukca dursun ol kerem-kâr-” cihân-pîrâ - Duâ-y” hayr ile Gâlib dedim târîh-i itmâm”n
Neâta ola bâdî bu Neât âbâd-” nev-inâ
36
SMETLÜ BEYHÂN SULTÂN AL YYETÜ-ÂN HAZRETLER N N
MÜCEDDEDEN NBÂ OLUNAN KASIRLARINA
TÂRÎHD R - Bârekallâh bi-bedel kasr-” bülend-i dil-niîn
Var m” misli ite Îsâ ite çarh-” çârümîn - Nak” dîvâr”nda yer yer gülistânlar rû-nümâ
Gösterir erbâb”na her kûesi huld-” berîn - Ol kadar zeyn etmi etrâf”n nukû-” bül-aceb
Safha-i erjeng gelsin bundan als”n hurde-çîn - Bu sarây-” dil-küâ bir hâtem-i zerdir meger
Anda bu kasr-” müa’a’ gûyiya lâl-i nigîn - Âlem-i envârd”r gûyâ o havz-” cân-fezâ
Âb-” gevher-nâb-” Cennetden ç”kan mâ’-i maîn - Mevc urur nûr-i nigeh-mânend ol âb-” latîf
Kim beyâz-” dîdeden k”lm” ruhâm”n hûr-” în - Seng ü h”t” nev-bahâr” îden gelmü bütün
Pîgâh” sanma mermerdir döenmi yâsemin - Havz” bir gevherdir ammâ kim bu havz-” devletin
Sâyesi olmu o deryâya sevâd-” anberîn - Sâza hâcet yok sadâ-y” âbdan eyler bu kâh
Her târaf sandûka sâat gibi mevzûn tanîn - Havz”na olmu u’â-” âftâb âb-” hayât
Sedd-i Cskenderle tanzîr edemez fikr-i metîn - Hâs”l” bir sözle mümkindir her evsâf”n edâ
Sâhibi Beyhân Sultând”r ne lâz”m ân u în - Hâher-i sa’d-ahter-i Sultân Selîm-i kâm-kâr
Mültecâ-y” ehl-i irfân hayr-hâh-i mülk-i dîn - Dâimâ bu kasr-” âlîde safâ-y” vakt ile
Zevk ü âdilerle olsun kâm-yâb u kâm-bîn - Devleti iz’âf-” ez’âf ola ii bî-hisâb
Hâd hezâr i’zâz ile olsun hatâlardan emîn - M”sra-” târîhini Gâlib bilâ-pervâ dedim
Burc-” mihr-i evc-i ma’nâ kasr-” pâk ü nâzenin
37
REÎS- ESBAK RÂ D EFEND MERHÛMUN MAHDÛMI
HASAN FFET BEG N VELÂDET TÂR H D R - K”lup deryâ-y” irfân mevc-i mevzûn
Dogar mânend-i gevher t”fl-” mazmûn - Sehâb-” harf içinde mihr-i manâ
Eder çarh-” dili fânûs-” gülgûn - Müselseldir kanâdil-i mahabbet
Biri birini eyler nûra mehûn - Cihâna gelmeden maksûd ancak
Vücûdu eylemekdir rûha makrûn - Tutup kudsîleri dâm-” t”bâ’a
Ma’ârifle ede pervâz-” gerdûn - Degildir her kesin kâr” bu himmet
Olur mu hümâ zib-i hümâyûn - Gönül lâz”m ki âgâh ede gönlü
Ferah versin mi bezme kalb-i mahzûn - Olur erbâb”na âsân bu manâ
Muhakkakd”r musaddak sanma mahzûn - Ki yanî beslemek bir mâhtâb”
Degildir hayta-i gerdûna bîrûn - Bir efkâriyle alm”ken tahayyür
Göründü kalbe bir hâl-i dîger-gûn - San”rs”n zîr ü bâlâ oldu pür-nûr
Gül ü sûsenle doldu det ü hâmûn - Süâl etdim bu ark”n bâ’isinden
Eridi bir sadâ ber-vefk-i kânûn - Ki etdi feyz-i nisân ile “zhâr
Muhît-i ma’rifet bir dürr-i meknûn - Olup bir t”fl-” nev-tâli’le hurrem
Cihâna k”ld” çün hurîd ebhûn - Cenâb-” hazret-i Râid Efendi
Ki andan halk râzî baht memnûn - Reîsüd-devle ferd-i bî-müdânî
Ki nûr-” fikridir sâf-” Felâtûn - Riyâz-” kiver-i endîesinde
Muhalled bendesidir Cbn-i Haldûn - Yan”nda hall ü akd-” nazm-” devlet
Hemân bir cünbi-i ebrûya merhûn - Küâyi râyegând”r meclisinde
Fakat gül goncedir var ise dil hûn - Mesertelerle s”hhat âfiyetle
Hemîe devletinde dâim olsun - Dedi Gâlib bu m”sra birle târîh
Hasan Cffet Bey ola ömrün efzûn
38
YEN KAPU DERGÂH-I ERÎF AÇIBAISI BULUNAN ERÎF AHMED DEDEN N
MAHDÛMU MUHAMMED KUDRETULLÂH EFEND N N VELÂDETLER NE
TÂRÎHD R. ANCAK TÂRÎH- MEZ-KÛRUN EBYÂTINDAN B R BEYT N MANÂ-YI
MAZMÛNU POST-N ÎN- RÂD OLMALARINA ÂRET BUYURMULARDIR.
KEMÂL- KERÂMETLER NDEN OLDU)UNA ÜBHE YOKDUR. BE NC
BEYTE NAZAR OLUNA HEM TÛL-I ÖMR LE MUAMMER OLMALARINA
DELÂLET VE HEM POST NÎ N- RÂH-I RÂD OLMALARINA ÂRETD R.
KADDESALLÂHU SIRRAHUL AZÎZ - Herîf Ahmed Dede merd-i tarîkat
Yüzünden dogdu bir mihr-i münevver - Çerâg-” hânedân-” âl-i Yakûb
Riyâz-” Mevlevîde gonce-i ter - Aceb masûm-” pâk-i nesl-i tâhir
Kerâmet bahrine zîbende gevher - Niând”r übhe yok sâhib-zamândan
Bu kudret oldu zîra günden ezher - Eder çok münkiri ikrâra davet
Hemân olsun bu âlemde muammer - Nice âsâr olur andan hüveydâ
Muînidir an”n Heppir ü Hepper - Dedim târîh-i mîlâd”n” Gâlib
Muhammed Kudretullâh lutf-” Haydar
39
TARÎKAT-I ÂL YYE- MEVLEV YYEDEN HÜSEYN EFEND - NÂM ZÂTIN
MAHDÛMU VELÂDET NE TÂRÎHD R - Mesned-niîn-i matbâh-” Monlâ-y” Rûm olan
Yanî Hüseyn Efendi o pür-kadr ü itibâr - Olmu meger ki kendi kûçek-zâde-i nesîb
Etse revâd”r öyle saâdetle iftihâr - An” o zât için nefes evlâd” eylemi
Buldu bu gûne hidmet-i vâlâya iktidâr - Bir nahli geldi âlem-i dünyâya lâ-cerem
K”ld” nesîb Yûsuf ile evvelde nâm-dâr - Olsun o t”fl ömr-i azîziyle kâm-yâb
K”ld” nigâh-” himmet-i pîr-i kerem-i’âr - Her kim bu hanedâna düerse bülend olur
Nâz eylese sipihre an”n bendesi ne var - Târîh dedi Esad-” Gâlib bu m”sra”
S”rr” Nesîbin ola bu Yûsufdan âikâr
40
HUMBARA-HÂNE DERÛNINDAN MÜCEDDEDEN NÂ BUYURULAN
HENDESEHÂNEN N TÂRÎH D R - Cenâb-” Hân Selîm-i madelet-kâr
Ki oldur merkez-i per-gâr-” dünyâ - Edip takdîm-i “slâh-” masâlîh
Cihân” k”ld” mamûruz-zevâyâ - Geçip tedkîk-i Öklidîsi re’yi
Hikemde oldu Eflâtûn-” alâ - Sezâd”r olsa pây-endâz-” râh”
Kumâ-” atlas-” gerdûn-” hazrâ - Mühimât-” umûr-” ceng-i yekser
Aristo gibi tedbîr etdi hakkâ - Edip ez-cümle ihyâ fenn-i harbi
Mühedishâne bünyâd etdi hâlâ - O suretde musanna kim görenler
Olur hayretle çün nak-” heyûlâ - K”lup tesîs ekâl-i mahâret
Binâs” oldu k”stâs-” temââ - Bu m”sra geldi ber -târîh Gâlib
Mühendis-hâne-i nev-resm-i vâlâ
41
NÂ D BRÂH M BEG MÜCEDDEDEN B NÂ EYLED KLER KONAGA
SÖYLENEN TÂRÎHD R - Bermekiyyü’l-hisâl Nâid Beg
Kim odur ced-beced kerîmün-nâs - Cktizâ-y” ulüvv-i tab’”nda
Yapd” bu beyti âsümân-cinâs - Sanki bu hâneye bu kââne
Ceyb-i cânânda dürc-i pür-elmâs - Hâh-beyt-i kasîde-i vahdet
Kesret âmîz ü âirâne libâs - Ma’rifet hâne-i felek-ferheng
Kalb-i ârif-ve ülfet-istinâs - Münderic anda magz-” fazl u hüner
Beyt-i ma’mûrdur serâ-y” havâs - Ehl-i manâ derûnudur gûyâ
Kim an”n vüs’ati bîrûn-k”yâs - Hem çü sandûk-” sâ’a pâk-edevât
Bit-tab’i fer ü sadr” kadr-inâs - Kasr-” vâlâ-y” huld-” irfând”r
Ana benzer mi çarh-” köhne hirâs - Lâne-i tâ’ir-i hümâ-y” himem
Matla-” subh-” sâd”k-” enfâs - Sâhibi her nefes çü subh-” tarab
Ola handân edip Hudâya sipâs - Gâlib inâd”na dedim târîh
Encümengâh-” feyz-i pâk-esâs
42
MEVÂLÎDEN EMSEDD N EFEND N N MEKKE- MÜKRREME PÂYES Ç N
SÖYLENEN TÂRÎHD R - Âferîn ey kevkeb-i ikbâl ey baht-” civân
Matla’”ndan eyledin envâr-” lutfun râyegân - Neyyir-i burc-” saâdetden edip irâk-” nûr
Oldu hakkâ âleme mihr-i kerem pertev-feân - Yanî Hemseddîn Efendi hâil-i tevfîk olup
Pâye-i Mekkeyle oldu kâmkâr ü kâmrân - Öyle bir fazl-” bahâr-” mekremetdir zât” kim
Bûy-” hulkundan muattard”r dimâg-” gül-sitân - Öyle bir hurîd-i himmetdir ki kalb-i enveri
Tâbi-i irâk”n” almaz fezâ-y” âsümân - Zâhir oldu kendüye arz-” mukaddesden bu feyz
Eylese câiz kerâmet gösterip tayy-” zamân - Mans”b-” Hâm içre dâirken misâl-i mâhtâb
Subh-” devlet-ve zuhûr etdi bu fazl-” müsteân - Dem-be-dem olsun ilâhî vâs”l-” evc-i alâ
Ahter-i kadr-i hazîzinden emîn olup amân - Bir mübeir geldi Gâlib söyledi târîhini
Pâye-i Ka’beyle Hemseddîn Efendi buldu ân
43
HEMSEDDÎN EFEND B LÂD-I ERBA’ADAN ÂM MONLÂSI OLDUKDA
SÖYLENEN TÂRÎHD R - Hazret-i Hemsî Efendi kim odur âfâkda
Matla-” mihr-i fezâil mehbit-” nûr-” felâh - Harkdan tâ garba dek ol âftâb-” iffetin
Var ise gelsin nazîri ite hayyalas-salâh - Pertev-i re’y-i münîriyle safâ-y” sînesi
Hem viâhüs-sadrd”r ikbâle hem sadrül-viâh - Nûr-” manâ oldu çün rûen sevâd-” harfden
Hâmdan etse aceb mi subh-” devlet iftitâh - Râbiayla ç”kd”g” târîhini Gâlib dedim
Vâdî-i am oldu Hemseddîn Efendiden sabâh
44
TÂRÎH- VEFÂT-I SÂKIB DEDE EFEND - Heyh Sâk”p Mustafâ hazretleri ol pîr-i pâk
Râh-” Mevlânâda Hems-i zât”n olmu pertevi - Hazret-i sultân Ergûn dergehin âbâd edip
Eyledi çil sâldan efzûn ders-i Mesnevî - Zeyl edip Eflâkî-i sâhib-menâk”b tuhfesin
K”ld” ervâh-” selefden niçe nakl-” mânevî - Eyledi gûyâ ki tashîh-i kavânin-i tarîk
K”ssa z”mn”nda olup âdâb-” fakr” muhtevî - Fazl u irfân u kemâlât” ayân-ender-ayân
Kavli burhân nisbet-i kef ü kerâmât” kavî - Bâg-” inâs”na berg-i huki magz-” Nergisî
Mahzen-i nazm”nda bir derbâni tab’-” Gencevî - Menba’-” esrâr-” Mevlânâd”r ol zât-” güzîn
Hak bu kim eslâf”n olmudu tamâmen peyrevi - Mâtemin gû eyleyip Gâlib gürûh-” â”kân
Dediler târîh-i fevtin hây hatm-i Mevlevî
45
HÂL S AHMED DEDE HAZRETLER N N DÂR-I CEMÂLE TERÎFLER NE
TÂRÎHD R - Hâlis Ahmed Dede ol kâmil-i Sâk”b-zâde
K”ld” bu mesnedi çil sâldan efzûn me’men - Pûte-i akda kâl eyledi cism-i sâf”n
Pederlerinden olup iksîr-i nazar tâb-efken - Hâh-” nev sikk-i iklîm-i mahabbet oldu
Mesnevî nûr” edip nak-” revân”n rûen - Nükre-i kalbi alâyikla degildi magû
Kân-” ihsân idi irfân idi ma’den ma’den - Kîmyâ gibi adîm idi cihânda misli
Yanî hem fâz”l u hem âir-i sencîde-suhen - Surh-” rûy” mihek-i tecrübe-i mevt oldu
Tam m”’yâr idi pür-kadr idi hem nâdire-fen - He cihetden gelir âvâz-” teessüf Gâlib
Nakd-i hâlis gibi Ahmed Dede ç”kd” elden
46
TÂRÎH- VEFÂT-I EYH EBÛBEK R ÇELEB EFEND - Kerâmet menba” Monlâ-y” Rûmun nesl-i pâkinden
Cenâb-” eyh es-seyyid Ebû Bekr ol eh-i ma’nâ - Olup çil sâl zîb-i mesned-i ecdâd-” zî-ân”
Zihî hayrul-halef kim eyledi erkân”n” icrâ - Kerâmâtiyle takvâs”yla zât”yla zamân”yla
Ulûm-” zâhir ü bât”nda bulmudu yedi tûlâ - Müberhendir ki gavs-” azam-” devrân idi zirâ
Niçe ehl-i velâyet hâk-i pây”n k”ld”lar mevâ - Diyâr-” Konyan”n hirz-i emân”yd” o server kim
Edince nakl-i Ukbâ kopdu ol dem “Tâmmetül-Kübrâ” - Esâs”d”r cihân”n hânedân-” evliyâ el-hak
Husûsa nesl-i Mevlânâd”r ol tavsîfe evlâ - Hüdâ her demde müzdâd ede nesl-i pâk-i Monlây”
Felek durdukça dursun ol gürûh-” pâk-i müstagnâ - O âh”n böyle yazd” r”hlet-i târîhini Gâlib
Ebû Bekr ibn-i Monlâ etdi azm-i âlem-i alâ
47
TÂRÎH- VEFÂT-I ÂR F EFEND BN- EBÛBEK R ÇELEB EFEND - Fahr-” esnâf-” sanâdîd-i fuhûm
Hânedân-” hazret-i Monlâ-y” Rûm - Evlayân”n cümle oldu serveri
Bakad”r kurb-” ilâhîde yeri - “Sümme vechullâh”la burhân-” yakîn
Ka’be-i kûy” matâf-” ârifîn - Himmet ol dergâhdan maksûmdur
Czz ü ân” âleme malûmdur - Hâliyâ mesned-niîn-i kâm kâr
Heyh Ebûbekr o azîz-i nâm-dâr - Sâlikân-” râh-” Hakka reh-nümâ
Kutb-” âlem merkez-i mecd ü alâ - Âsümân-” rif’atinde ber-karâr
Olmu idi bir meh-i alî-tebâr - Merd-i sâhib-hâl-i Ârif-nâm idi
Kadr ü ân” öhre-i eyyâm idi - Ey hôâ necl-i erîf alî-peder
Sanki subh-” nûr-” mihri tâbver - Lîk âdetdir sipihr-i bî-direng
Her gün eyler bir gülü efsürde-reng - Böyledir her dem medâr-” gerdii
Dâimâ efsûn u hayretdir ii - Düdü hâke âhir ol zât-” güzîn
Hemçünân ki sâye-i ar-” berîn - Subha erdi em-i ömr-i devleti
Mahv-” nûr oldu vücûd-” izzeti - Vâlid-i pâkine Rabb-” zül-celâl
Bir dah” göstermeye böyle melâl - Cây-” gül her çend kim gülzârd”r
Bülbülân”n kâr” âh ü zârd”r - Bendesi Es’ad tahayyül eyledim
Nutk-” Monlâdan tefe’’ül eyledim - Mesnevîden geldi bu beyt-i erîf
Nokta s”gmaz tâm târîh-i latîf
48
EYH HÜSEYN EFEND KUDD SE SIRRUHÛ HAZRETLER N N
NT KÂLLER NE TÂRÎHD R - Cenâb-” Heyh Hüseyn aç”ba”-” dergâh
Ki eylemidi nice sâl h”dmet-i merdân - Edip ayân semâ-” safây” uâka
Ederdi tavr-” latîfi cihân” ser-gerdân - Bu hânkâhda eyh oldu âhir ömründe
Kalenderâne o âdem geçirdi ol sultân - Egerçi vâk”f-” esrâr pîr-i fânî idi
Eridi gû”na hem “küllü men aleyhâ fân” - Füyûz-” mülhim-i gayb-” ile geldi bir târîh
Hüseyn Efendiye enseb behite cevlân
49
TARÎKÂT- HALVET YYEDEN PÎR- FÂNÎ MOREVÎ EYH MUHAMMED
EFEND ’N N FEVT NE TÂRÎHD R - Morevî e-eyh Muhammed hazreti kim niçe sâl
Eylemidi âsitân-” pîrde ikrâm-” zayf - Öyle me’lûf olmu idi çille-i merdâneye
Kim egilmidi ten-i pür-cevheri mânend-i seyf - Has idi feyz-i küâyi îve-i etvâr”na
Gül gülistân idi bezm-i vasl” çün eyyâm-” sayf - Ne’e-i tevhîde gûyâ dürc-i pür-envâr idi
Mahremân-” ülfetin eylerdi hep pür-evk-i keyf - Gevher-i ekiyle Gâlib yazd”lar târîhini
Heyh Muhammed çekdi cismin çilleye medfende hayf
50
TARÎKAT- KÂD R YYEDEN PÎR- FÂNÎ GÜMÜ DEDEN N FEVT NE
TÂRÎHD R - Pîr-i tarîk-i fakr u fenâ Heyh-i Kâdiri
Ol kim cihân Gümü Dede bilmidi zât”n” - Bir merd-i sâf-mereb-i kâmil-iyâr idi
Mahv eylemi sebîke vahdet s”fât”n” - Verdi fenâya sikke vü tâc ü ridây” hep
Kesdi bu dâr-” darba olan iltifât”n” - Uçdu ukâb-” himmeti ems-i hakîkata
Kîmyâ-y” aka verdi sipihrin sebât”n” - Târîh-i rihletini mevâlîd okur ayân
Kâl eyledi Gümü Dede nakd-i hayât”n”
51
YE KAPI DERGÂH-I ERÎF EYH SEYY D ALÎ EFEND ’N N MAHDÛMI
FEVT NE TÂRÎHD R - Seyyid Cskender Dede ol t”fl-” sâhib-s”rr-” pîr
Nahl-i pâk-i eyhes-seyyid Alîyy-i Mevlevî - T”fl-” nevzâd idi gerçi hurd idi enzârda
Mazhar-i tevhîd idi mânend-i beyt-i Mesnevî - Etmeyip bu tekye-gâh-” âlem-i kevne nazar
Zâhir oldu kendide evk-i likâ-y” uhrevî - T”fl-” endek-sâlinin s”rr-” kemâl edip zuhûr
Âk”bet bu tekye-i vâlâda oldu münzevî - Vâs”l-” kurb ol”cak Gâlib dedi târîhini
Buldu Cskender Dede budur hayât-” manevî
52
HÂCEGÂN-I NEK BEND YYEDEN EYYÛB EYH ÎSÂ EFEND N N FEVT NE
TÂRÎHD R - Hâcegân-” Nak”bend içre bu âlî-himmeti
Mazhar-” esrâr etmidi Bahâeddin Hâh - Hak bu kim ayn” kitâb ü sünnet idi mesleki
Nisbet-i bâlâ-y” pîrân”ndan yokdur itibâh - Etdi bu mesnede çok eyyâm irâd-” en’âm
Heyh Abdullâh Efendi’den görüp âdâb ü râh - Hû- derdemle ederken dembedem h”fz-” nefes
Bâz kerd oldukda mercîi kurb-” ilâh - Halvet-i hâs eyleyip bu encümende nâgehân
Bâb-” huld-i mânevîyi k”ld” r”zvân-ve penâh - Râb”tayla girsin â”klar deyü dergâh”na
Âsitân-” eyhi etmidir edeble cilve-gâh - Medd-i âhiyle sebak-hânân ders-i sohbet-i
Dediler târîh-i fevtin hâce Îsâ gitdi âh
53
Z KRÎ DEDE-NÂM B R ÂR F Ü ÂGÂHIN FEVT TÂRÎH D R - Pîr-i fânî-i cihân Zikrî Dede
Sohbet etmi nice ehlüllâh ile - Alm” idi ne’e-i irfân-” Hak
Cem olup çok ârif-i âgâh ile - Hâk-i pây”nda Fasîhîn defn olup
Oldu hem-sâye o âlî-câh ile - Fevtinin Gâlib dedim târîhini
Göçdü yâ hû Zikrî ismullâh ile
54
HÂCI ÖMER BABA-NÂM B R MUH BB- ÂL- ABÂNIN FEVT TÂRÎH D R - Hâcî Ömer Baba ki bu gülende niçe sâl
Olmudu feyz-i pîrle hem-hâlet-i sabâ - Chyâ edip Yar”mca Babay” tamâm-” ömr
Râh-” r”zâda bir nefes etmedi hebâ - Geçdi eb-i Berâtda s”dk u safâyile
Âl-i Muhammed ak”na dâim giyip abâ - Lâ-büd gelir bu m”sra-” târîh fevtine
K”ld” diyâr-” câne seyâhat Ömer Baba
55
RÂTIB PAA-ZÂDE ABDURRAHMÂN BEG N VEFÂTINA TÂRÎHD R K BEYÂN-
ÛD - Abd-” Rahmân Beg ol melek-haslet
Rûh”nun ola âiyân” behit - Cbn-i Rât”b vezîr-i Âsaf-câh
Her birinin ola mekân” behit - Sâb”kâ Hehr emânetiyle be-kâm
Himdi mevâ-y” pür-emân” behit - Dânesi çekdi bu diyâra an”
Kabrinin ola çevre yan” behit - Kurb-” âhîde kâmrân idi hayf
Zât”n”n ol kâmrân” Behit - Öyle bir mîr idi ki âdem-i hâs
Hem lisân” vü hem cinân” Behit - Ç”kd” bir m”sra”yla târîhi
Ola yâ Rab makâm-” cân” behit
56
TÂRÎH-C VEFÂT-I MUSÂHCB SEYYCD AHMED ATA - Musâhib Seyyid Ahmed ol hüner-mend
Ki olmudu bu devre pîr-i Fârâb - Dirîgâ eyleyip âheng-i r”hlet
Sadâ-y” “ircii”den oldu bî-tâb - Karâr etdi makâm-” Mevlevîde
Ola ayîn-i rahmetden safâ-yâb - Olur târîh-i sâl-i fevti Gâlib
Muâhib oldu hâmûâna ahbâb
57
HÂCEGÂN-I DÎVÂN-I HÜMÂYÛNDAN SULTÂN SELÎM VAKFI KÂT B
MUSTAFÂ EFEND ’N N FEVT TÂRÎHD R - Sultân Selîm kâtibi sertâc-” hâcegân
Sar”kç”ba” sâb”k sâhib-fünûn-” câh - Dergâh-” evliyâ-y” makâm etdi cismine
Memnûn-” kurb-” vasl-” ede ruhunu ilâh - Târîh-i sâl-i fevtidir ol merd-i kâmilin
Hak Mustafa Efendi’ye huldu ede penâh
58
YEN KAPU DERGÂH-I ERÎF POST-N ÎN EYH SEYY D ALÎ EFEND ’N N
L HYES TÂRÎH D R - Sâkin-i hânkâh Bâb-” Cedîd
Mevlevî-eyh Alîyy-i dil âgâh - Yanî Bûbekr Efendinin veledi
Vâris-i s”rr” ana peyrev-i râh - Etdi isbât hatt ile nesebin
Hecere oldu sanki hatt-” siyâh - Nev-civân merd-i pîr-merebdir
Pîrdendir ana bu lu”tf-” nigâh - Ç”kd” târîh deyü nezr etdim
Geldim bu iki m”srâ ite güvâh - Safhâ-i rûy-” Âl-i Bûbekre
Nûr-” sebz-i Alî veliyyullâh
59
MUSTAFÂ EFEND -NÂM B R ZÂTIN L HYES TÂRÎH D R - Hak Mustafâ Efendinin ömrün füzûn ede
Ser-levha-i mahabbet o zât”n senâs”d”r - Tavr-” sütûde seyyid-i vâlâ-neseb kân”n
Bil-cümle halk vâlih-i hulku edâs”d”r - Hatt”n mübârek eyleye Allâhü zül-celâl
Hakk”nda hayr ü menfa’atin ibtidâs”d”r - Ber-vefk-” ârzû ân”n ekâl-i matlab”
Lihyân gelirse tâlinin müktezâs”d”r - Makbûl buyurulur ise bir yerde kayd olur
Bu Gâlibin sözü ki hulûs iktizâs”d”r - Ruhsâr-” sâde-levh bu târîhe rek eder
Crsâl-i lihye Seyyid-i Mürsel r”zâs”d”r
60
ABDÜLHAL M DEDE’N N RSÂL- L HYE TAR H D R - Nûr-” ayn-” marifet Abdul-halîm-i pâk-zât
Kim odur hurîd-i manâya nazâr-gâh-” safâ - Gösterüp mihr-i cemâli nûrdan fey’iz-zevâl
Hatt”n”n târîhi Gâlib ç”kd” hatt-” istivâ
61
SAHHÂF ZÂDEN N RSÂL- L HYE TAR H D R - Abdülazîz o meh-ve-i Sahhâf-zâdenin
Yaz”ld” levh-i âr”z”na Mushaf-” cemâl - Târîhi hatt” müterîye dedi bedr-i tâm
Öp beslemeye nusha-i hüsnü azîzim al
62
SULTÂN MUSTÂFA BN- SULTÂN ABDULHAMÎD HANIN VELÂDET-
HÜMÂYUNUNA TÂRÎHD R - Sulb-i âh Abdülhamîd Hândan yine
Geldi bir eh-zâde-i vâlâ-mekân - Hâtif-i gayba suâl etdim an”n
Tâm târîhin çi târîh ü çi tâm - Çün ezân-” ak erdi gû”ma
Bu nidâ el-Mustafâ hayrül-enâm
63
TÂRÎH- VELÂDET- ÂHAR - Meh-i burc-” eref mîr Abdurrahmân
Çün oldu mazhâr-” hurîd-i devlet - Derûna geldi bir târîh Gâlib
K”rân-” mâh izz ü mihr-i izzet
64
TÂRÎH- MÂ- CÂRÎ DER- BE KTA - Derdim târîhini fass-” n”gîn-âsâ an”n Gâlib
Bu âb ile Beikta oldu el-hak k”ta-” elmâs
65
SÂH B- DÎVÂN GÂL B EFEND M Z HAZRETLER N N VÂL DELER FEVT NE
TÂRÎHD R - Vâlidem kim Emîne Hâtûndur
Rûhu olsun nâim-i emne elîf - Geldi târîh-i r”hleti Gâlib
Ola yâ Rab makam” huld-” latîf
66
TARÎKAT- AL YE- MEVLEV YYEDEN MANASTIRLI HÂFÎZIN NT KÂL
TÂRÎH D R - Mevlevî Hâf”z Ebûbekr Dede
Oldu seyyâh-” gülistân-” ühûd - Eyledi hânkâh-” âlemde
Ak ile evk ile ifnâ-y” vücûd - Yazd” târîh-i vefât”n Gâlib
Okuya hâf”z” me’vâya Vedûd
67
TÂRÎH- VEFÂT-I SEYY D ÖMER BNÜ-EYH AHMEDÜ’S-SA’D - Devha-i hazret-i Sadeddînden
Bir hezâr uçdu behite vâ-hayf - Oglu Heyh Ahmed-i sâhib-hâlin
Gitdi bir koçdu behite vâ-hayf - Vâlidi söyledi târîhin an”n
Ömerim göçdü behite vâ-hayf
68
SÂH B- DÎVÂN EFEND M Z HAZRETLER N N YÂRI- VEFÂDÂRI ENÎS Ü CELÎS
Ü GAM-GÜSÂRLARI OLUP DA ÂZÎM- DÂR-I CEMÂL OLAN DERVÎ ESRÂR
DEDE’N N HAKKINDA GÛYÂ OLDUKLARI SÛZ-NÂK MERS YELER VE
TÂRÎHLER D R KADDESALLÂHÜ RUHEHÛ - Esrâr Dede çileyi hatm etdigi dem
S”rr oldu serin-h”rka-” tâbûta çekip - Gâlib dedi târîhini efsûs efsûs
Hem-demleri hayrân kodu Esrâr göçüp
69
TÂRÎH- KASR-I SULTÂN-I MÜÂRUN LEYHÂ - Hâzret-i Beyhân Sultân-” kerâmet-veyâ kim
Kenz-i gayb-âsâ eder dünyâ-y” memnûn-” sehâ - K”ble-i ikbâl ü devlet burc-” ismet kim mahal
Fer-i hâk olsa harim-i has”na bâl ü hümâ - Sâyesinde müstetir ehl-i behit-i ma’rifet
Mâyesinde münderic envâ-” eltâf-” Hudâ - K”lsalar âyîne-i evsâf-” s”dk u safveti
Bir nefes îfâ-y” takrîr edemez subh-” safâ - Âsmân-” kadri gevher-pâ-” dest-i mekrûmet
Âftâb-” cûdu revnak-bah-” iklim-i recâ - Efser-i irfâna nûr-” fikret-i dürr-i eref
Hâver-i ikbâle feyz-i himmeti ems-i duhâ - Cûdu bir sûretde kim gû etmemi harf-i taleb
Lutfu bir gayetde kim olamaz recâya âinâ - Himmetin “zhâr edip k”ld” o sultân-” güzîn
Safî seng-i eb-çerâg ile çerâgân” binâ - Birbirine göz k”rp”p eyler iâret her gece
Görmemidir çem-i ahter böyle bir sâhil-serâ - Mevsim-i evvel bahâr”n vakt-i cûâcûuna
Etseler tebîh o sâhil-hâneyi el-hâk sezâ - Anda ez-cümle bu kasr-” bî-bedel kim yara”r
Olsa her gülmîh-i bir em’-i ebistân-” semâ - Gülistân-” âlemi ta’tîr için âm u seher
Hâk-i dergâh”ndan itimâm-” lutf eyler sâbâ - Kubbesinden örneIin als”n bu kasr-” zer-kein
Lâz”m olsa nev-bâhar”n dûuna zerrîn kâbâ - Kâr ü nak âvâzesi eyler nukûunda zuhûr
Höyle dil-ke öyle hâlet-bah o rütbe can-fezâ - Mâye-i ihyâs”d”r ezhâr” bâg-” cennetin
Pî-gâh”n cilve-gâh eden nesîm-i dil-küâ - Böyle kasr olmaz bu resm-i nev yap”lmaz hâs”l”
Görmeden târh etmesin fikrinde mimâri-zekâ - Böyle bir sâhil-serâ bir böyle kâh-” dil-niîn
Cte dünyâ ite mâ-fi-hâ dah” varsa salâ - Reng ü bûyu gülen-i endîeden gelmi meger
Nak”n”n her berki bir mana ile eyler nevâ - Âlem-i endienin bir genc-i nev-peydâs”d”r
Lâl olur vasf”nda Hakkâ hâme-i muciz-nümâ - Hâd-kâm olsun duâm oldur bu kasr”n sâhibi
Sâyesinde Hazret-i Sultân Selîm’in dâimâ - Oldu Gâlib m”sra-” târîhini gûyâ dü-leb
Nev-be-nev cây-” surûr olsun bu kasr-” nev-edâ
70
TÂRÎH- BERÂY-I SEBÎL- HAZRET- VÂL DE SULTÂN
DER-C VÂR-I EBÂ EYYÛB L-ENSÂRÎ RÂZIYALLÂHÜ
ANHÜMEL-BÂRÎ - Mihr-i cenâb-” saltanat iklîl-i tâc-” mekrûmet
Mamûre-saz-” memleket subh-” sipihr-i izz ü câh - Gû eyle kadr-i gevherin evsâf-” zât-” bihterîn
Hurîddir ol hâverin Sultân Selîm-i Cem-sipâh - Bah etdi mâl-” bî-hisâb dünyây” etdi feyz-yâb
Kurb-” Ebî Eyyûba âb icrâs”na k”ld” nigâh - Bir nev-sebîl etdi binâ hem ho-edâ hem cân-fezâ
Nezdîk-i eshâb-” safâ r”vân-” hulde âh-râh - Gûyâ ki bir kâânedir revzenleri âhânedir
Cennet midir âyâ nedir olmu mahal-i itibâh - Oldu bu yerde rû-nümâ mazmûn-” tercî tahtehâ
K”ld” kerametle binâ ol dâver-i devlet-penâh - Ct’âm için âfâk” hep yapd” imâret müntehâb
Ensârdan eyler taleb nasr-” livâ-y” pâdiâh - Yek-pâre ihsand”r ii cûd u firâvând”r ii
Crvâ-y” atâsand”r ii her tavr-” tevfîk-i ilâh - Esrâr-” suhbun mazhar” envâ-” hayr”n masdar”
Seyr et bu âb-” Kevseri nûr içre istersen inâh - Gâlib kalemden akd” târîhi hem-çün selsebîl
Ashâba Zemzem hem sebîl ayn-” safây-” Mihr-i âh
71
TÂR H- GÜLEN ÂRÂ DER-S TÂY -
MAHBÛB YYE- GAM-FERSÂ - Sanekallâh aceb kasr-” hümâyûn evtâd
Ki olur nak” neât-âver-i üstâd - Nice kasr âyîne-i sûret-i râz-” âlem
Cilve-ger sahn-” harîminde temâsîl –i murâd - Reng-i divâr ü deri reng-i hicâb-” levnî
Rize-seng-i harîmi hurde-nigâh-” Bîhzâd - Harem-i dil-kei bir bâg-” Behit-âsâ kim
Alamâz havza-i endîeye gülzâr-” fuâd - Havzlar kim sadef-i kulzüm-i hikmetdir hep
Eder ol ravzada her katresi bir dür îcâd - Kameriyye felek ü kevkebi verd-i sad-berg
Heb-i mehtâbda encüm-ve olunmaz tadâd - Kameriyye deme evkus-suver-i Cennetdir
Sûret-i gonce-i nekûftesi esrâr-” meâd - Zîb-i dîvâr ola eftâlü vü sîb ü gülnâr
Görmemi öyle bahâr olâl” âlemde küâd - Nahl-i gülnâr”n olur mîveleri âb-” hayât
Gerçi her dânesi bir ule-i yâkût-nijâd - Bir târâvetde ki eftâlülar” Leylâ-ve
Nâzar-” Kays” eder bir nazara isrtirdâd - Ne ararsân bulunur cümleyi var eyle k”yâs
Bitmi ol bahçede mihr-i vefâ hubb ü vedâd - Nahl-i emrûd ki destîleri alm” eline
Etmege kasd eder etfâli bahâr” dilâd - Nev-nihâlân”na bak mîve-i rengârenge
Olmu ârâste mânend-i dükkân-” kannâd - Kâse-i bâde sifâlân-” karanfildir hep
Âdemin neesin etmez mi nigâh” müzdâd - Hat-” dildâr dedim berk-i gürîzân”na ben
Cctinâb”ndan o nâzük-tenün oldum irâd - Rûhu sak”z gülüdür zülfi buhûr-” Meryem
H”dmet-i bâg” gören mugbeçe-i hûn-nijâd - Ömr i câviddir ol bâga gelen âb-” safâ
Cûy-” feyzinden eder âb-” hayât istimdâd - Lâle târh”nda çak”l talar” lâl ü yâkût
Heb-çerâg olsa çerâgân kim eder istib’âd - Pî-gâh”ndaki deryâ-y” safâ ol kasr”n
Ner eder mevc-i pey-ender-pey ile “tr-” ziyâd - Öyle bir rûh- fezâ öyle letâfetde havâ
Ki bulur bâli-i perden tayerân murg-” rukâd - Beden üzre meger ol kasr-” felek k”ld” binâ
Beden etsin deyü Sultân-” kevâkib-ecnâd - Bahr ü ber padiehi Hâzret-i Sultân Selîm
Ki odur cân-” cihân ayn-” zamân rûh-” bilâd - Dâd-fermâ-y” mekârim ki dem-i adlinde
Akl-” kül mürid-i nutkundan eder istimdâd - Kâr-pîrâ-y” ecâat ki zaman”nda an”n
Buldu envâ-” mehâsinle nizâm emr-i cihâd - Hûn-” dümeden olur rûy-” afak rengârenk
Etse a’dâs”na m”rrîhi kazârâ cellâd - Hihne-i h”fz” eger eyleyse bat”nda zuhûr
Mekr-i eytândan olur reste kulûb-” zühhâd - Cctihad”ndan eger olsa gönüller âgâh
Varta-i sehv ü hatâdan olur âsûde ibâd - Zulm pâ-mâld”r ol mertebe kim devrinde
Halka-i dâm eder âhûya pelengi sayyâd - Pur-revâc olmada her mârifetin alâs”
Cehlden gayri metâ olmad” vaktinde kesâd - Kurdugu asker-i tertîb-i umûr-” mülkü
Görmedi hâbda Cskender-i Yunânî zâd - Etmem ol zât” Keyânîlere aslâ tebîh
Neye lâz”m ki umâr ola bir iki kubâd - Tîgden geçdi bütün fitne-i hatt” dildâr
Öyle Mâhv olmâdad”r gün-be-gün erbâb-” fesâd - Söyleyim padiehim emrin olursa târih
Sonra da’vât-” bülendîn edeyim bir bir yâd - Vezn olur manada gevherle bu m”sra Gâlib
Kasr-” evk-âveri nev-târh-” Selîm Hân - Yâpmam”d”r dah” mimâr-” suhan manâda
Bir benim fikr-i metînim gibi muhkem bünyâd - Etmemidir bu kumâ ile Edâ-y” maksûd
Ne Nizâmî-i sühan-senc ne Firdevsî-zâd - DoImâm” rûh-” kelâm”m gibi bir tâze nefes
Meryem-i manaya endîe olâldân dâmâd - Sana her re’y-i savâb”nda budur matlab”m”z
Eylesin avn-i Hudâ rûh-” peygâmber imdâd
72
TÂRÎH- DÎGER BÂRÛTHÂNE - Bârekallâh hazret-i Sultân Selîm-i dâd-ger
Eyledi himmetle inâ böyle bünyâd-” latîf - Oldu gevher-pâ Gâlib âsümân târîhine
Çarh-” Bârût-” felek-pîrâye îcâd-” latîf
73
TÂRÎH- DÎGER SEBÎL - Kâsesinden m”sra-” târîhi Gâlib k”l hisâb
Ömr-i cuy-” ol Vâlide Sultân için îrin âb
TERCÎ- BENDLER
1
TERCÎ- BEND- BEYT- ERÎF- MEHÛR
L -CENÂB-I HAZRET- PÎR - Ey rûh-” pâkinde “yân nûr-” zât
Sînesi âyîne-i vech-i s”fât - Pertev-i hüsnünde nümâyân tamâm
S”rr-” Hudâ mâ-hasal-” kâinat - Sen ur”cak vakt-” semâ içre çarh
Hem’ine pervâne olur e-cihât - Hevk ile cân tâzelenir ben desem
Nutk-” safâ-bah”na rûhul-hayât - Pertev-i envâr-” cemâlin senin
Ak ile verdi dü-cihâna sebât - Doldu tecelli-i Hudâdan sivâ
Hems-i mahâbbet edicek iltifat - Yand” o âtele dil ü cân”m”z
Etdi cemâlin velî kef-i simât - Âh minel-ak ve hâlâtihî
Ahraka kalbî bi-harârâtihî - Görmegi istersen eger maheri
Çarhda seyr eyle o meh-peykeri - Ak ile galtîde olup mihr-ve
Salmada âlemlere nûr u feri - Etmede nüh-kubbeyi envârâ gark
Düpdüz edip bahter ü hâveri - Gûy-s”fat pey-rev olup sen dah”
Dü yola fark eyleme pâ vü seri - Def ü celâcille semâ et hemân
Alma kola bu felek-i çenberi - Tutma kulak devrine ahkâm”na
Serserîdir serserîdir serserî - Ben hele gayb eylemiken kendimi
Âte-i sevdâya düelden beri - Âh minel-ak ve hâlâtihî
Ahraka kalbî bî-harârâtihî - ”ka ne sevr ne server gerek
Ba”na bûyruklara efser gerek - Devr-i felekden nola pervâneye
Hem’i tavâf etmege bir per gerek - Yanmas” hâz”r yolu malûm an”n
Hacc”na ne zâd ü ne reh-ber gerek - Bu sözü ammâ ki kolay sanma sen
Ak gibi sinede gevher gerek - Kuvvet-i bâzû bu kap”da durur
Rüstem ii ânlama Hayder gerek - Terk-i hevâ etmesi âsân degil
Avn-” Hudâ feyz-i Peygâmber gerk - Ba”na gavgâ-y” k”yâmet kopup
Sînede bir mihr-i münevver gerek - Âh minel-ak ve hâlâtihî
Ahraka kalbî bî-harârâtihî - Ak gelip mülk-i dile oldu âh
Der ü gam ü mihnet-i k”ld” sipâh - Etdi o vîrâneyi mâ’mûre zâr
Leker-i endûha k”l”p cilve-gâh - Me’aleler yand” derûn u bîrûn
Nûr-” tecellî tolup ol hânkâh - Arsa-i maher gibi oldu “yân
Gûe-be gûe nice bin dâd-hâh - Sûr mu mâtem mi bilinmez yakîn
Nây u kudüm ile gelir âh âh - Hayret al”p akl”m” oldum hâmu
Dehetim idrâk ederim gâh gâh - Sâbr ü sükûn gitdi elimden tamâm
Anlamad”n asl”n” Bârî güvâh - Nûr-” mücessem midir âte midir
Yak””n” söyleyemem âh âh - Âh minel-ak ve hâlâtihî
Ahraka kalbî bî-harârâtihî - Bak o mehîn zülf-i siyeh-târ”na
Cân geçinür dâr”na-ber-dâr”na - Gonca yeter u’lesi pervâneye
Hak yetire bülbülü gülzâr”na - Çemi okur h”m ile ism-i Celâl
Bak”” Yâhû çeker envâr”na - S”rr” kef etmek için hayretin
K”l nâzar âyine-i rûhsâr”na - Bir nefes olduysa eger rû-nümâ
Cennet-i ver müjde-i didâr”na - Bilse eger yâr ne Cennet nedir
Kimse deIimez bugünü yar”na - Tûr gibi nûr-” tecellî-i Râb
Sard” bu cismin der ü dîvâr”na - Âh minel-ak ve hâlâtihî
Ahraka kalbî bî-harârâtihî - Çemi ela gamzesi mestânedir
Yâ da bili â”ka bîgânedir - Bâz-” nigeh sayddan etmez ferâI
Cân evi halâ ki ana lânedir - Her ne kadar nâza çekerse sezâ
Baht” yüce merebi âhânedir - Söz tükenir kim diye Monlâ Celâl
Hems dah” em’ine pervânedir - Hak bu ki memnûnuyum ihsân”n”n
Âlemin ikrâr” o sultânad”r - Sâye-i lutfundan neler gördügüm
Ben bilirem ellere efsânedir - Gâlib eger eylese davâ-y” ak
Kim inan”r kavline dîvânedir - Âh minel-ak ve hâlâtihî
Ahraka kalbî bî-harârâtihî
2
TERCÎ- BEND- MISRÂ-I GARRÂ-YI MEHÛR
RÂM Z BE)
Gürûh-” evliyân”n ekmelidir Hems ü Mevlânâ
Misâl-i mihr ü subh-” mücelîdir Hems ü Mevlânâ
Heh-i akun iki kudret elidir Hems ü Mevlânâ
S”fat zâta burhân-” celîlidir Hems ü Mevlânâ
Hemân ayn-” Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ
Rûh-” aka iki mihrâb-” ebrûy-” ibâdettir
Görünmü birbirinden rû-be-rû mirâs-” hayretdir
Biri nûr-” hakîkat biri erkân-” târîkatdir
Cihân-” gayba mihr ü mâh-” gerdûn-” celâletdir
Hemân ayn-” Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ
Dil-i erbâb-” dilde s”rr”d”r Cslâm ü îmân”n
Muhakkak sûret-i îdeyndir belki cedîdân”n
Cki ser-çeme-i âb-” hayât”d”r dil ü cân”n
Meâl-i matlab”dir güft ü gûy-” H”zr u Mûsân”n
Hemân ayn-” Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ
Cki sultân-” manâ birbiriyle ittifâk etmi
Dönüp bir Zülfikâre tâkat-” emîri tâk etmi
Mükerrer çün ezân fermânlar” irke yasak etmi
Birisi küfrü sürmü ol biri nefy-i nifâk etmi
Hemân ayn-” Muhammedle Âlîdür Hems ü Mevlânâ
Mecâz ammâ ki tahkîka yakîn tâbirdir bu söz
Cemâl ile Celâlin Mushaf-” tefsirdir bu söz
B”rak isbât ü nefyi vehdet-i takrîrdir bu söz
Gônülden kat’-” inkâra dedim emîrdir bu söz
Hemân ayn-” Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ
Revân” âd ola Râmiz Begin Gâlib bu m”sradan
Füzûn terdir hakîkat etme bin hüsn-i matla’dan
Olur tevhîd-i rûen bu muammâ-y” mülemmâdan
Cüdâl”k hîç seçilmez ol iki nûr-” müa’â’dan
Hemân ayn-” Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ
3
TERCÎ -BEND DER-VASF-I ERÎF- KUTBU’R-RABBÂNÎ
CENÂB-I HAZRET- SULTÂN SELÎM DÎVÂNI
KUDD SE SIRRUHÛ
Vücûd iklîmini yagmaya verdi cünd-i eytânî
Gördü her tarafdan leker-i bî-hadd ü pâyanî
Birikdi fevc fevc âmîne ç”kd” ek-i t”flânî
Emân u el-emând”r herbirinin âh ü efgân”
Girip zâbt ediyor emmâre yekser kiver-i cân”
Külâh-” seyf-i imdâd-” gâyb”n geldi devrân”
Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî
Erenler pîvâs” Hazret-i Sultân Dîvânî
Nîyâm-” bât”n”ndan Zülfikâr”n âikâr eyle
DoIup hurîd-ve deycûr-” küfrü târü-mâr eyle
Yine Haydarl”g”n isbât edip bir kârzâr eyle
Bozulmu çâresiz askerlere lutfûn hisâr eyle
Bizi pür-zahm eden nefs-i habîsi zahm-dâr eyle
Cnâyet vaktidir bir tesliyet himmet nisâr eyle
Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî
Erenler pîvâs” Hazret-i Sultân Dîvânî
Cihâna leker-i Ye’cûc-ve doldu münâf”klar
Safâda ehl-i gaflet dâima giryân uyan”klar
Tahammül kalmad” sâbr etmege hep yand” â”klar
Yalan dünyây” terk etmek hevâs”n tutdu sâd”klar
Bu zulmun ref için eyledikçe bâgr” yan”klar
Bak”p merdâniyân”n her biri bir bir gûne say”klar
Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî
Erenler pîvâs” Hazret-i Sultân Dîvânî
Bu zu’ma düdü münkirler ki himmet kalmam” aslâ
Cihânda merd-i ma’nâ ir-i savlet kalmam” aslâ
Gürûh-” evliyâda zerre kudret kalmam” aslâ
San”rlar hâe lillâh hiç kerâmet kalmam” aslâ
Budur sohbetleri kim hayderiyyet kalmam” aslâ
Geçen pîrân”n ervâh”nda kuvvet kalmam” aslâ
Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî
Erenler pîvâs” Hazret-i Sultân Dîvânî
Celâled-dîn-i Rûmun ayn”s”n billâhi kendisin
Gürûh-” evliyânun pâd”âh” bir efendisin
Hâkikat bâg”n”n âzâde serv-i ser-büülendisin
Tarîk-i Mevlevînin mehdî-i hât”r-pesendîsin
O devr eshâb”n”n sen kahramân-” dîvbendisin
Bu beyti oku Gâlib rahm edersen derd-mendisin
Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî
Erenler pîvâs” Hazret-i Sultân Dîvânî
4
TERCÎ -BEND DER-VASF-I ERÎF PÛÎDE-
TÜRBE- LATÎF- HAZRET- MEVLÂNÂ-YI RÛM
KADDESALLLÂHÜ SIRREHÛ
Zihî pûîde-i zerdûz-” pür-zer zühre-pîrâye
Ki kat-ber-kat mücerrâh köhne tâk-” çarh-” bâlâya
Zemîni belki fâyik atlas-” gerdûn-” hadrâya
Resâd”r perde perde vâs”l etmek ar-” alâya
Ki misli girmemidir çem-i mihr-i âlem-ârâya
Münevver bir afakd”r gûy”yâ subh-” tecellâya
Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâyâ
Nümâyand”r bu nev-pûîdesinden kâbr-i Monlâya
Selîm Han Cbn-i Sultân Mustafâ kim dâd-perverdir
Süleymân taht”na hem zât” hem âsâr” zîverdir
Sipihri çok zamândan ârzûsu bir dilâverdir
Vücûd-” pâk-i pür-cûdu bu yüz ba”na efserdir
Hele bulsun biraz iler karâr emr-i mukarrerdir
Cihân ser-te-ser feth edecek âh-” serverdir
Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya
Nümâyand”r bunev pûîdesinden kâbr-” Manlâya
Degil pûîde gûyâ safha-i âyât-” Kurânî
Safâdan sadr” olmu Levh-i Mafûzun sebak-hâni
Müâ’a hâme-i nûr ile yazm”d”r kalem âni
Per-i Cibrîl olup ser-lehâ-i satr-” zer-efâni
Nigâh” ânâ-y” rûh eder erbâb-” irfân”
Nukûundan ç”kar kim tutd”Iu cây-i Süleymânî
Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya
Nümâyând”r bu nev-pûîdesinden kâbr-i Monlâyâ
Selîm-i Evvele olm”du zâhir s”rr-” Muhyeddîn
Bu sultân-” celâlet-pîeye feyz-i Celâleddîn
Edip hem türbesin tamîr hem pûîdesin tezyîn
Bu tâkrîb ile oldu âlem-i manâda ehr-âyîn
Ki yanî imdi buldu sâhibin bu devlet ü bu dîn
Olur bir mükemmel hep nîzâm-” ekmel-i pîîn
Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya
Nümâyând”r bu nev-pûîdesinden kâbr-i Monlâyâ
O Monlâ kim veliler hâline medhû-” hayretdir
Makâm” derk olunmaz Allâh Allâh bu ne hâletdir
Kîtâb-” Mesnevîsi âyet âyet ders-i hikmetdir
Tokumu mevc mevce kulzüm-i ak u muhâbbetdir
Serâser nutk-” pâki hep keremdir hep kerâmetdir
Cenâb-” ehrîyâra übhe yok tevfîk-i hazretdir
Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya
Nümâyând”r bu nev-pûîdesinden kâbr-i Monlâyâ
Müzerke târ-” mihi eyleyip bâfide üstâdân
Zümürrüd safha üzre eylemiler nak-” Câvîdân
Behitin nev-bahâr”n eylemiler câ-becâ rîzân
Kamer halkerdesinden bir su çekmiler ki cân hayrân
Görüp bu âb ü tâb” cevher-i akl”m olup nâlân
Bu beyti okudum yâd”mda kald” su gibi el-ân
Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya
Nümâyând”r bu nev-pûîdesinden kâbr-i Monlâyâ
Hudâ’yâ nâil-i maksûd edip evketlü hünkâri
Hemîe ede tedbirine tevfîkine meded-kârî
Olup her kâr” âsân kalmas”n bir emr-i düvâr”
Gelip eyyâm-” adli aIlas”n adâ-y” bed-kâri
Kasâidlerle k”ls”n Gâlib-i bî-dil senâ-kârî
Bu beyti olsun ammâ sâkinân-” ar”n ezkâr”
Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâ
Nümâyând”r bu nev-pûîsinden kâbr-i Monlâyâ
5
TERCÎ- BEND DER-VÂSF-I ERÎF- CENÂB-I
HAZRET- YÛSUF SÎNE-ÇÂK KUDD SE
SIRRUHU’L-AZÎZ
Burc-” hüsnün mâhi gerdûn-” celâlin pey-revî
Hems-i ak”n nûru hurîd-i safân”n pertevî
Bi-muhâbâ kiver-i fakr u fenân”n hüsrevî
Cûy-” Nîl-i marifet ummân-” feyz-i Mesnevî
Seyf-i meslûl-i celâlet âh-” taht-” manevî
Yûsuf-” m”sr-” hakîkat Sîne-çâk-” Mevlevî
Sîne-çâk ammâ ki subh-” nev-bahâr marifet
Rüstem-i Hayder neberd-i kârzâr-” marifet
Hehriyâr-” gayb u sultân-” diyâr-” marifet
Destine olmu müsellem zülfikâr-” marifet
Seyf-i meslûl-i celâlet âh-” taht-” manevî
Yûsuf-” m”sr-” hakîkat Sîne-çâk-” Mevlevî
Malik olmu Mesnevînin genc-i lâ-yefnâs”na
Reh-ber olmu sâlikân-” râh-” müstesnâs”na
Mahv ü sahv etmi Cezîre gösterip deryâs”na
Âferin-sad-âferîn burhân”na davas”na
Seyf-i meslûl-i celâlet âh-” taht-” manevî
Yûsuf-” m”sr-” hakîkat Sîne-çâk-” Mevlevî
Gelmi iklim-i bekâdan eyleyip mehv-i rüsûm
Sükker-i sekr ile îrîn olmu ol bahr-i ulûm
Hall-i tahkikâtda Cevrî eder sebt-i rukûm
Bes degil mi ana dervîim demi Monlâ-yu Rûm
Seyf-i meslûl-i celâlet âh-” taht-” manevî
Yûsuf-” m”sr-” hakîkat Sîne-çâk-” Mevlevî
Gerçi ol genc-i hakîkat perde-i ahfâdad”r
Güft ü gû vü hüsn-i seyri târem-i alâdad”r
Nûr-” mutlakd”r ki kayd-” lafzdan âzâdedir
Feyz-i dâim zümre-i âbdâla vü evtâdad”r
Seyf-i meslûl-i celâlet âh-” taht-” manevî
Yûsuf-” m”sr-” hakîkat Sîne-çâk-” Mevlevî
Hamdülillâh hâk-rûb” himmeti oldu nasîb
Mîhmân-” lutfuyum der-gâh”na düdüm gârîb
”k”m Gâlib-i cemâlinden ne mümkündir ekîb
Eylemez mahrûm-” râhm eyler o sultân-” mehîb
Seyf-i meslûl-i celâlet âh-” taht-” manevî
Yûsuf-” m”sr-” hakîkat Sîne-çâk-” Mevlevî
6
TERCÎ- BEND DER-VASF-I SMETLÜ
BEYHÂN SULTÂN AL YYETÜ-ÂN DÂMET-
KBÂLÜHÂ
Bârekallâh eref -dûde-i âl-i Osmân
Ne güherlerle pür etmi felegi ol ummân
Kimi hurîd ü kimi meh kimi bahr ü kimi kân
Her biri nâdire-i devr-i zamân kutb-” cihân
Lutf u hayrât u müberrâtlar” bî-pâyân
Midhat-i mahmidete cümlesi gerçi âyân
Mâh-” burc-” azamet hâmil-i ehl-i irfân
Mihr-i gerdûn-” himem Hazret-i Beyhân Sultân
Bir sühanla dil-i vîrân”m” mamûr etdi
Ede mesrûr an” Hak gönlümü mesrûr etdi
Hafak-” efkati kâânemi pür-nûr etdi
Hât”r”mdan sitem-i dehr-i bütün dûr etdi
Dîde-i hâsid ü câhid var ise kûr etdi
Dâsitân-” hünerim âleme mehûr etdi
Mâh-” burc-” azamet hâmil-i ehl-i irfân
Mihr-i gerdûn-” himem Hazret-i Beyhân Sultân
Fukara zümresini lutf ile etdi dil-âd
Bir dah” eylemeziz çarh”n elinden feryâd
Verdi hakkâ ki kerâmetle tesellî-i fuâd
Bizi âbâd-” hayât eyledi olsun âbâd
Bir nefesle gül-i âmâlimizi k”ld” küâd
Biz de yerden göIe dek eyleriz ihsân”n yâd
Mâh-” burc-” azamet hâmil-i ehl-i irfân
Mihr-i gerdûn-” himem Hazret-i Beyhân Sultân
Hâher-i pâd”eh-i rûy-” zemîn Han Selîm
Ced-be-ced revnak-” menûru kerîm ibn-i kerîm
Süddesi k”ble-i ikbâle olup rükn-i Hatîm
Hâk dergâh”na etmekde melekler tazîm
Csmet ol derden olur hûr-” behite talîm
Harem-i hâss”na envâr-” eref feri harîm
Mâh-” burc-” azamet hâmil-i ehl-i irfân
Mihr-i gerdûn-” himem Hazret-i Beyhân Sultân
Ol kadar bezl eder âfâka nevâl-i keremi
Ki feleklerde pesend oldu kemâl-” keremi
Binde bir vasf ola mümkin mi hisâl-i keremi
Bahr ü kân olmaIa lây”k m” misâl-i keremi
Hâverân olsa sezâ saff-” niâl-” keremi
Hark u garba eriir nûr-” zilâl-i keremi
Mâh-” burc-” azamet hâmil-i ehl-i irfân
Mihr-i gerdûn-” himem Hazret-i Beyhân Sultân
Ehl-i perverdir o hakkâ ki kerem-pîrâd”r
Hünhesiz müntesib-i Fât”ma-i Zehrâd”r
Merhamet kalbine Gâlib kerem-i Mevlâd”r
Mazhar-” s”rr-” dil-i Hazret-i Mevlânâd”r
Lutf-u tehrîr ile vasf eylemeden alâd”r
Rûz u eb midhatini söylemege ahrâd”r
Mâh-” burc-” azamet hâmil-i ehl-i irfân
Mihr-i gerdûn-” himem Hazret-i Beyhân Sultân
7
TERKÎB- BEND DER-S TÂY - REÎSÜL-KÜTTÂB-I
ESBAK RÂ D EFEND RÂHMETULLÂH ALEYH
Sad bârekallâh ey eref-âmûz-” dâverî
Etdin tamam âd”revân-” peyâmberi
Ar-i Muharrem içre revân edip âb-” sâf
Muhkemledin mahâbbet-i eppir ü epperi
Bu hastelik mîzâc”na gûyâ hediyyedir
Makbûle geçdi sevdigin evlâd-” Hayderî
Chyâ edip vilâyetimiz tekyemizle hep
Sîrâb-” cûdun oldu cihân tene-lebleri
Himdi garaz nasîh-i mîzâc-” latîfdir
Zîrâ bu rûha dâir ilâc-” latîfdir
Tevfîk-i hazret olmad” her kâmkâre bu
Olmudu gerçi hâhi-i dil sad-hezâre bu
S”dk-” hulûs böyle gerek kâmverlere
Olsun nümûne cümle gürûh-” kibâre bu
Hakka ki hayr-hâh-i devlet budur tamâm
Eyler sirâyet âleme dâr u diyâra bu
Dünyâ vü ahiretde yetimez mi âdeme
Bâis deIil mi ed’iye-i bî-ümâre bu
Hak Hazret-i alîmdir ey kâm-bah-” dil
Olduk duâ-y” hayra dil ü cânla mütegil
Lutfunla bî-nevâlar” âd eyledin tamâm
Leb-tenegâna bah-” murâd eyledin tâmam
Nakdîne-i irik yetizmez vefâs”na
Chsân”n” birûn-i idâd eyledin tamâm
Pîrâna intisâb”na rûen degildir
Csbât-” müddeâ-y” vedâd eyledin tama
Memerde kazd” ismini nakkâ-” rûzgâr
Mülk-i cihânda bir eyü âd eyledin tamam
Subh u mesâda imdi budur vird-i eyh u âb
Biz kâm-yâb-” lutfunuz ol sen de kâm-yâb
Ey dil bilir misin kimedir bu kelâm hep
Bir dâver-i keremver içindir tamam hep
Mevkûf-” rey-i hâs”dur ol zât-” erkemin
Vermek umûr-” mükile birden nizâm he
Yani murâd Hazret-i Râid Efendidir
Aga dese efendi dese hâss ü âm hep
Bâk kâinata bir nâzar-” itibâr ile
Meftûn-” hüsn-i tavr” degil mi hep
Mevlâ muammer eyleye zât-” erîfini
Âfâtdan masûn ede tâb’-” latîfini
Hem kâm-kâr-” dehrdir ol hem kerîmdir
Akrân” içre hak bu ki misli adîmdi
Bir nahl-i sâye-perver-i inâm-” âhd”r
Gars-” yemîn-i Hazret-i Sultân Selîmdir
Ol nev-bahâra böyle gerek gülbün-i vefâ
Hûy-” ehân sirâyeti resm-i kadîmdir
Kâr-âgehân-” asr”na mu’tâd hayr ola
Allâhdan ibâd”na lutf-” amîmdir
Edip umûra himmet-i merdân müsâade
Avn-” Hudây” herkes ederler müâhede
Gâlib medîha-gûy olup ol zât-” erkreme
Bir dâstân-” tâze erer dest-i âleme
Csrâf nakd-” dikkat idiIin bildirir bütün
Hâirlerin kâsîdeleri ma’n ü hâteme
Zîrâ cihanda hayr ile yâd olmadan garaz
Chsân-” âm bir eser-i nûrdur âdeme
Bî-übhedir ki himmet-i Monlâ-y” Rûm ile
Mevlâ mukadder etdi bu zî-ân-” efhama
Olsun hemîe baht-saâdetle kâm-kâr
Bî-ayb u eyn mesned-i devletde ber-karâr
8
TERCÎ- BEND- ÂHAR
Kâbul eyler mi yâ Râb zahm-i pür-nâsûrumuz bih-bûd
Kal”r m” yoksa bu âtele dâI-” dil gibi pür-dûd
Al”rsa pençeye yaz”k beni bu baht-” nâ-mes’ûd
K”yâmet kopsa gevher tutsa âlem olmayam honûd
Ferâh nâm”n dâh” yâdedemez bu cân-” zehr-âlûd
R”zâd”r çâresi her ne dilerse Hazret-i Mâbûd
Belâ mevc-âver-i girdâb-” hayret nâhudâ nâ-bûd
Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-” nâ-mevcûd
Gözüm bir nesne görmez dîde-i giryândan gayri
Erimez gû-” câne sohbet-i hicrândan gayri
Yazanlar levh-i dilde sûrete h”rmândan gayri
Bulunmaz sînede bir sûzi-i pinhândan gayri
Ümîdim yok hemân bi hâhi-i ihsândan gayri
Serâ-pâ-y” tenimde kalmad” efgândan gayri
Belâ mevc-âver-i girdâb-” hayret nâhudâ nâ-bûd
Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-” nâ-mevcûd
Düüp dâm-” hevâya hasret-i gülzâr kald”m ben
Gidip nefh-i Mesîha-ve sâbâ bîmâr kald”m ben
Gül-i ümmîd soldu mübtelâ-y” hâr kald”m ben
Bu gülen külhan oldu çemime nâçâr kald”m ben
Harâb-” ye’se düdüm tene-i didâr kald”m ben
Ba”mdan ad” seylâb-” keder bîzâr kald”m ben
Belâ mevc-âver-i girdâb-” hayret nâhudâ nâ-bûd
Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-” nâ-mevcûd
Aceb ey H”zr-” manâ bi- nevâya himmet olmaz m”
Hefâat yoksa da bir tesliyet-gûn sohbet olmaz m”
Demem hââ bu nâ-kâma ümid-i vuslat olmaz m”
Sezâvâr-” hitâb olmak gibi bir rûhsat olmaz m”
Yâ ehliyyet mi lâz”m bahi-i ehliyyet olmaz m”
Esîr-i derd -i firkât lâ-cerem ye’s ülfet olmaz m”
Belâ mevc-âver-i girdâb-” hayret nâhudâ nâ-bûd
Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-” nâ-mevcûd
Eger küstâh isem de çâre bîçârelikdendir
Hezârân kayd ü bende düdüm âvârelikdendir
Gönül cemiyyeti sevmezse de sâd-pârelikdendir
Devâdan ekvemiz var ise de bir pârelikdendir
Sirikim bî-sebebdir mennba-i gam-hârelikdendir
Mahaldir gark-” ek olsa gözüm hûnbârelikdendir
Belâ mevc-âver-i girdâb-” hayret nâhudâ nâ-bûd
Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-” nâ-mevcûd
Belâ bu kim dah” sûret miyim manâ m”y”m bilmem
Sezâvâr-” mekes yâ lokma-i ankâ m”y”m bilmem
Esîr-i pîç-tâb-” zülf-i mük-efzâ m”y”m bilmem
Perîânî-i gam menûr”na tugra m”y”m bilmem
Gam-” Yûsuf’la tolmu M”sr-” istignâ m”y”m bilmem
Garik-i Nîl-i hasret gâlib-i rüsvâ m”y”m bilmem
Belâ mevc-âver-i girdâb-” hayret nâhudâ nâ-bûd
Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-” nâ-mevcûd
9
TERCÎ- BEND- DÎGER
Ey dil ey dil niye bu rütbede pür-gams”n sen
Gerçi vîrâne isen genc-i mutalsams”n sen
Secde-fermâ-y” melek zât-” mükerremsin sen
BildiIin gibi deIil cümleden akdemsin sen
Rûhsun nefha-i Cibrîl ile tev’emsin sen
S”rr-” Haks”n mesel-i îsi-i Meryemsin sen
Hoça bak zât”na kim zübde-i âlemsin sen
Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen
Merteben ayn-” müsemmâdad”r esmâ sanma
Merciin Hâlik-i eyâdad”r eyâ sanma
GördüIün emr-i muhakkaklar” rü’yâ sanma
Bakas”n kendini sûretle heyûlâ sanma
Kef ile sâbit olan maniyi dava sanma
Hakk”na söylenen evsâf” müdârâ sanma
Hoça bak zât”na kim zübde-i âlemsin sen
Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen
Cnleyip s”rr”n” fâ eyleme aIyâra sak”n
Düme bilmezlikle varta-i inkâra sak”n
DeImesin âhlar”n kâkül-i dildâra sak”n
Sonra Mansûr gibi ç”kman olur dâra sak”n
Arz-” acz etmeyesin yâreden ol yâra sak”n
BulduIun gevher-i âlîleri bîçâre sak”n
Hoça bak zât”na kim zübde-i âlemsin sen
Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen
Sendedir mahzen-i esrâr-“mahâbbet sende
Sendedir ma’den-i envâr-” fütüvvet sende
Gizli gizli dah” vard”r nice hâlet sende
Marifet sende hüner sende hakîkat sende
Nâzar etsen yer ü gök dûzah u cennet sende
Ar u kürsiyy ü melek sendedir elbet sende
Hoça bak zât”na kim zübde-i âlemsin sen
Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen
Hayfd”r âh iken âlem gedâ olmayas”n
Kader-âlûde-i ümmid ü recâ olmayas”n
Vâdi-i ye’se düüp hîç ü hebâ olmayas”n
Yân”l”p reh-rev-i sahra-y” belâ olmayas”n
Âdeme muttas”l ol tâ ki cüdâ olmayas”n
Secdeler eyle ki merdûd-” Hudâ olmayas”n
Hoça bak zât”na kim zübde-i âlemsin sen
Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen
Berk-i hât”f gibi bu kayd-” sivâdan güzer et
Erien hâr u hasa âte-i ak” siper et
Sâf k”l âyîneni kâbil-i aks-i suver et
Hele bir cem-i havâs eyle de Gâlib nâzar et
Hoça bak zât”na kim zübde-i âlemsin sen
Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen
10
TERKÎB- BEND- ÂHAR
Âh kim düdü gönül bir eh-i âlî-câha
Kim hayâliyle gelir lerze-i dehet mâha
Reh-nümâ her keremi bin elem-i cân-gâha
Hâr hâr-” gam ile kald” iim Allâh’a
Söylenilmez bu ne hemrâza yahûd hem-râha
Fursat”m yok ki diyem sûz-” dilim ol âha
Derd-i hasretle neler çekdigimi ben bilirim
Yâreme imdi ne zehr ekdiIimi ben bilirim
Anlamaz m” bilemem yohsa tegâfül mü eder
Cigerip pâreleyip katle te’emmül mü eder
Cân halâ olmaI” bir dah” tahayyül mü eder
Deme zahm ursa nolur gamze tekâsül mü eder
Öyle ehbâz bu vîrâna tenezzül mü eder
Hep anun cevrine uâk tahammül mü eder
Tâ ki öldürmeye biz terk-i niyâz eylemeyiz
Öyle bî-hûde yere sûz ü güdâz eylemeyiz
Senden ey ûh ben ümmîd-i visâl eylemedim
Tâb’”ma hade verip fikr-i muhâl eylemedim
Rûz-” ak” eb-i târîk-i hayâl eylemedim
Zülf-i kâfir gibi inkâr-” cemâl eylemedim
Kakülün âh ile bir hemzede hâl eylemedim
Havf edip gamzene bir harf sual eylemedim
Kalmad” sabra mecâlim bilemem isyân”m
Dah” yetmez mi tegâfülse garaz sultân”m
Beni aIlatma meded gamze-i hûn-hâr”n içün
Sana kendim öleyim dîde-i bîmar”n içün
Bu kadar dökme sirikim leb-i dür-bâr”n içün
Sakla ol kanlar” gülgûne-i rûhsâr”n içün
Ben belâlar çekeyim turre-i tarrâr”n içün
Sen de bir gün ola âh eyleyesin yâr”n içün
Derd-i hicrâna devâ etmeIe hasret çekesin
Cltifat eylemedim deyü nedâmet çekesin
Kalmad” sûzi-i hasretle mecâl-i efgân
Hayretimden edemem hasretimi dah” beyân
Ne kadar saklasam elbetde olur kef ü ayân
Kalamaz penbe-i dâg içre bu âte pinhân
Niçin etsin bu kadar bir sözü dil ketm ü nihân
Dah” bir ey yok efendim buna vallâh inan
Garaz”m bu ki biraz sûz ü güdâz eyleyeyim
Suhan-” ak eger küfr ise de söyleyeyim
Leb-i lâ’linde bulur H”zr-” suhân âb-” hayât
”k-” dil-üde hasret ile olur mu heyhât
Kâtilimdir der isem ben sana yevm-i Arasât
Kanl” gömlekle eder pîrâhen-i ten isbât
Âk”bet-i gamze-i cellâdîn” eyler iskât
Râhm k”l rahm”na ey ûh-” pesendîde-s”fat
Gâlib ölmekle senin çemine s”hhat gelmez
Bana bu derdden ölsem de ferâgât gelmez
11
TERCÎ- BEND- MATLA-I HAYÂLÎ
Kalb bir gencedir cismin an”n vîrânesi
Feyz bir bahr-” kerâmetdir sözüm dür-dânesi
Nutk bir tût-i hô-gûdur derûnum lânesi
Ek bir sahbâ-y” âtedir gözüm peymânesi
Ye’s bir mihmâh-” gamd”r hât”r”m kâânesi
DâI bir mürg-” semenderdir ten âte-hânesi
Ak bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi
Hevk bir zencîrdir gönlüm an”n dîvânesi
Âh bir kez fursat olmaz cevr-i gerdûndan bâna
Bir nefes dümez ikâyet tab’-” mahzûndan bana
San gülâb-efân olur dil çem-i pür-hûndan bana
Kesb-i zevk etmek ne mümkün câm-” gülgûndan bana
Feyz yokdur hikmet-i akl-” Felâtundan bana
Kef olur âdâb-” sûzi rûh-” Mecnûndan bana
Ak bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi
Hevk bir zencîrdir gönlüm an”n dîvânesi
Gâh hakikât cilve-gâh eyler derûnum geh mecâz
Geh safâ-y” lutf-” hayret geh ikest-i imtiyâz
Gâh sulh ü gâh ceng ü gâh nâz u geh niyâz
Bin belâ teskîn eder ol gamze-i hât”r-nevâz
Izt”rârîdir efendim bende bu sûz ü güdâz
Mahv olup bir gün bu cism-i zâr olur ifâ bu râz
Ak bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi
Hevk bir zencîrdir gönlüm an”n dîvânesi
Eylemi zülfün perîân rûy-” âte-tâbda
Hâb-” mahmûrâne-i çemin gören mehtâbda
Ol siyeh mest-i nigeh mey nû eder mihrâbda
Ben hayâl-i kâkül ile böyle pîç ü tâbda
Söylenir bu güft ü gûlar meclis-i ahbâbda
Ak” ol efsâne zann eyler hayâl-i hâbda
Ak bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi
Hevk bir zencîrdir gönlüm an”n dîvânesi
Böyledir hâl-i dilim vallâhi inkâr eylemem
Mürg-” dînim beste-i tesbîh-i zünnâr eylemem
Bülbül-âsâ her dem efgân” gül ü hâr eylemem
Mâcerâ-y” girye-i hicrân” tekrâr eylemem
Ben zebân-” u’le-i âh-” erer-bâr eylemem
Gamla honûd olmuum hîç ekve “zhâr eylemem
Ak bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi
Hevk bir zencîrdir gönlüm an”n dîvânesi
Hastegî-i çem-i bîmâr” hakîm etmi beni
Ol leb-i cân-bah gûyâ ki adîm etmi beni
Za’f ile gülzâr-” manâya nesîm etmi beni
Bir vücûd olmu vücûdumla nedîm etmi beni
Gamzesi tîg-i nigâh ile dü-nîm etmi beni
Berk-i hüsnü hem hamû u hem kelîm etmi beni
Ak bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi
Hevk bir zencîrdir gönlüm an”n dîvânesi
Hatt-” rûy-” dilberi Gâlib edip bir gün hayâl
Oldum âhir âte-i baht-” siyehden bî-mecâl
Gâh fikr-i dûzah-” hecrinde hât”r pür-melâl
Geh cünûn-” evk ile kayd-” ser-i zülf-i visâl
Tâb-” sevdâ-y” mahâbbetden ederken kîl ü kâl
Geldi e’âr-” Hayâlîden bu matla’ hasbihâl
Ak bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi
Hevk bir zincîrdir gönlüm an”n dîvânesi
12
TERCÎ- BEND- MATLA’-I NE’ET
Bu gülsitâna bülbül ü cû âh ü zâr”m”z
Laht-” cigerle ukde-i dil berg ü bâr”m”z
Hâh-” ümîde erha-i pür-hâr hâr”m”z
Ükûfelendi dâg ile cism-i nizâr”m”z
Yand” hevâ-y” ak ile ammâ simâr”m”z
Soldu aç”lmadan gül-i tâb’-” figâr”m”z
Oldu hazân mâ-hasal-” nev-bâhâr”m”z
Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr”m”z
Bin pîç tâb-” dilde vü sad âte âh âh
Benzetdi kendüye beni ol zülf-i rû-siyâh
Bir ahs” böyle eylemesin hazret-i ilâh
Gönlüm harâb aIlamasam aIlasam günâh
Mesrûr-” zâhirim ne diyem hât”r”m tebâh
Erbâb-” ak böyle imi böyle vâh âh
Oldu hazân mâ-hasal-” nev-bâhâr”m”z
Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr”m”z
Sünbül-sitân-” dil ki letâfetle ham-be-ham
Çün mûy-” mâtem oldu perîan u hem müjem
Berk ol çemende imdi olup âhû-y” harem
Encâm-” kâr sald” bizi hâke gerd-i gâm
Yanmak em-ve oldu bize lutf-” bezm-i Cem
Mûy-” sefîd-i mihr ile togduk çü subh-dem
Oldu hazân mâ-hasal-” nev-bâhâr”m”z
Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr”m”z
Ol hânmân-” ebnem olan gül olup harâb
Esdi nesîm-i hô yerine âh-” u’le-tâb
Gülende î ü nûa bedel imdi sûz ü tâb
Sahbâ-y” ek-i bülbüle gül-goncalar kebâb
Sevdâ-y” ak u zülf-i perîân-” hayâl-i hâb
Yokdur süâl olunsa beIim bundan ey cevâb
Oldu hazân mâ-hasal-” nev-bâhâr”m”z
Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr”m”z
Oldukça gem-i irete ol mâh-” u’le-pû
Yüz aftâb-” nûr-” tecellî ederdi nû
Kendi çerâg-” Tûr-” idi pervânesi sürû
Mestâne çemi na’ra-zen-i hûdâr-” hû
Ol u’le-pâ-” nutk idi gülberk-i terdi gû
Efsûs o gülene yine biz bülbül-i hamû
Oldu hazân mâ-hasal-” nev-bâhâr”m”z
Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr”m”z
Es’ad hamû bezm-i mahâbbetde beste-leb
Davâ-y” hâl Hazret-i Ne’et degil edeb
K”ld” zuhûr hâmeden ammâ bilâ-taleb
Gerçi meâl-i hât”r”ma mâsadakd” hep
Hayretdeyim bu s”rr-” garîbe aceb aceb
Vallâhi ben de bilmem efendim nedir sebeb
Oldu hazân mâ-hasal-” nev-bâhâr”m”z
Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr”m”z
13
TERCÎ- BEND- ÂHAR
Tâ-be-key Ara ç”ka âh-” dil-i nââd”m
Gökleri aIlata hasretle giden feryâd”m
Nice bir cân” yaka nâle-i âte-zâd”m
Müstaid k”l yoIise lutfuna isti’dâd”m
Sana güçlük mü var ey âh-” kerem-mu’tâd”m
Mûr isem em’ine pervâne k”l”p eyle kabûl
Âb isem gevher-i yek-dâne k”l”p eyle kabûl
Seng isem Kâ’be vü kââne k”l”p eyle kabûl
Müstaid k”l yoIise lutfuna isti’dâd”m
Sana güçlük mü var ey âh-” kerem-mu’tâd”m
Kâbiliyet ver eger vals”na na-kâbil isem
Yeniden ver bana sermâye-i bî hâs”l isem
Hâlimi kâle bedel eyle eIer nâkil isem
Müstaid k”l yoIise lutfuna isti’dâd”m
Sana güçlük mü var ey âh-” kerem-mu’tâd”m
Müslümân eyle eIer kâfir isem kudretini
Hâkir et lutfun ger münkir isem nimetini
Dah” efzûn et eIer kemter isem râhmetini
Müstaid k”l yoI ise lutfuna isti’dâd”m
Sana güçlük mü var ey âh-” kerem-mu’tâd”m
Maksad”n bey ü irâ r”bh ü hasâret degile
Keremin beste-i ser-rite-i illet degile
Bî-garaz lutfun ümîd etme kâbâhat degile
Müstaid k”l yoIise lutfuna isti’dâd”m
Sana güçlük mü var ey âh-” kerem-mu’tâd”m
Avf k”l Gâlib-i nâ-pak ü sefâhatkâr”
O da olsun kerem ü cûduna lây”k bâri
Bî-nevâd”r deyü reddeyleme bu nâçâr”
Müstaid k”l yoIise lutfuna isti’dâd”m
Sana güçlük mü var ey âh-” kerem-mu’tâd”m
MÜSEDDESLER
1
MÜSEDDES- NA’T-I ERÎF- NEBEVÎ
Sultân-” rüsül âh-” mümeccedsin efendim
Bî-çârelerle devlet-i sermedsin efendim
Dîvân-” ilâhîde ser-âmedsin efendim
Menûr-” le amrük le müeyyedsin efendim
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim
Hakdan bize sultân-” müeyyedsin efendim
Tâbi-dih-i ervâh-” mücerred güherindir
Mâli-geh-i ruhsâr-” melek hâk-i derindir
Âyîne-i dîdâr-” tecellî nâzar”nd”r
Bû Bekr Ömer Osmân ü Alî yârlar”nd”r
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim
Hakdan bize sultân-” müeyyedsin efendim
Hutben okunur minber-i iklîm-i bekâda
Hükmün tutulur mahkeme-i rûz-” cezâda
Gülbank-i kudûmûn çekilir ar-” Hudâ’da
Esmâ-i erîfin ân”l”r arz ü semâda
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim
Hakdan bize sultân-” müeyyedsin efendim
Ol dem ki velîlerle nebîler kala hayrân
Nefsî deyü dehetle kopa cümleden efgân
Ye’s ile usât”n ola ahvâli perîân
Destûr-” efâatla senindir yine meydân
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim
Hakdan bize sultân-” müeyyedsin efendim
Bir günki dalup bahr-” gâma firkete gittim
Clden yitürüp kendimi bî-hôdluIa yitdim
Csyân”n ân”p âk”betimden hazer etdim
Bu matla” yâd eyledi bir seyyid iitdim
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim
Hakdan bize sultân-” müeyyedsin efendim
Ümmideyiz yes ile âh eylemeyiz biz
Sermâye îmân” tebâh eylemeyiz biz
Bâb”n koyup agyâra penâh eylemeyiz biz
Bir kimseye sâyende nigâh eylemeyiz biz
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim
Hakdan bize sultân-” müeyyedsin efendim
Bîçâredir ümmetlerin isyân”na bakma
Dest-i red urup hasret ile dûzaha yakma
Râhm eyle amân âte-i hicrân”na yakma
Ez-cümle kulun Gâlib-i pür-cürmü b”rakma
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim
Hakdan bize sultân-” müeyyedsin efendim
2
NA’T-I ER F- MÜSEDDES
Ey yüzünden mazhar-” envâr-” îmân olduIum
Ey edip ümmîd-i lutfun âd u handân olduIum
Ey kemâl-i efkatinden afv cûyân olduIum
Ey ki derdinden ifâ-bah-i dil ü cân olduIum
Ey ki tîg-i çem-i mâzâI”na kurbân olduIum
Görme lây”k hûn-” hasret içre galtân olduIum
Gurre-i îd-i eref destinde emîr-i celîl
Lîk eyler âb-” h”zr-” câvîdan-” selsebîl
Tenedir bî-übhe bu zebh ü fedâya Cebreîl
Cân vermek sana cân-bah olmaga billâh delîl
Ey ki tîg-i çem-i mâzâI”na kurbân olduIum
Görme lây”k hûn-” hasret içre galtân olduIum
Rûz-” har olup yar”n geldikde bu hâl üzre ben
Gâh güle gâh aIlaya bî-ihtiyâr elbet gören
Dil peîmân ü zebân nâlân ü sîne pür-mihen
Bir nigehle ol zamân âd eyle bu nâçâr” sen
Ey ki tîI-i çem-i mâzâI”na kurbân olduIum
Görme lây”k hûn-” hasret içre galtân olduIum
Cân seni özler hevâ Gâlib gönül vahet taleb
Dest-i efsûs oldu bu hayretle bana rûz u eb
Cürm ile oldum huzûr-” devletinde bî-edeb
Râhm k”l isyân”ma edip nâzar etme gazâb
Ey ki tîI-i çem-i mâzâI”na kurbân olduIum
Görme lây”k hûn-” hasret içre galtân olduIum
Gerçi küstâh ü günehkâr ü heme kâr” ziyân
Es’ad”ndan zerre-i lutfun dirîI etme amân
Na’t-hân”nd”r sezâ m” ede dûzahda figân
Ek-i hasret badan ad” hasta gönlüm doldu kan
Ey ki tîI-i çem-i mâzâI”na kurbân olduIum
Görme lây”k hûn-” hasret içre galtân olduIum
3
MÜSEDDES- ÂHAR- TÜRKÎ
Sanma bizi kmi beste-dil-i nefs-i gavîyiz
Hâk-i kadem-i âl-i âbâ Mustafavîyiz
Ne havf-” emîrân biliriz ne bedevîyiz
Râzî-üde-i hükm-i kazâ Murtazavîyiz
Ckrâr”m”za ser veririz ahde kavîyiz
Biz âh-” velâyet kuluyuz hem alevîyiz
Âlemlere ina âer ebrâc deIil mi
Her biri ser-i mihr ü mehe tâc deIil mi
Tîr-i siteme cümlesi amâc deIil mi
Davâ-y” mahâbbet buna muhtâc degil mi
Ckrâr”m”za ser veririz ahde kavîyiz
Biz âh-” velâyet kuluyuz hem alevîyiz
Nak” hevesi safha-i dilden sile geldik
Tâ da’vî-i mihr-i neseb-i pâk ile geldik
Kurbân-” ilâhî olup Csmâil’e geldik
Çün bezm-i k”demden dile geldik bil geldik
Ckrâr”m”za ser veririz ahde kavîyiz
Biz âh-” velâyet kuluyuz hem alevîyiz
Avân-” Yezîd’in hele hasmâniyiz el-hak
La’net-ke-i îmân-” dil ü cân”y”z el-hak
Bu ma’rekenin Sâm u Nerîmân”y”z el-hak
Evlâd-” Hüseynin kul kurbân”y”z el-hak
Ckrâr”m”za ser veririz ahde kavîyiz
Biz âh-” velâyet kuluyuz hem alevîyiz
Yokdur bizi tekdîre havâricde liyâkat
Ednâm”z eder âlemi pür lerze-i dehet
Ammâ nidelim böyle imi hükm-i meiyyet
Cân baa fedâ eylesek Es’ad ne saâdet
Ckrâr”m”za ser veririz ahde kavîyiz
Biz âh-” velâyet kuluyuz hem alevîyiz
4
MÜSEDDES- VECH- ÂHAR
Bu eb pertev sal”p nâ-gâh âh-” subh-gâhîler
Aç”ld” nûr-” çemim rûen oldu hep siyâhîler
Hilâl ü bedr olup deryâ-y” istîgrâka mâhîler
Tecellî k”ld” birden intizâr-” gâh-gâhîler
Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-” ilâhîler
Cârât-” dakîkî alem-i akvâlden bîrûn
Makâmat-” garîbi fikr-i ehl-i hâlden bîrûn
Cmâmân ile gavs aktâb ile âbdâldan bîrûn
Hulâsa âlem-i dîgerde hâl ü kâlden bîrûn
Gözüm dü oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-” ilâhîler
Kimi mest-i mahâbbet hâne-i hammârdan gelmi
Kim medhû-” hayret u’le-i didârdan gelmi
Kimi hurîde benzer âlem-i envârdan gelmi
Kimi varm” diyâr-” vahdete tekrârdan gelmi
Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-” ilâhîler
Kelâm-” samt” deryâlar gibi pür-cû söylerler
Mahâbbet râz”n” birbirine hâmû söylerler
Be-her-dem hû der dem s”rr”n” bî-hû söylerler
Rûmûz-” ak-” cümle bî-zebân u gû söylerler
Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-” ilâhîler
Zarâfet sebkine ifrâg edip kef ü kerâmât”
Terellâya ç”karm”lar vilâyet ü makâmât”
Getirmiler harîm-i zühde koymular harâbât”
Libâs-” fakr içnde gizlemiler vecd ü hâlât”
Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-” ilâhîler
Melekler rek eder bir tavr u âdâb ü rüsûmu var
Melikler mâlik olmaz deff ü ney tabl u kudûmu var
Semâ meydân”n”n hem mihr ü meh çarh ü nücûmu var
Husûsâ içlerinde zât-” Mevlânâ-y” Rûmî var
Gözüm dü oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-” ilâhîler
Vücûd-” mutlak üzre devr ederler ayn-” vahdetde
Kamu hurîd-ve tenhâ gezer kesretde halvetde
Medâr-” pây-i seyr-i nokta-i gayb-” hüviyyetde
Visâl-i s”rf bulmular bidâyetde nihâyetde
Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-” ilâhîler
Heh-i mülk-i kanaât her biri ankâ hümay”z der
Vücûd-” pûte-i iksîre koyduk kîmyây”z der
Zer-i mahbûb-” ak”z sikkemiz var bî-recây”z der
Cemîan hazret-i Monlâ’yâ onlar hâk-i pây”z der
Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-” ilâhîler
Çü oldum cân u dilden mazhar-” ak olmaIa tâlib
Düüp bir âtee seyr eyledim her sû vü her cânib
Harim-i hâs-” bezmi vasla oldu hât”r”m câlib
Bu beyti okudu ol meclisin bir mahremi Gâlib
Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-” ilâhîler
5
MÜSEDDES- D GER
Tedbirini tek eyle takdîr Hudân”nd”r
Sen yoks”n o benlikler hep vehm ü gümân”nd”r
Birden bire bul ak” bu tuhfe bulan”nd”r
Devrân olâl” devrân erbâb-” safân”nd”r
”kda keder neyler gam halk-” cihân”nd”r
Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân”nd”r
Meyhâneyi seyr ettim uâka mataf olmu
Teklîf ü tekellüfden sükkân” muâf olmu
Bir ne’e gelip meclis bî havf ü hilâf olmu
Gam sohbeti yâd olmaz merebleri sâf olmu
”kda keder neyler gam halk-” cihân”nd”r
Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân”nd”r
Ey dil sen o dildâra lây”k m” deIilsin yâ
Davâ-y” mahâbbetde sâd”k m” deIilsin yâ
Özrü nedir Azra’n”n Vâm”k m” deIilsin yâ
Bu gam ne gezer sende â”k m” deIilsin yâ
”kda keder neyler gam halk-” cihân”nd”r
Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân”nd”r
Mahzûn idi bir gün dil meyhâne-i manâda
Cnkâra döenmidim efkâr düüp yâda
Bir pîr gelüp nâ-gâh pend etdi alel-âde
Al destine bir bâde derd ü gam” ver bâda
”kda keder neyler gam halk-” cihân”nd”r
Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân”nd”r
Bir bâde çek efzûn kap meclisde zeberdest ol
Atma ayag”n tara mey-hânede pâ-best ol
Alçaga akar sular pây-i huma dü mest ol
Pür-cû olay”m dersen Gâlib gibi sermest ol
”kda keder neyler gam halk-” cihân”nd”r
Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân”nd”r
6
MÜSEDDES BE-NÂZÎRE- FUZÛLÎ
YaImalad” dün akl”m” bir ûh-” pür-fiten
Mecnûn-” det-i ak” an”n âhû-y” Hoten
Etrâf-” hüsn ü ân”na dikkat k”l”nca ben
Gördüm kenâr-” bâI-” izâr”nda bir çemen
Sordum bu hatt-” sebz-i Hutendir dedim dedi
Yok erh-i pîçtâb-” nigâh”n durur senin
Sald” halel nizâm-” dil ü dîne kâkülün
Verdi ikest reng-i güle bûy-” sünbülün
Dökdü cihâna tohm-” füsûn hâl-i fülfülün
Açd” metâ-” al”n” rûhsâr için gülün
Sen de bu denlü fitne nedendir dedim dedi
Âsâr-” ak sûzi-i cânun durur senin
Dünya esîr-i halka-i girdâb”d”r an”n
Âlem harâb-” gavta-i seylâb”d”r an”n
Dürr-i semîn-i ekde âdâb”d”r an”n
Kemmûn zâr-” dil hele sîrâb”d”r an”n
Va’din senin ne bahr-” suhand”r dedim dedi
Âsâr-” ak sûzi-i cânûn durur senin
Chyâ edip bu gece çerâgân-” firkati
Yakd”m fetîl-i dâg-” cünûn-” mahâbbeti
Buldum furûg-” u’le-i âh-” nedâmeti
Seyreleyende ebnem-i gülzâr-” hasreti
Gülgüne-i arûs-” semendir dedim dedi
Ek-i dü-çem-i hûn-feân”n durur senin
Seyreyle dergehindeki gavga-y” âlemi
Yâd ettirir figân ile rûz-” Muharremi
Her saât öldürür beni ol çem-i mâtemi
Kim etdi ehl-i aka bu cevr-i demâdemi
Tavr”n hilâf-” resmgehindir dedim dedi
Kan aglamak firak ile ân”nd”r senin
Nar-” gam”nla sîne-i sûzân” daglad”m
Seylâb denlü cû-” mahâbbetle çaIlad”m
Hak-i rehine yalvararak vard”m aIlad”m
Râhm et ki bâr-” merg-i firâk”nla baIlad”m
Vasl”n hayat-bah-” bedendir dedim dedi
Bunlar hayâl ü hâb-” girân”n durur senin
Tutdum o sanat ile ki semt-i tecâhülü
Çemi unutdu îve-i târz-” tegâfülü
Göstermedim o meh-vee rûy-” tekâsülü
Der-pî edînce sûret-i hüsn-i te’emmülü
Bilmem lisân-” gamze ne fendir dedim dedi
Gâlib zebân-” sihr beyân”n durur senin
7
MÜSEDDES- NEV- ÂHAR
Küfr-i zülfün yâdeden mümin Müselman olmas”n
Nûr-” vechin seyreden kâfir sanem-hân olmas”n
Ebrüvân”n fikreden zâhide âdân olmas”n
Ak”na dil bâglayan âlemde âdân olmas”n
Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas”n
Tek seni sevmek cihân halk”na âsân olmas”n
Katl-i âma mâil olsun gamze-i cellâdlar
Dembedem eflâke ç”ks”n âh ile feryâdlar
Tâkat”n tâk eylesin â”klar”n bîdâdlar
Hep girü kals”n bütün Mecnûnlar Ferhâdlar
Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas”n
Tek seni sevmek cihân halk”na âsân olmas”n
Keç-külâh ol bezme terîf et mey-i nahvetle mest
Hamle-i saff-” ehîdân et olup hançer be-dest
Eyle mir’ât-” dil-i uâk-” bin kerre ikest
Zâhir olsun hôd-perest ile begim dilber-perest
Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas”n
Tek seni sevmek cihân halk”na âsân olmas”n
Kâzib ü sâd”k bilinsin imtihân et imtihân
Etme her hâhiger-i ihsâna lutfun râygân
Böyle mebzûl olmas”n bahîlerin âh”m amân
Tâ seçilsin nev-heveslerden gürûh-” â”kân
Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas”n
Tek seni sevmek cihân halk”na âsân olmas”n
Yüz verip ehl-i niyâza terk-i nâz etmek neden
Böyle hüsnün var iken bîdâd” az etmek neden
Zülfün-âsâ medd-i ihsân” d”râz etmek neden
Her gedâya dergeh-i ümmîd-i bâz etmek neden
Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas”n
Tek seni sevmek cihân halk”na âsân olmas”n
Hüsnünün olsun bahâ-y” râyegân” cân ü ba
Tâlibân-” vasl olan bî-derdler k”ls”n telâ
Hep çekilsinler bu pâzâr” görüp ehl-i mâ’â
Gâlib-i mihnet-kein destine kals”n ol kumâ
Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas”n
Tek seni sevmek cihân halk”na âsân olmas”n
8
SÂKÎ-NÂME
Sâki ver ol piyâle-i elmâsa ferr ü tâb
Elmâs içinde mevc ura ammâ ki lâl-i nâb
Versin fürûg-” bezme o hal-kerde âftâb
Olsun harîm-i meygede subh u afak arâb
Hîr-i arak benât-” mülü ede feyz-yâb
Bir bahr içinde berk ura hurîd ü mahtâb
Deryâ-dilân-” ak”na îsâr-” gevher et
Sahbâ-y” sürhu çemine yâkût-” ahmer et
Sâki getir ol âb ki âte-furû ola
Her bir hâbâb-” kulzüm-i dûzah be-dû ola
Mevc safâs” ule-i Kevser be-dû ola
Nak-” gül-i piyâlesi mahv-” nukû ola
Ser-mest-i andelîbi gürûh-” sürû ola
Bir bahr-” hûn ki dildir ana cur’a-nû ola
Kef etdim ol ferâhla gam-” dil-sitân”m”
Destûr olursa söyleyeyim dâsitân”m”
Sâki getir o câm” ki mahmûr-” mest olur
Hûr-” behitin erse gözü mey-perest olur
Sagar-ke-i nühust-i harâb-” Elest olur
Yan”mda kadr-i zühd ü kerâmet pest olur
Peymâne-i hayât ki tevbe-ikest olur
Mestâne reng-i rûy-” recâ zîb-i dest olur
Ammâ h”red teeddüb edip ihtisâs”na
Nâz u niyâz h”dmet eder bezm-i hâs”na
Sâkî getir arâb-” mahmûr-” bî-dilim
Alkile âina deIilim gerçi ak”lim
Mânend-i mevc-i cûla dil-gîr-i sâhilim
Ditrer elimde kâse-i girdâb-” kanzîlim
Ummân içinde pençe-i mihre mümâsilim
Oldum garîk-i bahr-” fenâ merd-i kâmilim
Var”rsan ey gönül yem-i ak”n verâs”na
Benden selâm et ol târaf”n âinâs”na
Sâkî getir meyi ki sânad”r hitâb-” ak
Her yüzden oldu gerçi suâl ü cevâb-” ak
Aç”ld” âftâb zuhûr etdi hâb-” ak
Zülfün verilmi âr”z”na pîç tâb-” ak
Hat geçdi nâsih oldu o hükmi kitâb-” ak
Bir dah” fitne eyleyemez intisâb-” ak
Yâ Râb o kara gün ne belâ-y” siyâh idi
Ger âh u’le vermese hâlim tebâh idi
Sâkî revân et âtei kâfur-pâreden
Birkaç kadeh pür eyle o mevc-i erâreden
Seyr et hilâl-i sâgar-” nûr-” sitâreden
Ketm eyleme habâb” dil-i hîç-kâreden
Kald”rma yanî îeyi pî-i nezâreden
Men etme mevceyi leb-i huk-” kenâreden
Bir gün olur ki mest gözün hüyâr olur
Gâlib de bu humâr” savar tene-dâr olur
TAHMÎSLER
1
BT DÂ-YI TAHMÎSÂT
TAHMÎS- KASÎDE- NEF-Î DER-VASF-I
HAZRET- MEVLEVÎ KADDESALLÂHÜ ESRÂREHÛ
Bârekellâh ey sipihr-i himmetin mâh-” nevi
Levhaallâh ey cihân”n mihr-i vâlâ-pertevî
Sanekallâh ey kelâmullâh-” ilmi uhrevî
Merhâbâ ey hazret-i sâhip-k”rân-” manevî
Nâz”m-” manzûme-i silk-i leâl-i Mesnevî
Mesnevî ammâ ki her bir lafz” kân-” ma’rifet
Mesnevî ammâ ki her bir nutk-” ihsân-” ma’rifet
Mesnevî ammâ ki her harfi beyân-” ma’rifet
Mesnevî ammâ ki her beyt-i cihân-” mâ’rifet
Zerresiyle âftâb”n”n berâber pertevi
Cennet-i irfânda hûrî-i melek-sîmâ gibi
Ar-” savn-” bârîde ervâh-” müstesnâ gibi
Çarh-” akullâhda Cibrîl-i bî-pervâ gibi
Âlem-i manâ ki hurîd-i cihân-ârâ gibi
Devr eder girmi semâa anda rûh-” Mevlevî
Mürîd-i mükil-kuâ-y” milk-i müstesnâ-y” Rûm
Ârif-i himmet-i-resân ü âh-” bî-hemtâ-y” Rûm
Rûh-” sultân-i âlem hâkim-i azâ-y” Rûm
Yanî s”rru’llâh-” a’zam Hazret-i Monlâ-y” Rûm
Kim odur manîde sahîb-mesned-i Keyhusrevi
Vasf-” emîr-i celâl-i kudret-i gelmez dile
Kalmad” çün kim zalâm-” küfrü âlemden sile
Zülfekâr-” Haydar” re’yi savâbîyle bile
Hüsrev-i endîe kim ak-” Hüsâmeddîn ile
Oldu tîg-i bât”n” dünyâya burhân-” kavî
Ol eh-i zi-ân” âlî menkâbet kim feyzidir
Ol sipehsâlar izz ü ât”fet kim feyzidir
Ol emîr- hân-” lutf u mekrümet kim feyzidir
Ol hudâvend-i serîr-i ma’rifet kim feyzidir
Sâlik-i bî-tûe-i gümrâha zâd-” uhrevî
Fikri hâdî-i târîk-i intihâ-y” eredi
Zihni hâmî-i rüsûm-i milk-i mecd ü emcedi
Ak” hâvî-i makâmât-” kirâm-” sermedi
Akl” nûr-” cevheri zât-” erif-i Ahmedî
Nutk-” maIz-” rûh-” enfâs-” latîf-i Îsevî
Meslek-i hikmetde yolda” kibâr-” ezkiyâ
Menzil-i vuslatda pâda” gürûh-” etkiyâ
Ders-i âbdiyyetde s”rda” kirâm-” asfiyâ
Clm-i vahdetde sebekda” imâm-” evliyâ
Hikmet-i manîde âkirdi hakîm-i Gaznevi
Hâk-” gülberk-i letâfet perverinde mün’adim
Jâle-ve bâr olmas”n Yâ Râb benim cân ü dilim
Ravzas”ndan feyz-yâb olsun bu çem-i pür-nemîm
Bir gülistân-” müferrihdir dil-i pür-feyzi kim
Anda rûh-” Gülenîdir bâg-bân-” manevî
Her kelâm-” pâki bir dürdâne-i endîedir
Bilmeyen ol gevheri bîgâne-i endîedir
Beyt-i vahy-âsâr” hep kââne-i endîedir
Der-kûâde yâ hazâna-hâne-i endîedir
Anda çem-i Rûenîdir dîde-bân-” münzevî
Bâg-” inâs”na hayrân çem-i ûh-” nergisi
Rite-i efkâr”n”n âhû-y” manâ mûnisi
Sözlerinin nakd-i sâf-” sîne-i hûbân mesi
Gevher-i güftâr”n”n kân müterî-i müflisi
Kûçe-i esrâr”n”n hûrîd düzd-i eb-revi
Söylemidir âir-i sâhir bu beyt-i bî-bedel
Müntehâ bir hüsn-i talîl öyle kim vefkül-mahal
Eylese âyân sürûân-” semâ dârbül-mesel
Feyz-i isti’dâd-” zât”n gör kim etmi tâ ezel
Cezbesi hurîd ü mâh ü âsümân” Mevlevî
Bir-nevây”m ilticâ dârende-i Monlâ-y” Rûm
Tâ-be sâmân”m kerem hâhende-i Monlâ-y” Rûm
Gâlib-i bî-çâreyim ermende-i Monlâ-y” Rûm
Nef’i-i mu’ciz-beyân”m bende-i Monlâ-y” Rûm
Ne Hakîm-i Gaznevîyîm ne Emîr-i Dehlevî
Hâygân bah eyledi uâka genc-i devleti
Lafzdan manaya gösterdi târîk-i vuslat”
Cümle erh etdi mukaddem bunca s”rr-” hikmeti
Hâk-i pây-” Heyh Attâr”m ki oldu himmeti
Tâb’”ma üstâd-” ders-i mükilât-” mesnevî
Davî-i mihr ü mahâbbet gerçi kim haddim degil
Öyle tohm-” pâken nâçesbând”r bu âb u gil
Eyleme vakt-i hasâd”mda yâ Râb hacel
………..
………..
Cân u ba”m fer- i râh-” evliyâ etsem nola
Hazret-i Monlâ-y” ammâ çok senâ etsem nola
Badezîn afv-” kusûrum çün recâ etsem nola
Kâfiye-teng oldu âIâz-” duâ etsem nola
Gerçi zabt etmek ne mümkin hâme-i çâbük-revi
Hamdüllâh k”lm””m degâh”na s”dk”m bütün
Her ne derse münkir-i nâ-pak-” dîn vurs”n desin
Himmeti müzdâd ola hakk”mda yâ Râb gün-be-gün
Tâ hisâb-” mâh ü sâl-” âlemi tahkik için
Bedr ede mihr-i cihân tâb-” felek mâh-” nevi
Ruz u eb cân u dilim biribirine eyler hitâb
Her nefes olsun atâs”ndan bu bî-kes kâm-yâb
Nakd-i ihlâs”yla k”ls”n bendesin sâhib-nisâb
Her dem olsun rûh-” pâkine duâ-y” bî-hisâb
Evliyâdan tâ ki hâli olmaya dünyâ evi
2
TAHMÎS- BE-GÂZEL- CENÂB-I HAZRET- PÎR
Ey gönlüm eden tamîr hayret mübârek-bâd
Hô sââtini buldun sâât mübârek-bâd
Etdin hele dâvân” isbât mübârek bâd
………..
………..
Vehdet vü kesretde oldun nice dem pûyân
Csterdin o mihrûyi rûz eb olup cûyân
Çün halvet-i manîde buldun o eh-i pinhân
………..
………..
Her tâlib o matlûbu bir fikr ile isterdi
Her biri hayâlinde cûyende eylerdi
Hâz”r yüzün ammâ nâz”rlara gösterdi
………..
………..
Oldu bu gece mihmân ol mâh gelip tenhâ
Encüm gibi etdik eb birbirimize îmâ
Ümmid-i visâlinden bir evke düüp hâlâ
………..
………..
Ahvâl-i makâmât”n evsâf”n edip ta’dâd
Davâ-y” riyâsetde ferdim deyü olma âd
Geç kayd-” taayyünden er matlâba ol âzâd
………..
………..
Sahbâ-y” safâ-hîzin k”l câm”n” nûîde
Madem ki ay”ks”n sen gizlice vü pûide
Çün mest olas”n var ol deryâ gibi cûîde
………..
………..
Ald”n nefes-i pîri bil kadr-i reh-âverdi
Zinhâr ki yârâna gösterme dem-i serdi
Gâlib sanâ bu manâ hakkâ Hû Hûdan erdi
………..
………..
3
TAHMÎS- LÂTÎF- GAZEL- ERÎF- CENÂB-I PÎR
KUDD SE SIIRRUHUL-AZÎZ BE-ZEBÂN-I FARÎSÎ
Bir dem ki tehayyürde buldum dil-i eydây”
Alm” nâzar-” aka mahbûb-” dil-ârây”
Tenbîh edip ol meh-ve der kim ko temâây”
………..
………..
Bu bezmde olmaz hîç sahbâ-y” h”red peydâ
Ne hüznüne gâyet var ne zevkine had peydâ
Her ferde olur sanma esrâr-” Hudâ peydâ
………..
………..
Geç kayd-” zamânîden bu demden olup dânâ
Kalsun girü bin fersah ferdâ vü gam-” ferdâ
Mey-hâneler aç”lm” mebzûl mey ü sahbâ
………..
………..
Tâ key bu gam-” hicrân endîe-i bî-pâyân
Olmaz geceler nâlân gündüzler edip efgân
Geçdi dem-i huyârân cem oldu kadeh kârân
………..
………..
Ey meclis-i uâk”n üftâde vü ikesti
ÇiInendin ayaklarda besdir bu kadar pestî
Hum-hâne-i kudretden al eline bir desti
………..
………..
Ol meygede-i ak”n kaygusuz ayyâ”
Ya hâk-i mezelletde çek ba”na bir ta”
Bâzâr-” alây”kda bâglanma neden nâî
………..
………..
Bir merik-i manân”n hurîd-i seher-hîzi
Pür-ehd-i ühûd etdi hâver-geh-i temyîzi
Mest etdi halâvetde bu Gâlib-i nâcizi
………..
………..
4
TAHMÎS- GAZEL- NEFÎS- AHÎD DEDE EL-MEHÛR
MÜELL F- TUHFE KUDD SE SIRRUHÛ
Pehlevân-” rûz-” ak”m gerçi kim üftâdeyim
Sâkî-i devrin ayag”n almaIa âmâdeyim
Bâdedir âb-” hayât ölsem de bu da’vâday”m
Bende-i pîr-i harâbât”m mürîd-i bâdeyim
Kâki ben dâima gavvâs olayd”m bâdeyim
Bir melâmet âh”n”n sâgar-ke-i ikrâr”y”m
Mest-i fakr”m bi-ser ü bi pâlar”n serdâr”y”m
Kâselîs-i hân-” ak”yam seg-i nâçâr”y”m
Neng ü nâmûs u vakâr ü ârdan men âriyim
Zerk ü sâlûs u riyâ âlâyiinden sâdeyim
Bende-i âl-i Âbây”m bana besdir köhne âl
Öyl uryân”m ki esbâb-” gurûr emr-i muhâl
Bî-tekellüf lâ-übâlîyim ne lâz”m kîl ü kâl
Clm ü fazl ü zühd ü takvâ âkile oldu ikâl
”k-” ûrîyedeyim men fâriI ü âzâdeyim
Hamdülillâh müridîn sâhib-kemâlin bulmuum
Fazl-” vals”n infisâl ü ittisâlin bulmuum
Âlemin mir’ât-” âdemde misâlin bulumuum
Men bugün ma’ûk-” Bâkî’nin visâlin bulmuum
Sanma ey zâhid beni kim va’de-i ferdâday”m
Koysun erbâb-” mahâbbet intizâr-” maheri
Bunda gelsin sîne-i â”kda görsün dilberi
Dînle Gâlib bak ne der ol vakt nakd-i Haydar”
Hahidî-i Mevlevîyim ârifim gelsin beri
Csteyen s”rr-” Hudâ-y” men Hudâ-y” zâdeyim
5
TAHMÎS- MUTARRAF-I GAZEL- NEFÎS- SEYY D
EBUBEKR ÇELEB KUDD SE SIRRUHU’L AZÎZ
DER-BÂB-I CEDÎD
Nola ak içre desem mihr-i cân-ârây”m
Jâleyim bir günein evki ile ber-pây”m
Ayn-” iksîr-i fenây”m haber-i ankay”m
Hîçim ü hîç deIilden de velî ednây”m
Zerre-i hâk-” der-i hazret-i Mevlânây”m
Beni keç görse adû nola ehibbâ kât” râst
Keç-nümâd”r kalem ammâ bilene sohbeti râst
Pîr-i manân”n olur tîr gibi himmeti râst
Tâc-” Cemdir dil-i ârif edegör niyeti râst
Der-i Monlâda bugün âyine-i manây”m
Olâl” nûr-” Hudâ em bu bezm içre ana
Veririm âm u seher u’le-iâh”mla ziyâ
Eyleyip nâr”n” nûr âteini âb ü havâ
Bulurum gülen-i sûzide nev ü nemâ
Dili pervâne gibi yakamada bî-pervây”m
Def ü nây ile semâ eylesem ak içre nola
NaIme-i âh-” erer rîz olarak saIa sola
Yâ semender gibi pîrâhenin âtele dola
Hârih-i sûz-” nefes ben var iken yâ kim ola
Kâif-i Mesnevî-i Mânevî-i Monlây”m
N’ola Geldimse Gârîbî bu fenâ milke garîb
Peyrevimdir nice Gâlib gibi mahzûn u ke’îb
Rûnüma olmad” her â”ka bu târz-” acîb
Himmet-i hâz”r ola bak nedir ol pîr-i mehîb
Sâlik-i râh-” bekâ rehber-i ev ednây”m
6
TAHMÎS- LÂT F- GAZEL- NEFÎS Ü ZARÎF- HÂCE
HÂFIZ-I ÎRÂZÎ KADDESALÂHÜ RÛHAHÛ
Bir ebân-geh ki dil olmudu humâriyle ikest
Hu’le-i câna zelâm-” gam inüp tîre vü mest
Geldi çün subh-” safâ nâgeh o zâlim ser-mest
………..
………..
Nigehi tîI be-kef âfet-i cân u îmân
Zülfü çem-i siyehî fitne-i gülzâr-” cinân
Her taraf leker-i âûb-” esîr-i fermân
………..
………..
Derd ü hicrân ile bu hasta yatârd” gâm-gîn
Hu’le-i âh idi ancak yine em-i bâlîn
Perdesinden meger etmi güzerân ah u enîn
………..
………..
Bâde âte figen-i hirmen-i endûh ü nijend
Mevcesi rite yâkût-” dil-i cân-peyvend
Sâkî-i hâss o gülberk-i ter ü ekker-hand
………..
………..
Kim tutâr ne’e-i ferdây” bugün nakde nâzîr
Bâde-i cennet-i hâhigeri kimse ana ver
Böyle nutk eyledi mey-hânede dûn hazret-i pîr
………..
………..
Bir yana gönlü ikest etmede âsâr-” humâr
Bir târafdan nigeh-i mest ile ol ûh yakar
Gâlib eyler mi yâ rûhsât bul”cak sâbr ü karâr
………..
………..
7
TAHMÎS- GÂZEL- EYH NESÎB DEDE
EL-MEVLEVÎ KUDD SE SIRRUHU’L-AZÎZ
Gavgâ-y” vahdet-i uzatan Mevlevîleriz
Pâzâr-” kesret-i kapatan Mevlevîleriz
Devrân-” biribirine katan Mevlevîleriz
Nâmûs u câh” çâha atan Mevlevîleriz
Dünyâ-y” dûnu hîçe satan Mevlevîleriz
Mânend-i katre bahr oluruz bir bir irkilip
Pür-cevher eyleriz gönül âyînesin silip
Dürdâne-i hakîkate gû” sadef k”l”p
Deh-rûz kâr u bâr”n” dehrin hebâ bilip
Peygûle-i fenâda yatan Mevlevîleriz
Gerdideyiz felek gibi leyl ü nehârda
Bir u’le gösterir bu hayâli fenârda
Geh pî-i yârda döneriz gâhî dârda
Ârâm”m”z semâ iledir rûzgârda
Girdâb-” bahr-” aka batan Mevlevîleriz
Dil dâg-” cevr ü elem sîne çâk çâk
Gözde su cânda âte ü bâd elde bada hâk
Varken hulâa bin hatâr u zahm-” hevl-nâk
Telhî-i fâka etmek için nefsimiz helâk
Han-” vücûda zehr katan Mevlevîleriz
Gerçi dakîka-dân degiliz her ulûmda
Gâlib’le imtihân oluruz baht-” ûmda
Yokdur nâzîrimiz hele bu merzbûmda
Biz ey Nesîb devlet-i Monlâ-y” Rûmda
Dünyâ-y” dûnu hîçe satan Mevlevîleriz
8
TAHMÎS- GAZEL- NEFÎS- CENÂB-I HAYÂLÎ
 R- MEHÛR-I SÂH B DÎVÂN
Nefehnâ nefhas”n gû etmeyenler nâyi bilmezler
Miyân-” cân u cânânda huy-” hây” bilmezler
Nefes-nâ-âinâlar gevher-i manây” bilmezler
Cihân-âra cihân içindedir ârây” bilmezler
Hû mâhiler ki derya içredir deryây” bilmezler
Safâ sarholar”na gam arâb”n anma ey zâhid
Özün saymazlara maher hisâb”n anmâ ey zâhid
Hudâ sâillerine çok cevâb”n anmâ ey zâhid
Harâbât ehline dûzah azâb”n anmâ ey zâhid
Ki bunlar ibn-i vakt olmu gam-” ferdây” bilmezler
Görürler ems-i ak”n pertev-i nûrun uyan”klar
Meh ü mihri k”z”l bir pula saymaz bâgr” yan”klar
Aceb rassâd-” hikmet çâh-” fikretde ne say”klar
Hafak-gûn kân içinde dâI”n” seyr eyler â”klar
Güneden zerre görmezler felekden ay” bilmezler
Çerâg”n rûen etmi nûr-” vahdetden yak”p bunlar
Kararmazlar cihan zulmât”na aslâ bak”p bunlar
Ererler ka’r-” bahra mevc-i seyl-âsâ ak”p bunlar
Hamîde kadlerine rite-i eki tak”p bunlar
Atârlar tîr-i maksûd” nedendir yây” bilmezler
Tecerrüd nâmînâ varm” dilin bir bahr-” ummân”
Ana gark oldu derler Gâlib-i bî-sâbr ü sâmân”
Koymazd”m dâmenin billâhi elden olsa dâmân”
Hayâli fakr âl”na çekenler cism-i üryanî
An”nla fahr ederler atlas u dîbây” bilmezler
9
TAHMÎS- GAZEL- NEFÎS- FUZÛLÎ- BA)DÂDÎ RÂHMETÜLLÂH
ALEYH
Beni ol mâh giriftâr bilipdir bilirem
Fikr-i zülfiyle ebim târ bilipdir bilirem
Nicedir hât”r-” bîmâr bilüpdir bilirem
Yâr hâl-i dilimi zâr bilipdir bilirem
Dil-i zâr”mda ne kim var bilibdir bilirem
Bu degil tavr-” vefâ neyleyim “zhâr olmaz
Hâha sen bende-nüvâz ol deyü âzâr olmaz
Demezem ki niçin uâka vefâ-dar olmaz
Yâr” aIyâr bilüpdür ki bana yâr olmaz
Ben dah” an” ki aIyâr bilipdir bilirem
Uyhuyu dîde-i uâka harâm eyleyeli
Günlerin vâdî-i hicranda âm eyleyeli
Tâ bu sevdâya düüp kasd” tamâm eyleyeli
Zülfünü ehl-i vefâ sayd”na dâm eyleyeli
Beni ol dâma giriftâr bilibdir bilirem
Kef-i râz eyler iken dîde-i ter âh u figân
S”rr-” ak olmaz o fettân-” cihândan pinhân
Çem-i gûyâs” bana söyledi bî-harf-i zebân
Ben ne hâcet ki k”lam derd-i dilim yâre iyân
Kamû derd-i dilimi yâr bilibdir bilirem
Es’adâ eyleyemem togrusu ben terk-i edeb
Demezem söyle nedendir bu tecâhül bu gazâb
Her ii hikmet ü her tavr” kerâmetdir hep
Yâr hem sohbetim olmasa Fuzûlî ne aceb
Özüne sohbetimi âr bilibdir bilirem
10
TAHMÎS- GAZEL- DÎGER- FUZÛLÎ- BÂGDÂDÎ
RÂHMETULLÂH ALEYH
Sorma benden mereb-i rindân-” bî-pervâ nedir
Matlâb-” bî-matlâban vâdi-i sevdâ nedir
Tavr-” mestân-” arâb-” nergis-i ehlâ nedir
Öyle seremestem ki idrâk etmezem dünyâ nedir
Men kimem sâkî olan kimdir mey ü sahbâ nedir
Çarhda tâb-” hüner-pîrâ için kâm isterem
Özge nâ-kâm”m ki ol rüsvâ için kâm isterem
Kâfir-i bî-dînden Mevlâ için kâm isterem
Gerçi cânândan dil-i eydâ için kâm isterem
Sorsa cânân bilmezem kâm-” dil-i eydâ nedir
Gamzesinde münderic s”rr-” celâl ü hem cemâl
Hatt-” pür-ûr ile fikr-i bî-mecâlim pür-melâl
Hare dek peyveste olmak yâ neden bu kîl ü kâl
Vasldan çün â”k” müstagnî eyler bir visâl
”ka maûkdan her dem bu istingâ nedir
Vasf-” hüsnü pâk ü müstesnâ bilen ârif deIil
Kadd-i yâri cümleden bâlâ bilen ârif deIil
Öz vücûdîn âlemin Kübrâ bilen ârif deIil
Hikmet-i dünyâ vü mâfîhâ bilen ârif deIil
Ârif oldur bilmeye dünyâ vü mâfihâ nedir
Nakd-” ömrünle degidînse eger dâg-” gam”
Levh-i sînenden silersin nak-” kayd-” merhemi
Tâb’-” Gâlible hemân sâat k”l”rs”n hem-demi
Âh u feryâd”n Fuzûlî incidipdir âlemi
Ger belâ-y” ak ile honûd isen gavgâ nedir
11
TAHMÎS- GAZEL- REÎSÜL-KÜTTÂB-I SÂBIK RÂ D
EFEND RÂHMETULLÂH ALEYH
Ben dedimse arsa-” cennet sevâd-” âmd”r
Nüktedir kasd”m k”yâs etme hayâl-i hamd”r
Nokta s”Imaz nutka gelmez bir gârîb îhâmd”r
Âr”z-” dilberde sanma hâl-i anber-fâmd”r
Aks-i dâI-” sîne-i üftâde nâ-kâmd”r
Berk-i hüsnün bî-karâr etdi dil-i mecrûhumu
Yakd” yand”rd” çenâr etdi dil-i mecrûhumu
Âb-” tîgîn çeme-sâr etdi dil-i mecrûhumu
Tîg-i gamzen dâIdâr etdi dil-i mecrûhumu
Pehlevân”n ol kemân ebrûlar”n haccâm”d”r
Nîller nak etmi ol sîmîn-beden bâzûlara
Bak semen zâr-” safâda sünbül-i hôd-rûlara
Dûrdan seyret tutulma zülf-i anber-bûlara
Gerdeninde dâne-i hâl ü siyeh giysûlara
MurI-” dil üftâdedir gûyâ esîr-i dâmd”r
Gerçi kim gû-” güle gelmez hezâr”n ekvesi
Dil dil eyler gonceyi ol dil-figâr”n ekvesi
Asl” yok bir söz müdür her bî-karâr”n ekvesi
K”lca kald” dil deyû uâk-” zâr”n ekvesi
Mûmiyân”n vasf”n” cânâ sana îhâmd”r
Hatt” sevdâs”na ey Gâlib h”red pür-nâledir
Yâ sevâd-” sâye-i güldür yâ dâI-” lâledir
Âh-” mestând”r yâ dûd-” âte-i seyyâledir
Mâni-i mehtâb olan sanma husûf ü hâledir
Âr”z-” yâr üzre Râid hatt-” anber-fâmd”r
Ey cihân-” cûd u lutfun cevher-i yek-dânesi
Dest-i fikrin zülf-i pîçâpîç-i müki ânesi
Rükn-i re’yin üzre kâimdir kerem kâânesi
Ne yap”lm”d”r ki vel-hâs”l gönül vîrânesi
Kâbe yapmaIla berâberdir Hudâ allâmd”r
12
TAHMÎS- GAZEL- NE’ET EFEND
Oldun hilâl-i za’f ile ey meh ziyâde ol
Envâr-” ak u evk ile eb ziyade ol
Sahn-” çemende gül gibi nev ü nemâda ol
Bezm-i târâbda dâimâ zevk ü safâda ol
Bâlin-i bezm-i âfiyetle itikâda ol
Versin bu ne’e tâb’”na s”hhat hucestelik
Dil-dâr” bend ede sana dil-dâre bestelik
Reng-i ruhuna ermeye aslâ ikestelik
Nergis-misâl bir söz ola sende hastelik
Hurrem nihâd-” gül gibi hô-dil-küâde ol
Olsan nizâr-” zâf ile çün âh-” yâsemen
Bûy-” safâ verir yine hülkun çemen çemen
Sen hüsn-i âfiyetde ol ey mâh-” gül-beden
Edem hemîe hâsidine bu duây” ben
Hîç haste-hâl olma ki dâr-” ifâda ol
Zahm-” nigâh-” dümen için olma müstemend
Ayn-” kazâya kendisi uIrar o derd-mend
K”ls”n bu tâb-” u’le-i fikrin senin bülend
Olsun hemân çem-i bedel çem-i bed-sipend
Dümen helâk sen dah” h”fz-” Hudâda ol
Gördüm cenâb-” pertevi s”hhâtle kâmrân
Gâlib dedim ki gayr” bizimdir bütün cihân
Zîrâ bûyurdu lutf ile âh-” suhânverân
Ne’et safâ-y” hât”r-” yârân için hemân
S”dk u safâda hemdem-i subh ol duâda ol
13
TAHMÎS- GAZEL- ÂHAR- REÎSÜL-KÜTTÂB
SÂBIK RÂ D EFEND RÂHMETULLÂH ÂLEYH
Seyl-i mihnet gark-” “zt”râb etdi meded
Dîdem-i girdâb-” hayrân” hâbâb etdi meded
Ba”m” göz ya” seng-i âsiyâb etdi meded
Ek-i çemim tâs-” gerdûn” pür-âb etdi meded
Nâr-” gam mülk-i dilim yakd” harâb etdi meded
Neter-i müjgân” ser-tîz etme ol denlü begim
Giryeden fevvâre-i hûnâbd”r her bir regim
Hu’le-i gam yakmas”n bil-cümle târ ü târikim
Perde-i giysû-y” koyver âteim rûhsâr kim
Tâb-” tesîriyle çok diller kebâb etdi meded
Zahm-” hicrân bir yana ol ûh-” fettân bir yana
Düdü tîg-i gamzeden kan bir yana cân bir yana
Çarh-” gerdân bir yana cevr-i civânân bir yana
Ta’n-” vâiz bir yana dünâm-” cânân bir yana
Hât”r”m gerdûn zebûn-i eyh u âb etdi meded
Böyle ser mestâne vaz’”m mûcib-i hayret deIil
Cntisâb”m var nigâh-” yâre bî-illet deIil
Beste-i zincir-i mevc-i bâdeyim hâcet deIil
S”rr-” ak ifâs”na bâdi cünûniyyet deIil
Bana ne etdi ise sahbâ-y” nâb etdi meded
Bûy-” vuslat gelmedi Gâlib o gül-rûhsârdan
Ebr-i Nisân oldu hissem gülen-i dîdârdan
Balay”p “Imaz-” ayna jâleden gülzârdan
Hîe-i çem-i hayâl-i gül izâr-” yârdan
Ek-i hasret ile Râid pür-gülâb etdi meded
Hazret-i Râid Efendi dâver-i gerdûn-vâkâr
Gelmemidir dehre böyle bir reis-i kâm-kâr
Halka vâcibdir duâ-y” devleti leyl ü nehâr
Nâvdân-” hâme vasf”nda olup gevher-nisar
Kulzüm-i lutfu beni gark ” hicâb etdi meded
Ey dil ey dil râh-” vuslat bu dil-i âgâh”na
Bakma eyvân-” sipihrin âftâb ü mâh”na
Peyrev ol devlet gibi hemvâre gerd-i dergâh”na
Kâmyâb olmaksa maksûdûn yeti dergâh”na
Senden evvel çarh o bâba intisâb etdi meded
14
TAHMÎS- GAZEL- TEZK RE- SÂNÎ ÂR F EFEND
Felekde ahz-i sâra mâye-dâr-” f”rsat”m imdi
Hafak-nû-” sâbaâhül-hayr-” âm-” firkatim imdi
Sebû-y” mâh u câm-” mihrden bî-minnetim imdi
O ûh ile kadeh peymâ-y” bezm-i iretim imdi
Gönülden ber-târaf-sâz-” gubâr-” vahetim imdi
Gubâr-” kîneden âyîne-i ahbâb pâk olsun
Utans”n etdiginden bülbül ü gül erm-nâk olsun
Citsin müddeîler ît-i vals”m hep helâk olsun
Ko feryâd eylesin gülende bülbül çâk çâk olsun
O gül-rûhsârla sâgar bedest-i iretim imdi
Mahâbbet ne’esinden çok zamân mest-i müdâm oldum
Humâr”n derd-i zehrin çekdim âh”r âd-kâm oldum
Misâl-i mâh-” nev kâse sahbadan tamâm oldum
Safâ-y” hât”r”m var yâr ile bezm-i cân oldum
Cemâl-i yâre göre âyîne-dâr-” hayretim imdi
Hele mest etdim ol sîmin-teni hayli al”p hâm”n
Çözüp bend-i kâbâs”n Gülen etdim cism-i gül-fâm”n
Sar”ld”m câme-hâb-” nâz içinde sorma encâm”n
Boyunca gördüm ihsân”n o ûh-” nâzik-endâm”n
Bi-hamdillâh hem-âgû-” safâ-y” vuslat”m imdi
Bu eb bâg-” ruhûnda zülf ü çem ü rûyûnu öpdüm
Bulup düzdîde birkaç nergis ü ebbûy”nu öpdüm
Meger kâfûr içinde fülfül-i dil-cûyunu öpdüm
Beyâz-” gerdeninde hâl-i anber-bûyunu öpdüm
Dil-i agyâre el-hak dâg-” sûz-” hasretim imdi
Uyand”m hâb-” gamdan müjde-i îrîn-i vuslatla
Dimâg”n çen-iyâb oldu ehd-i ayn-” ibretle
Leb-i tâbiri tagyîr oldu agyâr”n bu gayretle
Dil-ârâm” çâk olsun rakîbin tâc-” hasretle
Bu iretgehde dil sîrâb-” ayn-” vuslat”m imdi
Acebdir s”rr-” ülfet gâhîce mekûf olur kâif
Beyân olmudu Gâlib gerçi bunlar hep dem-i sâlif
Murâd olur ki dil-hûn olsun a’dâlar olup vâk”f
Bu günlerde nola ahbâba unvân eylese ârif
Gele geç turfe-fermâ-y” rüsûm-” mehvettim imdi
O nîk-ahlâk kim “ytrâ-y” evsâf”na mecbûrûm
Velî bî-tâb-” ak”m bî-mecal-i sarf-” makdûrûm
Bilir her hâl ile s”dk u hulûsum çünkü mesrûrûm
Senâ-gûylukda aczim itirâf etsem de mazûrum
Fakat bil-cümle megûl-i dua-y” devletim imdi
15
TAHMÎS- GAZEL- HANÎF EFEND
Demem ol ûh-” cefâ-pîe bana yâr olsun
Mihr iken zîver-i âgû-” eb-i târ olsun
Bed-duâm öyle ki bir mâha giriftâr olsun
Derd-i dilden o da âgâh ü hâber-dâr olsun
EtdiIi lutfu kadar sevdicegim var olsun
Bunca demdir kuluna eylmedine lutf-” hitâb
Veh ki bülbülden ede gonce-i nekûfte hicâb
Oldu bu âte-i hasretle dil ü cân harâb
Deheninde acâbâ yok mu vefâ gibi cevâb
Söyle ey ûh meded bârî bir-âzâr olsun
Sevmeden geçdim ol âufte-meni dil-dâr”
Bakmam âyîne-i sihr olsa dah” rûhsâr”
Ç”kd” bâzâra bugün rite-i kâr u bâr”
Gayr” dil M”sr”na âh olma degildir kâr”
Badezîn ister ise âhid-i pâzâr olsun
Cûy-” ekimle olup bâI-” cemâli sîrâb
Negis-i ûh”nu çok eyledi ser-mest-i itâb
Sunsun art”k nigeh-i çemine peymâne-i hâb
Mey-i nahvetle olup gonce-i lâl-i eker-âb
Sebze-i hatt-” rûh-” ayn-i çemen-zâr olsun
Var m” bir ûh-” cefâ-pîe felekde ayâ
Ki ola gonca-i gülzâr-” vefâs”nda bekâ
Ne desin bu söze Gâlib ki budur hakk-” edâ
Dâimâ hazret-i Hak himmet-i merdân-” Hudâ
Her husûsunda Hanîfâya vefâ-dâr olsun
16
TAHMÎS- GAZEL- PERTEV EFEND
Sînem erâr-” hasrete külhân deIil midir
Cismim nihâl-i erhâya gülen deIil midir
Akl”m hevâ-y” hayrete h”rmen deIil midir
Gönlüm hayâl-i dil-bere mesken deIil midir
Çemim o cây-” dil-kee revzen deIil midir
Bilmem ne itikâd ile sevdim o kâfiri
Hîç jâle der-kenâr ede mi mihr-i enveri
Çemimde hemçü merdümek-i dîde-i var yeri
Âgu-” tenin vuslata gelmez çün ol perî
Teng-i müahhas olduIu rûen deIil midir
Tufân “zt”râbda dil lenger almada
Cân sâhil-i ümîdde hasretle kalmada
Bahr-” fenâya ketî-i endîe salmada
Bîgâne âinâ yine ummâna dalmada
Erbâb-” ak akl”na yelken degil midir
Ey gonce-i iftihâr” ko hüsn-i edâiyle
Bir gün olur çemende kal”rs”n asâyile
Cûbâr-” lutf-” sanma mukâbil sabâyile
Bir tutma yâr-” sâd”k”n” bî-vefâyile
Her-câyîdir surûr-” gam oddan deIil midir
Bir eb yaturd” Gâlib-i nâ-çâr bî-nevâ
Yakm”d” cân”n âtele pür-derd ü bî-devâ
Amma yine bu beyti okur etmez âh u vâ
Cevr ü cefâ-y” yâr-” sitem-kâr Pertevâ
Lutf-” sipihr-i dûndan ehven degil midir
17
TAHMÎS- GAZEL- AH R- PERTEV EFEND
Yine ol bî-mürüvvet hâtr”-” mevmîde gelmidir
Deil vuslat murâd” firkat-i tecdîde gelmidir
Sanursun kasd” când”r böyle bir vâdîde gelmidir
Leb-i dâg-” firâka cân-” husret-dîde gelmidir
Visâli ârzûs”yla der-i ümmîde gelmidir
Nedir cürmün egerçi bilemem ammâ mücrimim mücrim
Niçin terk eylemezsin hâline bu bî-kesin zâlim
Perîân eylemekdir matlâb”m çokdân an” bilirim
Nizâm-” hâli â”k nâ-be-sâmânl”kda bulmu kim
Hevâ-y” zülf-i Leylâ ile Mecnûn bîde gelmidir
Sâbâh-” îd gördüm âftâb” hâline yand”m
O ûhûn âte-i rûhsâr”n” fikr eyledim and”m
Bilirken za’f”na bâis nedendir ben de aldand”m
Çekilmi âb u tâb” mihri gördüm mâh-” nev sand”m
Peri-zâd”m meger ser-çeme-i hurîde gelmidir
Lugât”nden bulunmaz nev-resân”n sohbet-i sâb”k
Gelir ikisi bir manâya lafz” kâzib ü sâd”k
Yine her sözlerine cân verirse ehl-i dil lây”k
Reh-i cânânda çün nak-” pâd”r mehed-i â”k
O yolda resm-i âdetdir ki canlar gide gelmidir
Duâm oldur günü magribde doIsun çarh-” fettân”n
Ki uâka yüzün göstermedi ol mihr-i râhân”n
Erip bayrama Gâlib sonra tutdum savm-” hicrân”n
Müyesser olmad” takbîli dest ü pây-i cânân”n
Bu y”l imsâk-” mâh-” rûze Pertev îde gelmidir
18
TAHMÎS- GAZEL- AH R-I PERTEV EFEND
Matla-” ebrûlar”n tahmîs ü tanzîr eyledik
Âk”bet kesdik ümîdi sell-i emîr eyledik
Âte-i hicrâna bu vech ile tedbir eyledik
Nâle-i pür-sûzumuzla çünki söz bir eyledik
Yana yana derdimiz ol âha takrîr eyledik
Çok recâlar eyledik ol mâh-” evc-i rif’ata
Hebnem-i ek-i nisar etdik düüp mahviyyete
Gelmedi imanâ insâf etmedi bu firkate
Etmek için hüzn-i dil tesîr o Yusuf-t”ynete
Âyet-i mahzûnî-i Yâkubu tefsîr eyledik
Eylemezse cebr-i hât”r ol meh-i pür-îvemiz
Bak neler söyler ne rüyâlar say”klar bendemiz
Ey mürüvvetsiz hakîkatsiz vefâs”z va’desiz
Sen sârây-” kalbimi etdîn harâb ammâ ki biz
Naks” ile çok dil-i vîrân” tamîr eyledik
Kâkül-i Leylâden âgâz eyledik efsâneye
Eyledik atf-” suhan Mecnûna andan lâneye
Ânâl”k ritesin râbt etdik ol bîgâneye
Gerçi yâarân dediler pür-gû dil-i dîvâneye
Bah-” zülf-i yâr” ammâ biz de zincir eyledik
Bindi bir deste gül-i hôd-ru al”p zevrakçeye
Kendü gibi bir iki bed-hû al”p zevrakçeye
Böyle söyler Gâlib’e karu al”p zevrakçeye
Bu gece Kemiri bir mihri al”p zevrakçeye
Sâyesinde Pertevâ mehtâb-” Kemîr zevrakçeye
MUHAMMESLER
1
MUHAMMES
Dil-berle her eb eyler iken i ü ireti
Hîrîn sâz-” kâmi iken ehd-i sohbeti
Sahbâ-y” vasla sonra kat”p zehr-i fürkati
Ak olsun ana kim çeke câm-” melâmeti
Hem-reng-i lâl-i yâr ile hûn-” hasret-i
Kemyâb idi metâ-” serâpâ-y” hüsnü hayf
Yogdu nâzîr-i gevher-i yektâ-y” hüsnü hayf
Çesbân idi merâm”ma bâlâ-y” hüsnü hayf
Nakd-i hayâta müft idi kâlâ-y” hüsnü hayf
Hehbender-i fîrâkda anland” k”yâmeti
Çem-i bak”lsa tîg-i sitemden yamân imi
Perçem hat”na nisbet ile Müslüman imi
Hûn” nigâh-” gamzesi cellâd” can imi
Bir râhmi yok mürüveti yok bî-emân imi
Billâhi böyle bilmez idim ben ol âfeti
Tâb-” Temmûz-” hecrin ile yand”m aIlad”m
Sahbâ-y” hûna tene idim kand”m aIlad”m
Bu mâcerây” ben tükenmez sand”m aIlad”m
Cânâ safâ-y” bezmini çok and”m aIlad”m
Yâd eyleyip o ne’eleri ol meserreti
Gâlib eb-i mihende çekip âh ü vâlâr”n
Künc-i sitemde terk edesin bî-nevâlar”n
Derd ü belâda anmayas”n mübtelâlar”n
AIyar-” dûnâ hâs edesin hep atâlar”n
Kurbân”n olduIum bana dümez mi gayreti
2
MUHAMMES- DÎGER
O mehin meclîsi rek-âver-i hurîd olsun
Sâyesi hâb-geh-i çem-i sitem-dîd olsun
Gâhîce bâri gönül nâil-i ümmîd olsun
Varalim bezmine vuslat yine tecdîd olsun
Gecemiz Kadr-i mübarek günümüz îd olsun
Mey-perestân ol”cak bâng zen-i yâ mâ’bûd
Eylesin kulkul-” mînâ dah” âheng-i sürûd
Derd-i ak” beni k”ls”n müteselli honûd
Mest olup bâde-i nahvetle dil-i fakr-âlûd
Görelim âlem-i endîede Cemîd olsun
Gamzesi câna yak”n kâfir-i câdü-fikret
Âr”z” âte-i sad-h”rmen-i akl u f”trat
Nergisi vâk”f-” her nee vü her keyfiyyet
Gerçi tâkrîr-i merâm etmege yokdur hâcet
Bâi-i âh ü figân”m buna te’kîd olsun
Dümesin murI-” heva sehv ile dâm-” kesele
Beste-dil kalmayal”m rite-i tûl-i emele
Neemiz yoIsa dah” ak” hakîkatde hele
Feyz-i hikmetle alup sâgar-” sahbây” ele
Cçelim mey sevelim dil-beri taklîd olsun
Tutdu Gâlib kat” çok rûze-i derd ü elemin
Kalmad” tâb ü tüvân çekmege cevr ü sitemin
Yeter ey eh yeter agyâr-” deniî sürdü demin
Görelim biz de meh-i lutf ile mihr-i keremin
Gecemiz Kadr-i mübârek günümüz îd olsun
TÂRD Ü REKB
Yek nâzrada k”ldîn ey yüzü gül
Âyînemi âftâbe-i mül
Geçdi bana ne’e-i tegâfül
Hem eyle hem eyleme tenezzül
Dil hânesi cây-” iretindir
Bir û’lesi var ki imdi cân”n
Fânûs”na s”Imaz âsüman’
Bu sîne-i berk-âiyân”n
Sînâ dah” görmemi niân”n
Efrûhte-i inâyetindir
Hehbâz-” dil oldu evc-pervâz
Kim sayd-” hümâya eyleyüp nâz
Zülfünde de olmaz âiyân-sâz
Afveyle ki ey eh-i felek-tâz
Perverde-i dest-i himmetindir
Bir âleme olmuum ki vâs”l
Hebnemleri mihr ile mukâbil
Yok pertev-i mihre anda hâil
Nezdîk ü baîdî özge menzil
Kim fürkâtin ayn-” vuslat”nd”r
Aç”ld” der-i harîm-i manâ
Bir sûret olur hezâr-davâ
Esrâr-” hafî hep oldu peydâ
Bildim ki bu cümle ûr ü gavga
Gavgây” sever bir âfetindir
Ey ar-kemâl meh Sitâre
Olmak nola dümen-i nezâre
Gâlib sana oldu pâre pâre
Bir hâne-harâb imi ne çâre
Dâm-” reh-i mihr-i tal’at”nd”r
ARKILAR
1
Ey hihâl-i ive bir nevres fidân”ms”n benim
Gördügüm günden beri hât”r-niân”ms”n benim
Ben ne hâcet kim diyem rûh-” revân”ms”n benim
Gizlesem de âikâr etsem de cân”ms”n benim
Derd-i ak”n ben senin bîhûde “zhâr eylemem
Lâf edip âh u enini kendime kâr eylemem
Hâs”l” âlem bilir bu s”rr” inkâr eylemem
Gizlesem de âikâr etsem de cân”ms”n benim
Ey gül-i bâg-” vefâ malûmun olsun bu senin
Hâr-” cevr-i ile sak”n terk eylemem pîrâmenin
Ölme var ayr”lma yokdur öyle tutdum dâmenin
Gizlesem de âikâr etsem de cân”ms”n benim
Gâhî ikrâr eyleyip gâhî dönüp inkârdan
Aksini seyreylerim âyînede dîvârdan
Gerçi bu sûretle pinhân eylerim aIyârdan
Gizlesem de âikâr etsemde cân”ms”n benim
Beste k”ld”m sâz-” efkâr” o zülf-i sünbüle
Oldu Gâlib perde-i âh”m muhayyer sünbüle
Her çi bâd-â-bâd bâgland”m hevâ-y” kâküle
Gizlesem de âikâr etsem de cân”ms”n benim
2
Hu’le-i reng-i letâfet rûy-” âl”nd”r senin
Murg-” dil pervâne-i em-i cemâlindir senin
DaI daI-” sîne fânus-” hayalindir senin
Devr eden hât”rda hep fikr-i visâlindir
Bezm-i aka dâI-” dil hem îedir hem lâledir
Ek-i germ-âtedir ammâ âte-i seyyâledir
Câm-” hüsnün gûyiyâ bir û’ le-i cevvâledir
Devr eden hât”rda hep fikr-i visâlindir senin
Cûybâr-” bâg-” hüsnündür benim giryânl”I”m
Sanma ki âyîne-ve bî-hûdedir hayrânl”I”m
Gerdi-i çemimden idrâk eyle sergerdânl”I”m
Devr eden hât”rda hep fikr-i visâlindir senin
Dûzah-” sûz-” dil – ârân”n dil oldu mâili
Eyledi gîrdâb-” hayret Gâlib-i deryâ-dili
Çarhdan geçsem de geçmem senden ey meh hâs”l”
Devr eden hât”rda hep fikr-i visâlindir senin
Gerdi eylerse murâd”mca bu dôlâb-” felek
Cûybâr-” vuslat”nd”r hemdemim bî-rayb ü ek
Hâhid olsun tâifân-” ar olan fevc-i melek
Devr eden hât”rda hep fikr-i visâlindir senin
3
Sevelim yâr” hât-âverlig-i hengâm olsun
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr”nda
Gündüz olmazsa da mihmân”m”z aham olsun
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr”nda
Rek-i hurîd iken ol dil-beri âlî-evsâf
Etmesün her nâzara cilve-i hüsni isrâf
Bakmas”n rûz u eb âyîneye insâf insâf
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr”nda
Acâbâ hât”ra-i rûz-” hisâb etmez mi
Etdigi vâde-i ferdâya hicâb etmez mi
DaI”d”p kâkülinü kef-i nikâb etmez mi
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr”nda
Der-kenâr eyleyip ol mihr-i afak-peymây”
Çekelim subh-” celî a’a’a-ve sahbây”
Unudup mihnet-i dîrûzu gam-” ferdây”
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr”nda
Söyle ey âh yeti sen o meh-i tâbâna
Çekmesin kendîni tâ ol derece pinhâna
Merhamet yok mu meIer Gâlib-i nâ-sâmanâ
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr”nda
4
Muntaz”r terîfine saf saf durur serv-i çemen
Vaktidir ey nev bahâr-” ive bu gülzâra gel
Yollar”n bekler gül-i nesrîn ü arar yâsemen
Vaktidir ey nev-bahâr-” ive gülzâra gel
Sîne-i pür-dâg-” gûyâ lâle-zâr etdim sana
Çeme çeme ek-i çemim cûybâr etdim sana
Bir müferrih bâI-” dil-cû âikâr etdim sana
Vaktidir ey nev-bahâr-” ive gülzâra gel
Çekme istingaya nâz u cevri efzûn eyleme
Goncan”n sad-pâre olmu bâgr”n” hûn eyleme
Sebze-zâr”n benzini soldurma mahzûn eyleme
Vaktidir ey nev-bahâr-” ive gülzâra gel
Cûi-i hûn-” safâya ermeden vakt-i sükûn
Etmeden bülbüllerin feryâd”n” fürkat zebûn
Gâlibi zencîr-i mevce çekmeden cûy-” cünûn
Vaktidir ey nev-bahâr-” ive gülzâra gel
5
Gördüm hat-âver olmu o mâh âh âh âh
Alm” sipihri dûd-” siyâh âh âh âh
Âlem o yüzden oldu tebâh âh âh âh
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh
Düdüm hevâ-y” zülfüne ol ûh meh-vein
Çekdim kemân-” ak”n” ebrû-y” dil-kein
Hikmet bu kim duhân”na yand”m o âtein
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh
Ümmîdvâr iken ben o âh”n vefâs”na
Melûf iken inâyet ü lutf ü atâs”na
AIyâra uydu etdi sitem mübtelâs”na
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh
Bir â”k”n ki olmaya hükmi sitâresi
Âheng-i zülm ü zulmet ede mâh-pâresi
Âh eylemekden özge nedir söyle çâresi
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh
Bezminde bende Gâlib-i mestâneyim senin
Zencîr-i târ-” zülfüne dîvâneyim senin
Etrâf-” em’-i cem’ine pervâneyim senin
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh
6
Bülbül erip bahâra yine âh âh âh
Balad” âh ü zâra yine âh âh âh
Hat geldi rûy-” yâra yine âh âh âh
Anber döküldü nâra yine âh âh âh
Ol mâh-pâre tutdu sitem resm-i râh”n”
Geh zâhir etdi gâh nihân etdi mâh”n”
Seyr eyle halka halka o zülf-i siyâh”n”
Kasd etdi târmâre yine âh âh âh
Terk etdi istirâhât-” leyl ü nehâr” dil
Âh u enîn ile geçürir rüzgâr-” dil
Derd ü gam”nla kalmam” iken karar-” dil
Etmekde bir karara yine âh âh âh
Yüksek uçup gurûr ile gayret-i melek
Bir dem murâd”m üstüne devr etmedi felek
Feyâd” perde perde ç”kard”m sipihre dek
Bak ah-” bî-ûmâra yine âh âh âh
Gâlib o gülizâra olup mübtelâ hemân
Sevdâ-y” ak”n etmededir iddiahemân
Ol âte ile yanmadad”r dâimâ hemân
Âh etmeyip ne çâre yine âh âh âh
7
Emrine dil-bestedir her dilber-i fettân senin
Hehr-i hüsnün ehrîyâr”s”n bugün fermân senin
Devr eder vefk-i murâd”nca bütün devrân senin
Hehr-i hüsnün ehrîyâr”s”n bugün fermân senin
Gel kerem-kâr”m dil-i uâk-” mahzûn eyleme
Gonce-ve perverdegân-” vasl” dil-hûn eyleme
Fürkat âdet olmas”n kan eyle kânûn eyleme
Hehr-i hüsnün ehrîyâr”s”n bugün fermân senin
Bûy-” hicrân vermesin gülberk-i handân”n dirîI
Zâr u giryân olmas”n uâk-” nâlân”n dirîI
Dest-bûs olmazsa bârî etme dâman”n dirîI
Hehr-i hüsnün ehrîyâr”s”n bugün fermân senin
Hûblar saf saf dizilmi senin dîvân”na
Tâifân-” ar-” alâ rek eder unvân”na
Bir nâzar k”l arz-” hâl-i Gâlib-i nâlân”na
Hehr-i hüsnün ehrîyâr”s”n bugün fermân senin
8
Ey eh-i hubân-” cihân dogrusu
Ben sana dîvâneyim âh âh âh
Böyledir el-hâs”l inan doIrusu
Ak ile efsâneyim âh âh âh
Hem-dem iken her dem o meh-tal’ata
Mahrem iken meclis-i ünsiyyete
Âyine-ve imdi düüp hayrete
Akl “le bigâneyim âh âh âh
Ta-ber-seher evk ile ey nâzenin
Hasta-i hicrân”n” k”ld”n hazîn
Yerde kal”r sanma bu âh u enîn
Hem’ine pervâneyim âh âh âh
Âte-i dîdâr”n olup u’le-ver
Yakd” vücûd âlemini serteser
Kalmad” Gâlib-i dil ü cândan eser
Dah” nice yanay”m âh âh âh
9
Ârzû-y” vuslat”n her dem dil-i pâkimdedir
Gevher-i ak”n sadef-ve sîne-i çâkimdedir
Dâimâ bu übhe ammâ tâb-” gam-nâkimdedir
Kang” â”kd”r senin gönlünde gönlün kimdedir
Pî-i râh”na senin ey âh-” hûbân bende çok
Dâd-hâh”n hadden efzûn sâil-i hâhende çok
Yaln”z bir ben deIil efkende çok hâhende çok
Kang” â”kd”r senin gönlünde gönlün kimdedir
Perçemîn sevdâs” her eb kîl ü kâlimdir benim
Bahs-i zülfün çok zamânlard”r hayâlimdir benim
Sormak ayb olmazsa sultân”m suâlimdir benim
Kang” â”kd”r senin gönlünde gönlün kimdedir
Cmtiyâza kâilim ben terk-i agyâr istemem
BildiIimdir hüsn-i âlem-gîrîn inkâr istemem
Dogrusun söyle bana aldanma bâzâr istemem
Kang” â”kd”r senin gönlünde gönlün kimdedir
Perçemîndir Gâlib-i bî-sâbr u samân eyleyen
Tal’at”n mirât”d”r uâk-” hayrân eyleyen
Gerçi sensin herkesin gönlünde cevlân eyleyen
Kang” â”kd”r senin gönlünde gönlün kimdedir
10
Fârig olmam eylesen yüz bin cefâ sevdim seni
Böyle yazm” al”nma kilk-i kazâ sevdim seni
Ben bu sözden dömezem devr eyledikçe nûh-felek
Hahid olsun ak”ma arz u semâ sevdim seni
Bend-i peyvend-i dilim ebrû-y” gaddâr”ndad”r
Rite-i cemiyyetin zülf-i siyeh-kâr”ndad”r
Hastay”m ümmîd-i s”hhat çem-i bîmâr”ndad”r
Bir devâs”z derde oldum mübtelâ sevdim seni
Ey hilâl-ebrû dilin meyli sanad”r doIrusu
Sû-yi mihrâba nigâh”n keç-edâd”r doIrusu
Râ ka”mdan inhirâf etsem riyâd”r doIrusu
Yâ savâb olmu veyâ olmu hatâ sevdim seni
Bî-gûbâr”m hasret-i hatt”nla hâk olsam yine
S”hhat”m rûh-” lebindendir helâk olsam yine
Tîg-i gamzeden kesilmem çâk çâk olsam yine
Hâs”l” bîhûde cevr etme bana sevdim seni
Gâlib-i dîvâneyim Ferhâd u Mecnûn’a salâ
Yüz çevirmem olsa dünyâ bir yana ben bir yana
Hem’ine pervâneyim pervâ ne lâz”md”r bana
Anlas”n bîgâne bilsin âinâ sevdim seni
11
Eger sâhil-i-serâ görmekse çarh”n maksad-” cân”
Temââ eylesin bu dil-niîn bâg-” gülistân”
Fürûzând”r-sipihrin bunda hep em’-i ebistân”
Efendim yümn-i terîfinle mesrûr et Çerâgân”
Bunun mânendi bir sâhil-serâ yokdur hâkîkatde
Niçin kim mahzâr-” eltâf-” hûnkâr oldu gâyetde
Nâzâr-gâh-” kerâmetde makâm-” kurb-” devletde
Efendim yümn-i terîfinle mesrûr et Çerâgân”
An”n her kâh” bir beytül-kâsîde tâze mazmûndur
Bütün manâ-y” zîbâ-y” meserretle mehûndur
Kusûr-” var ise evketle terîf-i hümâyûndur
Efendim yümn-i terîfinle mesrûr et Çerâgân”
Münakka revzeni kim çâk çâk ü dâg dâg olmu
Serâser müjde-i teîfi bekler göz kulaI olmu
Dah” sâyende âbâdan olup imdi çerâI olmu
Efendim yümn-i terîfinle mesrûr et Çerâgân
Sen ihyâ eyledin hem bâg-” mülki hem bu gülzâr”
Duâ-y” devletindir herkesin Gâlib gibi kâr”
DirîI etme kerem k”l bendelerden lutf-” dîdâr”
Efendim yümn-i terîfinle mesrûr et Çerâgân”
MESNEV LER
1
Zihî kasr-” valâ-y” gerdûn-esâs
Ki hayrân nukûunda vehm ü havâs
Meger nûr-” inzâr-” merdân-” pâk
Tecessüm k”l”p olmu ol kasra hâk
Yuyup gözde evvel ayaI”n nigâh
Olur sonra seyrâne destûr-hâh
Aceb sakf m” bâl-” ânkâ m”d”r
Per-i bâli-i kâkül-i hâb-” nâz
Keç endâm” dîvâr-” mehtâb-” nâz
Per-i bâlii kâkül-i hâb-” nâz
Ruhâmât” mir’ât-” rûhu sirit
Der u bâm” kûe-be-kûe behit
Sezâ bâl-i tâvûs olup hâk-rûb
Zemîni Behzâd ede reft ü rüb
Tâsâvir-i cân-perver-i cân-fezâ
Serâ-y” mücessem mücessem-serâ
Bu hem târh-” beyt-i Zelîhâ deIil
An”n gördügü hâb-” hulyâ deIil
Mücessemleridir bahâr-” hayâl
Bütün yâdigâr-” diyâr-” hayâl
Pul-i mevc-i deryâda çün aks-i mâh
Nukûunda manâlar eyler inâh
Olup tasfiye lâciverd-i sipihr
T”lâs”na sarf oldu zer-hall-i mihr
Ana oldu memûr nak u nigâr
Bu y”l görmedik ite biz nev-bahâr
Olup çarh rengi tâbak-ber-tâbak
Söküldü bînâ-y” felekden afak
Hümâ vü güne zîr-i tâk”ndad”r
Velî sâyesi tâ revâk”ndad”r
Nihâlân-i tasvîri hâlet verir
Semen yerine hep târâvet verir
Süleymân dah” görmemi Cem deIil
Bu bir baka âlem o âlem deIil
Tecellî-serâd”r desem nâ-savâb
Ki pür-nûr u pür-evk ü hem nâ-harâb
Uyar m” buna Çar-bâg-” Acem
K”yâs etme uymaz buna mülk-i Cem
. Hu’â-” deIildir eden pîç ü tâb
Kamamakda nezzâre-i âfitâb
Eger olmasa hayret envâr”nâ
Tayanmazd” hurîd dîvâr”na
Fürûzende bir iki mir’ât-” var
Ki hurîd-ve nice zerrât” vâr
Y”kân arz-” Kisrây” eyvân”d”r
Enûirevân taht” Hîrvânîdir
Nizâm”n görenler ederler uûr
Serây-” hümâyûn imi bî-kusur
. Bu kasr-” mücedded be-ar-” mecîd
Ola Han Selîm’e mübârek saîd
O sultân ki cism-i cihân cân”d”r
Zamân”n zamân-” bahârân”d”r
Ulüvv-î neseble sipihr-intisâb
Felek-ber-felek nûr-” mâh-” âftâb
Bezimde gül-i surh-” rezm içre berk
Kemer-beste fermân”na gârb ü ark
Bu devrânda söz budur Allâh alîm
Zemin ü zamân asmân-” Han Selîm
Hudâ ömrünü ber-karâr eylesin
Verip maksad”n kâm-kâr eylesin
2
VASF-I KALEMDÂN-I CEVÂH R-BEYÂN-I
EH NÂH-I NÂYET-FERMÂN
Bir kalem-dân-” müzerkedir bu
Nâvek-i hâmeye tîr-kedir bu
Hokka-i lâ’li leb-i hûbând”r
Dûde-i mügi hat-” cânand”r
Hûn-” Behzâd ola kilk-i Mânî
Eylemi nak-gül-i handân”
Cem olup gül çemen-i huld-i berin
Etmi etrâf”n” bir bir tezyîn
Aç”l”p reng-i hayâl-i evket
Nak-” bârikine virmi sûret
Yâdgâr olsa sezâ r”dvâna
Belki fihrist ede huldistâne
Ne gülistân ne bezâzistând”r bu
Hande-i subh-” bahâristând”r bu
Lîkas” perçem-i cânândand”r
Kalem-i nâvenk-i müjgândand”r
Safha-i zerdi misâl-i zer-i nâb
Revgân” gevher-i yâkût-” müzâb
Lâciverd-i felek olmu taktîr
Çevre yan”na çekilmi tahrîr
Rûh-” dil-berde hat-” reyhânî
Gülünün yapraI”n”n hayrân”
Böyle pî-tahta-i rek-âver mihr
Görmemi nergis-i Bercîs-i sipihr
Yara”r eylese hüsnün teslîm
Alsa zanus”na Sultân Selîm
Mâh-ve âlemi k”lsun mamûr
Ner edip hatt-” hümâyunla nûr
Feyz-i Hak Gâlib olup merebine
Gele ilhâm-” ilâhî lebine
3
H KÂYE
Olup gülende bülbül bir seher teng
Cemâl-i gülden olmu u’le-âheng
Yakup cân”n arâb-” bîgî-” gül
Tenin hâkister etmi âte-i gül
Olup her mûy” âheng-i gülden
Kâbâ-y” u’le giymi reng-i gülden
Ki olmu nûr-” dîdâre pür-efân
Ki olmu hançer-i hâra ser-efân
Alup Uâkiden evrâd ü ezkâr
Taîk-i Gülenîde vermi ikrâr
Giyinmi kül ocI”ndan palâs”
Hererlerden siyehlenmi libâs”
Çerâg-” gonce oldukça Fürûzân
Olur pervâne-ve raksân u Sûzân
Dem-i emîr-i hâr oldukça fürûzân
Eder hûnâb-” eki an” gülbîz
Cier kan”yla etmi câmesin âl
Boyanm” gül gül olmu her per ü bâl
Edip minkâr”n” fevvâre-i hûn
FiIân” etmi âfâk” afak-gûn
Görünce âte-i gülden alâmet
Koparm”t” k”z”lca bir k”yamet
Citmi an” bir kaz-” bed-âvâz
Kenâr-” bâgda olmu dehen-bâz
Edip tavsîf-i bülbül tâkât”n tâk
Is”rm” berk-i gülden birkaç evrâk
Demi deImez bu rütbe âh u vâha
Ac”d”r benzemez sâir giyâha
Olur vâk”f meger bu mecrâya
Bir ehl-i hikmet-i Burkât-mâye
Olup kânûn-” hikmetden suhan-sâz
Gülün esrâr”n etmi erhe âgâz
Edip kaz” çok techîl ü tahmîk
Buyurmu ol makâm” böyle tahkik
Ki gül gâyet mukâvvîdir dimâg”
Kuvâ-y” h”fz eder ez-cümle yag”
Müratttibdir latîf ü can-fezâd”r
Müferreh hem mefetteh bir devâd”r
Muînd”r rûhu cisme intibâka
Ki tenfîz eyler irâk-” rifâka
Gülün hâsiyyetini sor bir tâbîbe
Tehî tan etme hâl-i andelîbe
Ne bildîn belki anun derdi var
Anunçün derde âh-” serdi vard”r
Maraz iddetlidir muhtac ilâca
Harâb-” gülle tertîb-i mizâca
Devâ mümkin savarsa nev-bahâr”n
Bu tertîb ile def etdim hezâr”n
Dah” var nice nice ihtimâlât
Veli idrâke lâz”m ilm-i âlât
Merâret var dedim tam”nda ammâ
Heker “slâh eder an” tamamâ
Dimâg”nd”r senin ey kaz-” fâsid
Olur tatîl hasedden çok maâs”d
Neden câiz deIil gül mey hô olmak
Yiyen sâhî görenler sarho olmak
Yâhûd tahrîk edip baz” kuvây”
Ede ihdâs bülbülde nevây”
Ola yâhûd riyâziyâta dânâ
Ki bülbül mûsikiyi eyler icrâ
An”n elhân” keyfiyyâttand”r
Dah” îkâ” kemmiyyâttand”r
Olur o târ-” ûd üzre mürtesem
Mesâni vü mesâlis zîr ile bâm
Felek kim devr eder anun “râdî
Olur tahrîk bu evsâta bâdî
Ckiye münkas”md”r devr-i tâb’”
Biri k”rîd”r an”n biri vaz”
. Heriatda bulam dersen iâret
Terennüm-rîz imi ecâr-” cennet
Yak”n bil ki bu evsât ü usulât
Verir elbet nüfûsa infiâlât
Safâ vü kâbz ü bast ü hüzn ü hayret
Sehâ vü meskenet dehet ecâat
Nicedir bülbülün bu hâl ü kâli
Demi hakka vü s”dka etmi âvâz
Görüp tedkîk ü tevfîkin an”n kaz
Demi hakka vü s”dka etmi âvâz
Bu pendi bend edip kendisi gûâ
Edip iskât sus sus der vühûa
Olunmu gerçi çok bahs ü teemmül
Ne gül duymu bu gavgây” ne bülbül
Bilinmez kâl ile davâs” ak”n
Bunun emsâlidir fetvâs” ak”n
Hakikatda bu sözler lâfd”r hep
Nefes gencînesin isrâfd”r hep
Ne bülbül mûsîkîden âinâd”r
Ne gül emrâz”na an”n devâd”r
Ederler Gâlib erbâb-” dirâyet
Cedelle münkirân-” ak” iskât
Bilen ol hâleti dîvânelerdir
Edenler güft ü gû bîgâneleridir
Ola yâ Râb bî-hakk-” Hems-i Tebrîz
Safâ-y” vecd ile nutkum eker-rîz
4
H KÂYE- MAHMÛD-I GAZNEVÎ
Heker-sencân-” bâzâr-” rivâyet
Ederler böyle bir irîn hikâyet
Ki Hâh-” Gaznevî Sultân Mahmûd
Ederken mülk-i dehri garka-i cûd
Ç”kup bir kasr-” zerrîn tâke her rûz
Olurmu mihr-i subha talât-âmûz
Ne kasr ammâ ki ar-” câvîdânî
AyaI alt”na alm” âsümân”
Felek mînâs” ammâ cevher-âgîn
Zemîninden nümâyân Çîn ü Mâçîn
Eger medd-i basardan olsa is’âf
Görünmek muhtemel eslâf ü ahlâf
O bâlâ tâkdan ol âh-” a’zam
Olurmu nâz”r-” ahvâl-i âlem
Görür her gün ki bir pîr-i hô-endâm
Gelir süpüründülükde eyler ârâm
Arar rûzîsin eyler hâk-bîzi
Bulup âh”r gider birkaç peizi
Ayâz-” hâsa an” gözterip âh
Demi olsak unun hâlinden âgâh
Denâetden mi eyler böyle kâr”
Yâhûd fakr”n m” olmu zahm-hâr”
Hulâsa imtehân kasd”nday”m ben
Cki emrin biri tâ ola rûen
Verip dest-i Ayâz’a bir dür-i pâk
Demi var eye pihân-gerde-i hâk
Gelip buldukda ferdâ an” ol pîr
Olur bu vâk”a hak üzre tâbir
Ki fakr”ndansa bir dah” edip âr
Bu kâr-” ûma çekmez renci her bâr
Ayâz ü eh verip bu emre sûret
Bakarlar dûrdan ber-vech-i ibret
Bulur vatka gelip ol dürri ol pîr
Eder “zhar yüz bin evk ü tevîr
Eder pîr-i felek-ve hây ü hûyu
Safâdan doldurur sahrâ vu kûyu
Bilip o dürr-i zî-kadrûn bahâs”n
Eder tahkîk âlemde g”nâs”n
Bakarlar rûz-” ferdâ gelmi ol pîr
Yine ol hâki eyler vaz’-” galbir
Gazâb gelmi cenâb-” pâd”âha
Getirmi pîri ol dem bârigâha
Demi fakr”n m”d”r bâis ki ey pîr
Olursun böyle topraklarda dil-gîr
Demi ol pîr ey âh-” kerem-ver
Cihânda az durur benden tüvânger
G”nâ-y” câvidâni bulmuam ben
Bu yolda kâmrâni buluam ben
Suâl etmi ki ol eh pes ne lâz”m
Olursun her seher bu kâre âzim
Demi pîr unduIum yerdir efendim
Sever lâ-büd bu cân” müstemendim
G”nâ kesb etmiim bu hâkden ben
Olur gördükçe gönlüm âd u rûen
DeIildir ihtiyâc”mdan bu hidmet
Ferâmu etmeIe koymaz mürüvvet
Bulanlar rütbe-i hass-ü kemâli
B”rakmaz h”dmet-i eshâb-” hâli
5
H KÂYE- LEYLÎ VÜ MECNÛN
MeIer bir gün âtepâr-i Necd
Herer pervânesi Mecnûn-” pür-vecd
Siyah-mest-i arâb-” hayret olmu
Kararm” gözleri Leylîyle dolmu
Dolat”rm” perîân seyri râha
Tutulmu kendüsi çün dâm-” mâha
Dönüp ol u’le-i cevvâle gam
Yan”p durmakda olmu em’a hem-dem
Düüp çün mûy-” zengi pîç ü tâba
Bozulmu genc-i târ-” “zt”râba
Katup seyl-i sirikin bahr-i hûna
Sükûn elvermi ol cûy-” cünûna
Olup honûd kendi âteinden
Hikâyet etmez olmu mehveinden
Cefâdan ney gibi zâr etmez olmu
Var”p Leylî’yi bîzâr etmez olmu
Olup fâriI dil-i dîvânesinden
Usanm” vaz’-” küstâhânesinden
Duyup ol berk-i sâmân yanî Leylî
Gazâb-nâk eylemi Kays’a tecellî
Demi etdinse feryâd” ferâmû
Gerekmez bana art”k gû u mengû
Perîân olman” edip tahayyül
Seninçün ânelenmidir bu kâkül
Bu sûretler seninçün rûnümâd”r
Nazar âyîneye sanma sanad”r
Hemân yan agla Mevlây” seversen
Koma feryâd” Leylây” seversen,
MeIer dîvâneye ta atd” Leylâ
Komad” urmad”k ba seng-i hâra
Olur mâûk dâI u zahme tâlib
Niân lâz”md”r â”klarda Gâlib
Mülevvendir hemîe kâr-” uâk
Meger imdâd ede hûnkâr-” uâk
Kerem-hâhem cenâb-” Mevlevîden
Vere bir ne’e ûr-” manevîden
6
H KÂYET- HAZRET- PÎR- DEST-GÎR CENÂB-I
MEVLÂNA KUDD SE SIRRÛHUL-ALÂ BÂ
MUÎNÜ-DÎN PERVÂNE
Bihîn evlâd-” S”ddîk-i hilâfet
Celâleddîn o hûnkâr-” velâyet
Kitâb-” Mesnevînin âsümân”
Münevver mar”k-” ems-i maâni
Ser-efrâz” âhân-” manevînin
Penâh” â”kan-” Mevlevînin
Edip Yunân ilinde ner-i esrâr
Felâtûnlar olurken mest-i envâr
Edip bezmim ziyâret Al-i Selçûk
Gelirmi ol ehân-” zühre mancuk
O devletde vezâret bile muhtass
Munînid-dîn imi Pervâne-mahlas
Olup hattâ ki nûrundan sebak-gîr
Komu Pervâne nâm”n hazret-i pîr
Vezir-i ehl-i hâl ü bâ-hâbermi
Gelip pây”na her dem yüz sürermi
Olup ol â”k”n s”dk”ndan âgâh
Mübarek pây”n çekmezmi ol âh
MeIer bir gün ki davâ-y” riyâset
Munîd-dîne vermi idi hayret
. Getirmi gönlüne bir hât”r-” ûm
Götürüp çekmi ayaI”n Mürîd-i Rûm
Bir iki gün geçüp Âl-i Karaman
Olup âsi tutumu nâr-” tugyân
Kavî dümen belirmi pâdiâha
Begâyet dehet el-vermi ol âha
Munînid-dîn deyip feryâda gelmi
Cenâb-” pîre istimdâda gelmi
Bûyurmu Hazret-i Monlâ vezîre
Ne lâz”m sû-i zan etmek fakîre
Bu bâb”n seddîne megûl idim ben
Ayak çekdükde fürce buldu dümen
Nümâyânken kat”nda kâr u bâr”m
Sanurs”n kibr ola hââ fikâr”m
K”yâs-” nefs edip sen etme pinhân
DeIildir serserî tavr-” azîzân
Gubâr erdirme rûy-” ibtihâle
Ayak çekdirme Gâlib ehl-i hâle
7
H KÂYET- LÂT FE- CENÂB-I HAZRET- PÎR-
DEST-GÎR MEVLÂNÂ KUDD SE SIRRÛHUL-ÂLÎ
BÂ-MÜRÎD
Celâleddîn-i Rûmi yanî pîrim
Efendim pâd”âh”m dest-gîrim
Salup sûr-” k”yâmet kâinâta
Eridi bâng-” kûsi e-cihâta
Cihân halk” mürîd-ü â”k oldu
Kimi Mecnûn kimisi Vâm”k oldu
Meger ol haylden bir muhlis-” hâm
Dilermi olmaIa dervi-i nâ-kâm
B”rakm” esb ü mâl itibâr”
Düüp bu kayd” terk etmi karâr”
Edip yaIma metâ-” ârzûsun
Çal”m” açmaIa yokluk kapusun
O günlerde edip vesvâs-” iIvâ
Dolam” gönlüne bu hâm manâ
Ki vard” hayli kar u bâru mâl”m
Neden düdüm bu kâre noldu hâlim
Edip itlâf olma emlâk-i pâki
Harâb etdim bu cism-i derd-nâki
Neden düdü yolum derviler ile
Ne kayd”m var benim bu iler ile
Muhass”l böyle bin vesvâs-” bât”l
Safâs”ndan o merdi etmi ât”l
Bu cânibden Cenâb-” Hazret-i Pîr
Duyup ol fikri etmi böyle tedbîr
O sâatde bir esb ü bin filori
Olup bir mîrden arz-” huzûru
Hemân verip an” bir çâkerine
Demi al git mîrden arz-” huzûru
Binip bir ebree kâr”nda olsun
Al”p alt”nu pâzâr”nda olsun
B”raksun itminân” evliyâya
Dolas”n gelmesin semt-i safâya
Safâ-y” hâli versin mâl” als”n
Bu ie zübde-i âmâl-i alsun
Fakîrdir bînevâlar kâr”d”r bu
Dönersen dön r”zâ bâzâr”d”r bu
Nedir Gâlib kide Merdâne minnet
Verirse cân” bilsin câna minnet
Olur ol hâle nâdim merd-i dervî
Gelüp etmi yeniden def’-i tevî
8
H KÂYE- EBÛ-HAFZ HADDÂD BÂ- BLÎ
RÂHMETULLÂH ALEYH L-BÂR
Rivâyetdir bu kim Hafz-” Haddâd
Ziyâret-gûne etmi azm-i Bâgdâd
Cüneyd ile edip çok sohbet-i cân
Olurmu hâne-i Hiblîde mihmân
Beher eb ana eyh-i büzürgin
Edermi pûhte bir hevlâ-y” îrîn
Bu h”dmet çâr-mâh oldukda mutâd
Eder Bu Hafz çün tevdî-i Bâgdâd
Demi Hiblî’ye kim kâr”nda hayr et
Niâbur’a gelip ikrâm” seyr et
Târîkatda odur kim mizbânî
Giderken gitmesin senden girânî
Hafif olsun tekellüfsüzce tavr”n
Berâber tut ki gitsin yâ otursun
Budur mihmanâ ikrâm-” târikat
Bilirler an” erbâb-” hakîkat
Eder Hiblî dah” azm-i Niâbûr
Olur Bu Hafzada mihmân-” pür-nûr
Çihil tenmi temâm esbâb-” ammâ
Berâber dahil olmular tamâma
O eb Haddâd eder k”rk em’-i ihzâr
Eder her birisini ner-i envâr
Edip kendi dah” rûen çerâI”n
Çerâgân eyler ol Firdevs-bâg”n
Demi Hiblî ki ey eyh-i tasavvuf
DeIildir ite bu târh-” tekellüf
Bûyurmu ana Haddâd ey civân merd
Söyündür cümlesin edip dem-i serd
Çal”m” sönmemi birisi aslâ
MeIer eyhin çerâI-” hâs” ferdâ
Demi gördün mü esrâr-” hulûsu
Cnand”n m” irât-” nusûsu
Benim mûm yakd”I”m Allâh içindir
Ne Hiblî vü âhenâh içindür
Hulûsum vermedi Allâh bâda
Fakat kendi çerâg”mm” ziyâde
Hudân”nd”r çü mihmâ eyledim cûd
Tekellüfsüzce etdim bezl-i mevcûd
Sen ammâ eyledîn Haddâd’a ikrâm
Târîkât bu deIildir hâms”n hâm
Eger Allâh içinse kim nesak tut
DeIilse çekme zahmet kavl-i Hak tut
Senin haddin degilken mihmânl”k
Ne haddin Gâlib’e etmek mîzbânl”k
Gelirsen hânedân-” evliyâya
Tufeyl ol mihmânân-” Hudâ’ya
EIer terîf ederlerse sârây”n
Ç”kup derbânl”k et hâlî ko cây”n
Kolay bir i deIil âdâb-” sohbet
Hemân davâ-y” ko halvet selâmet
9
H KÂYE- SEYYÂH
Muattâr-sâz-” bezm-i ehl-i esrâr
Heh-i manî Ferîdüddîn-i Atâr
Olup ûd-” suhanda nefha-bahâ
Verir dûd-” lafz”ndan bûy-” manâ
Ki vard” bir zamân bir merd-i seyyâh
Gezer âlemleri mânend-i ervâh
Nemed-berdû pemînpû u medhû
Döner pervâne-ve pür-sûz u hâmû
Karâr etmezdi bir menzilde câvîd
Ba”n al”r gider mânend-i hurîd
Meh-i nev-ve olup keçkül-i gerdân
Eder âfâk” pür-envâr-” irfân
Ba”nda me’al-âsâ u’leden tâc
Mukîm-i sûr idi hem-râh-” huccâc
Bürehne-pâ vü huk-endâm ü sad-çâk
Tamarlardan mürekkeb hemçü misvâk
Teber-berdûu ber ser âftâba
Per açm” bâz-” eheb-ve itâba
Derûnu genc-i nîrenc-i t”l”smât
Belinde cur’adân-” kulkat”rât
Dolam” Çîn ü Mâçîn ü H”tây”
Bütün gözden geçirmi mâverây”
Düüp sahrâlara mânend-i Mecnûn
Komam” gezmeden bir det ü hâmûn
Geçirmi rüzgâr”n gûne gûne
Giyinmi her kumadan bir numûne
Seyâhat eylemi sahrâ vü çölde
Sebihât eylemi deryâ vü gölde
Edip bir müddet azm-i ceng ü perhâ
Gehî surtât yaz”lm” gâhi yolda
Olup ferrâ-” deyr-i sümenâta
Nedîm olmu eh-i M”sr ü Herâta
Görüp sînâsilerden ilm-i kâfi
Okutmu cinnîyâna kûh-” Kâfi
Ç”k”p kürsîye etmi emr-i ma’rûf
Yalan âhidliIi etmi giyip sôf
Harâbât içre etmi çok ibâdât
Cevâmi de hem envâ-” fesâdât
Bak”p her rengden bir örnek alm”
Televvünde ii Allâh’a kalm”
Tamâm etmi fünûn-” mâsivây”
Begenmi tavr-” merdân-” Hudây”
Edip tahsîl her ilmi unutmu
Gönülden dâmen-i pîrân” tutmu
Gezerken bir gün ol âufte-sâmân
Olur bir vâdî-i pür-hevle mihmân
Ne vâdî Kerbâlâ-y” vahet-engîz
Zemîn-i mürdegan hâk-i belâ-hîz
Hat-” sergete vü gümkerde râh”
Bütün çâh-” ecel çün dâm-” mâhî
Mukîmi dîv ü gûl ü düzd-i hûn-hâr
Birikmi bir bölük mekkâr ü gaddâr
Yap”lm” her târaf maktûl ü maslûb
DaI”lm” daIlara feryâd ü âûb
Kurulmu haymeler pür-ûr u gavgâ
Zenândan gayri yok ammâ ki peydâ
. Bak”p dervîe bir zen demi eyvâh
Neden düdü yoluna böyle bir câh
MeIer ömrün bulup pâyân ü encâm
Gelip bîçâre k”ld”n bunda ârâm
Ac”d”m sana bî-pâ vü sersin
Zarars”z kimseciksin derbedersin
Eline sundu ol dem bir dilim nân
Dedi tut unda ber-âyîn-i mihmân
Gelirken kar”dan merdân-” bî-bâk
Tenâvül eyle nân” etme imsâk
Düüp dervi ye’se oldu sersem
BoIazdan m” geçer hîç lokma ol dem
Göründü nâ-gihân bir merd-i hûn-hâr
Elinde harbesi Mirrîh-âsâr
Gözü par par yanar mânend-i ejder
Derinde-îr-ter cellâd-peyker
Görüp dervîi indi edheminden
Göründü âinâl”k âleminden
Al”p destin öpüp ikrâmlar ile
Yetirdi haymeye ibrâmlar ile
Ziyâfetler edip hânlar getirdi
Taâm u erbet ü nânlar getirdi
Bir iki gün edip îzâz u ikrâm
Havâlet-hâh olunca merd-i nâkâm
Al”p yan”na bir iki kafâd”r
Getirdi tâ berâh-” emn olup yâr
Dedi dervî var senden suâlim
Periân oldu bu hâline hâlim
DeIilken merebin mâil vefâya
Neden bu efkatin ben mübtelâya
EIer ikrâmsa maksûd söyle
Nedir bu tavr-” nâ-mahûd söyle
Cevâb”nda dedi ol düzd-i hûn-hâr
YediIin nânad”r bu lutf u îsâr
Nasîbîn var imi çûn nân”m”zda
Muazzezsin müeyyed yan”m”zda
Çü olmu dostluk dümenlik olmaz
Bu er meydân”d”r harzenlik olmaz
Egerçi düzd-i bî-müzd ü namâz”z
Mürüvvetsiz deIil mihmân-nevâz”z
K”yâs etme ola bir düzd-i gümrâh
Mürâat-” niam-hâr”ndan âgâh
Bihamdillâh gedâ-y” evliyây”z
Kerem bâb”nda me’lûf-” atây”z
Eger kim bir nâzar îsâr ederler
Muhakkakd”r bu kim her bâr ederler
Cnâyet kân”d”r Gâlib erenler
Kal”r m” behresiz ijhsân görenler
Dedem kim Hazret-i Seyyid Alîdir
Kerâmet vech-i pâkinde celîdir
Odur seccâde-i manâda elân
Sezâd”r rütbe-i irâde elân
Budur maksûd ol sultân”m”zdan
Ede himmet geçe noksân”m”zdan
10
H KÂYE- BÂYEZ D
. MeIer bir eb ki mehtâb oldu cûân
Tenevvür mâhdan nûr etdi tûfân
Beyâz-” subha döndü âm-” deycûr
Safâdan oldu kûh-” seng-i kâfûr
Uyup mevc-i nesîme cûy-” mehtâb
Çemende oldu pür-çû âlem-i âb
Heker hâb etdi bâI etfal”n” gark
Kedûlar kelle-i kand oldu lâ-fark
Çerâgân-” çemen döndü behite
Semenler devr-i kâfûrî sirite
Olup âyîne-i Cemîd-i âlem
Safâdan oldu pür hurîd-i âlem
Münevver sûret-i bedrin kemâhî
Hinâver bahr-i sîmâb içre mâhi
O rütbe bahr-i mehtâb oldu cûân
Çemende murg u mâhî oldu yeksân
Eder ebr-i sefîd-i nûr-barân
Müa’a’ her târaf elmâs-rîzân
Müheyyâ herkese her gûne maksûd
Cihân pür-hâb ü ber bîdar-” nâbûd
Görüp bu hayreti sultân-” Bistâm
Gönül mir’ât”n etdi hayret-endâm
Tutup yüz ol münevver bârgâha
Münâcât etdi bâki pâdâha
Dedi yâ Râb nedir bu s”rr-” pîhân
Ki yok bâr gehde derd-mendân
Bu güne âikâren tâk-” âlî
Talebkârândan olmak nice hâlî
Gelip semt-i semâdan peyk-i ilhâm
Cevâb”n verdi ana k”ld” ilzâm
Ki serhengân-” izz-i kibriyây”
Komazlar bu sarâya hem gedây”
Gelenler âsitân-” evliyâya
Bütün davetlidir Gâlib safâya
Sak”n sûretde kalma aldan”rs”n
Komazlar yohsa gelmezler san”rs”n
BAHR-I TAVÎL MISRÂ-I EVVEL
Ey gülistân-” letâfetle hezâr ive vü nâz ile yetimi gül-i ra’nâ sana gûyâ ki edip
mük-i-sahâb ü mey-i Gülgün ü gülâb” dah” bârân edip enfâs-” Mesîhay” nesîm eyleyip envâ-“
nezâketle tarâvatle verip perveri etmiler o rûhsâreyi yüz reng-i bahâran ile bin gonce-i
handan” mukattâr k”lup el-hak bir aceb sûrete koymu seni nakkâ-” ezel kim ne gelir misli ne
gelmek mutasavver görünür böyle bahâ bu hüsn ile yaramaz sana ki â”k-” ûrîde-i bî-tâb”n”
mahzûn edesin nâle ile ciIer-hûn edesin yâ bu m”d”r kâide-i ehr-i mahâbbet bu m”d”r târz-“
meveddet tutal”m böyle imi farz m” ol kaideyi eylemek icrâ ne olurm” bir iki gün dah” terk
eyleyip ol resm-i cefây” donad”p bezm-i safây” oturup meclise begler gibi sen nû-” arâb
eylesen uâk-terâne ile dil ü sînesini nây ü rebâb eylese kimmenede hââ…
MISRÂ-I SÂNÎ
Serteser milk-i cihân berk-i benefeyle gül ü gonca vü lâleyle dolup gülen-i Firdevs
ile hem-reng olup elvân-” ükûfe ile müzeyyen oluyor sen dah” envâ-” küâyiler ile nâdire
cünbiler ile gelsen elin b”ynuma salsan beni alsan da berâberce aç”lsak çemene bakuuben
hânde-i nâz ile biraz serve biraz dah” gülüsek semene yohsa bu olmu mu deIil memleket-i
nâzda bu lutf u nevâzi bu inâyet güzelim belki budur tavr-” pesendîde-i hûbân ki al”p â”k”
tenhâca fakat bir iki murt”bla gehî kendisi sâkî vü gehî mutribi sâkî ederek gül gibi handân
olarak aç”larak haste-i hicrân”n” ihsân-” firâvânla ihyâ ede tekrâr dirildip yine öldürmek için
tâzece câm-bah”na îmâ ede yani ki biraz lutf u biraz cevr ise de cânib-i insâfa gide etmeye
yekpâre sitem resmini icrâ.
MISRÂ-I SÂL S
Gel ey mâh-” siyeh-perçem ü gülfem bu gece seyr ü temââya ç”kup cilve-i mehtâb ile
deryâda biraz âlem-i âb eylesek olmaz m” ki envâr-” ziyas”yla kamer mevclerin her birini sîmsevler gibi tezyîn edip aksiyle nücûmun dah” kandîl-i d”râhân ile bir bezm-i çerâgân-” dîgergûn görünmü ki ebistân-” cihân böyle münevver geceyi böyle safâ bahri ki rü’yâda bile
gördüIü yokdur ki serâser çemen ekûfeleri gelmi o deryâda hâbâb olmuu o girdâblar”n herbiri bir havz-” pür-âb olmu aceb târz-” pesendîdesi var sûret-i nâdîdesi var gûyâ sana kâse-i
billûr-” sipihrin içi îr ile lebâleb de ekilmi de zemîn üzre dökülmü tag”lup lü’lü-i ehvârlar”
târ-” uâ’”yla nücûmun yine tekrâr dizilmi nâzar erbâb”na olmu heme-yagma.
MISRÂ-I RÂB
Güzelim â”ka cevr etme cefâ merebine gitme amân haste-i hicrân”n” incitme ki
birgün ola sen dah” düüp ak”na senden beterin zülfüne ber-dâr olas”n mihnet ü endûha
hâberdâr olas”n âhu figan ile yan”p yak”las”n gül rûhûnun ulesine âlemi eydâ k”las”n sonra
nedâmetlerini kimseye “zhâr edemezsin ki sen uâk”na râhm etmediIin lutf u vefâ mesleIine
gitmedigindir ki gelip yoluna bu dâme tutuldun deyü envâ-” melâmetler edip birbirine halk
iâretler edip â”ka râhm etmeyenin hâli budur zübde-i âmâli budur öyle gerekdir deyip ol
hüsnüne dil bâglad”I”n kâfiri tahrîk ederek bir bir ederler sana tevbîh o zamân sen diyesin kim
bu sözleri hep söyledi dîvâne k”yâs eyledi kim Gâlib-i eyda…
B R KITA TEZK RE- LATÎFELER SÛRET D R
Cnâyet-kâr”m efendim hazretleri hem-vâre safâ-bah k”l”p erbâb-” mahâbbet olan nefesi
rûh-efzâlar” pâyende olmak terennümât” karâr”nda nümûde-i hâlisin fuâdlar”d”r ki geçen defa
fâkire tahrîr bûyurulan tezkire-i meveddetin hâmiinde birâderimize selâm mahallinde
neyzen-i bî-nagme deyü tastîr bûyurduIunuz bâis-i cû-” gayret olup ifâde-i hâle ürû olundu.
Evvelâ târîk-i hidâyet-i refîk-i mevleviyenin Esâs” samt u sükût üzre olduIu müarünileyhin
mâlûm” olup târîk-i ney-nevâzîde dâh” imâl etmek ihtimâli yok mu yâhûd kemâl-i letâfet-i
nagamât bir hadde bâlig ola ki kuvvet-i sâmia ile hiss olunamayup kuvvet-i mütefekkire belki
mütehayyile ile idrâk oluna hüner degil mi yâhûd ifrât-” halâvet-i negmeden elindeki ney ney
eker kesile hô degil mi yâhûd nây-” k”yâmet-nevâlar” sûr-” Csrâfilden nümûdar olup da rûz-“
hare muntaz”r olâlar ki “ yevme yünfehü fis-sûri fe te’tûne efvâcâ” sâatidir câiz degil mi
veyâhûd henûz kuvvetden file gelmeyen naIamât-” acîbe ki perde-i hayâllerinde mestûrdur
anun taaccübünden ellerindeki ney engüt-i hayretleri ola ki kendileri ber-dehân etmi olâlar
yâhûd esrâr-” mevleviyyeden mesnevî ……….. ………… nüktesinin gavr”na vusûliyla nây-“
bülendleri çâh-” ayn-” Zerkâ olup sükkân-” zîr ü zemîne safâ-bah olâlar yâhûd iddet-i sadây”
neyden gû-” cihâniyâne sümm âr”z olup iidilmemek ihtimâli yok mu lâkin engütlerinden
hâs”l olan âvâz-” kûs-” âhî demdemesi verdigi bu kâziyye ihitimâlini münâfidir yâhûd henûz
zîr-i perde-i hafâda olan naIamât olmaks”z”n tesîr-i belîg edip (beyt)
Bu naImeye kim ben etdim âheng
Ol beni k”ld” zâr u dil-teng
mefhûmuncâ kendîni medhû mebhût etmi ola yâhud Fârisiyle ülfetlerine binâen rûhâniyyeti Sâibden (M”sra) ………. m”srâ”n” telakkî etmi olâlar yâhûd sâbîka-” itîgaller olduIu fenn-i
silâhôriden henüz bakiyye olup ellerinde ki nây-” ule-efrûz tüfenk-i âte-feân zann olunup
naImelerin niângâh”n” gözetmek için sâkit olmu olalar yâhûd nev-hevesân-” fenn-i mûsikî
ekser düzdî-i naImede mâhir olmaIla etdikleri ve edecekleri nagmeleri çalm” olâlar yâhûd
nâylar” gayet hâlet-efzâ olduIundan sadâs” ervâh-” mücerrede olup semâhâne-i âlem-i bâlâya
getirmi olâlar yâhûd edecekleri naImelerin kemâl-i soIukluIundan neylerinin sadâs” tonmu
ola yâhûd kemâl-i harâretinden yanm” ola böyle böyle nice ihtimâlât der-kâr iken tasvîr-i
kutb-” nâyi gibi bir-neyzen-i hô-nümâya neyzen-i bi-naIme demek revâ degildir bâki siz
âlem siz ve’s-selâm.
GAZELLER
1 - Ak âte-i tecelî-i Mansûrdur bana
Her çûb-” dâr bir ecere-i Tûrdur bana - Ol serv-i gül-furû-i tecelli-i cilveden
Her nahl-i âh bir ecere-i Tûrdur bana - Semt-i belâda bellemiim dâr-” vahdet-i
Seng-i niân minâre-i Mansûrdur bana - Teblerze zâd gevher-i galtân-” gurbetim
Mihr-i sadef sabâh-” Niâbûrdur bana - Rehdân-” gayb-“m öyle ki ankâ-y” ahetin
Arz-” refâkat etdigi mehûrdur bana - Gûyâ hayâl-i hatt-” lebinle müjemde hûn
Bâg-” vefâda tûtî-i zebûrdur bana - Çekmem humâr-” çîn-i cebîn sergüzet-i Cem
Nak-” gül piyâle-i fâIfûrdur bana - Bakmaz safâ-y” sâgar-” zerrîne mest-i ak
Kimyâ-y” ayn o nergis-i mahmûrdur bana - Sad mîh-i tîr-i hecr ile bu sîne-i harâb
Mek-i figâna tahta-i santûrdur bana - Bagland” târ-” kâkülüne nagme-i cünûn
Zincîrler terâne-i tanbûrdur bana - Kanlar akar aceb ki bu çem-i sefîdden
Hûnâbe hîz bu çem-i kâfûrdur bana - Mânend-i jâle sâlik-i meczûb-i ak”y”m
Gâlib demem ki ems-i Hudâ dûrdur bana - Bah etdi hâk-rûbî-i iksîr dergehin
Ol hazretin inâyeti mevfûrdur bana
2 - Ak u sohbet matla-” dîvân-” s”hhatdir bana
Makta-” nazm-” hayât”m kat-” ülfetdir bana - Sâgar-” gülgûn erâr-” âh-” hasretdir bana
Çem-i pür-hûn gonce-i gülzâr vuslatd”r bana - Bî-tevakkuf âz”m-i dârul-bekâ-y” katlinim
TîI-i zehr-âlûd ebrû-y” iâretdir bana - Mihre isbât-” erîk eyler sükûn-” bahr-i sâf
Izt”râb âyîne-i dîdâr-” vahdetdir bana - Dûr eder em’-i seherden ebçerâI-” u’lesi
Cevher-i cân seng-i râh-” bezm-i rü’yetdir bana - Sikke-i nakd-i revân”m oldu çün gelmez girân
Baht-” vârûnum benim ser-tâc-” rif’atdir bana - Men ki sermestim arâb-” girye-i hûnînden
Dîde-i esfîdi gör kim subh-” iretdir bana - Cân helâk ülfet zebân hâmû dil honûd-” gâm
Merg ü s”hhat gûyiyâ ükr ü ikâyetdir bana - Gâlibim men kuvvet-i nutk”mla ey Îsî-hamû
Mani vü elfâz mülkümde raiyyetdir bana
3 - Gönülde ak-” bî-pervâ mekân ister mi ister yâ
Hümâ-y” evc-i himmet âiyân ister mi ister yâ - Lisân-” haldir minkâr-” murI-” em’e pervâne
Suhân-sâz-” hamûi hem-zebân ister mi ister yâ - Eder gülgûn beyâz çemini mestânelik âhir
O hûnîden dil-i hûn gete kân ister mi ster yâ - Suhan-gû vü suhan-mebhûtdur esrâr-” vahdetde
Bu sözde rûh-” kudsi tercemân ister mi ister yâ - Nigâh-” kahr”d”r tasvîr olan ser-levha-i cânda
Gönül ehnâmesi yâ kahramân ister mi ister yâ - Hayât ümmîdin etmem gamze-i cellâddan ammâ
Fedâ olmak o la’l-i nâbe cân ister mi ister yâ - Dehân-” yârd”r hep güft ü-gû-y” ehl-i dil Gâlib
Aceb ankâ-y” manâ nâm ü ân ister mi ister yâ
4 - Cem ser-encâm”n” nakl etdi leb-i câm-bana
Zehr-i mâr oldu mey-i gerdi-i eyyâm bana - Mâtem-i firkat-” dildâre oldum kurbân
Bül-aceb geldi muharremde bu bayram bana - Verdigi nuklu ciger-pâre iken sâkînin
Kan”m” pek kurud”r etdigi ibrâm bana - Ham-” zülfü ki çerâg-” sühana ola fetîl
Çem-i ejderden olur revgan-” bâdâm bana - Rûzumu tîre ederse hat-” sebzi o mehin
Bir felek mâh-” münevver verir aham bana - Rûzumu tîre ederse ebimi rûen eder
Dûd-” âh”m gibidir hatt-” siyeh-fâm bana - Hekvesi baht-” siyehden imi ol nâçâr”n
Söyledi derdini dün Gâlib-i nâ-kâm bana
5 - Hûh-” bed hûy-i kazâ zann etme nâz eyler bana
Bîm-i cândan çem-i cellâd-” niyâz eyler bana - Öyle bir ankâ-y” manây”m ki sayda tab’”m”
Hâh-” endîem hümâ-y” âhbâz eyler bana - Kalbim ol âyine-i vahy-irtisâm-” ak kim
Tûti-i Cibrîli dest-âmûz-” râz eyler bana - Çem-i âte pâre ammâ çeme-i âb-” hayât
La’l-i cân-bah-” bütân sûz ü güdâz eyler bana - Gâlibim ol kahramân-tab’”m ki ben rûh-” Fehîm
Havf edip bin dürlü vaz’-” dil-nüvâz eyler bana
6 - Münâsibdir be-gâyet rûh-” râha kâl”b-” mînâ
Felâtunâ sezâd”r câme-i Câmasb-” mînâ - Hevâ-y” ak eyler sohbet-i tevhîdi ayni evk
Sadâ-y” kulkul olmu bâng-i yâ Rab yâ Rab-” mînâ - Olur lebrîz-i sahbâ mest olmaz hürmetin bilmez
Dil-i rindândan vâsidir el-hak mezheb-i mînâ - Degil reng-i h”na küstâh dümü âb-rû dökmü
AyaI-” sâkîye gül-bûse nak etmi leb-i mînâ - Hârim-i ak-” rûen k”lmaIa çok âte ister çok
Surâhi-ve serâser u’ledir em’-i eb-i mînâ - Açar her lahzâda bin rind-i mahmûrun gözün hala
Habâb-” mey degilken dahi t”fl-” mekteb-i mînâ - Gelû- gîr eylemez bûy-” vefâ-y” gonce-i tab’a
Dehân-” dilrübâdan teng-i terdir mereb-i mînâ - Edip bir reng o gül-rûya yine kendi çekilmekdir
Hemân Gâlib bu gûne ser-fürûdan matlab-” mînâ
7 - Nigeh-i çem-i çü ehbâz nümûn oldu bana
Tâir-i rûh-” kuds sayd-” zebûn oldu bana - Ek-i çemimle k”z”l kana boyand” dünyâ
Meh ü mihri felegin çeme-i hûn oldu bana - Dest-i efsûs olal” bâl ü per-i pervâz”m
Lâ-mekân mevki-i ârâm u sükûn oldu bana - Zülf-i Leylîde ki zencîr belâs” Kays’”n
Özge ser-rite-i davâ-y” cünûn oldu bana - Çem-i câdûsuna divâne olam ol ûhûn
Dest-i endîede âhû-y” füsûn oldu bana - Zevk-i derdinde diriI eyledi imdi dilden
Hasret-i dâg aceb dâg-” derûn oldu bana - Gireli halvet-i manâ-ya laf”zdan Gâlib
Bu zuhûrât kamu ayn-” bütûn oldu bana
8 - Lutf-” görülmez âh ol”cak sîneden cüdâ
Cevher nümâyi edemez âyîneden cüdâ - Ey kâ olayd” pertev-i mehtâb-” câm ile
Târîki -i riyâ eb-i âzîneden cüdâ - Dil penbe-pû-” dâg u kâkum-bedû olan
Olmu gurûr-” h”rka-i pemîneden cüdâ - Tab’a arâb-” köhne bilen fikr-i pûhtesin
Bir dem deIildir iret-i dîrîneden cüdâ - Bî-pîç ü tâb-” gam olamaz tab’-” pür-hüner
Ef ‘î olur mu hîç der-i gencîneden cüdâ - Ol söz ki pür-nikât ü mezâmin-i hüsn ola
Anda tahayyül-i hat ü hâl-i neden cüdâ - Gâlib bu ir-i sâf”n” ahbâba eyle arz
Etsin zamîr-i pâklar”n kîneden cüdâ
9 - Mâye-i renc ü hasâretle g”nâ geldi bana
Himdi kâlâ-y” inâyetden abâ geldi bana - Hevk-i tecrîd ile pûîde ten-i zâ’f olal”
Nefes-i Îs-i cân-bah kabâ geldi geldi bana - Gülen-efrûz ol”cak u’le-i âh-” bülbül
Reng-i gül revgan-” kandîl-i fenâ geldi bana - Hüsnünün nak-” ber-âb olduIun anla cânâ
Levh-i rûyumda deme hatt-” bekâ geldi bana - Beste-i hâb-” eb-i hayret iken sagar-” mey
Me’al-i kâfile-i râh-” Hudâ geldi bana - Gonce-i kâm dili oldu güâde dem-sâz
Merhâba bâdiye-i peyk-i sabâ geldi bana - Gam-” dûîne ise tuhfe-i subh-” ümmîd
Bâde-i köhne vü yaran-” safâ geldi bana - Ney ve esrâr-” mahabbetden urursam nola dem
NaIme-i hüsnü edâ bâd-” hevâ geldi bana - Zevk-i vahdet ile Gâlib gidicek kendiden
Aks-i âyîne gibi rû-bekâfa geldi bana
10 - Çeker bûy-” devâdan âh-” sâhib derd-i istignâ
Sudâ-” s”hhata sandal sürer rû-zerd-i istignâ - Bulur âsâyi-i gevhâreyi lerzân oldukça
Hevâ-y” giryesineden t”fl-” gam pür-derd-i istingâ - O ûhûn bâg-” hüsnün sünbülistân-” hazân eyler
Eder uâk-” pûhte gerçi germ ü serd-i istingâ - Olaladan reh neverd-i nak-” pay-” edhem-i nazük
Tenük çemân-” aka tûtiyârd”r gerd-i istingâ - Cihât-” e der-i tevfîk olmu nat’-” hâhide
Tehî galtân degildir ka’beteyn-i nerd-i istignâ - Hemân nakd-i hayât-i bî-dirîg iken an”n mihri
Zen-i dünyâya Gâlib râm olur mu merd-i istignâ
11 - Çemimde gerçi sihr ü beyân söylerim sana
Vasf-” lebinde s”hhat-” cân söylerim sana - Sengîn dilân-u m”sra-” sengîn-i ehl-i derd
Râh-” suhanda ite niân söylerim sana - Bir gün olursan iki gözüm sen de aka yâr
Bu mâcerây” ben o zamân söylerim sana - Bir va’d-i bûse gibi eker çiynedi gönül
Hîrin ü dil-niîn yalan söylerim sana - Esrâr-” ak fâ deIildir Hudâ bilir
Bu râz” bi-vukûf-” zebân söylerim sana - Ey akl çâre varsa eIer derd-i â”ka
Kimdir dil-i nizâr”m alan söylerim sana - Sordum o ûha bâis-i âh”n nedir dedi
Gâlib tehâlük etme inan söylerim sana
12 - Ey çem-i mesti kûe mihrâb-âinâ
Gamzen ne hastadir ki olur hâb-âinâ - Akl-” maâ” ak eder elbet halel-pezîr
Çendân olur mu düzd ile mehtâb âinâ - Vermezdi feyz-i gevher-i galtân-” eke dil
Bahr-” kademde olmasa girdâb-âinâ - Yâ Rab sakla çem-i bedinden sürâhînin
Dilberle oldu tâb-” mey-i nâb-âinâ - Bîgâne-dost gamzesi â”k-ke ol perî
TîI-i hayât dümen ü hûnâb-âinâ - Peyvendi dîger olmasa maktûl-” kâtilin
Kurbâniyâne ola m” kassab-âinâ - Ey baht âte-i gama yan nâli eyle kim
Olmu seninle Gâlib-i bîtâb-âinâ
13 - Cân olmak ister ey leb-i îrîn fedâ sana
Düdü yine amân amân bir recâ sana - Yüz verme hâl-i Hindûya ey yâr k”l kerem
Kim fitne intihâb ediyor câ-be-câ sana - Bin murg-” cân tutarsa da âhîn-i çem eIer
Âhir yine kebûter-i dildir g”da sana - Hep kanl” ya ile yaz”l”p ser-nüvitimiz
Söylenmedi ne fâide bu mcâcerâ sana - Çün bendedir günâh ne vâr cevher eder o âh
Ey baht-” dûn neyledim ammâ ki yâ sana - Ref’ eyleyip nikâb-” ruhûn âhid-i ümîd
Bir gün o gonce aç”l”r ey dil bana sana - Gâlib ne rütbe m”sra-” âh”n bülend kim
Balâ-y” nâz-” yâr dah” na-resâ sana
14 - Mihr-i felekdir selef-i mâhtâb
Subh-” safâd”r halef-i mâhtâb - Câm-” arakd”r sadef-i mâhtâb
Penbe-i mînâs” kef-i mâhtâb - Mazhar-” esmâd”r Allâh alîm
Csmi Alidir kelef-i mâhtâb - Hepper ü Heppîre eder intisâb
Gevher-i asl-” Necef-i mâhtâb - Hazret-i mâsûmlar”n evkine
Çârdehidir ref-i mâhtâb - Menkebe-hân olmaIa Hemsül-Haka
Defter-i ak oldu def’-i mâhtâb - Târ-” uâ”yla olur hem-çü mihr
Tîr-i duâdan hedef-i mâhtâb - Nûr-” tecellâya eder bezm-i gark
Cilve-i bî-tâb u tef-i mâhtâb - SâIâr-” elmâsa girip oldu hâl
Mes’ele-i muhtelif-i mâhtâb - Herkese bir meslek-i dîn â”ka
Tarf-” çemen yâ taraf-” mâhtâb - Öyle münevver ki çerâgân-” dil
Hem’a-ke anda keef-i mâhtâb - Oldu nümâyân Yed-i Beyzâ gibi
Lâmiâ-i lâ-tuhaf-” mâhtâb - Eyledim âyinemi deryâ-y” nûr
Mevc-i safâ sanki saf-” mâhtâb - Hakk eder îmân”n” zâhidlerin
Nû-” mey-i muntas”f-” mâhtâb - Ferve-i beyzâs”d”r uryânlar”n
Sâde kumâ-” tuhaf-” mâhtâb - Mâlik-i gencîne-i Hemsiz ne var
Eylese Gâlib telef-i mâhtâb - Hazret-i Monlâya tevellâday”z
Bizlere her eb eref-i mâhtâb - Bendesi Yûsuf gibi bir Sîneçâk
Kim eteIin tutdu kef-i mâhtâb
15 - Sebû-y” çemin et sahbaya gark-âb
Nefes çald”kça tolsun bâde-i nâb - Siyeh mestân-” hatt-” la’l-i yâra
Hafak sahba arakd”r mevc-i mehtâb - Rumûz-” “Küntü Kenzi” dînle humdan
Hurû-” “Kün” kelâm”n eyler irâb - Biri birinedir feyz-i harâbât
Sebûnun destidir mînâya mihrâb - Bat-” sahbâ semender-mereb olmu
Ki oldu u’le-i yâkûta sîrâb - “Enel-Hak”dan dem urmudur sürâhî
Olup vâk”f gelûsun tutd” ahbâb - Gârik-i bahr-i irfân ol da Gâlib
Cçip deryâya dön mânend-i girdâb - Edince gül ekeri la’lin imtizâc-” arak
Eritdi âte-i yâkût” tâb-” âlem-i âb - Zekât-” mihri sudan verdi çem-i pür-hûna
Misâl-i ebnem o sâhib-nisâb-” âlem-i âb - Nigâh-” hayreti girdâb-” nûra gark etdi
DirîI o âyine-i âftâb-” âlem-i âb - Safâ-y” nûr-” siriki gören arak-nûûn
Perî be-îesidir mâhtâb-” âlem-i âb - Çi sûd em-i seher gibi parlad” geçdi
Herâr-” ne’e-i pâ-der rikâb-” âlem-i âb - Ç”kard” Zemzem-i mânây” çâh-” Bâbil’den
Bu kilk-i sâhir-i mucîz hitâb-” âlem-i âb - DeIil mi ne’ede Gâlib bu nazm-” rengînin
Sutûr-” mevce-i la’l-i mîzâb-” âlem-i âb - Hüsâm-” Hems-i eker-rîzedir tevellâm”z
Çü tîI-i tîz oluruz ter-cevâb-” âlem-i âb
16 - Olunca dâne-i ekim habâb-” âlem-i âb
Herâre h”rmenin etdim habâb-” âlem-i âb - Ne bahar-” uleden eyler güzer olup peyrev
Halîl-i âte-i Afrasiyâb-” âlem-i âb - Bu gece nagme-ve etdikde seyr-i rûhâni
Pul-” rebâbdan oldu zehâb-” âlem-i âb - Bât-” arâb idi bahr-i arakda mâhiler
Piyâlesi fiek-i mâhtâb-” âlem-i âb - Bu eb ki ule-i âvâza döndü mevce-i mül
Tezerv-i nagme gerekdir kebâb-” âlem-i âb - Harâbhâne-i subha konup hum-” hurîd
Kuruldu hayme-i zerrîn t”nâb-” âlem-i âb - Safâdan uçsa da deryâ-y” meyden olmaz dûr
Bat-” arâb gibi murg-” hâb-” âlem-i âb - Edince gül eker-i lalin imtizâc-” arak
Eirtdi âte-i yâkûtu tâb-” âlem-i âb - Zekât-” mihri sudan verdi çem-i pür-hûna
Misâl-i ebnem o sâhib-nisâb-” âlem-i âb - Nigâh-” hayreti girdâb-” nûra gark etdi
Dirîg âyîne-i âftâb-” âlem-i âb - Safâ-y” nûr siriki gören arak-nûûn
Perî -be-îesidir mâhtâb-” âlem-i âb - Çi sûd em-i seher gibi parlad” geçdi
Herâr-” nee-i pâ-der rikâb-” âlem-i âb - Ç”kard” Zemzem-i manâ-y” çâh-” Bâbil’den
Bu kilk-i sâhir-i muciz-hitâb-” âlem-i âb - Degil mi ne’ede Gâlib bu nazm-” rengînin
Sutûr-” mevce-i lal-i muzâb-” âlem-i âb - Hüsâm-” Hems-i eker-rîzedir tevellâm”z
Çü tîg-i tîz oluruz ter-cevâb-” âlem-i âb
17 - Gelir muvâf”k-” rindân mizâc-” âte ü âb
Kitâb-” bâdededir imtizâc-” âte ü âb - Hemîe mâni olur girye sûzi-i aka
Kesâd-” dîIer ilendir revâc-” âte ü âb - Hezâr subha degin gülistânda kandiller
Bu âb u tâb ile gül sirâc-” âte ü âb - Emîr-i kiver-i ezdâdd”r sebük-ruhân
Nesîme bâd-” hevâd”r harac-” âte ü âb - DirîI-i sagâra gül-reng düdi çemimden
O nûr-” bâsira-i ibtihâc-” âte ü âb - Mesîh-ve heme eyâ vü kevn emrine râm
Lebinde müzmer o ûhûn ilâc-” âte ü âb - Nüvîd-i â”k u maûk giryedir Gâlib
Ki tab’-” bâdedir imtizâc-” âte ü âb
18 - Sâgar- ” habâb-” mevce-i mehtâbd”r bu eb
Fânus bahr-” nûrda girdâbd”r bu eb - Rindân yâd-” çem-i siyeh-mest-i yâr ile
Peygûle-gîr-i kûe-i mihrâbd”r bu eb - Yek-reng feyz-i sâkî ile bezm-i gülsitân
Her câm-” bâde bir gül-i sîrâbd”r bu eb - Rûen dilân “kd-” güherden niân verir
Pervîn irik-i meclis-i ahbâbd”r bu eb - Çem “zt”râb-” lerzî-i endâm-” yârda
Her katre ek-dâne-i hûnâd”r bu eb - Müjgân-” ehl-i ak biter cây” hârda
Gülzâr-” seyr çeme-i hûnâbd”r bu eb - Seng-i niân- ” hâbda tîz eyler el-hazer
Tîg-i nigâh” sanma girân hâbd”r bu eb - Gâlib nigâh-” vasf”n” tesvîd eder meger
KâI”d siyeh bahâr-i mey-i nâbd”r bu eb
19 - Nûr-” âte-mizâc yanî arâb
Cân-” ak-imtizâc yanî arâb - Gül-i sîrâb-” ne’e yanî câm
Bâis-i ibtihâc yanî arâb - Bî-dimâgâna derd yanî humâr
Ehl-i derde ilâc yanî arâb - Germ-bâzâr-” ak yanî bezm
Lâ’l-i âte revâc yanî arâb - Etdigi hûn-bahâ-y” çem-i kadeh
Mülk-i Cemden harâc yanî arâb - Pertev-endâz sâgâr-” yâkût
Âb-” gülgûn-sirâc yanî arâb - Oldu rûengerî-i dil Gâlib
Nûr-” kudsî zücâc yanî arâb
20 - Ol gamze-i gurûr ne âlemdir aceb
Hîç etmedi zuhûr ne âlemdedir aceb - Olmaz bedîd âyîne-i Câm-” Cemde hîç
Ol sîne-i bilûr ne âlemdedir aceb - Sormaz safâ-y” âlem-i âb içre gamzesi
Rindân-” bî-huzûr ne âlemdedir aceb - Nevbet deger mi meclis-i uâka gelmege
Ol ne’e vü sürûr ne âlemdedir aceb - Oldu hevâ-y” zülf ile dil târümâr-” gam
Cemiyyet-i uûr ne âlemdedir aceb - Fikri kadinle fitne salayd” k”yâmete
Hemgâme-i uûr ne âlemdedir aceb - Çokdan sevâd-” kalb-i harâb”na Gâlibin
Etmez neât ubûr ne âlemdedir aceb
21 - Dürr-i dendân-” vasf için bî-rayb
Aç”l”r tab’”ma hazîne-i gayb - Nakd-” encûm-nisâr olur andan
Atlas-” çarha mâh-” nevdir ceyb - Ctidâl ol”cak tabîatda
Gül-i ra’nâ gelir ebâb ile eyb - Yed-i Beyzâ nümâ-y” Musâ’dan
Hu belend-i menâk”bât-” Huayb - Tengdir teng bu gazel Gâlib
Vakt-” tengîde oldu tarh ne ayb
22 - Baht-” pîre heves-i zülf-i dütâd”r matlab
Hâstgârân-” gama hep bu hevâd”r matlab - Ebr-i zülf içre nihân oldu o hâl-i mügîn
Çem-i ehbâz ne çün sayd-” hümâd”r matlab - Gerçi mümkin sitem-i gamzeden olmak tahlîs
Âh kim hât”r-” nâ-kâma belâd”r matlab - Ruhûna âte-i ter rûy”na güldür demeden
Sûzi-i ak-” bu vech ile edâd”r matlab - Fer-i dergâh”n” bir nak-” cebîn olsun der
Bu riyâdan dil-i zühhâda riyâd”r matlab - Gâlibâ nû-” lebin ver bedel-i zehr-i gazab
Haste-i hasrete ey ûh ifâd”r matlab
23 - Aks eylese âyîneye hat çep görünür hep
Bu sâde dilâna hüner agreb görünür hep - Olmaz yine âlemde tehî hençe-i mün’im
Peymâne-i hurîd lebâleb görünür hep - Sabit olamaz sûret ile mertebe-i merd
Mirrîh ü utârit dah” kevkeb görünür hep - Ol fitne-fenîn gamze-i sehhârd”r üstâd
Hâl ü hat ana kûdek-i mekteb görünür hep - Zülfün olal” halka-i dâm-” dil-i miskîn
Bu sünbül ü ebbû bana akreb görünür hep - Ter-dâmen-i çirkâb-” riyâ olmad”I”ndan
Erbâb-” hârâbât müeddeb görünür hep - Gâlib ol”cak rif’at-i sâhib-dile peyrev
M”srâlar” dîvân-” müretteb görünür hep
24 - Revgan-i gülle degil nûr-” çerâI-” yâkût
Bâde-i reng-i h”nâ tutmaz ayaIs-” yâkût - Mey degil âte-i ruhsârdad”r gözlerimiz
Cey-i pervâneye cây olamaz ocâI-” yâkût - Olamaz sünbül-i bâI-” ruhunun kandîli
Yansa da âb-” zümrrüdle çerâI-” yâkût - Hatt-” lâ’lindeki esrâr-” erîfe eremez
Rûh-” H”zr olsa eger dûd-” çerâI-” yâkût - Bûy-” manîden eser olmad”g”ndan dâim
Görünür su gibi çag”nda dimâI-” yâkût - Hük-i magzâna verir u’le-i elfâz-” safâ
Varamaz manî-i rengîne dimâg-” yâkût - Heb-i zülfünde arar mühre-i pâ zehr-i dili
Çem-i ejderden al”p nûr-” çerâI-” yâkût - Nev bahar eyledi gül bûseleri pertev-i mey
Açd” yol cennet-i firdevse sürâI-” yâkût - Dil ki sengîn ola iler mi gam-” mûy-” sefîd
Ne kadar bî hûdedir penbe-i dimâg-” yâkût - Nazm-” bî-sûzie murgân-” ma’ânî konmaz
Gülen olsun mu semenderlere bâI-” yâkût - Hemsdir çeme-i hurîd-i tecellî Gâlib
Nazar-” feyzi eder dûzah” bâg-” yâkût
25 - Ak-” bâlâ-rev ruh-” dildâra etmez iltifât
Ol hümâ-y” lâ-mekân gülzâra etmez iltifât - Hey aceb çemim dil-i pür-hûnumuzdan bî-niyâz
Mest olur hem sâgar-” ser-âra etmez iltifât - Deyr-i ak”n büt- perestân” heme Hak bîndir
Berhemenler sûret-i dîvâra etmez iltifât - Gülsitân-” hüsn sertâser tecellî-zârd”r
Jâlesi hurîd-i pür-envâra etmez iltifât - Hasta çemin eylemez lâl-i revânbaha nazar
Neyler ol Îsây” kim bîmâra etmez iltifât - Hîr ü ekkerdir Celâliyle Cemâl ammâ yine
Merd-i vahdet subha-i zünnâra etmez iltifât - Çâre-reslik gamzeye kânûn-” hikmetken yine
Ben demem ki Gâlib-i nâçâra etmez iltifât
26 - Âyîne-ve gubâr” cilâ bil safâ gözet
Ser-tâ-be-pây-” dîde olup tûtiyâ gözet - Evvel her üstühân”n” k”l dûrbîn-i evk
Sonra bu yolda sâye-i bâl-i hümâ gözet - Gör em’-i bezm-i yanmaga mûm ol as”l kesil
Fânûsa gir rasad geh-i dilden ziyâ gözet - Yâ derdden ikâyet-i bî-sûdu ko yâhûd
Ver dest-i iktidâr” tabîbe devâ gözet - Elbet olur resîde bir ummâna seyl-i ek
Uy mürid-i mahabbete Gâlib r”za gözet
27 - Gönül ders-i gam”n çokdan unutdu hât”r”n ho tut
O murI-” baka bir sayyâd tutdu hât”r”n ho tut - Seninle ey sitem-hû germ-i ülfet olmay”z art”k
SoIuk sözler beni candan sogutdu hât”r”n ho tut - Gözümden ç”kd” hûnâb-” irik ak”td”I”m demler
Hevâ-y” tünd-i gam kan”m kurutdu hât”r”n ho tut - An”p ey îr-i mestim gül hemân hâl-i dil-i zâra
Heker-hand”n çün ol çok zehr yutdu hât”r”n ho tut - Perîân etme zülfün senden özge bir siyeh îmân
Uyard” çemimi baht”m uyutdu hât”r”n ho tut - Bulup âyînesin tûtî-i tab’-” Gâlibin söyler
Gönül ders-i gam”n çokdan unutdu hât”r”n ho tut
28 - Hat gelmeye görsün leb-i cânân edemez bahs
Bir mûr ile gâhîce Süleymân edemez bahs - Ey kân-” melâhat hazer et dîde-i terden
Deryâ-y” muhît ile nemekdân edemez bahs - Agyârla gavgâya konmaz hayret-i dîdâr
Kim hâne-i âyînede mihmân edemez bahs - Cnsânda iki dîde güvâh oldu bu s”rra
Birbiri ile merdûm-i hayrân edemez bahs - Allâh ne ârifleri var mekteb-i ak”n
Mecnûnu ile âk”l-” devrân edemez bahs - Hem câne vü hem kalbe vü hem çeme cilâd”r
Gerd-i gâm ile kuhl-i S”fâhân edemez bahs - Gâlib kalemin eyle siper tîg-i zebâna
Hâmû-” suhan gûy ile nâdân edemez bahs
29 - Nigeh-i lutf-” sana ey dil-i vîrâne abes
Halkâ-i mâtem-i gam gerdii peymâne abes - Çeksin el pençe-i müjgân”na vermez zahmet
Kâkül-i hâb-” perîân”m”za âne abes - Dili mey-i ak ile pür olsa da bakmaz çemi
Mest-i bî-tâkata fikr-i re’y-i meyhâne abes - Suhan-” nâz gerek hâl ne lâz”m o lebe
Hu’le-i gonce-i ükûfte pervâne abes - Meclis-i hâs”m”za çem-i sürâhîyle yasâg
Bezm-i âdîde olur girye-i mestâne abes - Âinâ lafz iledir cünbi-i manâ-y” latîf
Gülsitân-” ireme sebze-i bîgâne abes - Baht-” bîdâr edemez nâle vü âh”n Gâlib
Huftegân-” ademe söyleme efsâne abes
30 - Yâra bir katlimçün isbât-” günâh etmek de güç
Pençesi pür-hûn olan çemin güvâh etmek de güç - Kat-” peyvend etme mükil ârzû-y” bûsede
Leblerin âzürde zahm-i nigâh etmek de güç - Gamze derd-i çemini ketm etmeyip yâ neylesin
Çâre-sâz-” kâinât” çâre-hâh etmek de güç - Gelmeyince hat mükâfât-” sitem emr-i muhâl
Âh ile ruhsâre-i subhu siyâh etmek de güç - Perde sûz-” râzd”r uâk-” kânûn-” cefâ
Bir benimçün yâra terk-i resm ü râh etmek de güç - Kimse bilmez bâis-i sûz-” dilim Gâlib benim
Derd nâ-malûm iken her gâh âh etmek de güç
31 - Husûl-” akla teklîf olmasa dîvâne kalmaz hîç
Hârîm-i ak mestûr olmasa bîgâne kalmaz hîç - Neler yapsa gerek Cengîz-i ûr-engîz gamzen bak
Hârab âbâd-” milk-i fitnede vîrâne kalmaz hîç - Ögüt al âsiyâdan çekme bî-hâs”l ta’ab ey dil
Gelû mâdâm ki derkârd”r bîdâne kalmaz hîç - Söner em’-i revâc”n mahv olur cânâ bu sûretler
Ki fânûs-” hayâlinle döner pervâne kalmaz hîç - Sen Es’ad devürürsün gonçe-i mazmûnu hep ammâ
Bu tarh-” dil-kee terîf eden yârâna kalmaz hîç
32 - Ümîd-i vasl ile eyler dil iktisâb-” ferah
Fakîre defter-i hatt”ndad”r hisâb-” ferah - Zekât-” yok zarar etmez tükenmez eksilmez
Olur mu âdeme hulyâ gibi nisâb-” ferah - Leb-i hât-âver-i bak dürc-i gevher imi an”n
Dürerde gördügümüz yokdu hiç kitâb-” ferah - Dimâga erdi yine çânî-i zehr-i gazab
Tamâm cân”m” mest etdi bu arâb-” ferah - Heb-i firâkda toldu cihâna zulmet-i gam
Ne burcdan doIar âyâ ki âftâb-” ferah - Sürûru âleme sârî vü kalbler mahzûn
Var ise gamd”r olan yine kâmyâb-” ferah - Diyâr-” terke düeydin ne zevk idi Gâlib
Kapansa râh-” maksûd aç”lsa bâb-” ferah
33 - Olamaz la’l-i revânbah”na hem-râz Mesîh
Yok yere eylemesin davî-i icâz Mesîh - Hey aceb ol büt-i kâfirde bu lutf-” Yezdân
Hatt-” Cibrîl-i Emîn çem-i füsûn- sâz Mesîh - Eyledi pâ-zede-i terk ü tecerrüd hâki
Çarh-” ak”nla olup hâne -ber-endâz Mesîh - Kodu bir sûrete çok mevt ü hayât” gamzen
Hîç bîmâra dah” eylemesin nâz Mesîh - Es’adâ hep o büt-i nâdiredân ak”nda
Sihr- sâz olmaday”z mucize-perdâz-Mesîh
34 - Fecr oldu âikâr sefîd ü siyâh ü sürh
Çarh oldu pür nigâr sefîd ü siyâh ü sürh - Seyr et arâb u sâgar-” sîmîn ü çem-i yâr
Hep dâfi-i humâr sefîd ü siyâh ü sürh - Gülgûn u vesme sürdü sefîd âb ile ruhun
K”ld” o fitnekâr sefîd ü siyâh ü sürh - Bir gûne nak bend-i firîb olma rengine
Dehrin çü cism-i mâr sefîd ü siyâh ü sürh - Rûy-” zemîn bukalemûndan niân verir
Zeyn etdi nev-bahâr sefîd ü siyâh u sürh - Geh âb u geh erer ç”kar”r seng-i hâreden
Mahkûm-” Kirdigâr sefîd ü siyâh u sürh - Gâlib K”z”ld”r açma suhan âg u karadan
Söylenmedik ne var sefîd ü siyâh u sürh
35 - Açd” bir özge kâr sefîd ü siyâh u sürh
Nakkâ-” rüzgâr sefîd ü siyâh u sürh - Elmâs ü lâ’l ü gevher seyelân eder zuhûr
Çem olsa ek-bâr sefîd ü siyâh u sürh - Geldikde bâga ol meh eder ebr-i nev-bahâr
Envâ-” i’tizâr sefîd ü siyâh u sürh - Kan aglamakda bir gül-i ebrîye benzedi
Çem-i pür-intizâr sefîd ü siyâh u sürh - Bu dûd u u’le vü ten-i kâfûrfâm ile
Hem eyler âh ü zâr sefîd ü siyâh u sürh - Feyz-i midâd hâme-i yâkûtum eyledi
Evrâk” pür-nigâr sefîd ü siyâh u sürh - Gâlib gül-i mezâmin ü elfâz-” sâdeden
Kâg”d siyeh bahâr-” sefîd ü siyâh u sürh
36 - Zann etme ki âte ola pîrâye-i dûzah
Derd-i serimizdir yine sermâye-i dûzah - Ol u’le-i ruhsârla ol hatt-” bilirsin
Oldunsa eger bir gece hem-sâye-i dûzah - Yâ Rab dilim et kâfile-sâlâr-” k”yâmet
Her bir erer-i âh”m” hem-pâye-i dûzah - Her u’le vü sîmâb an”n seyl-i siriki
Bu çem-i sefîd oldu meger vâye-i dûzah - Bâlîn-i eker-hâb-” ferâIatd”r o Gâlib
Berg-i gül-i hasretden ise mâye-i dûzah
37 - Hüsnün bas”ld” nâire-i ceng-i hod-be-hod
Tutdu siyâh u’le der-i zeng-i hod-be-hod - Eyle Bedâh-” sîneni pür-hûn seng ü seyl
Bir gün olur ki gevher olur sengi hod-be-hod - Tanbûr-” h”rmeninde biter berk-” nâlenin
Târ-” giyâhi u’le-i âhengi hod-be-hod - S”rr-” kemân ak” yapar t”fl-” nagme âh
Mansûra çekdi reg-be-reg-i çengi hod-be-hod - Nârgil lebinde hemdem olup âb ü âtee
Aç”ld” gonce gibi dil-i teng-i hod-be-hod - Efsûn-” âh-” bülbül imi künc-i gülenin
Oldu küûde dahme-i nîrengi hod-be-hod - Te’sîr-i serd-i mihr-i sâkîyle meclisin
Oldu akîk-i yah mey-i gül reng-i hod-be-hod - Sanm” ki çîn-i dâmeni nâ-vâs”l-” sülûk
Tayy eyledim merâhil ü ferseng-i hod-be-hod - Hind-i hayâl seyrine pîrim niân gerek
Dûd-âver etme nâfile sen bengi hod-be-hod - Gâlib medîhâ-gûy-” Ferîdûn-” ârif ol
Ezberleme kasâid-i Hueng-i hod-be-hod - Subh-” safâ-y” ak” alup Hems-i yeksüvâr
Gark etdi nûr-” feyze nüh evrengi hod-be-hod
38 - Hebîh-i hâle-i ems ü kamerdir halka-i tevhîd
Hat-” kutbül-burûc-” pür-iberdir halka-i tevhîd - Nümûdâr eylemekde vasl-” fasl” dest-i mürîdden
Ser-âmed sübha-i hikmet-eserdir halka-i tevhîd - Zevâl-i vakt-i tahsîl-i kemâl eyleyip îmâ
Misâl-i çarh-” sâat der güzerdir halka-i tevhîd - Görür nûr-” siyehden çeme-i âb-” hayât” ol
Sevâd-” dîde-i ehl-i nazard”r halka-i tevhîd - Hevâ-y” gendümü mahveyle tedkik-i hüviyyetden
Pür olmu âsiyâ-y” muteberdir halka-i tevhîd - Halâvet bulmaIiçin ehl-i zikrin tab’-” îrîni
Müzeyyen tabla-i kand ü ekerdir halka-i tevhîd - Harîmi-i mescid-i kalbinde ehlullâh-” zî-ân”n
Saf-” kandîl-i sâfî nûr u ferdir halka-i tevhîd - Döner trâf”n” dil-tenegân-” vâdî-i hayret
Ki âdurvân-” çem-i ek-i terdir halka-i tevhîd - Dil-i dîvânegân-” aka hûbân-” arak-rîzin
Ham-” kâküllerinden hûb-terdir halka-i tevhîd - Penâh eyler cihâd-” ekberin serverleri anda
Muallâ hayme-i râh-” seferdir halka-i tevhîd - Al”r gavvâs-” ma’nî nakd-” câna an” bî-minnet
Sadef-ve feyz-i Hakdan pür-güherdir halka-i tevhîd - Geçenler bu sipihrin çenberinden öyle söyler kim
Kemend-i vahdet-i zevk ü kederdir halka-i tevhîd - Mülûk-” bât”n”n gerdenlerinde hâs”l” Gâlib
Murassa tavk-âsâ (bir) taburdur halka-i tevhîd
39 - Olsa dilbeste-i gîsû-y” muanber kâg”d
Rite-i âh çeker sîneye m”star kâg”d - Gûyiyâ ekve yüzünden bana bir bir okudu
Tîr-i müjgân”n edip vasf”n” ezber kâg”d - Zülf ü rûyunu görüp hâli perîân olmu
Hele bir kerre nigâh eyle ne söyler kâg”d - Pâk-tabân-” sipihr rûz ü eb-i hicrân”n
Sûret-i defter-i amâline benzer kâg”d - Nâme bir sorsam o ehbâze hemân y”rt”larak
Dest-i ümmîdin eder bâl-i kebûter kâg”d - Fikr-i ebrûyila bîmâr olan”n manî-ve
Serde bâlini olur m”sra u pister kâg”d - Ana ser verdigindir bâis-i dâmen bûs”
Kat-” ülfet edicek hâmeye neyler kâg”d - Feth ü teshîre yeter kiver-i s”hr-i Gâlib
Mu’cize i’r ü zebân tîg ü peyember kâg”d
40 - Cânlar üzmü zulmet-i hicrâna gîsû koymu ad
Âhlar alm” gam-” ak”nda ebrû koymu ad - Gösterüp mir-ât-” hüsnün Îsî-i mu’ciz-deme
Haste-i nevmîd edip çem-i suhan-gû koymu ad - Nûrdan tasvîr k”lm” bir belâ feyyâz-” kül
Ol belâya cân verip yâr-” sitem-hû koymu ad - Tohm-” firdevs ekmi ol ruhsâra R”dvân-” r”zâ
Her ikenc-i turraya bir bâg-” dil-cû koymu ad - Dâm k”lm” Gâlib-i mecnûn derûn-” tengini
Salm” ol sahrâya çok Leylây” âhû koymu ad
41 - Bahr-” vahdetde telâtum ger olur va’d ü va’îd
Kef-i efsûsdad”r mevce-i dîd ü vâ-dîd - Dü cihânda eb-i hayretdi dil sâye-i baht
Olmasa âlem-i endîede ger subh-” ümîd - Eyleyen ülfet-i kîmyâ-y” merâma âlet
Genc-i ikbâle bilir dest-i temennâ-y” kilîd - Çem-i suhanla ben ol dete Mecnûnum kim
Nigeh-i dîde-i âhûdur ana sâye-i bîd - Bezm-i mey sâkî ile garka-i nûr olduIu eb
Keff-i deryâ-y” sabahât idi câm-” hurîd - Reng ü bû ile degil cilve-i rûhâniyyet
Cânda âhid-i tasvîr olamaz surh u sefîd - Aks-i rûyûn görüne âyîne-i sâgarda
Devr-i evvelden olur ne’e-i encâm bedîd - Nükte-i vahdet-i tekrâr eder kec-fehmân
Çem-i ahvâl bu sözü eyledi te’kîd-i ekîd - Veled-i kalb yeter zâde-i tab’”m Gâlib
Pîri endîeme etfâl-i gam olmazsa mürîd
42 - Cân hatt-” leb-i yârdan oldu mütelezziz
Pervâne eb-i târdan oldu mütelezziz - Zehrâbe-i fürkatle gönül zâr idi ammâ
Hekker gibi âzardan oldu mütelezziz - Âhir nice olur merebi bu t”fl-” sirikin
Kim dîde-i hûnbârdan oldu mütelezziz - Dünâme yak”n bir nigeh etdi dile çemi
Dîvâne bu güftârdan oldu mütelezziz - Lüknet gelip ol gonce-feme ne’e-i mülden
Her bir sözü tekrârdan oldu mütelezziz - Gamzen bizi de haste-i hicrân edecekdir
Kim sohbet-i bîmârdan oldu mütelezziz - Hâbâ o murg-” edeb-âmûza ki Gâlib
Hem gonce vü hem hârdan oldu mütelezziz
43 - Mezâk-” â”ka zehr-i gam ü itâb lezîz
Gelir dimâg”na mestin velî arâb lezîz - Kelâm-” telh-i lebin câna kar eder elbet
Olur mu me’haz-i azb olsa da azâb lezîz - Ölür ölür dirilir ehl-i keyf bu ekere
Fekeyfe olmaya rindâna lal-i nâb-” lezîz - Hayâl-i hatt”n eder hâb” tûtîyâ gözüme
Degildir â”k-” eb zinde-dâra hâb-lezîz - Tebessümü eder “slâh sûzi-i cigerim
Nemek ziyâde olunca olur kebâb lezîz - Hemîe giryededir mest-i aka rahat-” cân
Gelir harâret-i bâdeyle tab’a âb lezîz - Suhanda bakad”r Es’ad halâvet-i manâ
Hulâsa îr ü ekerle degil hitâb lezîz
44 - O Heb ki vasl için ol âha arz-” hâl olunur
Yâr”n cevâb” ç”k”nca neler hayâl olunur - Nüvitedir bu ki mektûb-” hatt-” cânânda
Nigâh hastas”n”n hât”r” suâl olunur - Rakîbe lutf u kerem â”ka cefâ vü sitem
Bu tavr-” bî sebebe lâ-büd infiâl olunur - O sâf sîneyedir hayret-i nezârem kim
Gubâr-” dîde-i ümmîde iktihâl olunur - Miyân-” nükte-inâsân-” fenn-i ak”nda
Cevâz-” vuslata hatt”ndan intikâl olunur - Sahîfe-i ruha tugrâ-y” pür-çemen ç”km”
Misâl-i pâd”eh-i nâza imtisâl olunur - Heb-i firâkda yok gam-güsâr”m”z Gâlib
Sevâd-” i’r ile hâmeyle hasbihâl olunur - Var”rsan arz-” ubûdiyyetim sabâ söyle
Harîm-i Hazret-i Monlâya rûymâl olunur
45 - Bütân kim çemimiz hasretle pür-hûn eylemilerdir
Kumâ-” nâz-” ol rengile gülgûn eylemilerdir - Çerâg-” dâga revgan yakd”lar âb-” zümürrüdden
Bu ef’i-zâra kim derd ehli ebhûn eylemilerdir - Bu bâg”n bülbülân-” ak” kim pervâne merebdir
Gül-i nezzâraden fânûs-” gülgûn eylemilerdir - O gülgûn dîdeler kim garka-i deryâ-y” vahetdir
Kef-i mecrân-” dâmen-gîr-i hâmûn eylemilerdir - Herâr-” nâleyi fevvâre-i neyden saçup uâk
Fieng-i âh ile sûr-” hümâyûn eylemilerdir - Koyanlar cadde-i acz ü niyâza nak-” ebrûsun
Semend-i itihâre na’l-i vârûn eylemilerdir - Olup öhret talebler dest-bûs-” halka hâcet-mend
Kef-i deryûzeyi gûyâ dîger-gûn eylemilerdir - Rikâb-âsâ basarlar pâlar”n müjgân-” îrâna
Taalluk hâr”n” anlar ki bîrûn eylemilerdir - O mestân-” cünûn kim ileri tebdîl-i ayând”r
Harâb-” köhneyi akl-” Felâtûn eylemilerdir - Devirde sâkiyân-” zehr-i minnet ber murâd olsun
Bizi kat’ -” recâ bahiyle memnûn eylemilerdir - Nesc-i kâkülünden eyleyenler naIme-perdâzî
Hu’â-” âfitâb-” târ-” kânûn-” eylemilerdir - K”zarm” nâb-” meyden gördüm ol âhâne gözler kim
Nigeh ba”na bir kan etme kânûn eylemilerdir - Yaz”lm”d” kitâb-” devr-i âdem nesr ile Gâlib
Gürûh-” mevlevî ol nesr-i mevzûn eylemilerdir
46 - Bütân kim secde-i ebrû-y” matlûb eylemilerdir
Bizi hem deyre hem mihrâba mensûb eylemilerdir - O Yûsuf-pîrehenler hayf kim pinhân olup dilden
Bu mirâtüs-safâ-y ” çem-i Yakûb eylemilerdir - Edenler sînesin bâg-” mahabbet kef-i râz etmez
Gül-i dâg-” cefâ-y” mihr-i mektûb eylemilerdir - Mesîhâ-y” nigehden ders al”p dehrin etibbâs”
Bu bîmâr”n ilâc”n sabr-” Eyyûb eylemilerdir - Ne yaps”n tavr”n” bozmad” ammâ bozdurup âhir
Güzeller Gâlib-i nâ-çâr” maIlûb eylemilerdir - Ererler nutk-” Mevlânâ ile iksîr-i ma’nâ-ya
Gedâlar kim ümîd-i feyz-i Zerkûb eylemilerdir
47 - Dil Mânî-i Erjeng-i temââ m” degildir
Sâgar sadef-i reng-i temennâ m” degildir - Hô naImelerin saff-” küleng-i nakarât”
Nev-kâfile-i âlem-i bâlâ m” degildir - Bu deyr-i alây”kda ten-i ehl-i tecerrüd
Hâmû ol”cak sûret-i Îsâ m” degildir - Ta atma girân mestlerinin cürmünü afv et
Ol bâr” çeken gerden-i mînâ m” degildir - Gîsûsun anup silsile-i hicri uzatma
Sîmîn-beri subh-” eb-i yeldâ m” degildir - Mürgân-” hayalâtla Gâlib bu neîden
Her beyt-i perî-hâne-i manâ m” degildir
48 - Hat-” nev sebze-i mehtâb-” Kemîr
Serâpâ ne’e-i sebz-âb-” Kemîr - Nigâh” Sûmenât-” bahr-” âûb
Gözü mestânesi mihrâb-” Kemîr - Ruhu gülnâr-” reng-i mâye gülzâr
Leb-i hat-âver-i vinâb-” Kemîr - Esîr-i çîn-i zülfü nâfe-i Çîn
Zebûn-” pençesi sincâb-” Kemîr - Acebdir rûz-” H”zr hatt-” cemâlin
Eder âte geh-i pürtâb-” Kemîr - Miyân”n eylemi bir gülistân nâz
Sar”p sâl-” nev-i kemyâb-” Kemîr - Hurûân oldu Gâlib çem-i terden
Bahâr-” hatda bu seylâb-” Kemîr
49 - Egerçi gûne gûn mihnet erâzilden zuhûr eyler
O cürmün özrü mükildir ki kâmilden zuhûr eyler - Temââ etme dîv âyînesinden sûret-i yâr”
Kabûl u red merâyâ-y” kavâbilden zuhûr eyler - Olur neterde zâhir ittihâd-” Leylî vü Mecnûn
Furûg-” u’le-i ak emr-i mükilden zuhûr eyler - Vuzû-y” aka hûn lâz”m demi ber-dâr iken Mansûr
Bu kurbiyyet ziyâdât-” nevâfilden zuhûr eyler - Olur mu âina hufran-” zühd ummân-” ma’naya
Ana her hiss-i anberdir ki sahilden zuhûr eyler - Ne bilsin huk-i maIzan-” tagallüf zevk-i zencîri
Riyâzât-” cünûn-” ak âk”ldan zuhûr eyler - San”rlar bî-gümân kim ek-i hûnin nazm-” rengîndir
Bir âte pâredir geh dîde geh dilden zuhûr eyler - Girip çarha kuzular gibi akl-” eme kurbân ol
Bahâr-” marifet Gâlib bu menzîlden zuhûr eyler
50 - O bahr-i cezbede kim gönlüm “zt”râba gelir
Güher derûn-” sadefden ç”k”p habâba gelir - Döner sahîfe-i Erjenge bâli-i h”t”m
Gehî ki cilve-i nâz” hayâl-i hâba gelir - Safâ-y” nûr-” sabûhu bulan siyeh-mestin
Gözüne hâne-i hurîd bir harâbe gelir - Riyâz-” reng-i cemâle gider bu hûn-” sirik
O râhdan ki geçip bûy-” gül gül-âba gelir - Hat-” Fireng gibi zülf ü ebrûvân kec ü mec
Ne anlan”r rakam-” mekri ne hisâba gelir - Edeble dâmen-i zülfün öper gelip bir bir
O fitneler ki eh-i hüsne intisâba gelir - Olur ne m”srâ-” bercestelerde sekte bedîd
O dem ki nabz-” suhan dest-i intihâbe gelir - Hat” ki kâfile-i mükdür an”n Gâlib
Diyâr-” Çîn ü H”tâdan reh-i savâba gelir - Bugün sabâh ile seyr eyledim ki baht-” cüvân
Tavâf-” dergeh-i pîr-i felek-cenâbe gelir
51 - Gelince va’d-i visâle bahâneler söyler
O âh-” kiver-i hüsn ü bahâ neler söyler - O fitne gözlere hayretdeyim acebdir kim
Hu hastalikla ne îrîn fesâneler söyler - Tel ehl-i dâm”na dil-bestedir ki tanbûrun
Birer birer suhan” ak” dâneler söyler - Citmemidir o âlem harâb”n evsâf”n
Fakîh sohbet-i helvâda hâneler söyler - Nevâ-y” ak ile nây-” gelûsu Mansûrun
Makâm-” dâra münâsib terâneler söyler - Misâl-i nây-” kalem lâz”m ol suhan-ver kim
Miyân”na gazel-i nâzîkâneler söyler - Ne gûne söylemese hâl-i ser-güzetini Kays
Dehân-” ekve olup âiyâneler söyler - Hezâr gevher-i esrâr” ketm için Gâlib
Dehân-” tengine ferd-i yegâneler söyler
52 - Sihr o ûhun beste çem-i gamze-i câdûsudur
Çeme-i mahbûbân kemend-i zülfünün âhûsudur - Baglam”lard”r “Enel-hak” küfrünün zünnâr”n”
Berhemenler kim mukîm-i mâ’bed-i gîsûsudur - Câmd”r kandîl-i gülreng-i ebistân-” visâl
Bûsenin yâkût-” mey gülreng-i eftâlûsudur - Sanki mihrâb-” Harîm-i Ka’benin kerrâr”d”r
Ol nigeh kim hâne-zâd-” kûe-i ebrûsudur - Hasret-i hâl-i ruhunla gark-” mevc-i âteiz
Hu’le-i ekin sevâd-” çemimiz Hindûsudur - Bikr-i manîdir serâser sûret-i Meryemleri
Öyle bir bühtânenin imdi gönül nâkûsudur - Mevc urur âyîn-i Mevlânâdan zevk-i itiyâk
Bâng-i ney Gâlib o bezmin na’ra-i Yâ Hûsudur
53 - Dergâh-” Mevlevî ki aceb ak-hânedir
Nây u kûdum-” velvele-sâz-” ehânedir - Besler büzurg ü kûçegin etfâl-i naImesin
Gûyâ ki çeng-i pîr gürûh-” terânedir - Bak tîr-i gamzenin bile imdi safay”la
Âmed ud-i tereddüdü sîne kemânedir - Dümü mehabbete güler oynar esîr iken
Etfâl-i ek mâil-i çeng ü çegânedir - Mevc-i safâ-y” naImeyi bir bir açar çözer
San mûsikâr âne-i zülf-i terânedir - Açm” cemî-i perdeyi mutlak yegâhdan
Tanbûra sor ki vahdet-i merd-i yegânedir - Pâ-mânçe-i niyâza turur bir ayaI ile
El-hak rebâb-” rind nümâyân niânedir - Deryûze-i zer etdigiçin âh-” akdan
Der defter-i safâda resîde niânedir - Santûr nakd-” nâleyi bir bir eder edâ
Gencîne hezâr kilîd-i terânedir - Neydir var ise çûb-” elâyin murgzâr
Zîrâ ki dâI-” sîneleri dâne dânedir - Fer-i zemîn lutfüna dû Gâlib ol ehin
Kânûn-” cûd ehl-i kerem bî-bahânedir - Verdi haber celâcil-i def bah-” Pîrden
Gû eylemem atiyye-i hâtem fesânedir
54 - Sâ’id-i sîmînini kasd eyleyip kan gösterir
Hâh-” billûr üzre bak la’l-i Bedahân gösterir - Neter-i müjgân”n”n te’sîr-i sihridir meger
Yâsemende gonca-i gülberg-i handân gösterir - Zahm-i neterle edip âzürde kendi cismini
Göz ucuyla ehl-i aka tîg-i berrân gösterir - Pençe-i hûnîni sanma görüp reng-i h”nâ
Katl-i âm îmâ edip engüt-i mercân gösterir - M”srâ-” rengînini fevvâre-i hûn eyleyip
Bî-nevâle da’vî-i ak”nda bürhân gösterir - Bâg-” hüsnün bir nazar k”l sûret-i i’câz”na
Nahl-” sîm-i kâmet-i yâkût-” rummân gösterir - Kan alup gerçi kolundan sihr ile ol bî-amân
Tâ dilinde â”k”n zahm-i nümâyan gösterir - K”l hazer peygân-” tîr-i âhdan kim gâhîce
Tâ var”r bâzû-y” kattâlinde yalman gösterir - Karuluk yokdur o ûhun gamze-i hûn-rîzine
Gâlib ancak bir bakar bir çem-i giryân gösterir
55 - Nây-” âte-dem hamûân-” nazar dem-sâzd”r
Sürme-i âvâz dûd-” û’le-i âvâz”d”r - Yûsuf-” îkeste-bâle sor bu evc-i tâli-i
Murg-” baht”n sîllî-i ihvân-” per-pervâz”d”r - Sâz-” fakr”n bakad”r pest ü bülend-i nâ’lesi
V”zlamak za’f”yla mânend-i mekes ehnâz”d”r - Nazra-bend kâkül-zeber t”fl-” siyed âmûza kim
Âhuvân-” hâne perverdin kemend-endâz”d”r - Nev-niyâzân-” nemed-pûân”d”r pervâneler
Ak ocaI”n”n semender pîr-i âte-bâz”d”r - Mutrib-i va’d”n yürekler oynad”r her va’desi
Rite-i tûl-i emel var ise târ-” sâz”d”r - Bu söze Kurân gibi îmân eder ehl-i suhan
Hâirin Gâlib tahayyül rütbe-i i’câz”d”r
56 - Sünbül-i hatlar” kim tarf-” külehden görünür
Herhâ-i nâhun-” gam âr”z-” mehden görünür - Etme ta’yîb azîzim gehî rüsvâ-y” ak
Bir Zelîhâ gibi nâkerde günehden görünür - Aks edip mâh-” ruhu aldad”r o t”fl-” füsûn
Yûsuf-” M”sra bile revzen-i çehden görünür - Cân kâr etmek için gamzesi s”hr ile gehî
Hande-i zîr-i lebi nîm-i nigehden görünür - Peyrevi olma gel ol reh-revi ârâm”n kim
Çîn-i dâmenleri pîâne-i rehden görünür - Bak hemân cem-i havâs ile tarîkatda sana
Sürme-i çem-i zafer gerd-i sipehden görünür - Zulmet-i harfde seyyâre-i manâ Gâlib
Gevher ekûfesidir zülf-i siyehden görünür - Görünürse felege pertev-i hurîd-nazar
Veled-i Hazret-i Monlâ gibi ehden görünür
57 - Toli nukû-” hevâdâr hizâne-i tanbûr
Dimâg-” kâsesidir kârhâne-i tanbûr - Bulup karâr”n” mutlak nevâ-y” tevhîdin
Yegâha vard” surâg-” yegâne-i tanbûr - Nukûd-” nâleyi habs-i nefesle cem etmi
Aceb habâb-” havâd”r h”zâne-i tanbûr - Furûg-” naIme-i mansûru mâh-tâb eyler
Atarsa penbe-i râz” kemâne-i tanbûr - Tavâf edip ser-i sandûka-i Felâtûnu
Hicâza vard” küleng-i terâne-i tanbûr - Degil mi reme-i zenbûr tatl” naImeleri
Hebîh hâne-i kendüye hâne-i tanbûr - Yoluyla kef olunur perde-i makâmât”
Terâne tekyesidir âsitâne-i tanbûr - Kanadlan”r heves-i sayda bâz-” mûsikâr
Tezerv-i naImeye cây olsa lâne-i tanbûr - Bu murg-zâr-” terennümle andelîb gibi
Hezâr ku uçurur âiyâne-i tanbûr - Nümûne-i küre-i nâr-” ak kâsesidir
Zebân-” tâzene gûyâ zebâne-i tanbûr - Olur elinde anun târ ü mâr zülf-i emel
Edince tâzenin yâr âne-i tanbûr - Çat”r pat”r ederek nev-zebân-” m”zrâb”
Uyutdu t”fl-” figân” fesâne-i tanbûr - Düürdü dâme o çîneyle tûtî-i nâz”
Tutup söze kasem-i dâne dâne-i tanbûr - Sezâ-y” nîze-i âzâr hilkât-i hard”r
H”lâl-i tâzenedir tâziyâne-i tabûr - Bak”lsa hep rek-i nabz” fesâd-” mûcibdir
Havâyad”r heves-i bî-kerâne-i tanbûr - Riyâz-” hayret-i sîrâb-” feyz eder Gâlib
Ak”nca su gibi mevc-i terâne-i tanbûr - Olursa matbah-” ak”nda kefçe hunkâr”n
Olur niam nagam-” bî-hodâne tanbûr - Olurdu gürz-i girân-ve o âh-” mansûrun
Edeydi kuvvet-i nutku iâne-i tanbûr
58 - Ebrûlar”n ki h”m ile peyveste gösterir
Hükmünde küfr ü dîni kemer-beste gösterir - Reng-i lebiyle rûh verir hûn-” nâ-haka
Îsây” sâhir-i nigehi haste gösterir - Hatt-” sevâd-” nâme-i a’mâl” nesh eder
Zülf-i siyâh” tevbeyi ikeste gösterir - Ç”km” kenâr-” tâk”na ebrûlar”n cemâl
Gördüm hilâl-i ol meh-i nevreste gösterir - Zann etme mey süzerken o mehpâre göz süzer
Kan dökmegi o hançer-i bed-meste gösterir - Âh eylesin deyü nefes-i vâpesîne dek
Mir’ât-” hüsnün â”ka âheste gösterir - Gâlib bu lutf-” tab’ ile fevvâre-i kalem
Her m”srâ-” resâs”n” berceste gösterir - Rahm eyle hâl-i zâr”na yâ hazret-i Celâl
Bîçâre hayli himmete âyeste gösterir
59 - Edvâr-” nevâ-y” gam pervânede kalm”t”r
Mansûr o perevde ser-hânede kalm”t”r - Bâlâ-rev olan ancak manâ-y” mücerreddir
Tasvîri Mesîhân”n büt-hânede kalm”t”r - Rindân-” harâbât”n himmetleri var olsun
Gencîne-i ma’muru vîrânede kalm”t”r - Tutmu o kadar zencîr-i ta’alluk kim
Ser rite-i bî-kayd” dîvânede kalm”t”r - Hep vâr”n” mestân”n alm” o nigâh-” mest
Var ise biraz ne’e meyhânede kalm”t”r - Mecnûna melâmetde tart”lm” idi Mansûr
Davâs”n”n encâm” âyâ nede kalm”t”r - Her subh gelip Gâlib deryûze eder hurîd
Teh cür’a-i Monlâ kim peymânede kalm”t”r
60 - Kandîl-i dil ki u’le-i meyden ferâg” var
Yâkûtdur ki cism-i terinden çerâg” var - Mûy-” sefîd-i subh Niâbûr-” ra’edir
Cû-” arâb-” la’l-i sirikine çâg” var - Rûen çerâg-” fikrin eder û’le-tâb o kim
Mikrâz-” lây künde lebâne dimâg” var - Berk-âver eylemi zehebür-ra’d-” gül arak
Ol ter-mizâc”n âtee benzer yanag” var - Bûy-” gül harîr-i arakdan süzüp hayâl
Versin o mest-i nâza ki nâzük dimâg” var - Âte b”rakd” penbe-i mehtâba â”k”n
Yâd-” ruhunla sînede bir öyle dâg” var - Bir tatl” rengi var ki leb-i âl-” dilberin
Herbetlesem kumâ-” hayâl-i mesâg” var - Bak gû-” sünbüle ney-i sergû-” nergise
Harf-i nigâh” anma zemînin kulag” var - Mecnûn sûz ü tâbîdir Âzrâ-y” gül’izâr
Leylâkzâr-” zülüfde bir kays” bâg” var - Ac” sözü akîde-i yâkûtu hûn eder
Bir tatl” tatl” cân al”c” al dudag” var - Hûnâbe gözde yâd-” ruhun dilde berk urur
Gel gör bu emsi hânede yâkût ocag” var - Dûdu benefe u’lesi âvâz-” bülbülân
Meyhâne-i bahârda bir gül ocag” var - Murgân-” kuds sayd”na Gâlib Cenâb-” Pîr
Târ-” uâ-” Hemsden örmü tuzag” var - Mügîn sevâd-” “kd-” süreyyâ-y” nazm”n”n
Her turrâs”nda bin güher-i eb-çerâg” var - Deryûze-i arûsî-i deryâ-y” mihrine
Mecnûn mâh-” nev gelir elde çanag” var - Sîmurg-” Cebreîle döner Kâf-” Arda
Monlâ-y” Rûm gibi an”n kim surâg” var - Ey Yûsuf-” bahâ bu gazelcikle acz edip
Cster seni acûz-” emel bir yumag” var - Ben bâg-” dergehinden heyûlâ-y” hayretim
Kimisi bâgbân kiminin bâg u râg” var
61 - Her ne dem ol gül-beden semt-i tegâfülden geçer
Sûzen-i hâr-” tahassür çem-i bülbülden geçer - Çem-i kâkül-pûdan tîI-i nigâh-” rahmeti
Bir kadar kim zîr-i ebr-i nükhet-i gülden geçer - Leker-i ârâm giremez cennet-i nezzâreye
TîI derler maher-i bahr”nda bir puldan geçer - Pençe-i hurîd-i ma’nâya olur târ-” u’â
Mûylar kim âne-i dest-i teemmülden geçer - Sapmay”p kesdirme vâdî-i cünûna akl-” keç
Kûçe-bend-i râh-” zencîr-i teselsülden geçer - Girye etsem yâd-” hatt”nla erir sengîn dilân
Cûy olup âb-” zümmürrüd zîr-i sünbülden geçer - Gark eder tâ kiver-i Kemîri sebz âb-” hayâl
Fikr-i Gâlib kim sevâd-” Hinde Kâbilden geçer - Hazret-i Sultân dîvân” al”r dîvân”na
Çâr-darb-” ak kim mûy-” tecemmülden geçer
62 - Bir gün o kâfir ehl-i dile terk-i kîn eder
Hatt-” siyâh” gamzeye telkîn-i dîn eder - Lâ-havle o çem-i sâhir-i ehlâ nigâhdan
Her sözle Zülfekâr-” Âli’ye yemîn eder - Nây”n ki t”fl mektebidir saff-” mûsikâr
Üstâd önünde verzi-i âh u enîn eder - Ak”n saf-” cemâat”d”r saff-” mûsikâr
Neydir imâm edâ-y” namâz-” enîn eder - Âyînesine nâz”r olan hû-derdemin
Her bir nigâh”n” nefes-i vâ-pesîn eder - Mektebde aIz” misk kokar t”fl-” turre kim
Zülfünden ilm-i sihr için âheng-i çîn eder - Âyîne-dâr-” sûret-i bîdâd tîg-i nâz
Âh u enînini siper-i âhenîn eder - Gâlib zemîn-i köhneyi H”zr-” hayât-ve
Geldikçe kilk-i sebz peyim nev zemîn eder - Cksîr-i ak-” subh-” safâ nev-bahâr-” bast
Her nutku kim eder nazar-” Hems-i dîn eder
63 - Keîde kalar”na hatt-” Mîr-Alî derler
Ya Zülfikâr ile resm-i siyenceli derler - Ruhûnda seyr edip etfâl-” ek turrelerin
Buhûr-” ham-be-ham-” kâr-” Lâleli derler - Dehân u hatt-” lebin vâv-” neshe benzetsem
O vâva sûre-i ven-Neml evveli derler - Bak”n mecâz u hakîkatde Kays u Mansûr’a
Birine mülhid ü ol birine deli derler - Felekde pençe-i mihri tehî gören uâk
Nihâl-i kâmetine ermemi eli derler - Bezimde ehl-i basiret sipâh-” efgân”
Sevâd-” ehr-i Sifâhâna sürmeli derler - Meyân-” mûyuna yokdan yalan ehâdet edip
Gürûh-” ehl-i suhan öyledir belî derler - Nahîfinin yine ey Gâlib eyle rûhunu âd
Nazîrenin budur ancak muhassal” derler
64 - Etsem dedim cemâline ey pür-cefâ nazar
Yâr açd” sînesin dedi â”k safâ-nazar - Mânend-i berk ne’e gelip geçdi bî-haber
Bîgâne-mereb etmedi bir âinâ-nazar - Âh”r düüp hasârete bir gün baka kal”r
Ehl-i fenâya her kim ederse fenâ nazar - Girdâb-” fikre dalma tehî s”rr” var ân”n
Mir’ât-” hüsne eyleme hayret-nümâ nazar - Ebrû-y” nâz u gamze-i cândan olsa da
Billâh çekilmiyor hele hîç geç-edâ nazar - AIyara kar” geldigi hat”r-niân m”d”r
Söz degdi tîr-i gamzene ey mâh yâ nazar - Gâlib nühâs-” kalbi zer-i hâlis etmede
Olmaz cenâb-” Hems gibi kimyâ-nazar
65 - Efendimsin cihânda itibâr”m var sendedir
Meyân-” â”kânda itihâr”m varsa sendendir - Benim feyz-i hayât”m hâs”l” rûh-” revân”ms”n
Eger sermâye-i ömrümde kâr”m varsa sendedir - Veren bu sûret-i mevhûma revnak reng-i hüsnündür
Gülistân-” hayâlim nev-bahâr”m varsa sendendir - Felekden zerre mikdâr olmad”m devrinde rencîde
Ger ey mihr-i münevver âh u zâr”m varsa sendendir - Senin pervâne-i hicrân”n”m sen em’-i vuslats”n
Ber-her eb hâhi-i bûs u kenâr”m varsa sendendir - Hehîd-i ak”n oldum lâle zâr-” dâgd”r sînem
Çerâg-” türbetin em’-i mezâr”m varsa sendendir - Gören serketelikde gird-bâd-” det zanneyler
Fenâ-ender-fenây”m her ne var”m varsa sendendir - Niçin âvâre k”ld”n gevher-i galtân”n olmuken
Gönül âyînesinde bir gubâr”m varsa sendedir - Hafak-tâb eyledin peymânemi hunâb ile sâkî
Sabah-” sohbet-i meyde humâr”m varsa sendedir - Sanad”r ilticâs” Gâlib’in yâ Hazret-i Monlâ
Ba”mda bir külâh-” iftihâr”m varsa sendedir
66 - Zâhidler o la’l-i lebi kim nâr görürler
Rûen-nazarân u’le-i dîdâr görürler - Hâbîde nigehler ne bilir cezbe-i hüsnü
A’mâ gibi mir’âta bakup târ görürler - Hatt safha-i Kur’ân idiIin münkir olanlar
Kur’ân-” dah” safha-i inkâr görürler - Her sûreti hak sanma ki erbâb-” felâket
Rü’yâda nice devlet-i bîdâr görürler - Uryân ten-i irfân bir âlây nak-” heyûlâ
Dildâra bak”p cübbe vü destâr görürler - Bundan bilinir fart-” mahabbetdeki nisbet
”klar an”n hîini aIyâr görürler - Tûl-” emele beste olan medd-i nigâh”
Âgâh-dilân rite-i zünnâr görürler - Gâlib suhan-” akda tahkîk arayanlar
Bu nüshay” tekrâr-be-tekrâr görürler - Nefh eyleyicek sûra Sirâfil-i k”yâmet
Ol dem ne imi Hazret-i Hunkâr” görürler
67 - Ol meh-vein güzeteligi i’tidâld”r
Hat âfitâb-” hüsnüne fey’i’z-zevâldir - Bilmem ne ârzûyla düdük hevâs”na
Lutfu muhâl ü cevri dah” ihtimâldir - Ebr-i derûna devr-i felekden ne fâide
Serketelikde ol dah” ber-gete-hâldir - Kat’î cevâb” hançer-i ebrû verir velî
Piçîde zülfü va’de-i ferdâya dâld”r - Fürkat ebidir ol ki dükenmez dükenmedi
Rûz-” visâli dü gibice bir hayâldir - Gözden uçurdu hâb”m”z” hatt-” püt- leb
Gûyâ tezerv-i naIme-i rengîne bâld”r - Olmaz m” iltifât-” erîfiyle kâm-yâb
Gâlib kadîmi bende-i Monlâ Celâldir
68 - Ak kim eh beled-i kalbimdir
Âh dâd ü sited-i kalbimdir - Dest-i terkimde müsellemdir feyz
O güher kesb-i yed-i kalbimdir - Hât”r”m oldu abâ-pû-” melâl
Rîe-i Iam nemed-i kalbimdir - Ek kim subha-i mercân”md”r
Hem vukûf-” aded-i kalbimdir - Hâmuum m”srâ-” berceste benim
Suhana dest-i red-i kalbimdir - Küfr-i zülfünde an”n pîr-i muIân
Mürid-i mu’tekid-i kalbimdir - Es’adâ besdir o bîdâd bana
Ki cefâs” meded-i kalbimdir
69 - Rûh-” kudsî beled-i kalbimdir
T”fl-” ma’nâ veled-i kalbimdir - Safha-i sîne-i sad-erha benim
Bâb-” Iamda sened-i kalbimdir - Al tamga gibi çem-i pür-hûn
Gül-i rûy-” seped-i kalbimdir - O Aristo-y” hayâlim ki cihân
Seyr-gâh-” rasad-” kalbimdir - Korkar”m çâh-” zekandan ç”kamam
Kâkülün mu’temed-i kalbimdir - Gâlibim dürr-i yetîm-i sadefim
Ten-i hâki lahid-i kalbimdir
70 - Herha-i sîne benim milk-i dile râh”md”r
DaIlar revzen-i hat”r-” âgâh”md”r - Jeng-dâr-” hatt eden âyîne-i ruhsâr”n
Pîç-tâb-” nefesimdir eser-i âh”md”r - Tîg-i hicrân ile fasl etme hemen da’vâm”z
Katlin ey ûh benim matlab-” dil-hâh”md”r - Tiregî-i eb-i baht-” siyehimden korkmam
O meh-i hüsn ki bir âh-” felek-câh”md”r - Es’adâ kâdir iken mu’cize Hârût-” kalem
Râh-” e’ârda sihr etme büyük câh”md”r
71 - Tâb-” hüsnü çemimiz âte-feân olsun da gör
Cennet-i ruhsâr”n” dûzah-niân olsun da gör - La’l-i aka kuvvet-i güftâr-” hâmûî nedir
Hayret-i vasl”nla her mûyum zebân olsun da gör - Hep geçer zahm-” nigâh-” çemin ey nûr-” basar
Za’f ile cismim hele gözden nihân olsun da gör - Bâl-i aczin fer-i râh eyler talebde Cebreil
MurI-” dil ankâ-y” kâf-” lâ-mekân olsun da gör - Hâne perverd-” kemân-” ebrüvând”r gamzesi
Gâlibin gönlünde bir kez mühmân olsun da gör
72 - Kalb kim Îsi-i ak” bula gerdûn gibidir
Akl-” hod-râ hum-” hikmetde Felâtun gibidir - Bikr-i manâya tahassürle nevâ-y” suhan”m
Sûr-” Leylâdaki mersiyye-i Mecnûn gibidir - Çem-i Yakûb-” Iama Yûsûf-” M”sr-” e’âr
Gevher-i dîde-i hûnbârla mevzûn gibidir - Hâkdan hâke sokar çarh-” siyehkâr elbet
Âftâb-” suhan”n tâli’i vârûn gibidir - Bakma ey tîI-i nigeh la’l-i Mesîhâ-deme sen
Haste-i hasretinin hâli diger-gûn gibidir - Vus’at-” tab’ile tev’em görünür baht-” siyâh
Baksan ey nûr-” basar Kays ile hâmûn gibidir - Her suhan kim denilir derd-i suhandan Gâlib
Nee’nin nâm”n” yâd eyleme mazmûn gibidir
73 - Tâb-” sevdâ-y” hat”n dersem eger baht utanur
Mebhas-i silsile-i zülf aç”l”r söz uzanur - Leb-i la’li bana nukl olduIunu nakl etsem
Mey-i gül-reng ile câm-” Cemin aIz” sulanur - Gün doIar meclis-i uâka eb-i hayretde
Her ne sa’at ki o hurîd-i sabâhat uyanur - Ne gerek eyler isem dirhem-i dâI” îsâr
Ser-i bâzâr-” mahabbette biri be kazan”r - Ol eder seyrini bu hâne-i sad-nak”n kim
Sâf âyîne gibi gördüIü renge boyanur - Acaba daIdaIa-i câha düen bîçâre
Terk-i âsâyii sermâye-i devlet mi san”r - Kec-nihâdân bulur râst suhandan kuvvet
Pîr-i ham-gete kadi gör ki asâya dayanur - Küleh-ikeste siyeh mest ü emîr-be-dest
Kahramân-” nigeh-i çemine kimler dayanur - Nice k”zs”n yüzümüz arz-” merâm eylemeye
O gül-i bâI-” hayâ geh aç”lur geh kapanur - Ruh-” gülgûnunu öpdürmege va’d etmi idin
Mekr ü âl”n dil-i dîvâne ne bilsin inanur - Âte-i akda mahv etmege çâr unsurunu
Dört yan”ndan kemer-i gayret-i merdân kuanur - Kadr-i kemdir velî ma’nâ-y” suhan zâhirdir
Ne kadar bilmese de halk hüner-mendi tan”r - Vakt-i bâzîçe-i gaflet mi olur sand”n sen
Vakt olur kim dil-i dîvânede ey çarh utanur - Lafz-” rengîn deIil cümle-i îr-i tab’”m
Esb-i Hebdîz-i kalem gördüIü dem kan kuan”r - Hazret-i Ne’et’e ta peyrev olunca Gâlib
Hâme vâdî-i belâIatda dah” çok dolanur
74 - Çemim ac” ya ile aIularla kanupdur
Cism ise yanupdur - Ol zülf-i siyeh neyleyim efsâne sanupdur
Gönlüm usanupdur - Nâz uyhusuna k”ld” yine gözleri mu’tâd
Çok eyledi bîdâd - Sabr eyle dilâ vakt ola lâ-büd uyanupdur
Senden utanupdur - Lâl-i lebin ey dilber-i kattâl-i pür-âûb
Ey fitneli mahbûb - Hûn-” dil-i uâka ne cüretle banupdur
Kana boyanupdur - Ey hô ki Iam-” aka giriftâr deIildim
Bîmâr deIildim - Ol günleri bîçâre gönül imdi anupdur
Kendi kazanupdur - Eyler felegin reng-i afak rûyunu eb-gûn
Hayretle dîger-gûn - Ol dem ki benim hûn-” sirikin boanupdur
Deryâ bulanupdur - Hemîr-i cefâs”n” çekip kesdi emân”m
Dûr eyledi cân”m - Sedd-i siteminden reh-i fikrim kapanupdur
Akl”m tayanupdur - Yâd” k”l”cak Leylî-i matlûbu ne çâre
Râh olmaya yâra - Çok âk”l”n ol mes’elede beyni kanuptur
Mecnûna tanupdur - Yâ Hak dedi Mansûr yemîn menzilin ald”
Ba”n göge sald” - Da’vî-i Enel-Hak’da kemânlar yasanupdur
Gavga uzanupdur - Ol kâfir-i bed-kî edicek zülfünü tâlân
Gâlip k”lup îmân - Güftâr-” perîân”na hayfâ inanupdur
Dâme tolanupdur
75 - Dâg-” dilim o ûh gül-endâm tâzeler
Gülzâr-” ne’eyi bir iki câm tâzeler - Efzûn olur o anberi hatdan ümîdimiz
Efsûrde dilleri tama’-” hâm tâzeler - Geçmekle devr-i hüsnü gezilmez o ûhdan
Geçmi zamân” bir nazar-” tâm tâzeler - Ferhâd ü Kays k”ssas” tekrâr olur müdâm
Efsâne-i kühenleri eyyâm tâzeler - Gerdûn verir birinden al”p ol birisine
Îfâ-y” dîne hâhi edip vâm tâzeler - Geçmez hevâ-y” zîbden aslâ bu çarh-” pîr
Destâr”n” nizâm” her aham tâzeler - Gâlib sirik-i âl”n edip cûybâr-” hûn
Gülzâr-” nazm” hâme-i nâ-kâm tâzeler
76 - Çeleng-i perr-i hümâ sana iftihâr m”d”r
Kemend-i zülfüne ankâ dah” ikâr m”d”r - Kemân-” sînede gül devri pirev mi yâhûd
Bu naIme yâd-” ‘izâr”nla âh u zâr m”d”r - Bilirken ân-be-ân hüsn-i bî-kusûrun an”n
Vefâs” az deme insâf olunsa var m”d”r - Perî be-îe olur mu derûn-” uâka
O ûh-” dil-ikenim öyle yâdigâr m”d”r - DirîI hançer-i hûnrîzi girmesin kana
Ne an ki gerdenime tîI-i katli bâr m”d”r - Harâb-” ma’niye Gâlib piyâle elfâz”n
Bu feyz aceb eser-i çem-i mük-bâr m”d”r
77 - Bârgâh-” himmet-i merdân sultâns”z m”d”r
Ar-” Belkîs-i himem bilmem Süleymâns”z m”d”r - Es-sâlâ ey pehlevânân-” mahabbet es-salâ
Nerre-îri yok mu meydân”n Nerîmâns”z m”d”r - Tekye-gâh-” ma’rifet gördüm harâb olmu aceb
H”rka-pûân-” harâbât”n da irfâns”z m”d”r - Feyzden sîrâb eder yok gül nihâl-i ne’eyi
Gülistân-” terbiyet imdi nigehbâns”z m”d”r - Ücert-i îmân m”d”r hân-” Halilullâh-” ak
Yohsa mihmân-hâne-i tevhîd mihmâns”z m”d”r - Himmet-i pîr-i muIandan bir nefes olmaz cüdâ
Gâlib-i âvâre bu da’ vada burhâns”z m”d”r
78 - Afyon-” hâl gerçi ki rûhun g”dâs”d”r
Elmâs rîze-i müje göz tûtiyâs”d”r - Zann etme hatta sâhîfe-i rûyunda ol mehin
Cemiyyet-i kulûbe kar”nca duâs”d”r - Semt-i sevâd-” müg-i huten mülk-i Çîn-i zülf
Hep cûy-” ek çem-i terin mâverâs”d”r - Göz dikse bâI-” hüsnüne âyestesidir an”n
Bîgâne görme nergisi çem âinâs”d”r - Tarh-” gazelde manî-i rengîn hâmemin
Kat” cevâb odur ki begim hûn bahâs”d”r - Gâlib yan”p yak”lmadad”r Hindûvân-” dâI
Âte geh-i derin semender yuvas”d”r
79 - Derd-i ak” kalem ol rinde ki îrâd yazâr
Zâde-i tab’”na ekvâdan an”n zâd yazâr - Bestedir ay ile îrâze-i mecmû’a-i ay
Nakarât u naIam” âh ile feryâd yazâr - Sûret ü ma’nîde yek-reng gerek ak ile cân
Ne’e-i râh” görün Rûhî-i BaIdâd yazâr - Halka-i tavk ile zencîre çekerken kumru
Nâm-” servi o ki Mecnûndur âzâd yazâr - Hâh-” ak etsin amân kendi ikest Cslâm”m
Kâfer-i zülfü niçin leker-i imdâd yazâr - Gerçi merûta-i etfâl-” suhan milk-i cünûn
Pîr-i endîemi Kays eder ekber-i evlâd yazâr - “Cntekallâh Münîf” oldu bu râz” gûyâ
Hi’rime varsa cevâb Es’âd-i üstâd yazâr
80 - Rûhul-Kudüsün târem-i manâ seferimdir
Dest-i red-i fikr-i dü-cihân bâl ü perimdir - Âh”md”r olan saf-iken-i leker-i müjgân
Tîr-i Iam-” hicrân”na sînem siperimdir - Serdâdegi-i gamze-i cellâd-” sitemkâr
Re’yimle deIil hükm-i kazâ vü kaderimdir - Sad-berg-i leb-i tene ile dîde-i pür-hûn
Bustân-” kanâatde biter huk-” terimdir - Yakd” eser-i sûz-” dilim atlas-” çarh”
Gâhî görünen encüm-i rahân ererimdir - Ben bülbül-i hô-nâme-i gülzâr-” fenây”m
Ankâ-y” cihângîr de nâm-” dîgerimdir - Fikr-i deheni Es’ad o fettân-” cihân”n
Ser-menzil-i milk-i ademe râhberimdir
81 - Zamîr-i rûenine dâI-” u’le-zen yara”r
Gül-i piyâle-i kandîl u’leden yara”r - Hikeste olmal”d”r tevbe-i siyehkârân
O mâh-tal’ata zülf-i iken iken yara”r - Zebân verir reg-i tanbûra nîter-i m”zrâb
Nevâ-y” sâz-” mahabbet bozuk düzen yara”r - Behit-i hulda yaramaz egerçi Azrâil
Ruhunda gamze-i cellâd aceb neden yara”r - O mâha hâlet-i dîger verir perîânl”k
Hemîe ahter-i hâli peren peren yara”r - Düünde tâli-i hâbîde kim göre yar”n
Olursa bâl-i hümâ ana bâd-zen yara”r - Küâdedir leb-i takrîri güllerin Gâlib
Hezâr-” Gülen-i tevhîd bî-suhan yara”r
82 - Cevâb-” telh-i leb-i la’l-i yâri benden sor
Nedir o erbet-i ehdin humâr” benden sor - Hezâr”n anlad”I” goncenin küâyiidir
Bu gülen içre begim hârhâr” benden sor - Lisân-” nâz” tan” tercemân-” dîdesine
Zebân-” gamze-i cellâd-” yâr-” benden sor - Gam-” hat”nla siyeh-rûz ü zindedâr-” ebim
Sen art”k eylediIim âh u zâr” benden sor - Su’âl eyleme ayâra gel efendim gel
Melâl-i Gâlib-i pür-intizâr-” benden sor
83 - Dehen kim s”rr-” hâmû” an”n îmâlar”ndad”r
Suhan ol nükte-i serbestenin manâlar”ndand”r - Meger kat’-” ta’alluk âinâyân-” kadîminden
Hat-âver dilberân”n vaz’-” nev-peydâlar”ndand”r - Felekde t”fl-” mihri bâd peymâ-y” heves sanma
O mâh”n kûçegerd-i vade-i ferdâlar”ndand”r - Fakat cevr etme uâka bî-pâyând”r yohsa
Muhîti i’tidâl”n gevher-i yektâlar”ndand”r - Nümâyân olmas” meclisde sâkî-i revân-bah”n
Yîne pîr-i mugân”n nutk-” rûh-efzâlar”ndand”r - Gehî handân olup geh pîç ü tâb” pî-i â”kda
O verd-i bâ-” hüsnün cünbi-i ra’nâlar”ndand”r - Degildir hüsn-i isti’dâddan ehl-i dilin Gâlib
Sana himmetleri lutf-” cihân-ârâlar”ndand”r
84 - Dilber ki tîr-i hicri visâle bedel verir
Lây”k ki h”rz-” cân ola zîrâ güzel verir - Himdi ayaIa vurdu metâ’-” hüner velî
Sâkî olursa müterîsi yine el verir - Takdîm-i hâdisât ile hasr-” ebeddedir
Anlar ki çarh-” keç-reve hükm-i ezel verir - Hayret fürûI-” sûret-i mir’ât-” kalbdir
Teftî-i s”rr-” halk-” safâya halel verir - Olmaz resîde turresine dest-i ârzû
Bu pîç ü tâb” hât”ra tûl-” emel verir - Malûm iken husûl-i merâm”n suhûleti
Hep sarf-” himmete yine himmet kesel verir - Seyr eyle kâr”n âlem-i âb içre Gâlibin
Zevrak al”r sefîne-i ir ü gazel verir
85 - Ol dil ki nakd-i menfa’ati dest-i reddedir
Bâzâr-” iftikârda dâd u sitededir - Eyler mi çîde hîç gül-i ranâ-y” vahdeti
Ol nâ-halef ki dâIdaIa-i nîk ü beddedir - Az cân olur gubâr kesâd”yla hâk-bâz
T”fl-” güher ki mehd-i sadefden lahiddedir - Murg-” havâya oldu seri imdi âiyân
Hemgâme-i cünûn-” mahabbet h”reddedir - Girdâb-” tavk-” kumru der-âgû eder an”
Bu mevc-i h”râm çün ol serv-kaddedir - Gâlib gazelde himmet-i Monlâ-y” Rûm ile
Etfâl-i m”srâ’”m dah” Devr-i Veleddedir
86 - Hey siyeh gün kim bana kahr u celâl eylerdi yâr
Çem-i mestim zehr nû-” infiâl eylerdi yâr - Hîç kesmezdi kulundan nâme-i emîrini
Satr-” emvâc”nda hep hâlim suâl eylerdi yâr - Zerre-pû olmu görüp cism-i nizâr”m dâIdan
Zahm-” peykân-” sitem geçmez hayâl eylerdi yâr - Rezm-gâh-” akda gördükde zûr-” tab’”m”
Herm edip ruhsâr-” tîg”n âl âl eylerdi yâr - Olmad”m Gâlib helâk-” nâz” âh”n yine
Leker-i hatt”yla h”m”ndan k”tâl eylerdi yâr
87 - Ben söyledikçe ak”m” Mecnûn hamû olur
Râz-” cünûna halka-i zencîri gû olur - Bir dil-rübâya düdü ki rûy-” pâk”n”n
Yâd”yla seyl-i ek-i revân u’le-pû olur - Bâz-” nigâha kâkülü kim bâl ü per verir
Hâhin çem-i dümen-i cân-” sürû olur - La’l-i lebi ki âte-i Kevser-nijâdd”r
H”zr-” hayât ak” ile mey-fürû olur - Nutku ki maIz-” rûh-” tecellî-i zârd”r
Îsa hayâl-” zevki ile bâde-nû olur - Gâhî ki âftâb-” cemâl-” münevveri
Tâb-” arâb-” erm ile deryâ hurû olur - Envâr-” cû-” feyz ile ummân-” sînemin
Esdâf” çarh u gevheri tûfân-bedû olur - Gâlib hulâsa balasam evsâf-” hüsnüne
Gâretger-i memâlik-i ârâm ü hû olur
88 - Ne dem ki bâde-i la’linle dil leb-â-lebdir
Habâb-” ne’e-i sahbâya teng-merebdir - Riyâz-” vahdete mahsûl-” ek-i rengârenk
Nihâl-i sîb-i zenahdân turunc-” gabgabd”r - Sokulma ol bütün ef’î-i hançerine sak”n
Ki sonra zahm”na tiryâk zülf-i akrebdir - Revendegân-” firâk”nd”r o me’alesi
Fürûg-” âte-i âh” ile bânk-i yâ Râbd”r - Bana buyurdu ki humhâne-i felekde Mesîh
Henüz rûh-” Felâtûn t”fl-” mektebdir - Esîr-i zulmet-i gûrî olan bed-ehterler
Gözünde dîde-i huffâ hükm-i kevkebdir - Suhan olup gül-i ra’nâ-y” reng ü bu Gâlib
Ne denlü varsa hakîkat mecâz matlabd”r
89 - Sad reng ile va’delerin cilve nümûndur
Hayretle kumâ-” nigehim bûkelemûndur - Çok genc-i güher ald” ciIer pârelerimden
Ol kâfirin el-an k”z”l elmas” derûndur - Sedd-i reh olup âte-i ak ehl-i vücûda
Cibrîl-i hired sidre-i kurbetde zebûndur - Müjgân deyü neter bitiren pîle-i çemim
Kühsâr-” melâmetdeki gül berg-i cünûndur - Çün em’-i seher rûyûna âhir nigehimdir
Bir u’le-i cân var o da peymâne-i hûndur - Gâlib gelir elbette hat” sâhir-i çeme
Hîç âyet-i ihlâsa tayansun m” füsûndur
90 - Hum-” beden ki Felâtûn-” rûha kal”bd”r
Cçinde ders-i rumûzât-” hikmet ensebdir - Gelir fütûr-” dile bâr-” âzmâyiden
Bu söz miyâne-i rindânda mücerrebdir - Safâ arar isen ol peyrev-i ayb pûân
Tevvcüh-i ser-i hurîd-i dâmen-i ebdir - Ne var tefekkür-i k”smetle Iam yiyip yatmak
Ezelde herkese hân-” ni’am mürettebdir - Habâb-” mevc-i nezâketdir anda ol hâlet
Demek ki îe-i tebhâle kûe-i lebdir - Mecâz” öylece fehm eyledim ki ben Gâlib
Kabûl-i ak ile inkârdan mürekkebdir
91 - B”rakmak kayd-” sûdu hô-niîn-i sâhil olmakd”r
Havâ-y” nefs-i ûmûn çâresi deryâ-dil olmakd”r - Sebûk-rûh ol küâde-mereb ol gör rûh-” ma’nây”
Tevaggul m”srâ-” mükille halka mükil olmakd”r - Çekilmek kûe-i ebrû-y” yâra pehlevânl”kd”r
Niân-” tîr-i müjgân olma sâhib-menzil olmakd”r - G”dâ-y” rûhu ver kim rehber-i mirâc-” ulvîdir
Hemîe fikr-i ta’mîr-i beden pâ-der-gil olmakd”r - Sipihrin ayn-” idbâr olduIu ikbâl-i rûendir
Eger tahkîka baksan müdbir olmak mukbil olmakd”r - Y”k”lm” âlem-i imâra imâl etme endîen
Harâbât-” mahabbetde var”p i kanzil olmakd”r - Aceb bir bahs var dîvân-” Mevlânâ’da kim Gâlib
Muhassal kâr-” âk”l mest olup lâ-yak”l olmakd”r
92 - O dil ki nâ-bemahal tavra tünd merebdir
Edâs” nisbet-i kubha ziyâde ensebdir - Zebân dirâz-” tekellüm olunca u’le-i ak
Beyân-” sûzie pervâneler muhâtabd”r - R”zâ-y” yâr ne tedbîr ile husûl-pezîr
Ne terk-i hâhi-i esbâbdan müsebbebdir - K”lan anâs”ra tekbîr-i çâr hemçü Mesîh
Tarîk-i ehl-i tecerrüde pâk mezhebdir - Gelir mi vaheti vasfâ edâs” tebîhe
O âhû-y” harem-i nâz ûh-merebdir - Bedîd lafz-” hat”ndan meâl-i nokta-i hâl
Zekan sitâre-i ma’nâya çâh-” nahebdir - Reg-i hayâl ile mûy-” meyân”n fark”
O fikr-i dûra bu semt-i muhâle akrebdir - Ne rütbe olsa da terk-i edeb karîn-i vücûb
Kabûl eylemez Es’ad yine müeddebdir
93 - Nisbetle imdi unsurumuz tumturakl”d”r
Asl-” binâ-y” ten yal”n”z çâr tâkl”d”r - Mestânelikle muIbeçenin düme ard”na
Pek çok kaçar füsûn u hiyelde ayakl”d”r - Gavgâ gerî-i hüsnü tak”nm” o fitne-cû
Hançerle tîI-i gamzesi kanl” b”çakl”d”r - Kays”n da râh-” akda ot t”kd” can”na
Sît-i derâ-y” öhretimiz ç”nk”rakl”d”r - Evvel benimle etdigi dûr u d”râz-” nâz
Pek dil niîn f”krad”r ammâ firâkl”d”r - Örtbas eder hemen an” agyâr uyanmadan
Zîrâ ol âhû beççe-i fitneye yatakl”d”r - Darb-hâne-i durûbdan Es’ad ç”kan cinâs
Zîr-i semîn-i vâdî-i Sâbitde sakl”d”r
94 - Hat-” rûyun ki dikkatlerle ta’zîm üzre yazm”lar
MeIer âyât-” Nemli safha-i sîm üzre yazm”lar - Görenler cevher-i tîg-i nigehde cünbi-i nâz”
Hafiyyât u celiyyât”n” hep bîm üzre yazm”lar - Biraz ahkâma ç”kd” hatt-” nev-âsârdan ammâ
Kamu hüsn ü edâs”n eski takvîm üzre yazm”lar - Bak”lsa nâme-i redd ü kabûle dest-i âleme
An” evlâd ü ensâb”na taksîm üzre yazm”lar - Safâ-y” iret-i dünbâle-dâr-” bezm-i sahbây”
Sutûr-” mevc ile Cennetde Tesnîm üzre yazm”lar - Cilâ-y” tab-” erbâb-” suhan üstaddan görmü
Yine âyine-yi zânû-y” teslîsm üzre yazm”lar - Hemân Gâlib an”n bir nüktecik kalm” dehân”nda
Yazanlar vasf-” hüsnü cümle talîm üzre yazm”lar
95 - Ol kadd” ham ki bir güzel elde asâs” var
Vâdî-i istikâmete hô rehnûmâs” var - Bak zülf-i pür-ikenc ile sad-berg-i rûy”na
Gör hâl-i ehl-i derdi ki yüzbin belâs” var - Ebrû-y” dilber ise eIer kim kemân-” ak
Togrusu böyledir ki çekilmez cefâs” var - Dâim ikest-i îe-i nâmûsdur iim
Ger ol günâha tevbe dedimse hatâs” var - Bir hat gelir gurûr-” hüsün nesh olur sak”n
Dil mesnedinde hâkim-i ak”n kazâs” var - ”k bilirdi mekteb-i nâz içre tâb”n”
Ol t”fla dah” söyler isem ibtidâs” var - Arz eyler ehl-i dâni ü fazla k”z”llar”n
Ol nâ-halef ki da’vî-i rengîn edâs” var - Pîrâne düdü ol kadar Es’ad ki bu gazel
M”srâ’lar”n biri birine ittikâs” var
96 - Bulsa jengâr-” hat-” yâr ile cevher hançer
TîI-i ebrûya sitemkârl”k eyler hançer - Yorulup kan tere batmaz m” mahabbet-kârân
Adem iklîmine bir anda yollar hançer - Hûn-feân-” sitem ü nâz degildir billâh
Küte-i ak olan”n hâline aIlar hançer - Reh-neverdân-” gam”n gösteri ahvâli yaman
Çem-i âhû-y” füsûn pençe-i ejder hançer - Eceliyle var ise söyleen anlar dilini
Tercemân olmu ana gamze ne söyler hançer - Tenelikten aç”cak zahm-” dehân” ekvâ
Verdi harc”n” heman suya berâber hançer - Öldüren â”k” emîr-i tegâlüfdür hep
Yoksa cellâd-” nigeh olmasa neyler hançer - Alsa âgû-” hayâline miyân”n âir
Ma’ni-i m”srâ-” bercestesini besler hançer - Bir zemîn oldu bu Gâlib ki hasedkârâne
Sûsen ü lâle-i gülzâr-” serâser hançer
97 - Bezimde câme-ve bu cüst ü hep seninçündür
Miyân-” mutribânda güft ü gûlar hep seninçündür - Gül-i maksûda eyle bir nazar ey mihr-i âlem-tâb
Müheyyâ ebnem-âsâ abrûlar hep seninçündür - Tenezzül eyle derviâne terîf et ne var âhâ
Olan bu hânkâhda hây u hûlar hep seninçündür - Sadef-ve dürr-i âdâb-” kelâm”n etmege “sgâ
Küâd olmakda gû-” ârzûlar hep seninçündür - Ne mümkin dâmen-i matlûba tenhâ dest-res bulmak
Bana müjgân-” hançerden adûlar hep seninçündür - Sifâl-i tâk olup geh gâh meyhôr olma fikreyle
Hikestî vü dürüst-i sebûlar hep seninçündür - Sulûkunda egerçi üphe yokdur Gâlibin ammâ
Hemân pîr-i muIâna ser-fürûlar hep seninçündür
98 - Benim muciz beyân-” nutk-” burhân”m dehân”md”r
Meh-i ma’nâ-y” akka tîI-i engüt-i zebân”md”r - Eder rûen ümmid-i hâb-” vuslat dîde-i baht”m
Çeh-i sîmîn zenehdân-” hat-âver sürmedân”md”r - Ne hâcet cünbi-i ebrûyile îmâya ey meh-rû
Benim te’sîr-i peykân-” müjen hât”r-niân”md”r - Siperdir safha-i irfân neberd-i da’vîye yoksa
Ham-” engüt ile kilk-i hüner tîr ü kemân”md”r - Fesâdât olmas”n tâ intizâm-” kiver-i tende
Havâss-i hams nezzarem anâs”r pâsibân”md”r - Olurken kâil-i katl-i tegâfül ol sitem-hûdan
O dem kurbân-” emîr-i nigâh olmak ne cân”md”r - Urûc-” evc-i pestîye zemîn-i ser-bülendîden
Tevâzu’ pâye-i rif’at tenezzül nerdibân”md”r - K”yâmetler kopard”m âlem-i endîe-kârîde
Serencâm-” civân-” fitne-i âhir zamân”md”r - Pesendim gülsitân-” i’r-i Nâbidir yine Gâlib
Benim her tab’-” mevzûn gerçi bir serv-i revân”md”r
99 - Hat m”d”r bâl-i hümâ-y” evc-i istingâ m”d”r
Sâye-i nûr-” siyâh-” âlem-i ma’nâ m”d”r - Zîr-i fesde perçemin kat kat nihân etmi o mâh
Csm-i a’zam vefk” var bir nüsha-i kübrâ m”d”r - Aks eden mir’ât-” ruhsâra o hatt-” sebz-reng
Cevher-i emîr-i ebrûdur desem bîcâ m”d”r - ZâI verse dembeden nâzile tîg-i gamzesi
Deme gavga-y” mahabbet kat olur davâ m”d”r - Bak ne iler kessin âûb-” zamân-” hançerin
Fitne malûm olmas”n peydâ m” nâ-peydâ m”d”r - Âte-i rûyûnda dûd-” anber-i hâlîn midir
Yoksa s”rr-” ser-nüvit-i â”k-” eydâ m”d”r - Akd”r bir ebçerâI-” zulmet-i âb-” hayât
Hatt-” la’linde desem an” tehî davâ m”d”r - Serbeser e’âr-” Gâlib dil-pezîr olsa ne var
Her suhan-ver mazhar-” ihsân-” Mevlânâ m”d”r
100 - Hâl-i hümâ nümâs”na zülfü kafeslenir
Kim mürI-” manâ hâne-i m”srada beslenir - Püsküllü bir belâs”n” gördüm Cezâyirin
Zîr-i yedinde milk-i Arab ah feslenir - Gümgete k”ld” naImeler ol denlü bezmi kim
Birbirlerine neyzen ü hânende seslenir - Tab’”mla mek-i vahet edermi cenâb-” Kays
Bîçâre güft ü gûy-” cünûna heveslenir - Vasf-” nihâl kaddi ile Gâlib ol mehin
BâI-” suhanda bu gazelin tâze-reslenir
101 - Ak”n bî belâ-resân-” dildir
Hô âfet-i nâgihân-” dildir - La’l-i lebine arâb-” hûnîn
Yâkût-” nihân-” kân-” dildir - Ebrûna bak”nca sâye-i tîg
Bir me’men-i bî-emân-” dildir - Firkat gözedir çem-i bîmâr
Hem yine tabîb-i cân u dildir - Hââ ola hüsnü bir içim su
Âte-zen-i hânumân-” dildir - Âûb-” Iam”nla dest-i maher
Râhatgede-i cihân-” dildir - Gâlib sözün âteindir hep
Hâmem bana hem-zebân-” dildir
102 - Kalem çü sûret-i vasf-” ruhun tahayyül eder
Nigâr-hâne-i evrâk zihni gülgül eder - Cevâb nâme-i nûr-” nigâh” göndermez
O rütbe evke-i uâkdan tegâfül eder - Dil etse zülfünü azm-i muhâle ser-menzil
Reg-i hayâli ana câdde-i teselsül eder - Çemende ruhsat-” dîger verirse uâka
Figân” gonce edip nâz-” hüsnü bülbül eder - Eder tevâfuk-i püt-i sitemle berg-i sefer
O kim riyâzât”n” tûe-i tevekkül eder - Hat”n bahâr-” gül-bûse eyleyen â”k
Safâ-y” subh-” ebistân” bûy-” sünbül eder - Süzünce bâde-i esrâr” câm-” tahkîka
Dehân-” sâkiye mînâ-y” ak kulkul eder - Geçer çü nevbeti âhân-” kiver-i hüsnün
Sevâd-” leker-i nâz” hat lebin pul eder - Sipihr-i manâ-y” seyr et Mesîh-ve Gâlib
Zemîne mu’cize-gûlarda kim tenezzül eder
103 - Ctâb-” telh-i cânân ehl-i derde cilve-pîrâd”r
Dehân-” erhaya emîr-i pür-hûn hande-fermâd”r - Be-nak-” sâye-i tîg-i tegâfül mû-ikâfâna
Ruhunda pîç ü tâb-” mevce hatt”ndan hüveydâd”r - Eder her tügme-i mercân” bir tohm-” gül-i iret
O gûne dilberâne sâgar-” mey gülen-ârâd”r - Çeker ahir kenâr-” vuslata bir serv-i bâlây”
O dil kim âb-ve hâk-” niyâza çehre-fersâd”r - Olur Gâlib nigâh-” germi hâ’il u’le-i âha
Gül-i em’-i tekellüm hande-i berk-” tecellâd”r
104 - Aç”ld” bâgçe-i reng ü bûda bâr-” bahâr
Pür etdi güleni hep tuhfe-i diyâr-” bahâr - Nihâlin aIz” köpürdü ükûfe zannetme
Cihân” eyledi dîvâne cûybâr-” bahâr - Sadef degildir eder çâk zehre-i bahr”
Figân-” ak ile ebr-i güher-nisâr-” bahâr - Esirdi cû-” mahabbetle ehl-i sevdâ hep
Dimagâ bûy-” cünûn verdi rûzigar-” bahâr - Nigâh-” dîde-i hûnbâr-” ak kimyâd”r
Füyûz menba’”d”r subh-” pür-nigâr-” bahâr - Çemen bir all” yeilli kumâ-” dîbâd”r
Ki târ ü pûdu reg-i ebr-i dest kâr-” bahâr - Degil mukâbil-i gülbûs-” hatt-” la’l-i bana
Ger olsa gonce-i hurîd yâdgâr-” bahâr - Geçer bu devr-i gül ü mül hemân güler yüzdür
Çemende meclis-i iretde ber-güzâr-” bahâr - Zemîni tâzeledi feyz-i hâme-i Gâlib
Egerçi köhnedir e’âr-” âbdâr-” bahâr
105 - Ser-getân-” ak” kay”rmaz m” rûzgâr
Çarh ile hesâb çevirmez mi rûzgâr - Ey gurre-i mülâyemet-i mevc-i arzû
Tünd olma böyle bir gün esirmez mi rûzgâr - Vermez mi hâk-” makdem-i dildârdan haber
Yâ ol sebeble gözlere girmez mi rûzgâr - Ey pîr-i köhne rîe-i endîeden çi-sûd
Âh”r d”raht-” ömrü devirmez mi rûzgâr - Vars”n yine anâdile âlûde ol meger
Âhen dilân” kavme yedirmez mi rûzgâr - Bir kez felekde kâg”d uçursak o mehvee
Eyâ peyâm-” vuslat” vermez mi rûzgâr - Gâlib kal”r m” ketî-i âmâl böylece
Çarh ile bir hesâb çevirmez mi rûzgâr
106 - Gün olur ey meh-” nâz”m bu sabâhat da geçer
Bizi hicrânda koyan bu eb-i hayret de geçer - Vâs”l-” evc-i kabûl eyle recâm”z yohsa
Yerde kalmaz sanma âh-” felâket de geçer - Nâ-hudâ Nûh-” nebî olduIu dem ek yokdur
Gavta-i varta-i Tûfân bu nevbet de geçer - Hat gelip leker-i hüsnü geçicek dildâr”n
Dili muIber eden ol kîne vü nahvet de geçer - Sâf k”l âyîne-i sîneni nîk ü bedden
Tab’a âmed-ud eden sûret-i hayret de geçer - Çekilenler kalur Es’ad bu cihân içre hemân
Vakt-i âdî de gelir mevsim-i mihnet de geçer
107 - Nev-salik-i nev-tarh-” cünûn-” digeriz biz
Çün terke-i pür-tîr-i vatan der-seferiz biz - Bî-sûzi-i ak istemeziz tûl-” hayât”
Mânend-i erer böyle ölünce gideriz biz - MurI-” kafes-âmûz-” ifâhâne-i mevciz
Zencîr-begerden nice dîvâneleriz biz - Mirât”y”z ol mâh-” perî-sûretin ammâ
Gam-hânemize gelse dahi bî-haberiz biz - Müjgânlar”m”z gevher-i mir’ât-” kadehdir
Hayrân-” nazar-bâde o mahmûr-seriz biz - Bir germ-nigâh ile geçirmekdeyiz ömrü
Hem’iz bu safâ bezmine mahv-” nazar”z biz - Fark edemedik rub’-” ruh-” yâri hat alm”
Tâ ol derece hüsnüne mahv-” nazar”z biz - Bir reng-i nümâyiden ibretdir edâm”z
Bi-sûd u ziyân u’le-i yâkût-” teriz biz - Manâ gibi bir beyte güncîdeyiz ammâ
Gezmekde aI”zdan aI”za derbederiz biz - Yâkût-” sirikiz yerimiz dîde vü dildir
Âtele sudan hâs”l olur bir güheriz biz - T”fl-” dilimiz kâg”d-” bâd oynu dilerse
Târ-” nazar” çetr-i felekden kaseriz biz - Cskendere zehr-âb-” fenâdân veririz cân
H”zr”z velî râh-” ademde râh-beriz biz - Bî-pâ vü ser uyduk srevî-i mürîd-i Rûm’a
Döndükçe bu gerdûn ile Gâlib döneriz biz - Yâd eylemez olduk haber-i Yûsuf-” M”sr’”
Südlüce’de bir mâh ile îr ü ekeriz biz
108 - Tâ edince hatt-” la’lin nev-bahâr-” cân” sebz
Hûn-” ek etdi zümürrüd rîze-ve müjgân” sebz - Olamaz ol sebz-i teh gülgûn-” meste hâb-gâh
Olsa bir feyz ile Câmînin Bahâristân” sebz - Âb vermi mevc-i get rîze-i kirmândan
Eylemez ebr olsa tîIi bâg-” derviân” sebz - Geçmeyince olmad”m vâk”f pul-i emîrden
Âlem-i hüsnün olurmu mevce-i tûfân” sebz - Bakd” keskin buldu pâ zehr-i dilin hâsiyetin
Etdi zehr-âb-” nigehden hançer-i burrân” sebz - Gösterir reng-i siyâh-” mâtemi H”zr-” hayât
Eyleyen mînâ-y” gerdûndan bütün elvân” sebz - Tohm-” zümrüdden yetimi nev-bahâr-” kâmeti
Kim eder terîfi ol servîn riyâz-” cân” sebz - Rengine bakma safâ-y” mereb-i mir’ât-” dil
Rûz-” H”zr-âsâ eder endâm-” ser-sebzân” sebz - Clm-” H”zr”n dîde-i pîrân görür envâr”n”
Tâb-” aksi ayn”n”n sebzin eder Kur’ân” sebz - Tûde-i müg-i zebercedden bir yeil yapraIad”r
Mevt-i ahdard”r eden kââne-i R”dvân” sebz - Mâkiyân-” Hind eder tâvûsa arz-” reng-i nâz
Etdi sebz-âb-” hayâl ol gûne hod-binân” sebz - Zülfeler çek vasf-” hatt-” yâra nakka-” çîn
Eyleyip jengârlarla zencîde-i divân” sebz - Gülleri Gâlib yeermezdi behit-i fikretin
Etmeseydi H”zr-” hâmem arsa-i dîvân” sebz - Âinâ ol Kâfdan kûh-” zümürrüd remzine
Kubbe-i Hazra-y” Monlâd”r eden devrân” sebz - Nev-bahâr-” vahdete subh-” dü demdir Mesnevî
Etdi sâdât-” kirâm-” gülen-i irfân” sebz
109 - Sîmâb-” u’le-zâra dönüp ek-i dîdemiz
Oldu habâb-” bâde dil-i âremîdemiz - Cevv-i nesîm gül anur ol ûh-” ter-mizâc
Mevc-i nigâh-” hasret ü reng-i perîdemiz - Tâs-” sipihr u hum-” Felâtûndad”r gözü
Bu nev arâb kim ola sâgar keîdemiz - Kanl” kebâb olur leb-i emîr-i nâz”na
Döndükçe kirm-i hûnla murI-” tapîdemiz - Çekdik ser-i saâdeti bâl-i ferâgata
Olsun bizim hümâ dah” minnet keîdemiz - Dâmân-” bezmi bir gül-i nevrûz-” evk eder
Hemçün kemân-” sîne girîbân-” derîdemiz - Yol buldu seng-i rehler aras”nda vahdete
Çün târ-” subha rite-i gevher keîdemiz - Nû-” arakla açm” ag”z îr-i mâdere
BaIland”k ol eker-lebe bozduk akîdemiz - Gâlib bahâr-” hatta zümürrüd-nigîn olur
Dest-i nigâh-” hâhie ek-i çekîdemiz - Feyz-i nigâh-” ems ile sîrâb-” nûr olur
Müjgâna nâz eder giyeh-i nev-demîdemiz
110 - Hâirleriz alâka-i dildir kelâm”m”z
Yek rite üzredir güher-i intizâm”m”z - Kâf-” bekâday”z yine sayd-” fenâday”z
Ankâ gibi tutarsa da âfâk-” nâm”m”z - Zevki kederde mihneti râhatda görmüüz
Âyînedir birî birîne subh u âm”m”z - Hûrîde bülbülüz ki nemed-pû-” ma’niyiz
Tâvûs-” nev-bahârî degildir nizâm”m”z - Gevher-misâl etmedeyiz pâ- âb-” rû
Olmaz çekîde katresi hurd olsa câm”m”z - Biz kim hatîb-i minber-i dâra camâ’at”z
Mecnûn olur namâz u niyâza imâm”m”z - Kurduk o rütbelerle ikâr-” merâm” kim
Yek-pâre çem ü destdir endâm-” dâm”m”z - Günden güne bülend ederiz medd-i âh” biz
Çekdikçe nâza serv-i k”yâmet-h”râm”m”z - Nûr-” Celâl-i Hems ile âfaka Gâlibiz
Hemîr-i âftâbd”r el-hak Hüsâm”m”z
111 - Fikr-i seyrân-” peri sûretde pürdür sînemiz
Rûnümâd”r kiver-i Kemîrden âyînemiz - Lâ-mekân pervâz-” fakr”z kim hümâ-y” devletiz
Bâl ü perdir rîze rîze h”rka-i pemînemiz - Sâye-i zülfün muhalleddir harâb-” lâ’line
Vâye-dâr-” mihr-i maherdir eb-i âzinemiz - Pür safâ-ya âyinemiz âyine-i zehriz velî
Bezm ü rezme âinâd”r sûret-i dîrînemiz - Baht-” hûn-âlûdeden kesme sabûh-” efkatin
Çemin olmuken siyeh mest-i mey-i dûînemiz - Âdemiz âlemde âdemde t”ls”m-” hayretiz
Kufl-” endîeyle feth olmaz der-i gencînemiz - Hâh-” istiInâ-y” ak”z nîstî milkindeyiz
Gevher-i fakr-ile mâl-a-mald”r gencînemiz - Subh-” enfâs-” füyûz-” Hems olup âyîne-dâr
Kalmam”d”r çarh ile Gâlib gubâr-” kînemiz
112 - Cihânda nice s”r var kimse bilmez
Bilinmek olsa da farza denilmez - Ya ber-dâr olmal” yâ hiten-dâr
Ve illa halka hak söz söylenilmez - Bulur herkes cezâs”n bî ü kem hep
EIer cev ekseler gendüm biçilmez - Yeter ak-” Hudâ’dan bir içim su
Bütün deryâ içilmez hem geçilmez - Meseldir bu suhan âlemde hakkâ
Ki ârifler gözünden gizlenilmez - Muhassal tavr-” pîîn üzre Gâlib
Naz”mda bundan alâ dür dizilmez
113 - Dâimâ fikr-i dehân-” dil-rübâd”r pîemiz
Manî-i nâ-güfteye dil-dânedir endîemiz - Vasf-” zülf ü turre-i âte-ruhând”r pîemiz
Manî-i pîçîdeye pîçîdedir endîemiz - Evc pervâz-” himem îr-i semender-t”ynetiz
Nahl- zâr-” unsur-” âtedir ancak bîemiz - Sedd-i râh-” matlab olmazd” bu çarh-” Bîsütûn
Dökmeseydi âh-” Ferhâd âb-rûy-” tîemiz - Baka âlemdir humâr-” ay-” safî merebân
Olamaz mîna-y” gerdûn teng-dildir îemiz - Hâme-ve perverdeyiz Gâlib zemîn-i i’rde
M”sra’-” pîçîdedir gûya kim bîh ü rîemiz
114 - Fikr-i zülfünle perîânl”kt”r ey meh pîemiz
Gayri sevdâya tolamaz rîe-i endîemiz - Tenedir bu dîde âb-” hançer-i sertîzine
Çemesâr-” feyzden hûn ile tolmu îemiz - Zahm”n ol gûne küâyi verdi tab’-” zare kim
Rek-i sad-berg-i çemendir bu dil-i sad-rîemiz - Himdi vâdi-i melâmetde biziz îrân-” ak
Çengelistân-” nihâl-i âhdand”r bîemiz - Dilden Es’ad dâima cûy-” mahabbetdir gelen
Sûret-i Hîrîn’e koydu i’ri kesb-i tîemiz
115 - Gör iltifât-” ak ile bu kadr ü câh”m”z
Kâlâ-y” hüsne k”ymet olur kem nigâh”m”z - Yok nakl-i mâcerâya mahal ek ü âh”mdan
Da’vâya düdü imdi bizimle güvâh”m”z - Ehl-i cünûna köhne abâ-y” hired hatâ
Uryân gezer hemîe bizim pâdiâh”m”z - Hâb-” girâna r”tl-” girân eyledik bedel
Yokdur tarîk-i gamda bizim seng-i râh”m”z - Gâlib ne haldir bu ki âûbgâh iken
Çetr-i siyeh perçeme düdü penâh”m”z
116 - Müjde-i vuslat ile çem-i dil cân uyumaz
Hâhi-i îd ile etfâl-i sebek hân uyumaz - Dilde ger ak ola akl eylemez anda karâr
Düzde zindân olur ol dâr ki mihmân uyumaz - Seyr eden vaz’-” ütûr gürbesini bu felegin
Aç”l”r dîdesi çün encüm-i rahân uyumaz - Gamzesin hançer-i hâbîde san”rs”n ammâ
Uyudur fitneyi havf-ile o fettân uyumaz - Dîdesi havf-i rakîb ile olup ek-efân
Su uyur düman uyur haste-i hicrân uyumaz - Kaplam” zülfü husûf âr”z olup âr”z”n”
Kimdir eyâ bu eb-i gamda periân uyumaz - Gâlibâ hicret eden kâfile-i râhatd”r
Dil ki mânend-i ceres eyleyip efgân uyumaz
117 - Bir â”k”z ki rûy-” dil-i ârâya hasretiz
Bir jâleyiz ki gonce-i ranâya hasretiz - Tûr-” niyâza vard”I”m”z olmad” müfîd
Hem çün Kelîm-i berk-” tecellâya hasretiz - Mihr-i cihân çemimize zerre-sân degil
Pervâneyiz ki em’-i eb-ârâya hasretiz - Çâk etmiiz ne fâide cism-i nizâr”m”z
Bir âneyiz ki zülf-i semen-sâye hasretiz - Vard”r dehân-” dilbere âyân bir sözüm
Nâm-” vefây”z âh-” müsemmâya hasretiz - Âb-” hayât sohbet-i ahbâbdan cüdâ
Mahîleriz ki lücce-i deryâya hasretiz - Eyler mi iltifat aceb ol hümâ-y” nâz
Bir üstühân”z âlem-i bâlâya hasretiz - Gâlib düer mi ol mehe kim eylemez nigâh
Biz pertev-i cemâline çün sâye hasretiz - Cümle cenâb-” pertev içindir bu nükteler
Ol zâta ol suhan-ver-i yektâya hasretiz
118 - Seyl-i nazar katre degildir gilemiz
Çem-i hunâbe feân olsa bütün âbilemiz - Tahta-i ders-i cünûn sîne-i sad çâk yeter
Hâneyiz mûile-i zülfe var”r silsilemiz - Hem-rehiz meslek-i manâda ricâlül-gayba
Gâhîce mülk-i hâmûiye gelir kâfilemiz - Jâle-ve bî-hod olup mihr ile yek-reng oluruz
Ayn-” vuslat m” degil gülene bu fâs”lam”z - Zann-” Gâlibde sûreti nâ-bûd henûz
Bî-cevâb imi aceb mes’ele-i mükilemiz
119 - Gelirsen gelme bezme zâhidâ bir âfet-i câns”z
Bilirsin girmek olmaz bâg-” hulde çünki imâns”z - Cüdâ dümez idi hîç sohbet-i dildârdan bilsen
Edem teklîf-i cünbi-i jâleye mihr-i d”rahâns”z - Tecerrüdse murâd”n kûy-” cânanda fedâ k”l cân
Ç”k”lmaz câme-i ihrâmdan say etme kubâns”z - Sana arz-” mahabbet sevdigim ayn-” mahabbetdir
Suhânsâz-” cünûnun dinlenir da’vas” bürhâns”z - Erimek pertev-i âlî-cenâb”n gerdine mükil
Gönül bî-tâb Gâlib hem kümeyt-i hâme dermâns”z
120 - Hayâl-i yârdan dûr olsa bir dem cân”m eglenmez
Ne çâre hât”r”m vîrânedir sultân”m eglenmez - Olur dil gâh-” tîr-i âha geh îr-i gama menzîl
Benimle yek-nefes honûd olup mihmân”m eglenmez - Nedir kasd” o bî-insâf”n ey peyk-i ecel söyle
Demez mi böylelikle haste-i hicrân”m eglenmez - Demâdem gözlerimden la’l-i yâkût eylerim peydâ
Cevâhir pâresiz t”fl-” dil-i giryân”m eglenmez - Serencâm” pül-i emîrden geçmek midir bilmem
Bekâ iklîmin özler cân-” bî-sâmân”m eglenmez - An”nçün cilve-gâh-” âh u âlem ard”r Gâlib
Dil-i Cibrîl eger gû etmese efgân”m eglenmez
121 - Divâne-i sahrâ-rev-i pür-cû u hurûuz
Minnet o Hûdavende ki bî-minnet-i hûuz - Gerçi Cem-i hüsne dilimiz Hüdhüd-i peygam
Mecnûn gibi lâle-be-ser hâne-bedûuz - Ol çem-i siyeh mest-i harâb etdi dili hayf
Meyhâne-i takvâda dah” bâde-füruuz - Hâheneh-i iklîm-i gam-” dîv-sipâh”z
Hûri-fiken-i ma’reke-i saff-” sürûuz - Gülgûne-i ruhsâr-” hevesidir dil-i pür-hûn
Oldukda kebâb âte-i hicrâna hamûuz - Hâr-âver olan gülden al”p feyz-i çü zenbûr
Bîgâneye nîiz velî hum-hâneye nûuz - Devr-i dehen etmese nola nutkumuz Es’ad
Biz sâkin-i uzlet-gede-i kûe-i gûuz
122 - Kûte-i gamze-i cellâd ki derler o biziz
Nû-” hûn-” dile mutâd ki derler o biziz - Sîne pür-âte ü dil gevher-i ak ile tolu
Berk-hîz ebr-i güher-zâd ki derler o biziz - Nâ-resâ m”srâ-” bercestemize çûb-i Kelîm
Kâdir-i sihr-i nev-îcâd ki derler o biziz - Bî-vücûduz yine berbâd kün-i milk-i gam”z
Neydeki âte-i feryâd ki derler o biziz - Es’adâ manî-i nev-t”fl-” nev-âmûz bize
Fenn-i endîede üstâd ki derler o biziz
123 - TîI-i cellâd-” felek ol mehe taklîd olmaz
Günde bin â”k” kurbân gider îd olmaz - Seng-i ta’n etmededir îe-i nâmûsu irkest
Bezm-i rindânda bu fagfûr bu Cemîd olmaz - Târ-” tânburu iken rite-i cân-” zu’afâ
Ehl-i dil beste-i âvâze-i nâhid olmaz - Kan” ol gonca-i pür-hande bu gülzârda kim
Gül be-çem-i heves ü vâlih-i ümmîd olmaz - Hevk-i rûyûnla açar lâle-i dâg-” sînem
Sâye-i akda minnet-ke-i hurîd olmaz - Etmeyen lafz”n” pervâne-i em’-i manâ
Yek-zebân-” suhan-” u’le-i tevhîd olmaz - Medd-i nezzâre-i hayret gibi bî-tâblara
Es’adâ akda bir devlet-i câvîd olmaz
124 - Ey nigâh-” çem-i zehr-âludu sahba nû-” nâz
Küstegân-” gamze-i pür-ne’esi bî-hû-” nâz - K”l nesîm-i ermi reng-ârâ-y” emvâc-” safâ
Tâ bahâristân-” hüsnü eylesin gülpû-” nâz - Câm-” meyden sor hele keyfiyet-i rindân” sen
Geh humâr-” hecrine geh ûr-” sitem geh cû-” nâz - Nak-” ber-âb olduIu reng-i sebât” gülenin
Gonce-i sad-berkde ebnem dûr-i mengû-i nâz - Gör ne sûret üzre oldu nak-” bâlîn-i merâm
Ol sebük-rûh âfet-i pervede-i âgû-” nâz - Pî-i isti’dâd-” tâb’-” nüktedân”nda senin
T”fl-” nutk Es’ad suhan fehm-i edeb hâmû-” nâz
125 - Nevâ-y” nây-” iret nâle-i meyûsdan kalmaz
Hemân âmed-ûd-i devlet kef-i efsûsdan kalmaz - Behit âte-i aka eder pervâz-” rengârenk
Tezerv-i u’le-i âh-” derûn tâvûsdan kalmaz - Niân-” derd vermek küfrdür râh-” mahabbetde
Derâ-y” kârbân-” nakl-i gam nâkûsdan kalmaz - Tecâhül bâis-i hüsnü nazard”r eyh-i zerrâka
Ay”b pûi-i merdûm h”rka-i sâlûsdan kalmaz - Odur serke ki a’lâyile ednây” bilir yeksân
Bak”lsa meyl-i istingâ dah” pâ-bûsdan kalmaz - Hicâb-” vasl-” cânan olmada uâk-” eydâya
Giribân-” çâk-” ekvâ perde-i nâmûsdan kalmaz - O eb ki rûy-” sâkî revnak-efzâ ola meclisde
Hicâb-” âte-i seyyâl-” mey fânûsdan kalmaz - O rütbe verdi sûret âhid-i mazmûna kim fikrim
Nihân-” kûçe-i beyt olduIu mahsûsdan kalmaz - Eder râz-” dili târâc Gâlib çem-i câdûsu
Ki düzdîde nigehler gamze-i câsûsdan kalmaz
126 - Bezm-i nuhust-i cümleden âhir bulunmuuz
Hâd”m hemân ki sohbete dâir bulunmuuz - Çirk-i riyâ-y” huk ile ter-dâmen olmay”p
Deryâ-y” meyde tâib ü tâhir bulunmuuz - Dört üstü dört olur mu safâ bu cihânda kim
Merbût-” çarmîh-i anâs”r bulunmuuz - Dâd alma mümkün idi felekde yâ neyleyim
Birkaç zamân içinde müsâfir bulunmuuz - Tertîb-i ceng aklî ederken sipâh-” ak
Ser-hadd-i inkiyâda hâz”r bulunmuuz - Dürr-i yetîm-i mevce-i deryâ-y” kesteriz
Vahdet-sarâ-y” dilde dah” bir bulunmuuz - Vasf-” arûs-” hüsnün açarsak nikâb”n”
Gâlib ne ayb bizlere âir bulunmuuz
127 - Zevk-i belâ-y” ak ile hô-hayâl hurremiz
Ümmîd-i vasl-” yârla mesrûr u bî-gam”z - Kef oldu tâb’a sûret-i gîti nümâ-y” cân
Bezm-i safâ-y” meygedede baka âlemiz - Hicrân dile nüvîd-i behit-i visâldir
Yok iktidâr elde çü ebnâ-y” Âdemiz - Biz ol perî-i îe-i hüsn ü nezâketin
Za’f-” mahabbetiyle hayâl-i mücessemiz - Hâlî degil cihânda perîân meâl isek
Dilbestegân-” pîç ü ham-” zülf ü perçemiz - Erbâb-” tab’ u ma’rifet a’lâ bilir bizi
Baksan eIer hakîkat”na cümleden kemiz - Gâlib ne ihtirâz gezend-i melâlden
Zîra teveccüh-i kerem-i Hakda muhkemiz
128 - Tufân-” arâb üzre meger nak-” habâb”z
Kîm jâle-i gülberk gibi hâne-harâb”z - Hurîde gül-i reng-i temennâm”z aç”lmaz
Sad perde-i nâz içre nihân bûy-” gül- âb”z - Hâyeste degilsek de tecellî-i cemâle
Vâdî-i tekellümde sezâvâr-” hitâb”z - Geh hidmet-i em’ine çü pervâne-itâbân
Geh gülen-i nâr-” gâm”na murg-” kebâb”z - Defter ol”cak zümre-i dildâde-i hâli
Çün nokta-i sehv-i kalem-i ehl-i hisâb”z - Zanneyleme sâbit-kadem-i halka-i meclis
Biz u’le-i cevvâle gibi pâ-be-rikâb”z - Mansûr bize bülbül-i âh-” heves olmaz
Gâlib sebek-âmûz-” debistân-” itâb”z
129 - Pervîn-i eb-i zülfün olan ahter-i elmâs
Eyler ufuk-” âr”z”n” hâver-i elmâs - Bârân olur ehl-i nazar”n hûn-” siriki
Berk ursa miyân”nda ne dem hançer-i elmâs - Kandîl-i semenden görünen u’le-i güldür
Yâkût-” müzâb ile tolan sâgar-” elmâs - Pür-zehr k”l”p hânde-i zîr-i lebin ol mâh
Verdi dil-i sad-pâreye gül ekker-i elmâs - Bî-mana vü bî-hassedir parlayan ekser
Kim gördigü var hâtem-i nâm-âver-i elmâs - Kim mâyelerin cevrin açar cevher-i zât”
Üsrüble t”râîde olur peyker-i elmâs - Revnak veremez bezme arak bâde gerekdir
Hurîd iledir cilve-i nûr u fer-i elmâs - Zer-dûz bis’ât istemez erbâb-” mekâdîr
Bir sîm nigîdân yetiir pister-i elmâs - Rûen güherân îvesi eyler mi tereüh
Geçse reg-i lâ’le kânamaz neter-i elmâs - Agyâr-” seni seng-i reh-i yâr ile urdum
Çâsâr-” fireng oldu giyip efser-i elmâs - Ç”km” yine meydâna o hurîd-i cihân-sûz
Bâlâ-y” belâ-hîzîn edip maher-i elmâs - Hûygerde – ruh oldukca mehpâre san”rs”n
Gül-bergine ebnem ola âb-” ter-i elmâs - Pür-bûy-” ma’ânî mi devât”m gibi Gâlib
Ser-bezm-i selâtine gelen micmer-i elmâs - Dursun nazar-” terbiyet-i Hems-i Hudâda
Vakt ile olur seng-i siyeh gevher-i elmâs
130 - Kanl”g ya ile közdür mey tolug mînâ imes
Talama tofraga nûr-i dîdedür sahbâ imes - Saç” sevdâs” da min ögremçi-dik as”l”g
Rite-i ilgimde hem bar bir kurug davâ imes - Yalbar”p y”glap öz ahvâlimi tapurdum anga
Tüne-künki birgenin e’âr-” nâ-bercâ imes - Tesliyet birme minin sar”ga k”lma zâhida
Hep ögütler örtedi bagr”m minin sevdâ imes - Bir kuya sevdâs” itkendür kara kül”ng meni
Tangla tükendür manga bu kiçeler rü’yâ imes - Cgni ta’lîm itmegey irdin bu yanl”g at” sin
Tavatursa cân ku”n ol t”fl aceb manâ imes - Cikindin sürdenüp kirmekte Gâlib evliyâ
Kays” â”kd”r meger mevlâ-y” Mevlânâ imes
131 - Hayl-i müjgâne peri cündüne sultân idi Kays
Devlet-i akda gûyâ ki Süleymân idi Kays - Ferd iken tavf-” Hicâz”nda mecâz-” ak”n
Ka’beye döndügünde hac” peimân idi Kays - Cem’a varm”d” yolu tefrike-i fürkatdan
Zülf-i Leylâ deyü her gece perîân idi Kays - Nevha-i derd ile Nûh olmudu detlerde
Girye-hîz-i müje-i hâr-“mugaylân idi Kays - Cû-” Tûfân-” cünûnundan edip rem-gerde
Mevc-i âhûya gehi silsile-cünbân idi Kays - Nisbet-i terbiyet-i sebzesi Veysî görünür
Vecd ile Necd diyâr”nda nümâyân idi Kays - Nev-hevesler ne aceb etse an”nla da’vâ
Kendi asr”nda da bâzîçe-i t”flân idi Kays - Sand” “lebbeyk” sadâs”n” rakîbândand”r
Kabe’de öhret-i Leylâs”na hayrân idi Kays - Mekteb-i akda Monlâ-y” cünûn-vâr Gâlib
Kim an”n dersine bir t”fl-” sebek-hân idi Kays - Melevî gibi tavâf etmezdi beyt-i dilini
Gerçi ser-gete idi bâdiye-cevlân idi Kays
132 - Yeter ey dil bu heves besdir bes
Ber-hevâ sarf-” nefes besdir bes - Zülf-i cânâne sar”lma ey cân
Rite-i hâhii kes besdir bes - Badezîn sâgar-” sahbâ çekelim
Çekilen havf-” ases besdir bes - Sen de bâr olma sabâ em’imize
S”klet-i per-i mekes besdir bes - Yine bir dâma düürdü beni ak
MurI-” rûha bu kafes besdir bes - Hem’i fânûs-” reh-i hayretde
Hu’le-i âvâz-” ceres besdir bes - Pehlevân-” gam-” ak”n Gâlib
Zûr-” bâzûsuna bes besdir bes
133 - Ruhsâr-” yâri gör hat-” pür-ür kaplam”
Hayf ol sabâha kim eb-i deycûr kaplam” - Zîr-i fesinde perçem-i kâfir çok â”k”n
Etmi hisâr-” akl”n” mahsûr kaplam” - Nâsûr-” ye’s-i dâI-” gam”n eyleyip nihân
Mâtem-geh-i derûnu yine sûr kaplam” - Her gonce hem-çü murg-” eb-âvîz-i hûn-nisâr
Bu güleni terâne-i Mansûr kaplam” - Gördüm o mâh” ferve-i semmûr ile bu eb
Kim gerden-i sefîdi siyeh nûr kaplam” - Ey tene-i ümîd degildir sehâb-” feyz
Gerdûnu âh-” â”k-” mehcûr kaplam” - Gerd-i melâl-i Gâlib alup tab’-” rûenin
Hayf ol sabâha kim eb-i deycûr kaplam”
134 - Zülf-i siyâh kayd”na dümek cünûn imi
Hâl-i ruhu derûnlara dâI-” derûn imi - Zann eyledim ki perçemi mestûrdur an”n
Her târ” baka baka meger ser birûn imi - Ferhâd-” kûhsâr-” cefâ olma bîhûde
Hîrîn-lebân”n ahdlari bî-sütûn imi - Cmân za’f” varken o bütde ne fâide
Ser-pençe-i nigâh”na Rüstem zebûn imi - Eglencedir murâd” hep ol çem-i sâhirin
Efsâne-i mahabbeti ayn-” füsûn imi - Feyz-i nazardan olmu idi rûyu nev-bahâr
Ol bâga âb u reng veren ek-i hûn imi - Gâlib tevakku’ etme vefâs”n bu gülenin
Nak-” hayâl sûret-i hestî-nümûn imi - Feyz-i nigâh-” hazret-i Sâk”b’dan iste hâl
S”rr” an”n muhît-i zuhûr u bütûn imi
135 - Dâglar var kim serimde aç”l”r gül-zâr-ve
Herhalar var kim dilimde subh-” âte-bar-ve - Mest olup yâd-” nigâh”yla dil-i bîmâr”m”z
Hu’le-i emîre ba kor bâli-i zer-kâr-ve - Cândan îrîn ü zehrâb-” ecelden telh ter
Bir kadeh nû etmedim peymâne-i âzâr-ve - Mâcerâ-y” ak” dilden sor ne bilsin çem-i ter
Olamaz zîrâ leb-i deryâ leb-i “zhâr-ve - Böyle bir kânûndur Gâlib bu kim yazmaz ifâ
Sekte-i bîmâr hodur sekte-i e’âr-ve
136 - Yine vâdî-i h”m ü çengi çem-i bî-amân tutmu
Per-i Cibrîli zülf ol kahramâna sâyebân tutmu - Yanar pervâne-i dil âte-i yâkût-” hançerden
ÇerâI-” dîde-i ejderde hayfâ âiyân tutmu - Bu eb hûnî-nigâh”n mest tutdum sahn-” sînemde
Girîzân olmam” ol kâtil-i çâlâki kan tutmu - Zuhûr etmi meger kim hatt-” kâfer çetr-i perçemden
Dedim dâmân-” çarh” fitne-i âh”r zamân tutmu - Olurdum ben de Gâlib pertev-endâz-” cihân ammâ
FürûI-” mihr-i tab’”m bir meh-i nâ-mihribân tutmu
137 - Nigeh düzdîde ol meh tâze tarh-” nâza yol tutmu
Aceb târâc-” milk-i akla gamze tâze yol bulmu - Görüp nâz u niyâz”n dil-küâs”n perdeden nây”n
Bu râh-” râstdan uâk-” söz ü sâza yol bulmu - Harâbî-i dilim fehm eyleyip seylâb-” ekimden
Niçe ma’nî-i bîgâne harîm-i râza yol bulmu - Kelâm-” süst-i â”k neste besteyken o bî-rahme
Gürîzgah-” sitemden nâleye âgâza yol bulmu - Edip nazm-” bülendin silm-i mani-i hanîf Es’ad
Mesîh-i kilk-i pâki târem-i i’câza yol bulmu
138 - Leb-i peymâneden dendân” dürr-i nâb göstermi
Gül-i hô-bûy-” iret gevher-i âdâb göstermi - Salup ol turre-i ham der ham”n çem-i siyeh meste
Kemâl-i sihr ile âhûya müg-i nâb göstermi - Hazer kim tîr-i âh”m degmeyeydi zülf-i dildâra
Havâlanm” harîm-i sîneden pertâb göstermi - Bu eb em’-i ruhun arz eyleyip pervâne-i câna
Hased ol jâleye hurîdden girdâb göstermi - Hemân ta’bîri pîç ü tâbd”r Gâlib dil-i zâra
T”râ edip hat-” rüyûn hayâl-i hâb göstermi
139 - Gül âte gülbün âte gülen âte cûy-bâr-âte
Semender-t”ynetân-” aka besdir lâle-zâr âte - Hemên ey sâkî bir sâgar tutudur dest-i dildâra
Gazabla bezme geldi em’-i meclis-ve yanar âte - Nesîm âte ç”kard” gonce-i çem-i ümîdimden
B”rakd” gülen-i âmâlime berk-” bahâr âte - Hayâl-i hasret-i hâlinle âh etdikçe uâk”n
Heb-i fürkatda her dem ahterân eyler nisâr âte - Bana dûzahdan ey meh dem urur gülzârlar sensiz
D”raht âte nihâl âte gül âte berg ü bâr âte - Mürekkebdir vücûdu tâ ezel yek-pâre sûziden
Anâs”rdan meger uâka olmudur dûçâr âte - Çerâg-” bezm-i hecri olduIum yapm” yak”d”rm”
Gönül pervânesine vuslat âte intizâr âte - Beyân-” sûzi eyler herkes isti’dâd-” f”tratdan
Eder berceste â”k m”srâ-” rengin çenâr âte - Meger kilk-i sebük-cevlân”n olmu germ-rev Gâlib
Zemîn âte zamân âte bütün nak u nigâr âte
140 - Râh-” aka sülûk mükil imi
Cntisâb-” mülûk mükil imi - Sanma âsân tarîk-i vahdeti sen
Hübehât ü ükûk mükil imi - Nâz-” sultân niyâz-” bî-sâmân
Kâr-” ümmîd-i bûk mükil imi - Yûsuf-” ak” pîrezeden sor
Zillet-i kesb-i dûk mükil imi - Cân gerân ü zamân sebük Gâlib
Sür’at-i leng ü lûk mükil imi
141 - Kenâr-” kûh-” aka bu dil-i nâ-âd ayak basm”
Ne cûy-” îre yüz sürmü ne hod Ferhâd ayak basm” - Dil-i virân” berbâd etmeye seylâb-” mihnetle
Sebû-derdest olup ol sâkî-bidâd ayak basm” - Tanîn-endâz-” mülk-i Çîn buldum câm-” Fâgfûru
Yeti ey kahramân-” ak bezme yâd ayak basm” - Amân ey nev-bahâr-” nâz terîf eyle insâf et
Ser-i râh”nda nergis göz diküp imâd ayak basm” - Verirken cünbi-i ebrûya cân nev-bismil-i nâz”
Sözün kesdirmege ol gamze-i cellâd ayak basm” - Eger insâf edersen Es’edâ hacletle rû-mâl et
Ki zîrâ zemîne Hamdî-i üstâd ayak basm”
142 - Sahbâ-y” lebin çem-i füsûkâra m” mahsûs
Feyz-i dem-i Îsâ iki bîmâra m” mahsus - Söndürme çerâg-” dilim ey zâhid-i bed-kî
Vuslat senin indinde eb-i târe mi mahsûs - Biz bülbülüz ey hüdhüd-i tâc-âver-i ma’nâ
Feyz-i ezelî merd-i külahdâre mi mahsûs - Sen hûn-” dili eyle gözüm mani-i rengîn
Bu ne’e hemân sâIar-” ser-âre mi mahsûs - Mest etdi beni her suhan-” telh ile cânân
Bilmem bu edâ la’l-” eker-bâre mi mahsûs - Der-hâb olan”n üstüne togmaz m” aceb mâh
Devlet melegim tâli-i bîdâra mi mahsûs - Gâlib bilemem âlem-i bâlâ-y” hünerden
Yarân-” hased gülen-i e’âre mi mahsûs
143 - Nâz etmek o dil-nüvâza mahsûs
Ammâ dil-i bî-niyâza mahsûs - Dermân ola derd sûretinde
Ol gamze-i mest-i nâze mahsûs - Cân kasd”n ederse çemi etsin
Bu sayd o âhbâza mahsûs - Ebrûlar”n” beyâna düdüm
Âdâb ile kim nâmâza mahsûs - Sâkîyi harâb-” cilve etmek
Duht-” rez îe-bâze mahsûs - Gâlib dil ü cân selâm eder hep
Ol hançer-i çâre-sâza mahsûs
144 - Ne’e-i bâdeyi reng-i lebi verse güle karz
Nagme-i kulkulü bülbülden al”r bülbüle karz - Kendünden mest geçerken o gül-i handân”m
Bir tebessüm kodu zîr-i leb-i câm-” müle karz - Pîç ü tâb”n çekecek kalmad” bir âh” bile
Verdi hep var”n” baht-” siyeh ol kaküle karz - BaI-” Firdevse degin turre- i dûd-” âh”n
H”rmeninden veremem sünbüle bir sünbüle karz - Güher-i feyz ile cû eyledi girdâb-” hayâl
Gavtalar îe-i kalyondan al”p gulgule karz - Gonceyi u’le-i cevvâle eder gerdi-i hâl
Dûd-” esrâr” ki pervâne vere bülbüle karz - Gâliba Rûm’da bir gence erimi Gâlib
Gönderir gâh Buhârâya gehî Amüle karz - Toldu hû hû ile gülzâr-” cihân Hazret-i pîr
Reng ü bûyun verdi vereli Gülenîye sünbüle karz
145 - Baht-” tîrem kim çerâg-” Tûra eyler itirâz
Hem’-i endîem eb-i deycûra eyler itirâz - Cltifât etsin mi câm-” ay deryâ-nû-” ak
Bunda bir pervâne bahr-” nûra eyler itirâz - Bir künitin gönlün olmudur esîr-i küfrü kim
Her bût-i Hak-gûyi bir Mansûr’a eyler itirâz - Görmesin yâ Rab nedir keyfiyyet-i çîn-i cebîn
Ol sebûlar kim ser-i fâgfûra eyler itirâz - Sunma dest-i merhamet bîhûde ey sîmîn-beden
Zahm-” sînem merhem-i kâfûra eyler itirâz - Olmuam hayrân-” evzâ’” nigâh-” lutfunun
Geh bana geh gamze-i magrûra eyler itirâz - Sen hemân Gâlib hâmû ol davi-i i’câzdan
Bu gazel çok âir-i mehûre eyler itirâz
146 - Verse bûy-” gül-i la’l-i lebi reng-i müle karz
Bülbüle u’le-i âvâz” verir bülbüle karz - Beste-i kâkülü feryâd” bülend etdikçe
NaIme-i âh” muhayyerden al”r sünbüle karz - Nûr-” kandîli olur evc-i süreyyâ-âh”n”n
Sîne-dâI-” gam”n” verse ney-i sünbüle karz - Târ ü mâr etdi eb-i târlar” baht-” siyâh
Verdi cem etdigi sevdâlar” ol kâküle karz - Çem-i gülzâr-” tegafülde gezerken bed-mest
Lebi bir hande-i pinhân kodu berg-i güle karz - Olamaz subh-” bahâr-” hat”na pervâne
Verse tâvûs-” çemen bâl ü perin bülbüle karz - Ckd-i Pervîn dah” kaht-” naz”mda Gâlib
H”rmen-i nûr-” zamîrimden al”r sünbüle karz
147 - Turreden âûb u yagmad”r garaz
Lafzdan zîrâ ki manâd”r garaz - Kana kana cân”ma k”lsun lebi
Mâye-i zât”s”n icrâd”r garaz - Revzen-i dâI açmadan bu sîneye
Gülen-i ak” temââd”r garaz - Mülhim oldum Îsî-i tecrîdden
Bu taallukdan teberrâd”r garaz - Dilikendir gamzesi hûn-hârd”r
Hîeden rindâna sahbad”r garaz - Anlan”r davâ degildir kâr-” ak
Deten Mecnûn’a Leylâd”r garaz - Sen gidersen söyle Gâlib ol mehe
Söylemezsen de hüveydâd”r garaz
148 - Nâz” uâka niyâz” yâra takrîr etdi hat
Geldi hükm-i sâb”k” hep mesh ü tagyîr etdi hat - Zülf-ve kâfirdir ol da mezheb-i uâkda
Âyet-i Furkân” hüsne sihr-i ta’bîr etdi hat - Kald” davâm”z k”yâmet rûzunun aham”na
Sûre-i Hemsi bugün zulmetle tefsîr etdi hat - OlduIuyçün baht”m”z hurîd-i dümen âm-“-dôst
Tûtîyâ-ve dîde-i ümmîdi tenvîr etdi hat - Gamzesi ifrât-” mest olmudu Gâlib ol mehin
Söyledi s”r gûile pek hüsnü tâbîr etdi hat
149 - Hât”r-” zühhâdda ak-” civânân galat
Sîne-i eytânda gevher-i îmân galat - Lezzet-i dîdâr bes sohbet-i dildârdan
Hâne-i âyînede seyr-i mihmân galat - La’l-i hat-” yârd”r âh ü figâna sebeb
Ruk’a-i ekvâm”za nükte-i pinhân galat - Fikr-i ârûz eylemez sâhib-i tab’-” selîm
Ravza-i firdevsde siklet-i mîzân galat - Gazmzesi kattâl iken hat ne belâd”r aceb
Kâfir-i bî-mezhebe huccet ü burhân galat - BâI-” behit oldu çün zulmet-i ebden emîn
Safha-i ruhsârda hatt-” perîân galat - Dûrdur e’âr-” hep sekte-i nisyândan
Gâlib-i muciz-deme defter-i dîvân galat
150 - “Vet-Tûr” deyip feth-i kelâm eyledi vâiz
Firavn’da takrîr-i tamâm eyledi vâiz - Kürsîde edip ar” beyân fer-i zemînde
Her bahsde tahkîk-i makâm eyledi vâiz - Evvel zen-i dünyân”n edip mekrini tezkîr
Sonra yay”l”p sohbet-i âm eyledi vâiz - Tasvîr ederek mes’ele-i bâb-” nikâh”
Kald”rd” temââ-y” k”yâm eyledi vâiz - Deryûzeye ç”kd” yolu hacc ü Arafât”n
Döndü dola”p arz-” merâm eyledi vâiz - Erbâb-” firâsât edip haylice tarîf
Cerr-i ferese atf-” licâm eyledi vâiz - Var ise gözü f”tra ümîdiyle kararm”
Mâh-” Recebi ehr-i s”yâm eyledi vâiz - Bahse giriip nukl-i meyi pâke ç”kard”
Rindân ile yerde taâm eyledi vâiz - Berk-” arak” ems-i meye eyledi tercîh
Ârâm” bu meslisde harâm eyledi vâiz - Giryeyle duâ-y” hat-” cânân edip âhir
Es’ad söze misk ile h”tâm eyledi vâiz - Döndürdü felek men’-i semâ eylediginden
Devrâne müdârâya k”yâm eyledi vâiz
151 - Nutkumun her güher-i pâki çerâg-” elfâz
Sâde mazmûnlar” hep penbe-i dâg-” elfâz - Kâmet-i yâd”na bir m”srâ-” berceste dedim
Bir sehî servi bitirdi yine bâg-” elfâz - Geh suhandan gehî hâsiyyet-i hâmûîden
Gör neler söyler idim olsa mesâg-” elfâz - Sen de sa’y eyle ki mehtâb-” safâ-y” dilden
Kalmas”n em’-i hayâlinde dimâI-” elfâz - Bana manâlar” ilhâm ile tefhîm eyler
Gelmesin Îsî-i cân-bahe ferâg-” elfâz - Âferinler yine Gâlib ki arûs-” gazelim
Koydu tâ sîne-i dildâre sürâI-” elfâz
152 - Bî-dilân hûdan olmaz mahzûz
Lâl-” s”r gûdan olmaz mahzûz - Tarf-” dâmân” tutâr t”fl-” sirik
Mehd âgûdan olmaz mahzûz - Çemidir gamzesin eden pür-gû
Haste hâmûdan olmaz mahzûz - Kalb mirât-” safâ ol meh ise
Hâne-berdûdan olmaz mahzûz - Neylesin akl” dil-i ak -ülfet
Rind maIûdan olmaz mahzûz - Âinâyân-” selâmet Gâlib
Bahr-i pür-cûdan olmaz mahzûz
153 - Devr-i Mevlânâ’da gayret hâlet-efzâd”r semâ
Âftâb”n kursuna teb-lerze fermâd”r semâ - Bir kademde hûyu hâya hâyi hûya vasl eder
S”rr-” devr-i çarhdan elbetde bâlâd”r semâ - Hu’le-i em’-i tecellî “Lâ- teayyün” a’a’a
Sâlik-i sâkin-nümâ bir tavr-” zîbâd”r semâ - On sekizbin âlemi serkete isbât etmi cilvesi
Devr-i Âdemden berü menzûr-” manâd”r semâ - Ka’be-i kalbin tavâf” remzini isbât eder
Kalb-i tahyîl ile münhal bir muammâd”r semâ - Cümleten eyâ nidâ-y” “kün”den olmu âikâr
Gû-” hûu nâya ver kim s”rr-” ihyâd”r semâ - Ner-i ebdân har-” ervâh”n olur enmûzeci
Ne’e-i halk-” cedîde nefh-i uhrâd”r semâ - Sâha-i mir’ât-” kalb-i safd”r cevlângehi
Gevher-i galtân-” bahr-i ak-” Monlâd”r semâ - Bundan alâ cem’-i cem’in var m” Gâlib rütbesi
Evliyâ vü ehl-i inkâra temââd”r semâ
154 - Bunda mâdâm â”kân eyler semâ
Mâh u mihr ü âsümân eyler semâ - S”rr-” ak eflâki ser-gerdân edip
Hâliyâ kevn ü mekân eyler semâ - Çem-i giryân gûyiyâ girdâbd”r
Kef- zenân gevher-feân eyler semâ - Devr eder meyhâneyi muIbeççeler
Ka’bede san hâciyân eyler semâ - Ney safîr-i evk urup murgân-” kuds
Çün kebûter per-zenân eyler semâ - Ben o Kays-” serserî seyrim ki gâh
Ba”m üzre âiyân eyler semâ - Nûr bah oldukça Gâlib Hems-i ak
Mevlevîler zerre-sân eyler semâ
155 - Dile ayn-” fütâde dîde-i pür-âb olur mâni
Acebdir kim beni gark etmege girdâb olur mâni - Salâh-” kârdan mestân-” ak”n râh” dîgerdir
Mürûr-” ketî-i câme pül-i mihrâb olur mâni - Beni tecrîd etdi sâhil-i deryâ-y” vahdetden
Acebdir vakt olur kim matlaba esbâb olur mâni - Sabâh-” feyzdir rûendir sürme-i gaflet
Demi yokdur cilâ-y” nûr-” çeme hâb olur mâni - Çeken Mansûru dâr-” vahdete havf-” alâ’ikdir
FerâI-” güft ü gûya kesret-i ahbâb olur mâni - Tahammül eyle sûz-” aka terk-i girye k”l Gâlib
Fürûg-” em’e zîrâ zerre mikdâr âb olur mâni
156 - BâIlanan ol zülfe kayd-” cândan kessin tama’
Dû olan ol kâfire îmândan kessin tama’ - Etdi zehr-âb-” nigâh-” yâr bîmâr âlemi
Mîzbân-” âfiyet mihmândan kessin tama’ - Hûn-” dildendir h”nâ-y” pençe-i dâmân-res
El çekenler Yûsuf-” Ken’ândan kessin tama’ - Câme-i cismi b”raks”n hât”r-” vasl-” ârzû
Hâci-i Beytü’l-Harem kurbândan kessin tama’ - Bunca dem cû eyleyen ek-i revân” besdir dile
Gevher-i âdi dür-i nîsândan kessin tama’ - Cân ehl-i akda yokdur feyz dâI u erhaden
Bâgbân-” gam gül-i handândan kessin tama’ - Gülen-i maksûdu sîr-âb etsin ol ayn-” hayât
Gâlib art”k dîde-i giryândan kessin tama’
157 - Murg-” âh-” ehl-i derdim lâneden k”ld”m ferâI
Gör o Hindûyem ki âte-hâneden k”ld”m ferâI - Beste-i hâl ü hat”n olmam ben ey âhin-nigâh
Tâir-i kudsüm ki dâm ü dâneden k”ld”m ferâI - Ten-perestân eylesinler Ka’be-i cism-i tavâf
Genc-i ak” buldum ol vîrâneden k”ld”m ferâI - Pür-safâ gördüm o ûhun nergis-i mahmûrunu
Bezm-i meyde nâle-i mestâneden k”ld”m ferâI - Hatt ü la’l-i yâra oldum Es’edâ çün âinâ
Lafz-” rengîn ma’ni-i bigâneden k”ld”m ferâI
158 - Cilvedir ol bî-amân âzâra tevil-i dürûI
NaImedir feryâd-” âh u zâra tevil-i dürûI - Cçmeden mey bana bühtând”r deyip mestânelik
And içer ol gamze-i hûn hâre tevil-i dürûI - C’tizâr-” davete çemin süzüp mahzûn-nümâ
Der ki megûlum iki bîmâra te’vil-i dürûI - Terk edip uâk”n anlarla olur handân u âd
Sanki istihzâ eder agyâra tevil-i dürûI - Zülfüne mecbûr olan uâk”n ol nâ-müslimân
Küte eyler bend edip zünnâre tevil-i dürûI - Hatt” âzâdi deyip Gâlib hatt-” bîdâd”na
Katm” ol fetâvâ-y” bî-zinhâre tevil-i dürûI
159 - Cân”m alsa la’l-i eker-bârdân k”lmam ferâI
Kan”m içse hançer-i hûn-hârdan k”lmam ferâI - Kâmeti fikriyle ber-pây”m k”yâmet kopsa ger
Hâk olursam dâmen-i dildârdan k”lmam ferâI - Pâre pâre etseler âyîne-âsâ cismimi
Hevkim artar hayret-i dîdârdan k”lmam ferâI - Ey h”red bî-hûde men etme belâ-y” akdan
Hât”r-” aIyâr için ben yârdan k”lmam ferâI - Pertev-i hüsnünden olmudur dilim yek katre âb
Jâleyim çün mihr-i pür-envârdan k”lmam ferâI - Gâlibâ Gâlib gibi tertîb-i dîvând”r garaz
Hayli demdir sohbet-i e’sârdan k”lmam ferâI
160 - Billâh yûf bu u’bede-i hîç-kâra yûf
Yûf kadr-i câh u tantana-i itihâra yûf - Pââ ki bulmaya ser-i makdûuna kefen
Ol tûI-” tumturak âlem-i itibâra yûf - Bâd-” ecel ki söndüre kandîl-i cân”n”
Ba” ucunda bîhude em’-i mezâra yûf - Kerrât ile sâhife-i âlemde çekmiem
Bu sûret-i mükerrer-i leyl ü nehâra yûf - Bir hâne kim binâs” ola âh u ekden
Yaz”k o âb u renge o nak u nigâra yûf - Dürle ede zuhûr fürûn-” ikencede
Her bir la’l-i nâb o dür-i ehvâra yûf - Güm-nâm-” yâd-” hayr ola erbâb-” mans”ba
Söyler sadâ-y” güm güm tabl u nakkâra yûf - Sûr-i arûs kim ola mâtem netîcesi
Pûf em’-i bezme me’ale-i u’le-dâra yûf - Gâlib penâh-” fakra gir abdâl-mereb ol
Al kerre-nâ-y” destine çal rüzgâra yûf - Oldukça söylerim der-i Monlâda kâm-yâb
Dünyâ gam”nda çekdicegim âh u zâra yûf
161 - Yeni ba gösterip oynaklad” sünbüldür zülf
Al dülbendde bir deste karanfildir zülf - Azac”k âla bakar örnegi ruhsâr”nda
Bir k”ral saç” birîümden iki güldür zülf - S”rma püskülleridir târ” nigâh-” uâk
Sebz-pûîde-i mir’ât-” tahayyüldür zülf - Kol dolamakda ulamakda ii âm u seher
Gamze ikilledi dilbeste-i kâküldür zülf - Urdu baht-” siyehim târ-” harîr-i ebden
O mehe perde-ke-i hâb-” tegâfüldür zülf - Târ-” endîesi tahsîl-i muhâlâta sarar
Çem-i sayyâd”na zincîr-i teselsüldür zülf - Çekmi ebrûlar”n etrâf”na nakkâ-” kazâ
Gûyiyâ perde-i mihrâb-” tevekküldür zülf - Gönderir an” selâm ibn-i Selâm’a Leylâ
Hir’-i Mecnûndan iki beyt-i tegâfüldür zülf - Yûsuf-” hüsne Züleyhâ-y” hevesden gûyâ
Dâmen-i âr”za bir dest-i tetâvüldür zülf - Târem-i perçem-i mi’râc-” suhenden kalma
Safha-i gülbün-i ruhsâra tenezzüldür zülf - Gâlib ibretle nigâh et bu kumâ-” nazma
Nescine rite-ke-i târ-” teellümdür zülf - Olmu âufte-i takrîri cemâl-i Hemsin
Ham-be-ham müzd-i ham-” gû-” tevâggüldür zülf
162 - TîI-i gazab” zâhid-i nâdâna muhâlif
Mihrâb-” itâat dil-i eytâna muhâlif - Men eyleyemez bûs-” hat-” la’lini zülfün
Fetvâs” an”n âyet-i Kur’ân’a muhâlif - Dilber gam-” ak”n” diler dil dem-i vasl”
Hey bu ne aceb bende ki sultâna muhâlif - Dârû-y” hat” söyleme bîhûde tabîbim
Tedbîrlerin illet-i hicrâna muhâlif - Sen hande et ey hançer-i pür-hûn bu peyâma
Cân almak imi gamze-i cânâna muhâlif - Gösterme begim sîneni tâ ek ide ârâm
Mirâ’t-” safâ gevher-i galtâna muhâlif - Sen halvet-i tercîh edesin sohbete imdi
Gâlib bu sözün mereb-i yârâna muhâlif
163 - Ne belâd”r bu ki dildâr cefâkâr ola hayf
Sûziin nâlelerin garet-i inkâr ola hayf - Cntizâr eylesin hatt-” siyehkâri için
Gündüzün hasret ü sâmân ebin târ ola hayf - Nâvek-i gamze nedir ögredesin âh ederek
Hadef-i tecrübesi hât”r-” efkâr ola hayf - Kan yudup etmeyesin giryeni fâ aIyâra
Seni aglatmaya yâr ise talebkâr ola hayf - Müjen âlûde-i hûn etmi iken ol gül-i nâz
Berg-i ruhsâr”nâ nâz-” nigehin hâr ola hayf - Yakâ âtelere harmân ile pervânesini
Sen zebûn olas”n ol mâh ise gaddâr ola hayf - Cân u dilden seni bîzâr ede bezm-i vasl”
Yâr zannetdigin ol günde hep aIyâr ola hayf - Dest-i hâhiden ide kûe-i dâmân-” dirîI
Pençemizden bu girîbân dah” bîzâr ola hayf - Arz-” hâl ol ehe kâr etmeye Gâlib efsûs
Rik’alar tu’me-ke-i rahne-i dîvâr ola hayf
164 - Gâh ol gerdene geh zülf-i semen -sâs”na bak
Mazhar-” tûl-” hayât ol kad-i balâs”na bak - Kâr-fermâs”na bil nak-” hayâl-i süverin
Sen bu bâziçeye aldanma temââs”na bak - Küfr-i zülf içre nihân olmu o çem-i hâmû
Deyr-i hüsnünde ne Cncîl okur Îsâ’s”na bak - Ey firîbende olan va’d-i visâl-i yâra
Rûz-” har”n bile bu vadede ferdâs”na bak - Ak eger çemini efsûnla bend etmez ise
Dilberin câna yak”n sûh-” dil-ârâs”na bak - Pî-i ehbâz-” nigehde ne revâ kulkul-i mey
Kebg-i sahrâ-y” gam”n hânde-i bî-câs”na bak - Hûn-” dil dökmege rengîn edâs”d”r dâll
M”srâ-” hançerinin hâs”l-” manâs”na bak - Aç”l”r goncesi ol gülbün-i nâz”n elbet
Sen hemân kâide-i giryenin icrâs”na bak - Kâmeti vasf”na kâdir geçinirmi Gâlib
Hâme-i yekvezenin bihde davâs”na bak
165 - Âte-i hüsnü gönüllere kodu cilve-i ak
Sâgara u’le-i halgerde kodu cilve-i ak - Güft ü gûy-” nigehin seyrini istersen eger
Ol cevâb” leb-i hançerde kodu cilve-i ak - Dâmeninden dökülen cünbi-i bî-pâyân”
Devirip serv-i sanevberde kodu cilve-i ak - Devr-i zülfünde ferâmû olunan fitneleri
Cntizâr-” dem-i maherde kodu cilve-i ak - Hehr-i yâr olmaIa evreng-i sabâh-” hüsne
Himdi bir mâh-” siyeh-çerde kodu cilve-i ak - Hod perest ile edip yâr peresti temyîz
Vasl-” hicrân” berâberde kodu cilve-i ak - Art”r”p perde-i âhengini m”zrâb-” kalem
NaImeyi rite-i m”starda kodu cilve-i ak - Edicek rütbe-i erbâb-” cünûnu tayîn
Kay sile Gâlibi bir yerde kodu cilve-i ak
166 - Ey nev -bahâr-” hüsnü afak-tâb-” gül arak
Hatt-” lebi hayâl-i eker-hâb-” gül arak - Hayretdeydim o u’le-i âvâza kim eder
Âyinedâr-” sîneni girdâb-” gül arak - Mirât-” jale çeme-i hurîd olup bu eb
Aks etdi câm-” jâleye mehtâb-” gül arak - Ben hûn nisâr-” yâd-” ruhûn âh-” u’le-pâ
Nahl-i erer aceb k’ola sîrâb-” gül arak - Düdüm çemende mest ne bülbül ne bülbüle
Oldum hezâr za’f ile bitâb-” gül arak - Berk-i nigâh”n et zehebür-ra’d-” nâr-” ak
Cksîr-i nûr-” kalb ola tîzâb-” gül arak - Ek etdi âh-” giryemi gül turre-i harîr
Oldukça u’le-i ruhu gark-âb-” gül arak - Pîçîde lafz” manî-i rengîne verdi rûh
Her beytim oldu îe-i pür-tâb-” gül arak - Gâlib ne feyzdir bu reg-i la’l-i nâb iken
Fevvâre-i kalem ede pür-tâb-” gül arak - Rûh-” nazarla Hems-i eker-rîz-i ak eder
Bir gün bu tene cân” da sîrâb-” gül arak
167
Cbu gazel-i erifin makta”nda vâki olan eser-i ak lafz” sâhih-i dîvân
Gâlib Efendimiz Hazretlerinin vilâdet-i bâ-saâdetlerine târîh vaki olmudur.
Kuddise s”rruhû. - Her bâbda bir derde düürür derbeder-i ak
Hââ ki kedersiz geçile rehgüzer-i ak - Geh nefy ü geh isbâta düer halk-” dehân”n
Bî-behredir ol meselede behrever-i ak - Mahmûrunu hüyâr eder ol câm-” mahabbet
Sâhib haber-i hayret olur bî-haber-i ak - Nüh-kubbe-i eflâki y”kar zur ile ammâ
K”rmaz yine zincîrini dîvân-” ser-i ak - Kim kâdir-i ilâc eylemege hükm-i kaderdir
Târîhi imi Gâlib-i zâr”n ESER-C AHK
168 - Derd ü mihnetdir belâd”r ak
Bir manzarad”r ibtilâd”r ad” ak - Andad”r râz-” adem s”rr-” vücûd
Hîçdir yokdur bekâd”r ad” ak - Eylemekdir kendüyi mahz-” recâ
Cümleden kat’-” recâd”r ad” ak - Cân u cânândan müberrâ muttas”l
Bir bilinmez müddeâd”r ad” ak - Himdi Gâlib bir eh-i alî cenâb
Gönlümüze âinâd”r ad” ak
169 - Bo bulundu câm-” mey oldu tanîn-endâz-” ak
Yoksa ç”kmaz rind-i pür-irfândan âvâz-” ak - Her ne rütbe zâd pervâz olsa murg-” dil yine
Elbet avlar an” yüksekden uçar ehbâz-” ak - Penbe-i magz-” ser-i Mansûru der-gû eyleyip
Pek de at”lma gönül eylenmez ifâ râz-” ak - Eylemi gerçi muhayyer an” kânûn-” havâ
Tel k”râr dil-beste-i zülf olmas”n dem-sâz-” ak - Bî-tevakkuf devr-i sâgardar nümâyând”r bu kim
Yek cihetdir ne’e-i encâm-” kâr âgâz-” ak - Bakad”r ferzîn bend-i na’t-” satranc-” cünûn
Ruh-küâ-y” âhid-i nâmûs olur açmaz-” ak - Bilsen ayâ kang” demde hatm olur bu güft ü gû
Yâr-” bî harf-i vefâ Gâlib suhan perdâz-” ak
170 - Dil ü cân”n enîs-i bezm-i irfân olduIun tuyduk
O iki goncenin zîb-i gülistân olduIun tuyduk - Citdik bülbül ü pervâne-ve sûzile feryâd”n
Gül-i em’in birbirine handân olduIun tuyduk - Zebûn olalar ite böyle meydân-” mahabbetde
Cki âhû görüp bir îr-i hayrân olduIun tuyduk - O mihr-i çarh-” ive yanî rû-pû eyleyip mâhi
Letâfet-küster-i âm-” garîbân olduIun tuyduk - Heb-i Kadre iitdik geldigin Nevrûz-” Sultânî
O eb kim îd olup hem ekkeristân olduIun tuyduk - Degil irk-i mahabbet hâs-” halvet ayni vahdettir
Gehî irk-i celî tarz”ndan îmân olduIun tuyduk - Kazâs” mümkin olsa âh Gâlib bir dah” görsen
O mâh”n hâne-i pertevde mihmân olduIun tuyduk
171 - Lutfu agyâra k”l ey ûh peîmân olarak
Sen beni cevrine âyeste bil ihsân olarak - Hafak-” ek bulur subh-” visâli bir gün
Ser-i kûyunda felek her gece bin kan olarak - Nev-bhâr-” gam”na bülbülüz ol gonce-femin
Arar”z hande-i dîrîneyi giryân olarak - Zîver-i gülen-i âgû olur âhir o perî
Gülerek aç”larak gül gib handân olarak - Arz-” hâl elde figân dilde zebân evke-künân
Geldi bu Gâlib-i dîvâne gazel-hân olarak
172 - Fedâ-y” tîg-i sitem olmaga bahâne mi yok
Mahabbet ehline kânûn-” â”kâne mi yok - Humâr-” mestî-i subh-” visâle firkatde
Hayâl-i çem-i siyehden mey-i ebâne mi yok - Bu pîç ü tâb nedir maraz-” mukâbelede
Tecâhül eylemege özr-i ârifâne mi yok - Hikeste-hât”r-” dîvânegân-veli bilmem
Perî-i îe mi yok nâz-” nâzikâne mi yok - Karârgah olacak murI-” manâ-ya Gâlib
Bu gülistân-” gazelde bir âiyâne mi yok
173 - Bas”lma ne’eye tâ mest-i hâb oluncaya dek
Yap”lma kayd”na düme harâb oluncaya dek - Kolay m” zâhid-i tür ola sâhib-i irfân
Neler görür ser-i gûre arâb oluncaya dek - Sabâh-” hüsnü olur âm âm” sonra seher
Hevesgerân” bütün kamyâb oluncaya dek - Bu baka hayf olur erbâb-” hare kim duralar
O uhûn etdigi bir bir hisâb oluncaya dek - Ne zehrler geçer inbik-i nûk-i müjgândan
Harâb-” hûn-” ciger gözde âb oluncaya dek - Sunup o u’le-i ruhsâre dûd-i hat görünür
Gönüller âte-i Iamdan kebâb oluncaya dek - Ne sözler oldu ferâmu-” ehl-i dil Gâlib
Suhan bu tavra girip intihâb oluncaya dek - Füyûz-” hazret-i Monlâ-y” Rûm’a had yokdur
Derinden olma cüdâ feth-i bâb oluncaya dek
174 - Ne hevâ vü ne kemân ü ne kemânke ancak
Erdiren menziline tîr-i nidâ-y” yâ Hak - Kim ki hamyâze-i sa’yi çeker elbet çü kemân
Tîr-i âmâli niângâh”na eyler mülhak - Menzil-i rif’at-i tîre varamaz hîç kemân
Bir deIildir bu havâlarda mukayyed mutlak - Veled-i pâk olur bâis-i i’zâz-” peder
Dâimâ tîr verir kadr-i kemâna revnak - Pîr-i ham-getelerin himmetidir bâis-i ân
Kim kemân”n bu söze tîr-i zebân” entak - Nâvek-i gamzesi dildûzdur ebrûsundan
Eylemi hükm-i kazâ tîr-i kemândan esbak - Üns-i ûri diger ü halta-i bât”n dîger
Manîde tîr degil lafz-” kemândan mütâk - Tîre çesbând”r ag”z birligi etmekde kemân
Yine keç re’ylere ehl-i hevâd”r elyak - Tir tir titredim Es’ad bu kemân” çekicek
Matla’-” Ne’et üstâda ne güç söz katmak
175 - Ne çekdi murg-” dili zülfü bend edinceye dek
Beli büküldü tutup der-kemend edinceye dek - Clime ziynet-i dünyâya hem-çü kirm-i harîr
Tenin esîr-i firâ-” perend edniceye dek - Ko ilmi zâidi Kur’ân âsümâna ç”kar
Tashîh-i nusha-i pâzend ü zend edinceye dek - Tekâtür etmeden inbîk-i zehr olur gözümüz
Hekerli lebleri bir nû-” hând edinceye dek - Yolunda bir nice üftâde pây-mâli olur
O ûh zabt-” zimâm-” semend edinceye dek - Alîlin ömrü geçer hastelikte merd-i tabîb
Clâc-” r”fk ile def’-i gezend edinceye dek - Hat-âver olmadan ol fitneyi basd”r
B”rakma gamzesi cem’-i levend edinceye dek - Ne tâze tâze zemînler bulurdu Gâlib-i zâr
Sözün felekde melekler pesend edinceye dek - Harîm-i dergeh-i Monlâda pây- mâçan tur
Nevâl-i himmetine h”ssemend edinceye dek
176 - Olduk harâb-” cilve-i berg-i tekellümün
Kâr etdi câna sûz-” erâr-” tebessümün - Bizden arâb-” handeni çün eyledin dirîI
Etme nihân barî habâb-” tebessümün - Fevvâre-i erâre eder mutribân”n”
Hââ ki sabra u’le-i mevc-i terennümün - Gâhî ç”kar o sâ’at elmâs” sîneden
Rahende âftâb”na bak subh-” kâkumun - Hatt-” erîf ü emr-i hümâyun-” zülf ile
Âhir zamân-” fitneye vard”r takaddümün - Birbiri ile kar”la”r ebrüvân gibi
Tîg-i tegâfülünle nigâh-” terahhümün - Etfâl-i ek pey-revin olmu düüp yola
Ey mevc-i seyl-i nâle nedir bu telâtumun - Bu zikr-i kalbi hükmet-i irâka k”l vukûf
Âvâz-” cûu ism-i Felâtûn çeker humun - Dümez o mihre secdesi nîlüferin kabûl
Gâlib döküldü nâfile ek-i tezallümün - Hebnem-nisâr-” girye-i ems-i mahabbet ol
Hîç kor m” yerde gözleri ya”n” merdümün
177 - Kâkül üftâdesidir perçem-i ikestesinin
Turre âvîzesidir zülf-i girih-bestesinin - Mevc-i bûy-” cünûn târ-” hayâl-i sevdâ
Cümle âüftesidir sünbül-i hod restesinin - Reng-i reftâr döker bâl-i tezerv-i ârâm
Cünbi-i dîgerine cilve-i âhestesinin - Halka-i âh yâhûd u’le-i cevvâle degil
Dîde dâI-” gam”d”r âte-i bercestesinin - Kûe-i dîde-i tasmîmde kalsun hâlî
Belki ân”n veremem mevki-i âyestesinin - Gül-i mazmûnu bitirmi bu zemînde zurefâ
Sard” Es’ad hevesinin rabt”na bir destesinin
178 - Eyleyip teshîr mülk-i Çîni server perçemin
Bahs eder âfâka top top müg ü anber perçemin - Sahn-” gülenden dimâg-” kubbe-i eflâke dek
Eyledi badan baa dehri muattar perçemin - Mihr-i maher-ve bizi yakd” begim tâb-” ruhun
Hôlan”r bu pîç ü tâba sâye-perver perçemin - Evc-i istingâdan etmez vermez uâka karâr
Sünbüle bir bestedir ammâ muhayyer perçemin - Nahl-i Tûbâd”r ki her revzenden olmu rûnümâ
Kaplay”p firdevs-i enzâr” serâser perçemin - Âlem-i hüsnün odur âheneh-” fermân-dihi
Ka’be-i dîdâr”n” zîrâ ki örter perçemin - K”ld” yaIma sabr”m”z zîr-i tegâfülden nigâh
Gâhîce zîr-i külehden dah” göster perçemin - Nev-bahâristân desem âyân nihâl-i kaddine
Bâg-” hüsnünde gül ibrîime benzer perçemin - Eylemezdi ar-” alâs”nda hüsnün cilvegâh
Olmasa nûr-” siyeh ey hûr peyker perçemin - Ukdedâr eylerdi ser-târ-ser dil-i pür-derd-i ney
Görse bir tarz”yle tarh-” sünbül-i ter perçemin - Alsalar badan eger serpû-” mâh” gam degil
Fes aç”p tek sen nümâyân eyle kâfir perçemin - Kâr-bân-” Çîndir gelmi Bedah iklîmine
Kâle dökmü tarf-” ruhsâr”nda yer yer perçemin - Bir hümâd”r kim ikâr etmi niçe ankâlar”
Evc-i hüsnünde senin bâz eyleyip per perçemin - Sabr u hûun târ-mâr etmi dâg”tm” akl”n”
Gâlib-i bî-tâbdan dah” ne ister perçemin
179 - Kebûd çemin edip cilveger per-i nigehin
Peyâm” göklere erdi kebûter-i nigehin - Ne semte azm-i Hülâgû-y” gamze kim etmi
Sevâd-” sürmeyi dümdâr leker-i nigehin - Eder mahalline teblîg âyet-i nâz”
Var ise Rûhu’l-Emîndir peyember-i nigehin - Harâca kesdi hat”n davet etdi îmâna
Nebiyy-i seyfdir elhak peyember-i nigehin - Geçirdi tîI-i nazardan havâric-i hatt”
Misâl-i vak’a-i S”ffin Haydar-” nigehin - Hücûm-” hatt”na ey kâtil etme ek-i melâl
Suvarma âb-” zümürrüdle hançer-i nigehin - Boyand” gök dere firûze dökdü derdinden
Hirâs sald” Niâbur’a leker-i nigehin - Zemîni Gâlib-i muciz demindir etse dah”
Dem-i Mesîhi müsahhar füsûnger-i nigehin - Bu hâksâr” gör ey kîmyâ-y” Hems nazar
Dokundu Hazret-i Zerkûb’a kemter-i nigehin
180 - Yokmu bir âha ey gül-i ranâ tahammülün
BâIr”n ne yakd”n âte-i hasretle bülbülün - Yek-rengdir zebân-” hakîkatda hüsn ü ak
Bânk-i hezâr u’lesidir âte-i gülün - Dûzah-niîn âte-i fakr olduIun kalur
Ey âhiret-harâb tehîdir tevekkülün - Tekrarlarla übheleri dâni anlama
Gel ârif ol ki marifet olsun tecâhülün - Y”kmaz binâ-y” hâne-i satranc-” zelzele
Zâhid ikest-i dilde abesdir taammülün - Merdânelik asâleti meydânda bellidir
Hayber günü babas”n” kim sordu Düldülün - Gâlib maârifin de safâs” deger velî
Cânân vasf”d”r hala asl” tagazzülün
181 - Yâresi muhtâc-” kâfûr olmas”n bir kimsenin
Sîneden meh-pâresi dûr olmas”n bir kimsenin - Anber-i deryâ-y” pîç ü tâb mevc-i satrîdir
Nâm” bu defterde mestûr olmas”n bir kimsenin - Gamze-ve mahmûr u bîmâr olmadan bulmaz amân
Lutf-” hüsne tab” magrûr olmas”n bir kimsenin - Fitne-kâr-” akda yâ Rab eh-i endîesi
Leker-i zülf üzre Mansûr olmas”n bir kimsenin - Çem-i yâr” zevk-i mey bed-mest-i nâz etdi dirîg
Mâtem-i hem-hâne-i sûr olmas”n bir kimsenin - Dil verip aIyâr-” perver ûha men gibi gedâ
Dümen-i bed-hâh” mesrûr olmas”n bir kimsenin - Laht-Laht olup dili ayîne-i sad-pâre-ve
Merhem-i jengâr-” nâsûr olmas”n bir kimsenin - Gayret-i ak eyler Es’ad kâse-i ömrün ikest
Hem-sifâl-i bezmi fagfûr olmas”n bir kimsenin
182 - Meyhâne sadr”na geç otur kâm-rân isen
Sâkînin al ayaI”n” ger pehlevân isen - Üftâdeler ki kâfir elinde esîrdir
Ta’n etme zâhid anlara sen Müslümân isen - Pek g”rralanma kûe-i mihrâb-” tâ’ata
Ak”n kemân-” saht”n” çek kahramân isen - Dehrin iki kadehle degi kâr u bâr”n”
Bilme cihân umûrunu rind-i cihân isen - Bizden hemân gürîze mi derler h”râm-” nâz
Bir yol da gel bu cânibe serv-i revân isen - Âyîne-i derûnu ikest etme ey perî
Terk eyleme gönülleri gözden nihân isen - Der-pî edip safâ nazar” mest-i hayert ol
Gerçek mürîd-i îve-i pîr-i mugân isen - Mehcûrsun hayât-” mahabbetden ey gönül
Memnûn-” î-i zidengî vü câvîdân isen - Gâlib cenâb-” hazret-i Hârihden iste feyz
Esrâr-” aka tâlib-i erh ü beyân isen - Dergâh-” cûd-” hazret-i Monlâ’y” Rûma dü
Âgâh-” tavr-” bî-bedel-i a”kân isen
183 - Bâis-i bünyâd-” hüsnün kalb-i vîrând”r senin
Zülfün ejder gösteren bu genc-i pinhând”r senin - Yâ nedendir dümen-i îmân ola harf-i itâb
Muciz-i la’linde kâfirler Müslümând”r senin - Hat siyeh îmân u ebrû kâtil ü müjgân belâ
Her bün-i mûyûnda bir cellâd mihmând”r senin - Manî-i rengîn-i la’lin hâmeye gûyâ günâh
Daimâ tîginden ammâ dökdügün kand”r senin - Harf-i ekvâ na-becâd”r ak-” tab’”mken benim
Bunda yok cürmün fakat çemin subhandând”r senin - Lutfa mutâd eyle tab-” nâzikin yohsa benim
Gâlib’e cevrinde âzâr”n da ihsând”r senin
184 - Âlem-i bâlâdan uâka bâlâd”r kâmetin
Secde-fermâ-y” ser-i fikr-i resând”r kâmetin - Nâza meyletmez ki serkelik tenezzüldür ana
Câme-i ta’bîre gelmez nev-edâd”r kâmetin - Bâgbân-” ak su vermi arâb-” iveden
Tohm-” gülden bitme bir serv-i safâd”r kâmetin - Âb-” gevherle pür eyler dâmen-i nezzâremiz
Öyle bir fevvâre-i mû’ciz-nümâd”r kâmetin - Rütbe-i nâz”nla gûyâ lafz-” ma’nâd”r hemân
Medd-i ihsân zann olur medd-i hatâd”r kâmetin - Fark yok biri muhayyeldir an”n biri dürûI
Ser ber-ebr-i dâver-i va’d ü vefâd”r kâmetin - Pâye-i dûn olmas”n ey sebz-i teh gülgûn sana
Ben dedimse sâye-i murg-” hümâd”r kâmetin - Feyz-bah olmu reg-i ebr-i ezel cûy-” ebed
Cevher-i cân nahl-i pür-nev ü nemâd”r kâmetin - Dümen-i bed-kâma âfet Gâlib-i bi-câna cân
Ara dek peyveste bir nûr-” duâd”r kâmetin
185 - O t”fl-” nâz benim dâsitân”m olsa gerek
Edâ-y” lükneti vird-i zebân”m olsa gerek - Aceb ki sîneye çekmekde bin belâ çekdim
Bak”lsa hazret-i cânân cân”m olsa gerek - Egerçi dene-i sertîz derler ebrûya
Benim orac”I” cây-” emân”m olsa gerek - Harâb-” der ü gam oldu derûn-” bîmâr”m
O gamzeler bu söze tercemân”m olsa gerek - Cenâb-” perteve peyrelik eyleyip Gâlib
Benim dah” bu gazel dâsitân”m olsa gerek
186 - Vard”k der-i saâdetine yâri görmedik
Girdik behite hayf ki dîdâr” görmedik - Gitdik sipihr-i çârüme dek çâre-hâh olup
Derdâ ki Îsî-i dil-i bîmar” görmedik - Bak devr-i vâjgûne felek neyledi bize
Cem meclisinde sâgar-” serâr” görmedik - Olduk harîm-i Kâbeye Mecnûn-ve revân
Geçdi duâ-y” hayr”m”z âsâr” görmedik - Mir’âta girdi aks gibi mahv olup gönül
Hayretdeyim ki sûret-i dildâr-” görmedik - Bu tâlî ile hâhi-i feyz etmeyiz dahi
Hâver-zemînde mihr-i pür-envâri görmedik - Gâlib ne hânde kald” bizim arz-” hâlimiz
Dîvân-” aka geldik hunkâr” görmedik
187 - Hüsnün ebrûlar dü-belâ dil-pesend etmi senin
Münî-i takdîr unvân”n bülend etmi senin - Çem-i ehbâz”n al”p evvel dil-i âvâremi
Sonra tutmu zülf-i pür çînîde bend etmi senin - Sâkî-i bezm-i ezel rind-i bî-pervâ-y” ak
Cân”n” câm-” safâdan ne’e mend etmi senin - Zülf ü hatt ü gamzene âûblar dümü ehâ
Lekerin bîdâdl”k düzd ü levent etmi senin - Dîde-i pür-hûne müjgân”mla eden dûr-bâ
Leblerin gülçin-i bâI-” nû-hand etmi senin - Ben demez miydim sana ey â”k-” mükil-pesend
Gönlü evk-i ârzû-mend nejend etmi senin - Gâlib ol ûhun kemâl-i iltifât ü hâhii
Tab’”n” rek-âver-i mülk-i Hucend etmi senin
188 - Ey mâh söyle imdi nedir minnetin senin
Olsun gam-” firâk benim vuslat”n senin - Cnsâf nâm bir mehin evsâf” söylenir
Hîç yok mu öyle zât ile ünsiyetin senin - Ey mey müdâm bizleri mestâne anlama
Def-i humâr gayri ne hâsiyyetin senin - Cû u hurû-” bîhüde ey hum garîbdir
Bilmez mi kimse bezmde keyfiyyetin senin - Hep zülf-i itiyâk-” perîânken dahi
Ben olmad”m m” bâis-i cemiyetin senin - Her subh u âm mihr ü meh-âsâ eder zuhûr
Hân-” keremde her ne ise k”smetin senin - Gâlib cünûn-” evk-i mahabbetden akdan
Terk-i sivâd”r anlad”I”m niyyetin senin
189 - Merhabâ ey eref-i bezm-i vefâ hô geldin
Gele ey nee-i sahbâ-y” safâ hô geldin - Ufk-” evc-i saâdetde mi oldun tâli
Hele bilmem bu eb ey mâh bana hô geldin - Zâhidâ hâli harâbâta gider inkâr”
Böyle ol yohsa demez kimse sana hô geldin - Zikr-i ebrû-y” dil-ârâ gibi dest-âvîzin
Kudsiyân nezdine ey dest-i duâ ho geldin - Gelse bu sûretle bütgede-i hüsne eger
Bütler îmân getirip der sanemâ hô geldin - Gelii öyle ki bir fitne-i nev-peydâd”r
Ç”kd” hatt”na dedi cünd-i belâ hô geldin - Bu hô-âyende gazel meclis-i yârânda sana
Diye ey Gâlib-i pâkîze-edâ hô geldin
190 - Dûzah bahâr-” hüsnüne bir gülistân senin
Kulzüm erâr-” ak”na bir katre kan senin - Bir gevherim var ek midir dil midir desem
Peydâ benimdir ol dür-i yektâ nihân senin - Âte içinde sebze bitirmi harîrden
Bâg-” ruhunda kimdir aceb bâgbâb senin - Bir Mihribân gû ederiz ad” mihr ü dâd
Gelmez mi subh-” sînene ol mîhmân senin - Cânân m”s”n belâ m”s”n âûb-” cân m”s”n
Ey bî-emân gayri elinden amân senin - Gâlib dürûI imi tutal”m va’di ol bütün
Îmân getür ki dînine s”gmaz yalan senin
191 - Ne bend-i eh ne muhibb-i gedâ im” bildik
O bî-mürüvveti yâd âinâym” bildik - Deyince mük-i huten etdi çîn-i ebrûsun
Bu pîç tâb’”m”z ey dil hatâym” bildik - Figân-” bülbülü der-gû eder san”rd”k biz
Nevâ-y” gam bâd-” sabâym” bildik - Mahabbet ile perîân olunca târ-” hayâl
Nesîm-i zülfünü an”n hevaym” bildik - Ne kasd eder ise ma’ûk hayr odur çünkim
Safâ-resân-” dil ü cân safâyimi bildik - Görünce sikkeyi uâk çehre zerdinde
Nigâh-” mürîd-i Rûm kîmyây”m” bildik - O cümleden biri zât-” Fasih imi Gâlib
Suhan cenâb”na dâd-” Hudâyimi bildik
192 - Heb zinde-dâr-” zülf-i ebistân kim senin
Encüm-ümâr-” hal-i perîân kim senin - Hünâbe-hîz-i girye reg-i hâbd”r bana
Bîdâr-” âb-” hançer-i berrân kim senin - Çün hâme fikr-i hatt”n ile tîre-rûz iken
Rûen-beyân-” rûy-” d”rahân kim senin - Mey nû-” yâd-” m”srâ-” rengîn lâ’l kim
Nazm-âinâ-y” gevher-i dendân kim senin - Hehbâz-” sayd-” hüsn-i bütân”m nigâh-ve
Ammâ zebûn-” pençe-i müjgân kim senin - Gül-pû-” nev-ükûfe-i bâg-” mahabbetin
Hâyân-” zîb-i kûe-i dâmân kim senin - Ey gonce-fen küâde-i lutf eyle Es’ad”
Bir murg-” hô-nevâ-y” gülistan kim senin
193 - Yârd”r maksûd gayrî müddeâ lâz”m degil
Mâ’nî-i bîgâne lafz-” âinâ lâz”m degil - Hançerinden aksa da âb-” bekâ lâz”m degil
Ejder aIz”ndan o pâ-zehr-i atâ lâz”m degil - Güft ü gûya gelmez ömrüm cünbi-i reftâr-” nâz
Kârbân-” îve geçdikde sadâ lâz”m degil - Gevher-i yâkût ve hem u’le hem fânûs olur
Nûr-” dil pertevlenince ihtifâ lâz”m degil - Hurde tasvîr-i siyeh hâmem verir manâya cân
Matla-” rengînden bend-i kabâ lâz”m degil - Cstemez fer-i münakka hâne-i deryâ-dilân
Ek-i mevc- â -mevc besdir bu riyâ lâz”m degil - Sâyesinde kimsenin etmez recâ âheng-i gam
Yanî mûsikâr için bâl-i hümâ lâz”m degil - Gamzeden bir sehmi düsün de zekât-” hüsnünün
”kâ def-i belâ redd-i kâza lâz”m degil - Bir midir îr-i neyistân ile hîç îr-i hasîr
Rûz-” himmetdir garaz tavr u edâ lâz”m degil - Bâdî-i gülgûn gerek destine çün la’l-i müzâb
Yohsa sâkinin ayaI”nda h”nâ lâz”m degil - Devr-i Mevlânâday”m devr-i felekmi yâ melek
Cstemem Gâlib dolas”nlar bana lâz”m degil
194 - Düdü âte imdi bir ummâna kim çemimdir ol
Oldu deryâ-hîz o âte-hâne çemimdir kim - Gonce-i em’-i tecellîdir deyip ruhsâr”na
Berg-i gülden bâl açar pervâne kim çemimdir ol - Pençe-i mercân”na müjgân-” hûn-âlû demek
Sand”lar pür-lâ’l bir peymâne kim çemimdir ol - Ka’be-ve pirâmenin etfâl-i ek eyler tavâf
Bo degildir cû eden dîvâne kim çemimdir ol - Genc-i dilde isterim tenhâ temââ-y” ruhun
Hîç göz açd”rmaz iki bîgâne kim çemimdir ol - Zabt edip imdi perîler hâne-i endîemi
Pür-hayâl oldu o mînâ-hâne kim çemimdir ol - Âiyân-” bülbül-i efsûsdur Gâlib henüz
Murg-” vasl-” yâra dâm u dâne kim çemimdir ol - Feyz enzâr-” cenâb-” Hemsden geldi bana
Gevherîn bir subha-i sad-dâne kim çemimdir ol
195 - Niçe yüz bin câm-” gûnâgûn erâb oldur ki ol
Bî-adeddir gerçi encüm âftâb oldur ki ol - Âinâ-y” bahr-” tevhîd olmak istersen eger
Kesret-i emvâca hayrân olma âb oldur ki ol - Cümle bir “kün”den nümâyând”r vücûd-” kâinât
Bâis-i îcâd-” kevn olan hitâb oldur ki ol - Güft ü gû vü cüst ü cû s”gmaz “elest” esrâr”na
Tâ ezelden böyle vermiler cavâb oldur ki ol - Âlem-i bâlâda seyr eden hurûf-” âliyât
Mushaf-” ruhsâre etmidir kitâb oldur ki ol - Zühd-i huk u davî-i huk u dimâg-” hukunu
Bahr-” manâ sanma ey zâhid serâb oldur ki ol - Verme nüh tâk-” sipihre rütbe-i bûd u nebûd
Bil ki ummân-” vücûd üzre habâb oldur ki ol - Nîk ü bed endîesinden fâriI eyle gönlünü
Görme âlemde hatâ rey-i savâb oldur ki ol - Zabta gelmez vâhidin tekrâr” mükildir vukûf
Hâs”l” adâd hep birdir hisâb oldur ki ol - Perde olmu dîde-i bîdâr”na pindâr-” hayf
An” ref’ et rûy-” dilberde nikâb oldur ki ol - Terk-i aIyâr ile herkes vâs”l-” yâr oldu lîk
Gâlibin aIyâr” Gâlibdir hicâb oldur ki ol - Hazret-i Hunkâr-” ekber hâkine fer et yüzü
Vâris-i peygâmber-i âlî-cenâb oldur ki ol
196 - Yazd” hatt gül varak-” rûyuna saf saf sünbül
Oldu nazm-” güle tahmîs-i mutarraf sünbül - Bâga sak”z gülüdür muIbeçe-i ervete-pû
Karusunda okur Cncîl-i muharref sünbül - Nev-bahâr etdi hat ol seyyidin âl-” ruhunu
Oldu dîdâr-” erîf ile müerref sünbül - Nekre kandilleri böyle degildir rûen
Olmadan âhâ izâfetle muarref sünbül - Dökülür gülene ebnem gibi ek-i pervîn
Takmas”n rûyuna ol mâh müzellef sünbül - Yanarak âh ederek köhne bahâr-” hüsne
Bir gazel söyledi kandîl müreddef sünbül - Cû-” tûfân-” bahârân” edip fevcâfevc
Mevc-i bahr-” çemeni eyledi ber-kef sünbül - Dürüm efân olarak âh-” bahâr etdi hurûc
Dâmen-i dete döküldü yine kef kef sünbül - Kondu sad-berg-i ruha vefk-i sad-ender sad hat
Tarh edip müge biraz âyet-i Mushaf sünbül - Perçemi vasf”n edip mutrib o mâh”n Gâlib
Dökdü san meclise her bestede bir def sünbül - Verdi zülfeynine hûrân-” behitî zînet
Mesnevîden kopar”p bir nice eltâf sünbül
197 - Lafz-” rengîn olur ebyât-” hayâl üstüne gül
Hô gelir gülen-i fikretde nihâl üstüne gül - Kimse nak eylemedi safha-i hât”rda dahi
Rûh-” âl”n gibi bâlîn-i visâl üstüne gül - Ayb pûânda olur varsa safâ-y” hât”r
Mâhd”r perde-i eb-gûn-” leyâl üstüne gül - Çem-i pür-hûna düer medd-i nigâh-” hasret
Hu’ledir âh-i dilin em’ misâl üstüne gül - Gerden-i sâfî d”rahende bilûrîn mînâ
Rûy-” âl”ndaki bu hüsn ü cemâl üstüne gül - Gösterip hande-i dendân nümây” ey zahm
Sîne-i ehl-i dil ü îfte-hâl üstüne gül - Bu gazeldir gül-i rûy-” seped-i e’âr”m
Komas”n Gâlib an”n ehl-i kemâl üstüne gül
198 - T”râ etme ruhûndan sevdigim hatt-” siyah”n gel
Geçirme tîgden ey bî-amân kendi sipâh”n gel - Sana gül câmii bu sîne-i sad-erhad”r âhâ
Suvard” ek ile saka-y” çemim hâk-i râh”n gel - Gözüm yollarda kald” gezme ey tîr-i nigeh bîcâ
Girersin belki tâ ki kan”na bir bî-günâh”n gel - Gelip gû-” dil-i pür-dâI”ma ey kulkul-i mînâ
Kudûmünle çerâg”n rûen et bu hânkâh”n gel - Derûn-” Es’ad” seylâb-” hasret eyledi ber-bâd
Efendim lutf edip etme harâb ârâmgâh”n gel
199 - Halka halka kâkülünde dâg dâg oldu gönül
Hô gelip dîvânelik dâg üstü bâg oldu gönül - Gerçi râh” râst etvâr-” sülûk-” müstâkîm
Râhberler kesretinden güm-sürâI oldu gönül - Gevher eyler jâle-i gülzâr”n” mehtâb-” ak
Kirm-i eb-tâb idi imdi eb-çerâI oldu gönül - Âinâ-y” sûret olmaz manî-i ankâ gibi
Uzlet etdi iidenlerden “râI oldu gönül - Geçdi em’-i sîneye mânende fânûs-” nûr
Mihr ü mehden kâni’-i genc-i ferâI oldu gönül - Tâ erince Gâlib’e feyz-i dem-i Monlâ-y” Rûm
Ney gibi râh-” nefesde göz kulaI oldu gönül
200 - Âinâ-y” s”rr-” âdemdir gönül
Ak-” Mevlânâ-y” mahremdir gönül - Olamaz âsûde bî-kârân gibi
Ehl-i derde yâr ü hemdemdir gönül - Bir iki rind-i kadeh peymâyile
Mâil-i nû-” demâdemdir gönül - Baka bir âlem bulup mey-hânede
Bî-niyâz-” halk-” müsellemdir gönül - Mahv olup fikr-i dehân-” yârda
Kayd-” hestîden müsellemdir gönül - Himdi Gâlib feyz-i Mevlânâyile
Hamdülillâh âd u hurremdir gönül - Hazret-i ârih-i Rüsûhîden bu gün
Dersine âkird-i mülhemdir gönül
201 - Tavr-” cisme u’le-i em’-i tecellâd”r gönül
Ben hâmu olsam da râz-” ak” gûyâd”r gönül - Manî-i himmet-ve ehl-i sûrete olmu baîd
Tahtagâh-” Kâf-” istignâda Ankâd”r gönül - Zeyn eder sevdâ-y” zülfünle an” sultân-” ak
Câme-i eb-rengde beyt-i muallâd”r gönül - Baka âlem bulmu ol mihr-i cemâl-i yârdan
Zerredir hem âftâb-” âlem-ârâd”r gönül - Vermem iksîre gubâr-” dergeh-i ehl-i dili
Hâkd”r Gâlib velî kân-” istignâd”r gönül
202 - K”l”c” kanl” eli kanlu dili kanl” güzel
Det-i âûba aîret begi Türkmenli güzel - Bir abâ-pû u yavuz atl” vü Bagdâd pûulu
Âlevî-kî ü dervî-dil ü Osmânl” güzel - Görücek dûrdan uâka belâlar k”zar”r
Hemseli al kaput âtei kaftânl” güzel - Utan”r görse eger hüsn ü edâs”n Hîrîn
Öyle ser-tâ-bekâdem pür-edeb erkânl” güzel - Etmez ikbâl-i tabiat ki seven gayrîlerin
Var iken Gâlib o pek mu’teber unvânl” güzel
203 - Ruhun ederse de pinhân bize hicâb degil
Ki mâh” perde-i eb örtemez nikâb degil - Günâh”m”z bu ki azm-i mahabbet eylemiiz
Bu rütbe-i cevrin efendim hele savâb degil - Heb-i vefâda mülâkât” ile yârân”n
Safâ-y” r”tl-” girân var gözümde hâb degil - Hôâ ki bûse-i ruhsâr”n ede erzâni
Suâl edince gönül sâde bir cevâb degil - Y”k”ld” ma’reke-i gamda kâh-” zevk ü neât
Duâ-y” pîr-i mugân ile dil harâb degil - Mahalle nisbeti çekmek mecâzd”r yohsa
Fürûg-” âlem-i tahkîk âftâb degil - Der-i sarây-” ma’ânî küâdedir ammâ
Bak”lsa âire Gâlib o dahi bâb degil
204 - Benim ifâ-y” ten-i zâr u müstemendim gel
Devâ-y” derd-i derûnum olan efendim gel - Nihâl-i âh” yetidirdim âhir eflâke
Kusûra bakma gel ey serv-i ser-bülendim gel - Nedir o hançer-i gamzendeki celâlîlik
Bîraz da nâze çek ey ûh ehlevendim gel - Peyâm-” vasl için atd”I” tîr-i müjgân”
Hezâr can ile makbûl ü dil-pesendim - Seninle zabt ederim an” vakt-i cevlânda
Semend-i hât”r”ma sîm -sîne-i bendim gel - Gam”nla geldi bana t”fl iken dem-i pîri
Eyâ gazâl-i civân-baht ü hûmendim gel - Kudûmun eylesin ihyâ bu Gâlib-i zâr”
Devâ-y” derd-i derûnum olan efendim gel
205 - Ey berg-i leb-i dem-i tebessüm
Dil-hûn-kün-i ebnem-i tebessüm - Vey âyîne-i ruhunda cevher
Esrâr-” mücessem-i tebessüm - K”l nükte-i mahfî-i dehân”n
Nak-” gül-i hâtem-i tebessüm - La’linde olur hayât-” dünâm
Çemindeki mâtem-i tebessüm - Zîr-i leb-i fesden eyler îmâ
Çok nükteye perçem-i tebessüm - Ebrûlar edip iâret-i nâz
Gûyâ olup ebkem-i tebessüm - Söyle bana kaht-” handeden mi
Bu masraf-” kem kem-i tebessüm - Âheng-i nevâ-y” hande eyler
Zîr-i lebi k”l yem-i tebessüm - Huykerde-ruh olma gül gül etme
Mehtâb”n” ebnem-i tebessüm - Hehbâz-” nigâh- çem-i süzme
Âvârelenir rem-i tebessüm - Reng-i leb-i tîg-i hûn-feân”n
Etdi beni hemdem-i tebessüm - Bilmem deheninde var m” yok mu
Bu manî-i mübhem-i tebessüm - Lüknet görünür olunca gâhî
Harf-i leb-i müdIam-” tebessüm - Ol rütbe hafî güler ki olmaz
Rûh-” lebi mahrem-i tebessüm - Bakd”kça olur o gül-izarâ
Nevk-” müje gül-fem-i tebessüm - Hemîr-i zebân”m oldu Gâlib
Hûnâbe-hur-” yem-i tebessüm - Afyôn be-arâb-” ek olup dil
Mest etdi beni gam-” tebessüm - Feth oldu sabâh-” Hems-i dînden
Bu gence-i mutalsam-” tebessüm
206 - Bem kim namâz-” akda Mecnûna uymuum
Terk eyleyip ikâmet-i kânûna uymuum - Deryâ-y” âb-” gevher içinde yuvarlan”p
Âhir nizâm-” lü’lü-i meknûna uymuum - Târ-” kemân” perde-i Mansûr’a çekmiem
Âheng-i sâz-” nâle-i pür-hûna uymuum - Gerdîde-ser felâket içinde döner gezer
Âvârelikde ben dah” gerdûna uymuum - Hatt-” lebin me’âli ferâI-” neât imi
Tutdum yasag” emr-i hümâyûna uymuum - Gâlib hulâsa râst-rev-i semt-i manîyim
Râh-” suhanda rehber-i mazmûna uymuum - Feyz-i nigâh” cânibi-i Sâkibden alm”am
Bedrüttarika Hsazret-i Ergûna uymuum
207 - Gönül sevdâ- perest-i zülf-i küfr-efzâ bilmem
Metâ’-” âfiyet hasret-ke-i yagmâ m”d”r bilmem - Züleyhâ-y” heves mahrûm Yâkub-” hired mahzûn
Bu kâr-” pür-halel huylâ m”d”r rüyâ m”d”r bilmem - Girih bend oldu gerçi rite-i tûl-” emel ammâ
Bu davân”n sonu cemiyyet-i manâ m”d”r bilmem - Hat-” nevresteye talîk-i vad” çem-i bîmâr”n
Dem-i âhir zamânda makdem-i Îsâ m”d”r bilmem - Semenzâr-” ruhûnda surhî-i nâz ol gül-endâm”n
Kumâ-” ârzûda-reng-i istingâ m”d”r bilmem - Rehîn-i tîgdir kûh-” beden berk-i tecellâdan
Kelîm-i ak Tûr-” sînede ber-recâ m”d”r bilmem - Suhan bâlâ -ter oldu rütbe-i elfâzdan ammâ
Dah” Gâlib hamû olmu mudur gûyâ m”d”r bilmem
208 - Hô çal”n”p nevbet-i Monlâ-y” Rûm
Oldu ayân savlet-i Monlâ-y” Rûm - K”ld” semâ-hâne-i gerdûnu pür
Debdebe-i himmet-i Monlâ-y” Rûm - Etdi ihâta felek-i çenberi
Dâire-i devlet-i Monlâ-y” Rûm - Verdi nevâ-y” tarab âlemlere
Velvele-i öhret-i Monlâ-y” Rûm - Kiver-i inkâr” eden pây-mâl
Leker-i pür-heybet-i Monlâ-y” Rûm - Mürid-i hayy kâif-i esrârd”r
Mesnevî-i hazret-i Monlâ-y” Rûm - Bendesini kimseye etmez zebûn
Böylecedir âdet-i Monlâ-y” Rûm - Yüz süreni hâkine iksîr eder
Gevher-i hâsiyet-i Monlâ-y” Rûm - Ehl-i dile s”dk ile mahdûm olur
Gâlib eden hidmet-i Monlâ-y” Rûm
209 - Bilmem o lâle rûh-” Mesîhâ m”d”r desem
Yohsa hayât lafz”na manâ m”d”r desem - Gülberg-i âtein ruhu hatt-” benefe-ter
Cennet mi bâg-” hüsn mü sîmyâ m”d”r desem - Hemîr-i dest-i nâz” o cellâd gamzesinin
Kurbâniyâna ebrû-y” ima m”d”r desem - Pür-nûr gerden üzre o giysû-y” sebz-gûn
Cibrîl-i ar-sâye mi tûba m”d”r desem - Takrîr-i sûz-” gamda hele lâ’ld”r bu dil
Bilmem zebân-” u’leye gûyâ m”d”r desem - Pervâz” evc-i füshat-i çerh”n verâs”d”r
Gâlib hümâ-y” tâb’”ma ankâ m”d”r desem
210 - Ben la’l-i lebin gamzeye enbâz san”rd”m
Îsâ-y” dîrig-i ki füsûn-sâz san”rd”m - Billâh zebûn pençe-i müjgân”na Cibrîl
Nâz-” nigehi bîhûde-pervâz san”rd”m - Mey-hâne degilmi yeri âgû-” bütânm”
Ben duht-” rezi hâne-ber-endâz san”rd”m - Çoklar yaas”n çem-i terim eyledi “zhâr
Hûn-” dil-i deryâ-eseri az san”rd”m - Gû eylemiim gamze-i gammâzdan Es’ad
Derd-i dili söylenmeyecek râz san”rd”m
211 - Ankâ-y” sehây”m dil-i dânâda garîbim
Bir gümüdeyim ism ü müsemmâda garbim - Cibrîl-i hayâlimle surâg-” ceberûtum
Ammâ nideyim kurb-” “ev ednâ”da garîbim - Çemin gibi mestim bana kûe-i ebrû
Ma’bed-geh ü mihrâb-” muallâda garîbim - Perverde-i gevhâre vatan t”fl-” azîzim
Çâh-” gam u âgû-” Zelîhâda garîbim - Müstecmi’-i esrâr-” vücûd-” dü-cihân”m
Ol nokta-i remzim ki pes-i pâda garîbim - Mecnûn ile Ferhâd olamazlar bana hempâ
Bir yekke süvâr”m ki bu sahrâda garîbim - Erbâb-” dile em’-i ebistân iken Es’ad
AIreb bu yine bezm-i ahibbâda garîbim
212 - Bir tal’ât-” âyîneye sarf-” güher etdim
Hayretle dönüp aks-i murâda nazar etdim - Âhir bana kasd etdi togup Rüstem-i ak”
Endîemi ol mâh ile devr-i kamer etdim - H”rmân ile ûd eyledi hep âh u nigâh”m
Verdim eline nâveki sînem siper etdim - Bir germ-i nigâh etmedi ol mihr-i cihân-tâb
Sa’y ile dil-i sâf”m” feyz-i seher etdim - Bilmem ne için âyet-i ye’s eyledi hatt”n
Ruhsâresine hayr-” duâ-ve eser etdim - Bir katre yerin tutmad” gülzâr-” ruhunda
Ter lâz”m idi dîde-i hûn-pâi ter etdim - Mânend-i ceres bâr-” figân “le dönerdim
Her çend ki ol Ka’be-i câna sefer etdim - Elbet ereriz vals”na ey em’-i dil-efrûz
Ben û’leyi pervâneye çün bâl ü per etdim - Küncâyi-i kâg”d yog idi sûz-” derûna
Gâlib suhan-” ak” biraz muhtasar etdim
213 - Dil-i za’ife bir âfet güzel begendiremem
O haste-i gam-” aka ecel begendiremem - Niyâz u nâzda sihr-i helâl bilsem de
Nigâh-” pür-fene etmem cedel begendiremem - Hatâ o nergis-i ehlâdad”r sözümde degil
Egerçi her suhan”m bî-bedel begendiremem - Tasavvuruma dah” himmetim olup mâni
Sezâ-y” hâhi olur bir emel begendiremem - Kemend-i nazm”m ederken gazâl-” ma’niyi râm
Yine o ûhuma Gâlib gazel begendiremem
214 - Aglar”m ekime hem râm degildir bilirim
O hüma dâne hôr-” dâm degildir bilirim - Encüm-i çarh bütün katre-i nîsân olsa
Sadef-i dil-güher-ââm degildir bilirim - Etmem ümmîd-i nigeh çem-i siyeh mestinden
Dâg-” sînem gül-i bâdâm degildir bilirim - Devri hô geçdigini Cem’den iitsem de hele
Bu edâ mereb-i eyyâm degildir bilirim - Mâh-” nak etmededir azm-i sülûküm yohsa
Hem’e üstâdelik ârâm degildir bilirim - Gamdan olsun yine bir h”ssesi vard”r imdi
Gâlib ol rütbede nâ-kâm degildir bilirim
215 - Clâc”m gör ki sâkî çem-i bîmâr”nla pür-derdim
Devâ-cû olmazam rez duhterinden sanma nâ-merdim - Demi zîr-i hat”ndan pertev-i ruhsâr” ol mâh”n
Cihân-” hüsne bir mihr-i münîr-i sâye-perverdim - Beher eb mebhas-i devr-i muhâli fikr eder kâkül
Dehen davâda kim âr”zla kâim cevher-i ferdim - Niçin küstâh bakd”n gamze-i hun-rîz-i dildâra
Sezâd”r tîg-i hecr ile gözüm kan aIlasun her dem - Dilim âzâde kayd-” e cihetden çâr unsurdan
Beni ey derbeder zannetme t”fl”m mâil-i nerdim - Atâ-y” dilber-i yektâ nigâh-” çem-dâr olmam
Zer-i mahbûb-ve ak ile gâlib sanma rû-zerdim
216 - Zîver-i bâzâr-” küstâhî menem
Hem yine bîzâr-i küstâhî menem - Meclisi pür-nûr eder serkeligim
Hem’-i nîgû-kâr-” küstâhî menem - Gafletim ma’zûr tutsun ehl-i dil
”k-” bîdâr-” küstâhî menem - “Len terânî”dir bana va’d-i visâl
Tâlib-i dîdâr-” küstâhî menem - Levhdir sermâye-i keyfiyyetim
Mest-i dürd- yahvâr-” küstâhî menem - Es’ad ol dil-nevâz”mdan yine
Mâil-i enzâr-” küstâhî menem
217 - Yine müncer ola hâlim bu televvünle benim
Dil peîmân-” güneh tevbeye varmaz dehenim - Bend bend olmaday”m rite-i tûl-i emele
Kâfiristân-” ser-i zülf müdür yâ vatan”m - Nev-bahâr-” gam-” lâ’l ile gönül gülbün-i hûn
Zikr ü fikrimde peyâpey semtim yâ semenim - Hem’-i efsürdeye fânûsdan olmaz behre
Dû-” câne niçe bir bâr olacakd”r bedenim - Çâre yok neyleyim dest-i irâdet kûtâh
Çekmege kâil idim kendi elimle resenim - Hîvenin îveye tebdîl ederdi Ya’kûb
Görse âgû-” Zelîhâdaki beyt-i hazenim - Çarmîh-i sitem kayd-” anâs”r bu aceb
Çarh-” çârümde Mesîhâ gibi kadr-i sühan”m - Heb-i hicrân ne belâ kevkebim eyler pinhân
Dîde-i baht” remed dîde eder pîrehenim - Nâz”m”z çarha geçer derse eger mürîd-i Rûm
Sen benimsin benim ey Gâlib-i bîçâre benim
218 - Azg”na vâiz-i erhin yara”r vasf-” ta’âm
Lîk “Cû” âyeti tefsîrini tutdurdu s”yâm - Heyh bir bal yedi kim kâdî-i Siroz yemez
Ehl-i keyfe ükrü k”ld” bugünlerde harâm - Sâat” sâata uymaz bize doIru gelmez
Bozdurur niyyetimiz havfim odur ol hod-kâm - Harf almaz dehen-i pâkine perhîzinden
Sanma kim â”ka etmez o perî bah selâm - Kâmilen feyz-i riyâzetle ererler Kadre
Ramazân ay”na fikreyle nedendir ikrâm - Her zamân bir meh-i nev hatt” iel aham eyler
Hâs”l” Gâlib-i dîvâneye her gün bayrâm
219 - Biz rûze dâr-” ak”z odur kâr”m”z bizim
Laht-” cigerle hô gelir iftâr”m”z bizim - Mâh-” s”yâm bize eref-i erhden ba’îd
Yokdur bu yerde yâverimiz yâr”m”z bizim - Gurbet güzîn-i hasret iken bu gâribdir
Me’mûr-” savm-” dâime bîmâr”m”z bizim - Evvel ikâyet eder idik rûz-” rûzeden
Bulmaz sabâh” imdi eb-i târ”m”z bizim - Zehr-i firâk u erbet-i gülgûn hûn-” ek
Dil-sîrdir bu nimete gam-hâr”m”z bizim - Yâd eylemekde evk-i kanâdil-i ehri dil
Encüm-ümâr dîde-i bîdâr”m”z bizim - Gâlib huzûr-” hazret-i yârânda bu gazel
Olsun beyân-” hât-” dil-i zâr”m”z bizim
220 - Nûrdan hayme-i hazrâ-y” Hudâd”r perçem
Âlem-i hüsne sebz-gûn-” semâd”r perçem - Çekinir rite-i cân u dil-i ehl-i sevdâ
O siyeh-kârlara gör ne belâd”r perçem - Nola ger u’le-i ruhsârdan olsa ber-ter
Dûd-” ûd-” dil-i âufte-hevâd”r perçem - Dûzah âte-i ak”mdan al”r nev ü nemâ
Rek-i reyhân-” behit olsa sezâd”r perçem - Âiyân” ser-i Mecnûn-” gam-” hûbând”r
Hemçü-murgân sürûân-” alâd”r perçem - Birbirine girip oldu perîân ebhâs
Himdi behrem-zen-i fikr-i u’arâd”r perçem - Tâb-” giysû-y” girihgîrden âzâd”m lîk
Es’edâ ba”ma bir hükm-i kazâd”r perçem
221 - Harîm-i Gülen-i firdevsdir kazâ-y” Merâm
Ne rütbe söylesem olmaz yine edâ-y” Merâm - Hayât-” tâze verir çâr fasl” ervâha
Âzîzler nefesinden gelip heyâ-y” Merâm - Dürûdu kulzüm-i feyz-i cenâb-” pîre gider
Kemâl-i zâhir ü bât”nd”r ibtidâ-y” Merâm - Zemîn-i Konya aceb genc-i pür maârifdir
Bu hâkde bulunur gevher-i atâ-y” Merâm - O âiyâne-i aka melekler eyler rek
Kebûter-i harem-i yârd”r hümâ-y” Merâm - Sürûdu âb-” dürûdun makâm-” vuslatd”r
Behitden mi gelir cûy-” pür-safâ-y” Merâm - Nesîm-i lutf-” Hudâvendigâr ile Gâlib
Getirdi menzil-i maksûda nâ-hûdâ-y” Merâm
222 - Egerçi ol perîye sâye-i bâl-i hümâ perçem
Velîkin ehl-i sevdâya siyeh ebr-i belâ perçem - Bilinmez rite-i âh-” dil erbâb-” hasret mi
Yâhûd târ-” libâs-” Ka’be-i maksûd yâ perçem - Siyeh-pûân-” hatd”r hallar hûrân zîbâs”
Behit-i âr”z”nda hayme-i Tûbâ-nümâ perçem - Siyeh-rûzân-” ak”n rütbe-i ikbâli âlîdir
Anunçün eylemidir ta ser-i dildâr” câ perçem - Göründü necm-i gîsûdâr-” fitne cânib-i fesden
Zalâm-” küfr ile âfâk” k”ld” pür-ziyâ perçem - Ç”kard” dilber an” çâh-” davâ-y” melâhatden
Edip sîmîn-zekan bir dil-rübây” mübtelâ perçem - Sevâd-” safha-i hât”rda kalm” nak-” sevdâs”
Gelip hatt gerçi Gâlib k”ld” uâk” fedâ perçem
223 - Hasta çemi gibi câm-” elemin çok çekdim
Künc-i ebrûda kemân-” sitemin çok çekdim - Etdi ham meyve-i âmâl nihâl-i kaddim
Nev-bahâr-” hünerin bâr-” gam”n çok çekdim - Hep müsâvî görünür bûd u nebûd-” âlem
Ben terâzûya vücûd u ademin çok çekdim - Hâs”l” rite-i maksûda nihâyet yokdur
Sübha-i tecrübe-i bî ü kemin çok çekdim - Medd-i ihsân gibidir çîn-i cebini bana kim
Âh-” hicrân”n” ol gonce-femin çok çekdim - Heves-i perçem ü destâr-” perîân ile
Kiver-i akda tûg u âlemin çok çekdim - Gâlibe feyz-i suhan Hazret-i Monlâdand”r
Tekye-i fahr-” mahabbetde demin çok çekdim
224 - Ser-mest-i gül arak görüp ol yâr” neyleyim
Bûs eyleyip o la’l-i eker-bâr-” neyleyim - Tâ gerden-i sefîdine inimi ol kâfirin
Sünbül gibi bu zülf-i siyeh târ” neyleyim - Tasvîr-i cân m” rûh-” revân m” bilinmiyor
Bu gûne nâz u îve-i reftâr” neyleyim - Mest ola ser be-bâli-i hâb ol semen- izâr
Ben tâ seher bu tâli’-i bîdâr” neyleyim - Ger iltifât ederse de mahsûsdur bana
Ben öyle pür-tegâfül ü gaddar” neyleyim - Eyler kûâde kâküm içinde o sîneyi
Rûz-” safâda subh-” pür-envâr-” neyleyim - Vermi nizâm-” hüsnüne mestânelik halel
Olmu hamîde perçem ü destâr” neyleyim - Her bir nigâh” â”ka bin cân verir velî
Pek hastad”r o nergis-i bîmâr” neyleyim - Ser-hadd-i nazm” bulmad” tab’-” suhanverî
Ccâza vard” Gâlibin e’âr” neyleyim
225 - Ak”m hâb n’idiIin bilmem
Âteim âb n’idiIin bilmem - Kendi kendimden olmuam bîzâr
Dil-i bîtâb n’idiIin bilmem - Tîre rûz-” tecellî-i ye’sin
Berk ü mehtâb n’idiIin bilmem - Gark-” deryâ-y” hûn-” ekim ben
Âlem-i âb n’idiIin bilmem - Halka-i bezm-i meyde güm-nâm”m
Mevc-i girdâb n’idiIin bilmem - Secde-gâh”md”r ebrûvân-” bütân
Gayri mihrâb n’idiIin bilmem - Ben ki kurbân-” âhid-i gayb”m
Tîg-i kassâb n’idiIin bilmem - Bî-vefây”m husûs-” dilberde
Ye’s-i ahbâb n’idiIin bilmem - Gâlibim nükte-senc-i e’âr”m
Dürr-i âdâb n’idiIin bilmem
226 - Gül gibi aç”ld”m ammâ gülmedim
Rûy”na tak”ld”m ammâ gülmedim - Gonce-i tasvîr-ve güldür deyü
Al”n”p sat”ld”m ammâ gülmedim - Tenglikdendir dehende hande hep
Ben dah” tar”ld”m ammâ gülmedim - Çem-i giryân oldugun ayn-” sürûr
Bildim icrâ k”ld”m ammâ gülmedim - Seyr edip bâzîçe-i gerdûn” çok
Aldan”p yan”ld”m ammâ gülmedim - Verd-i gülzâra bakup Mansûr-ve
Dârdan as”ld”m ammâ gülmedim - Oldum Es’ad hayli tohm-efân-” ek
Dökülüp saç”ld”m ammâ gülmedim
227 - Lâle-ve dâg oldu peydâ gülmedim
Gül gibi aç”ld”m ammâ gülmedim - Etdim istihzâ surûr-” hemdemi
Yohsa ben âyîne-âsâ gülmedim - Sûy-” gurbetden aç”ld” tâliim
Gül gül ey mâh-” eb-ârâ gülmedim - Açmad”n râz-” tebessümden dehen
Kald” nâ-güfte bu manâ gülmedim - Oldu mihr-i hâmuu gûyâ bana
Bûs-” la’linden dirîIâ gülmedim - Perde-i âm” afak-gûn etdi ek
Olmad” subhu hüveydâ gülmedim - Geçdi bâr-” gamla âvân-” ebâb
Mâ-hasal ömrümde câna gülmedim - Kald” dembeste dem-i nevrûzumuz
Rûz-” hicrân oldu gûyâ gülmedim - Geçdi Gâlib tab’a bir reng-i neât
Gül gibi aç”ld”m ammâ gülmedim
228 - Gül gibi aç”ld”m ammâ gülmedim
Rengine kap”ld”m ammâ gülmedim - Gonce-i pîçîdeden ald”m sebak
Kar”l”p kat”ld”m ammâ gülmedim - Leblerin oldu gül-i em’-i cünûn
Çok yanup yak”ld”m ammâ gülmedim - Ehl-i hâl azg”nda çok mihr-i sükût
Hayr ile an”ld”m ammâ gülmedim - Sâye-ve ol nahl-i bâg-” behcetin
Pây”na sar”ld”m ammâ gülmedim - Meyve-i kâm”m o serv-i nâzdan
Çok temennâ k”ld”m ammâ gülmedim - Ben de Gâlib bu zemîn-i tâzede
Gül gibi aç”ld”m ammâ gülmedim
229 - Niçin manâ-y” rengin lafz” âtelendirir bilmem
Sürâhîyi mey-i gül-renk serkelendirir bilmem - Harâb-” nâb” pür-ûr eylemiken la’li cânân”n
Leb-i câm” ne mûcibdir nemek çelendirir bilmem - Nigâh-” kîmyâ-te’sîre mâlik görmedim ammâ
Bu rûyun tâk-” kim müzerkelendirir bilmem - Harâb-ender-harâb-” ak olurken hâne-i hât”r
Nice ehl-i suhan beytin münakkaland”r”r bilmem - Hücûm-” manî-i bîgâneden teng oldu e’âr”
Aceb Gâlib kelâm”n neyle dilkelendirir bilmem
230 - Lâle-i derde bâgd”r gönlüm
Lâne-i murg-” dâgd”r gönlüm - Menzil-i mühtehâ-y” vahdetdir
Kurb u bu’de “raId”r gönlüm - Dûd-” mügîni m”srâ-” cân-sûz
Bir Fürûzân çerâId”r gönlüm - Hân u nimet kanaât u sabr”
Mîzbân-” ferâId”r gönlüm - Oldu sîrâb cûy-” irfândan
Feyz-i hayretle çaId”r gönlüm - Tab-” sevdâ-y” hatt-” la’linle
Özge bir eb-çerâId”r gönlüm - Hevk-i vals”nla lafz-” ârâma
Manî-i bî-mesâId”r gönlüm - K”ld” dilgîr çün beni sevdâ
Safha-i sadra dâId”r gönlüm - Durmad” tengnây-” vus’”mda
Himdi benden “raId”r gönlüm
10- Ben Süleymân-” ma’nây”m Gâlib
Murg-” hüdhüd belâId”r gönlüm
231 - Hô çerâgân-” dâId”r gönlüm
Vus’at-i tab’a bâId”r gönlüm - Murg-” ankâ-y” Kâf-” dîgerdir
Hark u garba “râId”r gönlüm - Olsa rûen beyân sûz u güdâz
Bezm-i aka çerâId”r gönlüm - Za’f u teslîm zûr-” bâzûsu
Kahramân-” ferâId”r gönlüm - Rek eder ana çem-i hurîd
Cû-” hikmetle çâgd”r gönlüm - Gevherim zâhir etdi baht-” siyâh
Gûyiyâ eb-çerâId”r gönlüm - Tîre rûzum egerçi men Gâlib
Gam degildir çerâd”r gönlüm
232 - Ba”ma ol hümâ benim salmad” sâye neyleyim
Bilmedi kadr-i zülfünü verdi hevâya neyleyim - Sedd-i miyân-” cilveden etdi belî makâm”na
Masraf-” âha sînede kalmad” mâye neyleyim - Kat’-” emelde kurduIum ç”kmad” sand”g”m gibi
Raht u bisât”m ol ehe gitdi fedâya neyleyim - Etse de eyh-” hô-beyân da’vî-i vahdet-i vücûd
UIramam” güzergâh” râh-” fenâya neyleyim - Tut ki nesîm-i rûh imi bezm-i safâda bûy-” mey
Vermeyecek küâd o mehe bend-i kubâya neyleyim - Kald” gönülde gizlice râz-” nühüfte cân gibi
Gelmedi harf-i matlab”m lafz u edâya neyleyim - Hazret-i Mesnevîdeki erh-i ifâs” Gâlibin
Sarf-” nigâh edip abes erh-i ifâya neyleyim
233 - Cân”m m” var ki mâil-i cânâne olmayam
Akla gelir mi ak ile dîvâne olmayam - Bin câm-” lutf-” bir ayag üzre sunar o meh
Ben bu gidile yâ nice mestâne olmayam - Yâr âinâ-y” ak ola lây”k m” ben dah”
Sabr u sükûn ü zühd ile bîgâne olmayam - Mey nû edemde m”srâ’-” rengîn-i la’lden
Nazm-âinâ-y” gevher-i yekdâne olmayam - Gâlib füyûzu pîr-i mugândan almada hem
Mümkin mi ser-nihâde-i mey-hâne olmayam
234 - Jâle-i sâf-” arak katma mey-i nâbe sak”n
Mümtezic sanma gözüm âte-i sîmâbe sak”n - Beng-i sevdây” çekip dalma hayâl-i huke
Salma kalyon dimâI”n kuru girdâbe sak”n - Olamaz penbe-i mînâ-y” arak mûy-” sefîd
Arz-” kâlâ- yi ketân eyleme mehtâba sak”n - Gizli ta’n eyleme mestân-” semâ zâhid
Getirirler seni bir hâl ile tolaba sak”n - Ol semender-meni ey tâ’ir-i hâb-” râhat
Verme hâkisterini pister-i sincâba sak”n - Heb-i tenhâda peri-zâd-” hayâl olmaz dûr
Bakma ey meh yaln”z âyîne-i hâba sak”n - Ef’i-i tîre verir genc-i gümân bâl-i belâ
Girdi zâhid yine bir kûe-i mihrâba sak”n - Doldu esbâb-” safâdan yine vîrâne-i dil
Vermesin ek-i haber sahne-i seylâbe sak”n - Mest-i endîe gerek köhne arâb-” suhana
Düicek pee-i efkâr o mey-i nâbe sak”n - Geçegör halka-i ashâb-” zamândan Gâlib
Döndürürler ser-i sergeteni girdâba sak”n - Sâye-i ems-i eker-rîzde ol âsûde
Ser-fürû eyleme gülzârda mehtâba sak”n
235 - Mevc urur nâz-” bahâr hatt-” mügîninden
Daml”yor reng-i tebessüm leb-i îrîninden - Zehr al”p tîI-i nigâh” hatt-” mügîninden
Daml”yor hûn-” gazab âr”z-” rengîninden - Mahveder kendüyi pervâne-i reng-i â”k
Hu’le-i çem-i perî-zâd-” abes kîninden - Reng-i ârâm”n uçurdu nice murg-” cân”n
Uçma ol haste-i nâz”n per ü bâlîninden - Gülen-i hüsne ne nîreng-i t”l”sm etmiler
Bûy-” telvîn gelir gonce-i temkîninden - Öyle terdir ki o gül u’le-i yâkût gibi
Görünür germ-i nigâh”m dil-i sengîninden - Çânî-i suhan-” telhi bilirse Ferhâd
Leb-i zahm” yap””r hançer-i Hîrîninden - Parlayan berk-i tecellîsine müjgân-” sürû
Beyza-i buhnev ederler dil-i hûnîninden - Per-i müjgân verilip çem-i perî-zâdlara
Gâlib ol hasta nigâh”n per-i bâlîninden - Tarz-” Hevket kepenek-pû-” reh-i Monlân”n
Görünen bahyesidir h”rka-i pemîninden
236 - Dildâr-” bâ-nikâb hem olsun hem olmas”n
MaIribde âftâb hem olsun hem olmas”n - Verme vücûd nokta-i renc ile rence sen
Bî-s”fr u bî-hisâb hem olsun hem olmas”n - Vîrâne-i ferâgati tamîr et ey gönül
Kasr-” emel harâb hem olsun hem olmas”n - Devlet bulunsa nimet-i dünyâya kim bakar
Murg-” hümâ kebâb hem olsun hem olmas”n - Mest-i mey-i dü âte-i la’l-i nâb kim
Sen var iken arâb hem olsun hem olmas”n - Devr-i ruhunda devr-i arâba ne ihtiyâc
Gül mevsimi gülâb hem olsun hem olmas”n - Ferdâya salma va’de-i vasl”n gedâlara
Hîç etme ictinâb hem olsun hem olmas”n - Ben ârzû-y” ye’simi ald”m cihândan
Gâlib de kâmyâb hem olsun hem olmas”n - Buldum safâm” sâye-i Hems-i Hudâdan ben
Dünyâda âftâb hem olsun hem olmas”n
237 - Tefe’’ül eyledim ol âfetin çem-i siyâh”ndan
Sevâd-” harf-i vahet geldi dîvân-” nigâh”ndan - Hümâ-y” hüsnü uçmu vakt” geçmi hat gelip ammâ
Perîler tûti-yâ-y” nâz al”rlar gerd-i râh”ndan - Heb-i kadrin beyâz-” subh”n alm” sâde-ruhlar hep
Leb-i hat-âverâna bâde süzmüler siyâh”ndan - O gûne germ-i cevlân eyledim ki Edhem-i âh”
Gubâr-âsâ serâser u’le-i cilvegân”ndan - Bu eb bir mest gördüm hanedân Al-i Zehrâdan
Yeil zehrâb-” cevher mevc urur tîI-i nigâh”ndan - Gönül kim mest-i envâr-” tecellîdir sipihrin ben
Harâb-” sâf-” mehtâb olsa içmem câm-” mâh”ndan - Dili âyîne-i subh-” bâhâr et kim o nev hatta
Hemîm-i sünbül olsun mu’cizin jengâr-” âh”ndan - Ne kem-kadr olsa da Monlâ-y” Rûmun bendesi Gâlib
Yine âsûde-serdir milk-i Rûmun pâd”âh”ndan
238 - Gencînen olsam vîrân edersin
Âyînen olsam hayrân edersin - Tîr-i nigehten dâg-” derûna
Baksan ne iler seyrân edersin - Sâkî kerâmet sende yâ bende
Bahr” habâba mihmân edersin - Nezzâra-i germ etdikçe ey çem
Âtele âb-” yeksân edersin - Ey huk zâhid dem urma meyden
Dest-i du’ây” mercân edersin - Zâhid o meh-ve pür-nûrdur kim
Bütdür demezsin îmân edersin - Mâdâm uçars”n gözlerde ammâ
Rûyun perî-ve pinhân edersin - Tabl-” tehîden kemdir suhanlar
Bî-hûde Gâlib efgân edersin - Etvâr-” çarha uy Mevlevî ol
Seyrân edersin devrân edersin
239 - Berk urur câm-” tecellâ nazar-” pâkimden
Gül arak keyfi gelir u’le-i idrâkimden - Tâbi-i jâle degil em’-i gül-i ruhsâr”n
Âl pervânesi var ek-i erer-nâkimden - Tohm-” tevhîd verir gülbün-i bâg-” ay”m
Hûe-i sübha-i sad dâne biter tâkimden - Öyle bir bezmde efsûrde zühdüm ben kim
Reg-i tanbûr çekerler reg-i misvâkimden - Nazar-” Kaysdaki sûret-i âhû gibidir
Ç”kamaz sayd-” harem halka-i fitrâkimden - Bî-gubâr”m o kadar zâhid-i hük-i nâ-pâk
Gerd-i mikdâr-” teyemmüm bulmaz hâkimden - Öyle yaks”n beni kim âte-i reng-â-rengin
Murg-” ankâ ç”ka hâkister-i hââkimden - Mûsikâr etdi nevâ-y” gam-” zülfü imdi
Hâne-resm etmiken sîne-i sad çâkimden - Himmet-i Hems ile Gâlib olurum germ-i semâ’
Sebz-i tennûre aç”p gerdi-i eflâkimden
240 - Su verir tîg-i nigâha ekbâr oldukça ben
Gül ruhun sîrâb eder âte-nisâr oldukça ben - Gamze-i hûn-rîzin etme sâkî-i sahbâ yeter
Ey cefâ-cû tâlib-i def’-i humâr oldukça ben - Sürmedir gerd-i yetimi gerçi çem-i gevhere
Âb olur dil hâk-bâz-” iftikâr oldukça ben - Tîg-i hecrin eyler ol fettân-” sedd-i âhenîn
Hayretimden âzm-i terk-i diyâr oldukça ben - ”k-” nâ-kâm-” kûyun et rakîbi anlas”n
Rek edermi ehl-i ak”ndan umâr oldukça ben - Perde-i eflâkdan ç”kd” figân-” sâz-” ak
Bezm-i hecrinde nevâ-senc-i karâr oldukça ben - Fer verir âyîne-i kalbe hilâl ebrûlar”
Es’adâ ol mah-peykerle dûçâr oldukça ben
241 - Mey süzer çem-i siyâh”n bâde-hâr oldukça ben
Mest-i nâz olur nigâh”n ne’e-dâr oldukça ben - Hevk-i mey pâ -der-rikâb olur gürîzân olmaga
Tîg-i gamzen kan döküp gülgûn-suvâr oldukça ben - Mâh kim fass-” nîgîn-i çarhd”r gümnâm olur
Halka-i meclisde ehl-i aka yâr oldukça ben - Bilmem âte-hânemi tasvîr eylersin hemân
Çîn-i zülfünde ana kurbet-nigâr oldukça ben - H”zr-” ketî-i selâmetdir tenimde dâI-” ak
Pâdiâh”m zulm ile öhret-i’âr oldukça ben - Eyle ey pervâne hâl-i â”k-” mehcûru yâd
Gâh gâhî nâil-i bûs ü kenâr oldukça ben - Gâlibin hâlin begim k”l çem-i ûh”ndan su’âl
Ol harâb olmakdad”r mestâne-vâr oldukça ben
242 - Tutal”m ki ey semen-rû gül-i nev edâ imi
Hele anla”ld” kim bu kat’” bî-vefâ imisin - Nedir ey dil âh ü zâr”n neye müntec oldu kâr”n
Acaba bilir mi yâr”n kime mübtelâ imisin - Dili bend edip o perçem eder â”kân” derhem
Behey âftâb bilmem ne kara belâ imisin - Varup âiyân-” yâra diyelim o gül- izâra
Bu çemendesin hezâra meger âinâ imisin - Dili eyleyip niâne eger ursa zahmi câna
Sak”n ol ka” kemâne deme keç- atâ imisin - Reviinden aldan”rd”m bilemez de hôlan”rd”m
Kerem ü vefâ san”rd”m sitem ü cefâ imisin - Demi idi Gâlib-i zâr sak”n olma bend-i dildâr
Yine oldu dil giriftâr sen dil-rübâ imisin
243 - Gayretle felek-cenâbs”n sen
Ey mâh ne âftâbs”n sen - Hûy-kerde ruh-” itâbs”n sen
Hem u’le vü hem gülâbs”n sen - Ver la’line âb u tâb-” güftâr
Hem nee vü hem arâbs”n sen - Feryâd elinden ey sitemger
Bilmem neye pür-itâbs”n sen - Dürdi ke-i aka çem-i pür-hûn
Der mest menem harâbs”n sen - Ey ebrû hezâr bârekallâh
Bir matla’-” bî-cevebs”n sen - Ey mihr zemîne eyle rû-mâl
Hâk-i reh-i bu turâbs”n sen - Söz verdi dehân-” yâr Gâlib
Yok übhe ki kâmyâbs”n sen
244 - Söyle ey gamze sitemkâr degilsen de nesin
Dedigim kâtil-i hûn-hâr degilsen de nesin - Hat-” nev-hîzle ber-gûte mijenden bilirim
Baht-” vâruna kafâdar degilsen de nesin - Nedir ey çem-i siyeh çekdigimiz ebrûdan
Sen de o derd ile bîmâr degilsen de nesin - Hod-perestim ele al âyîne-i kalbimi bak
Dil-iken t”fl-” ziyân-kâr degilsen de nesin - Eyledim tecrübesin tîz-i tîg-i nigehin
Âfet-i sübha vü zünnâr degilsen de nesin - Tutal”m meclis-i hâs”nda biz aIyâr imiiz
Mâ’il-i sohbet-i agyâr degilsen de nesin - Dest-bürd-i suhan arz etme ey hâme
Sen de Gâlib gibi nâçâr degilsen de nesin
245 - Hâb ü hayâl-i gafleti âlem san”r gören
Mir’ât içinde sûret-i âdem san”r gören - Dolmu o rütbe aks-i cemâliyle dilberin
Câm-” arâb-” nûr-” mücessem san”r gören - Seng-i siyâh-” ta’n ile gönlüm y”k”ld” lîk
Vîrânedir ki Beyt-i Mükerrem san”r gören - Mer’îdedir vücûd-” muayyen bilen bilir
Medd-i nigehde rü’yeti müdgam san”r gören - Kâmil hatâ eder ki an” câhil eylemez
Evvel nazarda bu sözü mübhem san”r gören - Birden bire gelip giden erbâb-” vahdeti
Mansûr-” dâr u Îsî-i Meryem san”r gören - Esrâr-” ak” gezdigi yerlerde söylenir
Gâlib zebân-” hâmeyi ebkem san”r gören
246 - Gamzeni k”ld”n nihân müjgân-” dil-cûlarla sen
Veh ne Rüstemsin ki câdû baglad”n mûlarla sen - Hâtem-i lebden cüdâ düme gönül zülfün görüp
Mek-” pervâz etme ey hüdhüd piristûlarla sen - La’l-” nâb”ndan sor etme çem ü ebrûya haber
Hâl-” ehl-i dedi söyleme o bed-hûlarla sen - Küfrüne fetvâ dümenin hatt-” siyâh
Ctikâd”na halel verdin bu gîsûlarla sen - Sâlik-i tavr-” Nedîm oldun bu dümezdi sana
Hem zebân olmaz m”s”n Gâlib suhan-gûlarla sen
247 - Âlem tutudu sûz-” dilimden erâr iken
Bahr oldu hûn-” çem-i terim cûy-bâr iken - Sultân-” ak gasb u harâb eyledi dirîI
Peygûle-i derûnda nice genç var iken - S”rr-” aceb bülbül eder yine nâ’leyi
Çem-i nihâl-i nevres-i gül u’le-bâr iken - Etfâl-i m”srâ’a o eh-i engüt-i hayreti
Ney eker eylemidi dah” îr-hâr iken - Kimdir aceb ki ne’esi pâ-der-rikâbd”r
Gülbûse-i piyâleye her dem bahâr iken - Hurîd-i ma’nâ yine hüvyedâ Es’edâ
Sevdâ-y” zülfün ile dili teng ü târ iken
248 - Çemim gâyetle fettân olduIun bilmez misin
Fitneler andan nümâyân olduIun bilmez misin - Bir bölük üftâdeyi bilmezlenip etme helâk
Böyle eylerden begim kan olduIun bilmez misin - Cem olup zencîr-i zülfünde esîrân her gece
Baka baka ahz ü peymân olduIun bilmez misin - Ka’be-i kûyunda matlab-hân olan Mecnûnlar”n
Ekseri hac” peîmân olduIun bilmez misin - Keç-külâh-” nâz olup nolsun dâg”tmak perçemin
Gönlü uâk”n perîan olduIun bilmez misin - S”rr-” ak ifâs”na Gâlib ne lâz”md”r telâ
Hâller malûm-” yârân olduIun bilmez misin
249 - Mest-i zehr-âb-” gazab â”k-” bed-hûyum ben
Mübtelâ-y” sitem-i nergis-i câdûyum ben - Hüsnüne feyz-resând”r bu dil-i âb-ûde
Gülen-i ravza-i ruhsâra akar suyum ben - Ögredir bana amân gamze-i nahvet-i dümen
Yohsa müstagnî-i evtâr-” tekâpûyum ben - Genc-i hayretde bulur hüsnü nizâm” tab’”m
Hûh-” meh-tal’at-” âyîne-i zânûyum ben - Bûy-” manâ-i gurûr öyle gelir hâmemden
Ki diye sünbül-i bâI-” dile âhûyum ben - Pîç u tâb eylemezem zülf-i girihgîr-âsâ
Hâl-ve âte-i ruhsâr”na Hindûyum ben - Es’edâ müsta’id-i terbiyet-i ehl-i dilim
Gerçi gülzâr-” suhanda hod-rûyum ben
250 - O gonce dehen teveccüh ederse erm ede gülen âyîneden
Küâde olur behit-i visâle bir nice revzen âyîneden - Kibâra zayân” yokdur eger melâmet ederse sâde-dilân
Ki kûhlar at”l”r dönerek misâl-i felâh”n âyîneden - Sebeb yine kâbiliyyet olur zuhûruna pertev-i nazar”n
Görünse de çâh-” naheb olur mu ger meh-i rûen âyîneden - T”ls”m-” nîgîn içinde kal”p görünmedi gitdi nâm u niân
Arûs-” cemâline o perî kurunca niîmîn âyîneden - Bu kulzüm-i ak”n eyleyemezdi akl” ihâta mevcelerin
Sîkender açayd” ketî-i câm üstüne yelken âyîneden - O hûe aîresi mey olur her âdemi mest eder mi meger
Hilâl ola dâm” dânesi ahterân ola h”rmen âyîneden - Bu sûreti çünki verdi hayâline yara”r desem meselâ
Cevâhir-i hüsnü tâb’”na Gâlibin ola mahzen âyîneden - Mukâbil-i âfitâb olan”n ziyâs” cihâna âmil olur
Ki rütbe Hems-i dîne konur âlamet-i rsûen âyîneden
251 - Ey hô ol eb kim k”zard” rûyi tâb-” bâdeden
Mâh-” hüsnü nûr olurdu âftâb-” bâdeden - Feyz-i dîger vermeseydi âlem-i âb â”ka
Dîdesi hûnbâr olmazd” sehâb-” bâdeden - Sâgar-” sahbâ-y” gülgûn et dil-i pür-hûnunu
Bî-niyâz ol mestî-i pâder-rikâb-” bâdeden - Sehl idi âte ç”karmak dîde-i peymâneden
Rindler havf etmeseydi iltihâb-” bâdeden - Gâlibe bah eyleyip sâkî zekât-” hüsnünü
Bir iki sâgar müselles ver nisâb-” bâdeden
252 - Ek ile müjgân-” hûnînim ter olsun olmas”n
Pençe-i mercânda engüter olsun olmas”n - Gamze-i hûnhâr etmez intihâb-” rûy-” zerd
Bâde sâf olsun da zerrîn sagar olsun olmas”n - Hânmân-” sûz-” dil pervânedir zenbûr-” zâr
Hu’leyi gül-pû ede hâhiger olsun olmas”n - Âyet-i hüsna-ve anda âikâr îmân-” ak
Yûsuf-” gül bülbüle peygamber olsun olmas”n - K”l per-i tîr âh-” pür-sûze tezerv-i u’leden
Hâhbâz-” himmetin âte-per olsun olmas”n - Beyt-i tâli’dir dilim mirrîh-i ûr-” gamzeye
Nazm-” ûhumdan bu da’vâ muzmer olsun olmas”n - Dest-i reddindir çeleng-i iftihâr-” Gâlibin
Hâhd”r ak”nla serde efser olsun olmas”n
253 - Ne çarh-” keç ner tîr-i âh-” bî-te’sîrden bilsin
Olan hamgete-kâmet gamla baht-” pîrden bilsin - Girih sedd olamaz ehli cünun âvâz”na zinhâr
Bu râz” bilmeyenler nâle-i zincîrden bilsin - Dilin best ü küâd” ukdesi müjgâna dâirdir
Ne çeng-i îrden ne nâhun-” tedbîrden bilsin - Hayâl-i çem-i ûh-” dilberân dûr olmaz â”kdan
Gören Mecnûn-” nak-” âhûy” tasvîrden bilsin - Hat-” nevresteden hîç etmesin ekvâ o kâfir-kî
Bu bîdâd” hücûm-” nâle-i ebgîrden bilsin - Kazâdan dem ururdu gamzesi Gâlib bize evvel
O dah” bu humâr” ne’e-i takdîrden bilsin
254 - Çem-i ûhun bizi bîgâne k”yâs eylemesin
Derdimiz söyler efsâne k”yâs eylemesin - Yanmada u’le-i dîdâra mukallid çokdur
Kirm-i ebtâb” da pervâne k”yâs eylemesin - Hâh-” mercân-ve eder dest-i duâm”z pür-hûn
Herha der-sînededir ummâna k”yâs eylemesin - Vahetin mâ’ni-i vuslat idigin fehm ederiz
Kays-” âk”l bizi dîvâne k”yâs eylemesin - Gelir elbetde surâhinin o bîni senden
Mahv olur girye-i mestâne k”yâs eylemesin - Odur ârâm”na murg-” hayâl-” Leylâ
Ser-i Mecnûnu hümâ-lâne k”yâs eylemesin - Menba-” âb-” hayât suhan-” nâdiredir
Gâlibin tab’”n” meyhâne k”yâs eylemesin
255 - Ebr-i bahârd”r çemenin güldüren yüzün
Giryânl”g”m degil mi senin güldüren yüzün - Hunîn ekim aksi verir tâb-” rûyuna
Sahbâ-y” nâbd”r dehenin güldüren yüzün - Zahm-” nigâh-” â”k olur hüsne feyz-bah
Gülbûsedir o gülbedenin güldüren yüzün - Va’d-i visâldir eden uâk-” âd-” merg
Hîrîn sanma Kühkenin güldüren yüzün - Mefhûm-” çem ü cân gibidir dinle pertevi
Ma’nâd”r Es’edâ suhan”n güldüren yüzün
256 - Sarsam o rûh-” mahz” Hudâ cân”m almadan
Çâk-” kabâ-y” ömr girîbân”m almadan - Çün servi çîde dâmeni olsam bu gülenin
Dest-i hazan kûe-i dâmân”m almadan - Ümmîd-vâr idim dah” cüz’î hayâtdan
Müjgân-” nâz” pençeli fermân”m almadan - Ref’-i gubâr-” hât”r et ey mâhtâb-” nâz
Seyl-i sirik hâne-i vîrân”m almadan - Kat’-” yed etmez idi o Yûsufdan ârzû
Cândan bana azîz olan ihvân”m almadan - Nû-” lebin hayâl ile Hîrîn-hâb idim
Zenbûr-” fikr-i firkati dört yan”m almadan - Nezzâre-i cemâline var idi bir ramak
Derd ü gam” bir rütbede dermân”m almadan - Ne zülfe ânedir ne o ebrûya vesmedir
Bilmem ne buldum âh-” perîân”m almadan - Mümtâz idi h”redle Felâtûnu Kays’dan
Halk” cihân” hükmüne sultân”m almadan - Gâlib cevâbd”r bu hülâsaya kim demi
Emsem o la’l-i nâb” Hudâ cân”m almadan
257 - Hançerin eyledi der-kabza-i zûr-” idmân
Âb-” ya’kût-feân etmededir sanma ki kan - Jâlenin gülene bahs etdigi âb ü tâb”n
Vasf”n” hâme-i elmâsla yazsam âyân - Hîç tefâvüt bulamam öyle gelir hât”r”ma
Tîg-i gamzeyle berâber hele tîr-i müjgân - Al tûti gibi pür-dâmen-i sahrâ lâle
Gülene bâl-i hümâ sâye-s”fât düdü hemân - G”bta-i âte-i Tûr oldu çerâgân meger
Eyleyen berk-i tecelli-i Hudâd”r cevelân - Tâbdan âyîne-i cûyda Gâlib görünür
Lâleler peyker-i hurîd ile hep yân-be-yân
258 - Alan tiryâk-” vals”n bûyunu zülf-i mu’anberden
Çekinmez zahm-” tîg-i gamzeden ef’î vü hançerden - Hifâ-y” sadr-” bülbül hep nesîm-i haste-dildendir
Safâ-y” hat”r-” gülzâr” sorma saI esenlerden - Tabâyi’ muhtelifdir rite-i feyz-i ilâhîde
Pür olmaz sâgar-” mey çeme-sâr-” âb-” gevherden - O meh nev-reste ebced-hân h”m ü nâzükün etfâl
Okurdu vasf-” müjgân”n bak”p dersine ezberden - Sebük-ruhân bilip surâh-i nây” revzen-i vahdet
Crak ü Isfahân” seyr ederler râh-” dîgerden - Olur erbâb-” ta’n”n fitne-i Ye’cûcuna hâil
Degil kemter hemân fikr-i metîn Sedd-i Sikenderden - Bu i’r-i sâf-rengîn tarh”na Gâlib sezâ el-hak
Desen her heftidir subh-” bahâr-” rûy-” dilberden
259 - Ald”m metâ-” hasreti pâzâr-” ye’sden
Sûd u ziyân”m olmad” hiç kâr-” ye’sden - Bu rûzedâr-” hâhi-i ümmîd idim dah”
Seyr olmasayd” nimete iftâr-” ye’sden - Kââne-i murâd”m pür-zîver eyledim
Nak u Nigâr-” dîde-i hûnbâr-” ye’sden - Âk”l husûl-” hüsnü kabûl eylemez taleb
Îmân-” nâ-ümîdi vü ikrâr-” ye’sden - Ey dil eger ki mâ’il isen izzü câha sen
Feyz iste var himmet-i bîzâr-” ye’sden - Fark olmaz oldu keff-zeden-i hâcegân-” asr
Dest-i füsûs u hayret-i bîmâr-” ye’sden - Dil kiverinde Gâlib odur âh-” kâm-bah
Etmem karâr hükm-i cihândâr-” ye’sden
260 - Geldi cevher tîg-i âte-bâr”na âyîneden
Hat yaz”ld” cünbi ü etvâr”na âyîneden - Hîç tâbîb-i cân olur mu öyle cellâd-” nigâh
Türbesi var dîde-i bîmâr”na âyîneden - Kasd” rûy-” dil degil telkîn-i hayretdir bana
Sâf ma’nâ vermiim güftâr”na âyîneden - Çâh-” endîemde seyr et fitne-i Hârûtunu
Bir nazar k”l gamze-i sehhâr”na âyîneden - Fikr-i tanzîr-i niyâz etmekdedir Gâlib meger
Tâb vermi sûret-i e’âr”na âyîneden
261 - Peyâm-” hatt-” dilber kâkül-i pürçînden gelsin
Hemîm-i sünbül-i Rûm” bana tâ Çînden gelsin - Dimâg”n telh eder ehd-i nasîhat çünkü Ferhâd”n
Mezâk” üzre sohbet sûret-i Hîrîn’den gelsin - Ç”k”p vus’imdan olsun “zt”râb”m öyle sârî kim
Sadâ-y” âh kûy-” vâdî-i temkînden gelsin - Beni ol gül ederse erm-sâr-” manî-i rengîn
Sirik imdâd-” çeme tâ dil-i hûnînden gelsin - Nesîm-i gülen-i eâr dahl-i bî-mahaldendir
Tarâvet bâg-” tab’a rahne-i gülçînden gelsin - Dürüst olsun meyân-” sâf gevherlerle mi’yâr”m
Bana gerd-i kesâd” hât”r-” pür-kînden gelsin - Pesend-i i’rini matlûb eden Gâlib Sitânbûlda
Zemîn-i kiver-i Bagdâd ü yâ Mardinden gelsin
262 - Harîm-i sîne sünbülzârd”r çem-i kebûd”ndan
Belâ-y” âsümân bîzârd”r çem-i kebûdundan - O rütbe nâz-perved-i vatanken imdi fîrûze
Beyâbân-” merg-i istihkârd”r çem-i kebûdundan - Eden îrâze-bend eczâ-y” hüsnü ebruvând”r hep
Hat” bir levha-i jengârd”r çem-i kebûdundan - Alur nâm-” merâm-” ak” elbet çehre-i zerdim
Nigîn-i lâciverdi kârd”r çem-i kebûdundan - Hevâyi olduIundan mereb-i erbâb-” dil ekser
Dü didem ebr-i deryâ-bârd”r çem-i kebûdundan - Nigâh-” çemi âûb-” firengistân-” hüsn olmu
Mesîhalar dah” bîmârd”r çem-i kebûdundan - Pür oldu cübbe vü destâr” imdi zerk-pûân”n
Kimi mest ü kimi humârd”r çem-i kebûdundan - Gül-i nîlüfer ü hurîd-ve gülzâr-” hüsnünde
Peresti-dâde-i ruhsârd”r çem-i kebûdundan - Kalem deryûze manâya k”lm” nîl-i engütün
Meger Gâlib medîh-i âsârd”r çem-i kebûd”ndan
263 - Nümâyân dûd-” fitne sûy-” hatt-” mük-sûdundan
Felek bîdâd için destûr alur çem-i kebûdundan - Rumûzât-” dehenden hurde-bin-i zâr olan hât”r
Cihân”n hîç tenk olmaz gam-” bûd u nebûdundan - Sabâ-ve u’le vü gülberkle hem reng-i ülfetdir
Geçenler bûy-” gülden bülbülün mevc-i sürûdundan - Rüsûm-” âdemiyet lây”k-” avf olmad”r yohsa
Ne hâs”l cennetin mahzûr olan zevk-i hulûdundan - Sak”n revzen-ve olma mihr ile rûen-nazar Gâlib
Zebân-” em’-i kalbin söylesin nûr-” uhûdundan
264 - Gerdenin mînâ-y” subh-” ak” eb-gûn eylesin
Reng-i rûyun sâgar u sahbây” dil-hûn eylesin - Âl ile afyôn-” hâlin ne’e-rîz et sâgara
Kim habâb” çatlad”p keyfin diger-gûn eylesin - H”rz-” când”r nüsha-i ak”n çü te’sîr eylemez
Gamze îkâz-” fiten yâ çem-i efsûn eylesin - Söz ç”kar m” s”rr-” dendân ü dehân-” tenkden
Vasf”n”n her nüktesinin tâ dürr-i meknûn eylesin - Es’edâ mehdinde zincir eyle târ-” zülfünün
Pîç ü tâb-” kâkülü Leylây” Mecnûn eylesin
265 - Oldu gümreh dil çerâI-” tâli’-i bed-kîden
Yol bulunmaz âlem-i endîeye tevîden - Eyle pür reng-i tebessüm gonce-i la’l-i lebin
Ey sabâ bir tâze güftâr aç bahâr-” îden - Dûzah-” hicrânda seyretmek bahâr-” vuslat”
Hîç baîd olmaz efendim tab’-” dûr-endîeden - Surh-rûy-i haclet eyler hançer-i hâbîdeni
Olma gâfil hûn-” çem-i â”k-” dil-rîden - Hâme-ve ba”m fedâ etsem de Gâlib eylemem
Kat’ss-” hâhi mânî-i na-güfteti teftîden
266 - Yagmaya verdi sabr”m” bir bî-amân amân
Oldu hevâ-y” ak ile hâlim yaman amân - Uâk” cümle kâfir elinden halâs eder
Çözseydi bend-i zülfünü bir müslümân amân - Sînemde zanneder o perî gerçi tîrini
Tâ safha-i dilimde bulur bî-gümân - Bir vakt olur ki ana efendim utanas”n
Etme bu cevri bedene sen her zamân amân - Hayfâ ki geldi nevbet-i tîg-i tegâfülü
El çekdi hançerinden o ka” kemân amân - Gû-” felekde nagmelerin sûz-nâk olur
Gâlib mahabbet âteine yan hemân amân
267 - Ger gonce-i ra’nâ ruhuna olmasa meftûn
Olmazd” iki vech ile sîmâs” dîger-gûn - Bâzîçe-i etfâl-i debistân-” derûna
Bir murg-” kafesdir hum-” hikmetde Felâtûn - Zencîri olur rûz-” cezâ mevce-i âte
Dilbeste-i öhretse eger ak ile Mecnûn - Keyfinden an”n dâne-i hardal doyamazlar
Hâli görünür rindlere ne’e-i afyôn - Boy gösterecek tab’”ma dîvân-” hünerde
Bîhûde durur mu bu kadar m”srâ’-” mevzûn - Gâlib nitekim ukde-i dildir u’arâya
Var köhne zemînde yine tohm-” gül-i mazmûn
268 - Zülfüm düer âtelere vech-i hasenimden
Sünbüllerin âûfte olur nesterenimden - Hô âlem-i envâr-” tecellî-i cemâlim
Hurîd gelen ara gider encümenimden - Âyîne-i sînem de bu havf ile nihând”r
Hayretde kal”b gamze-i hât”r-ikenimden - Yokdan sana ihsând”r ey â”k-” nâ-kâm
Hep bûseye say hande-i nâz” dehenimden - Hem hüsnümü hem tab’”m” mü’ir gazelimdir
Gâlib senin olsun bu zekât-” suhanimden
269 - Al giymi yine ol nahl-i revân nolsun bu
Alm” etrâf”n” gülbâng- keân nolsun bu - Mâh-” gül-câme midir kâfile-i ne’e midir
Doldu hû hû ile gülzâr-” cihân nolsun bu - Hun-çekân eyleyedek gonce-i nezzâremizi
Geçdi ol u’le-i pervâne-feân nolsun bu - Sünbül-i hat gibi bir bûy zuhûr eyledi âh
Ûd-” tevdi’ midir söyle amân nolsun bu - Anber-i hâl yakîn dümü o yâkût lebe
Yan”yor âtee pervâne-i cân nolsun bu - Hafak-” câmeden ol hançer-i elmâs-niân
Tîg-i hurîd-ve eyler leme’ân nolsun bu - Çîn çîn itse o büt ejder-i zülf-i siyehin
Nâf-” âhûya dolar havf ile kan nolsun bu - Pertev-i Hemsde emsiyye-i gül mü Gâlib
Gül-be-eker mi bu rengîn beyân nolsun bu - Mük-i Rûmî gibi ta’bîr-i abîrin ey kilk
Hâk-” Monlâya m” oldun güzerân nolsun bu - Nükhet-i zülf-i suhan k”ld” dimâg”m yaIma
Meded ey Hazret-i Attâr amân n’olsun bu
270 - Ruh degil pertev-i envâr-” tebessümdür bu
Leb degil gevher-i nâ-yâb-” tekellümdür bu - Zülf zann eyleme zîrâ ki hakîm-i mutlak
T”ynet-i mükile cân verdigi kejdümdür bu - Tîr-i âh u erer-i hasret ü bârân-” belâ
Gûyiyâ bizden o gaddâra tazallümdür bu - Nafhe-i sûr degil nagme-i Mansûr degil
Sâz-” uâka âgâz-” terennümdür bu - Zîr-i hatda dedi hâline rasad-bîn-i hayâl
Chtirâk eyledi bir gecede encümdür bu - Hastas”n kâfir edip hasretile öldürmek
Dîn-i hûbânda meger ayn-” tarahhümdür bu - Makta’”m âlem-i pür-ûr ise Gâlib ne aceb
Kiver-i âh-” Zuhal târem-i heftümdür bu
271 - Hat degil rîze-i bûy-” hô-” sünbüldür
Leb degil mevce-i reng-i tarab-” müldür bu - Sâye-i zülfüne medd-i nigeh-i tâze düer
San”r”m anber-i deyâ-y” tahayyüldür bu - Herer-i hasret olur ebnem-i erm-i gülzâr
Hu’le-i hüsn desem hûn-” dil-i güldür bu - Ne’e-i nâz degil serhôî-i hâb degil
Nergis-i ûhundaki bûy-” tegâfüldür - Kasr-” Firdevs-i muallâ-y” suhandan Gâlib
Bâg-” endieye sad pâye tenezzüldür bu
272 - Ger o cellâd-” tegâfülden edersen cüst ü cû
Gamzesi zahm-” derûna âinâ bîgâne-hû - Nokta-i hâli sad-ender-sad ruh-” sad-bergde
Eylemi yüz sun’ile an” be-vefk-i ârzû - Eyler üküfte dili lebler benef-i bûseyi
Mevsim-i hatd”r ana evvel bahâr-” reng ü bû - Hebnem-i erm-i nigâr-” gül-rûh-” hûy-gerdeden
Çem-i mahmûrân-” aka hûb-terdir âb-rû - Gülen-i ikbâli eyler hâk-sarân terbiyet
Feyz bah-” sâgar-” zerrîndir hâk-i sebû - Eyleyen fikri urûc-” târem-i rûen dili
Çün Mesîhâ çeme-i hurîdden als”n vuzû - Dest-kâr-” kâbiliyyetdir kumâ-” ma’rifet
Kârgâh-” kal”b-” insân anâs”r çâr-sû - Halka-i bezme zebân-” em’ olup mürg-i kafes
Bî-sadâ-y” ak olur rûen-beyân-” güft ü gû - Girye-i telh-i mahabbetle olur demsâz-” gam
Neyeker-ve hâme-i Gâlib degil îrîn gelû
273 - Kemâl-i zât”n”n na’t” an”lmaz yâ Resûlellâh
Kal”r levh ü kalem mislin yaz”lmaz yâ Resûlellâh - Senin mehdinde irket eylersem Mevlâyâ ma’zûrum
Bu babda cürm ü isyâna bak”lmaz yâ Resûlellâh - Ne hâk”m ben ki nâ-üste kalam deryâ-y” cûdunda
Habâb-” nüh-felek hîçe say”lmaz yâ Resûllellâh - Hafak-ve her ki dâg-” âteîn-” ak”n” açmaz
Gül-i maksûdu billâh aç”lmaz yâ Resûlellâh - Gûbar-” âsitân”n” pertevinden âb olan hât”r
Furûg-” pençe-i mihre kap”lmaz yâ Resûlellâh - Ümîd oldur ki Gâlib çâker-i evlâd ü âl”nd”r
Gürûh-” ehl-i husrâna kat”lmaz yâ Resûlellâh
274 - Semîr-i meclis-i ülfet bize bir esmer olâ
Safâ-y” sînesi mir’ât ile berâber ola - Dah” ziyâdeye yokdur tahammülü bezmin
Mey ola mutrîb ola tut ki bir de dilber ola - Sitemkeân”n” gûyende cem’ eden âfet
H”sâb eder mi aceb bir gün ola Maher ola - Miyân-” bendini seyr eyledim o serv-kaddin
Ne belli belki der-âgûu da müyesser ola - B”rak riyâ revîin merd odur ki âlemde
Küâde-mereb ola rind ola kalender ola - Nigeh o mehvee küstâh-vâr edip cür’et
Zülâl-i la’lini nû etmi âfiyetler ola - Hikeste-beste bu nazm-” hakîrimiz Gâlib
Vesîle-i nazar-” iltifât-” dâver ola - Cenâb-” Râid Efendi reîs-i yektâ kim
O kayda dümü Utârîd derinde çâker ola - Mevâhib-i ezelîdir mekârim-i hulku
Felek nedir ki bu fazl u kemâle masdar ola - Bu hüsnü sîti tecâvüz muhâldir ammâ
Hudâdan isteriz an” ki dah” eher ola - Ki yanî dâim olup mesned-i ref’îinde
Hezâr hayr ile evsâf” sebt-i defter ola
275 - Hu’le-i ruhsâr” gör sîmâb gelsin çemine
Gül arak nû eyle kim tîzâb gelsin çemine - Sâye-i baht-” siyehden mevc-i hatt” k”l hayâl
Hind-i sevdâ seyrin et sebz-i âb gelsin çemine - Nûr-” bark-” ne’e-ve geçdikçe ol gülgûn kabâ
Âte-i sahbây” gör hûnâb gelsin çemine - Çeme-i âyîneden ver âb o sünbül zülfe kim
Nûr-” hayret tûtiyâ-y” ahbâb gelsin çemine - Âlemi kendinde gör vahetle ülfet seyrin et
Saff-” müjgân halka-i ahbâb gelsin çemine - Öyle bir tûfân-” hasretde semender kim velî
Her erer bir gevher-i nâyab gelsin çemine - Köhne sahbâ-y” mekes hîz-i hayâlat” çekip
Halka-i mevc-i perî girdâb gelsin çemine - Müjdeler rûh-” Neâtîdir diyen Gâlib sana
La’lini yâd et dür-i nâ-yâp gelsin çemine - Tâk-” ar-” sikke-i Monlâ’ya ol kandîl-i nûr
Günc-i ebrû kûe-i mihrâb gelsün çemine
276 - Has eyledik müjde-i andelîbi lânemize
Nazarla âte-i gül düdü âiyânemize - Çü kanl” yaa nigîhân-” la’ldir gözümüz
Nigâh-” murgunü seyr etdik âb ü dânemize - Ne feyzdir bu ki aham zühre-i pür-evk
Sebû -y” mâh ile geldi arâb-hânemize - Çekildi perde-i zencîre târ” sâz”m”z”n
Nevâ-y” zevk ü gam âhengdir terânemize - Çözülmüyor dil-i sad-pâremizden ukde-i nazm
Aceb ki zülf-i tahayyül dolad” ânemize - Helâk olur ac”r”m t”fl-” ek-i hûn-âlûd
Sak”n ki girmesin ol ûhla miyânemize - Vesîle hidmet-i hunkâr-i akd”r Gâlib
Libâs-” fakr”m”za tavr-” Hevketânemize
277 - Besleyüp Meryem-i takdîr nefesden nefese
DoImada Isî-i tedbîr nefesden nefese - NaIme-i pîr-i mugânla ba”m”z hô vâ’iz
Fark eder îve-i te’sîr nefesden nefese - Derd-i dil sektesidir nâlesi mûsikâr”n
Olur âvâz-” gelû-gîr nefesden nefese - Akda silsile-i zülf-i suhan Kaysa var”r
BaIlan”p halka-i zencîr nefesden nefese - Etmede ehl-i ma’ârif perî-i manây”
Hîe-i lafzda tesîr nefesden nefese - K”rmad”r matlab” ehl-i dili mânend-i habâb
Rûzgâr etse de ta’mîr nefesden nefese - Etdi mânend-i ceres gû-” rebâb” pür-ûr
Kî-i neyden at”lan tîr nefesden nefese - Bir iki harfe bakar birbirine tahvîle
Dem-i iret dem-i emîr nefesden nefese - Yâr”n âyînesi dildir dilin âyînesi yâr
Olmas”n âyîne tekdîr nefesden nefese - Cki söz bir yere gelmekle bütün âfâk”
Feth eder subh-” cihân-gîr nefesden nefese - Mevlevî zümresinin nak-” semâ’” Gâlib
Bestedir tâ-be dem-i pîr nefesden nefese
278 - Görünür sûret-i cânân gönülden gönüle
Geçer âyîneye mühmân gönülden gönüle - Safha-i sîneni âmâde-i feyz-i nefes et
Nak ola mihr-i Süleymân gönülden gönüle - Kândan dürce gelip gevher-i manâ durmaz
Seyr eder tâb-” nigîndân gönülden gönüle - Nak-” Çîni olur âyîne-i Rûmîde ayân
Aça gör revzene-i cân gönülden gönüle - Almada vermede mir’ât-” mukâbil gibidir
Kef olur s”rr-” azîzân gönülden gönüle - Bir midir mey hum-” sâgarda leb-i sâkîde
Fark eder ne’e-i irfân gönülden gönüle - T”fl-” m”srâlar”d”r san gazel-i yek-saddan
Âinâl”kdad”r ihvân gönülden gönüle - Fehm et engüt-i iâret gibi Gâlib neyler
Gösterir râh-” nümâyan gönülden gönüle - Dürr-i manâ-y” çeküp riteye Sultân Veled
Dizdi bir subha-i mercân gönülden gönüle
279 - Gonce-i ak”z ki bu hurîd ebnemdir bize
Gevher-i evkiz ki bahr-” bî-gerân nemdir bize - Gerçi hâk”z rûzgâr-” gamda âte-merebiz
Feyz-bahs-” bâg-” dil ek-i dem-â-demdir bize - Biz sadef-ve eyledik âyîne-i tab’” celî
Âinâ-y” hayretiz vehdet müsellemdir bize - Zahm-” emîr-i nigâh-” merhametden hastay”z
Hançer-i elmâs zehr-alûd-merhemdir bize - Rüstemiz Hehnâme-i icâze verdik sûreti
Hâme-i câdû meger esb-i mutalsamd”r bize - Peyrev oldum ben de Gâlib vâlid-i zî-ân”ma
Küm duâ vü medhi hem farz u hem elzemdir bize - Mustafâ nâm u Reîd ü mürid-i üstâd-” küll
Her nigâh-” himmeti iksîr-i a’zamd”r bize - Fark”m”zda sâyesin Allâh memdûd eylesin
Âlem ancak zât-” vâlâs”yla âlemdir bize
280 - BaIlan”p zülfünde bozdum ahdi de peymân” da
Çemini gördüm unutdum derdi de dermân” da - Ey hô ol mest-i mahabbet kim humâr-” akdan
Bir kadeh meyle degimi küfrü de îmân” da - Merd-i bî-kayda belâ-kelikdedir ârâm-” dil
Yohsa çokdan terk ederdim cân” da cânân” da - Bende-i pîr-i harâbat”m ki yokdur sikleti
Zâhid-i zerrâk”n olsun ilmi de irfân” da - Âte-i cân-sûz-” dil fikr-i dehân-” dil-rübâ
”k”n mâlûmudur peydâs” da pinhân” da - Çünki derd ehline hep bîgânelerdir çâre ne
Sen dahi yâd etme Gâlib sabr” da sâmân” da
281 - Hayf ol gonce gülün bahi-i âhânesine
Beyza-i berk düe bülbülün lânesine - Hîe-i tab’” ikest olmadan ehl-i suhan”n
UIramaz mani-i bîgâne peri-hânesine - YoIuken gamze-i cellâddan ümmîd-i halâs
Nigeh-i mestin aceb gâret ü yagmâ nesine - Bîm-i fitneyle kazâ t”fl sirikin her eb
Avutunca ne füsûnlar katar efsânesine - Kanla doldurdu yine sâkî-i devrân gönlüm
Gevher-ââm oluyor k”rd”g” peymânesine - Hele öldürsün o eh eyleme ekvâ Gâlib
Âk”bet nâdim olur va’z-” dilîrânesine
282 - Reng-i ruhun eyler gül-i pür-jâle piyâle
Herbetleyüp âle
Fevvâre midir gevher-i seyyâle piyâle
Hayrân”m o hâle - Raks etse o mehpâre aç”p kâkülü fistân
Ber mereb-i mestân
Chdâs ederek u’le-i cevvâle piyâle
Nûr eyler îsâle - Ak olsun o mahmûra ki hûnâbe-i dîde
Zehr ede çekîde
Laht-” ciIerinden suna pergâle piyâle
Kand”kça cemâle - Lây”k m” bu kim bezm-i tarabda tek ü tenhâ
Bî-kayd u muhâbâ
Hems-i meye endâm”n ede hâle piyâle
Âgûuna ala - Duht-” rezîn erbâb-” degildir bize versin
Davâ-y” çevirsin
Nevbet gelicek zâhid-i muhtâle piyâle
Ba-art ü kâle - Ol dilber-i Kemîrin içip ak”na sebz âb
Hevk eyleye gark-âb
Bezmi ede çün sâhil-i Bengâle piyâle
Her cins-i kemâle - Gâlib eser-i ne’e-i âkir mi degildir
Zâhir mi degildir
Bu tâze zemînden ç”ka çün lâle piyâle
Gülzâr-” hayâle
283 - Çekildi dîv-i gam zencîre zencîr-i cünûnumla
Hat-” âzâdî-i hecrim yaz”ld” kendi hûnumla - Heb-i târîk-i gamda açd”lar mektûb-” âmâlim
Zuhûrumdan tefâvüt bulmad”m hayfâ bütûnumla - Ferâgat yok bana pest ü bülend-i nâleden bir dem
Gehî ol âh” âlî-menk”bet ki baht-” dûnumla - N’ola bin sûret-i dâI olsa peyda levh-i sînemde
Ki fânûs-” hayâle dönmüüm sûz-” derûnuma - Görünmez vaz’-” hem-vâr-” felek Gâlib-dil-i zâra
MeIer kim tâli’im ber-aks ola rey-i nigûnumla
284 - Mâh-ve mihr-i ruhun evkine yand”m bu gece
Hu’le-efrûz olarak çarh” doland”m bu gece - Çem-i sevdâzedeye ekim edip hûn-” afak
Rengine âm-” gam”n ben de boyand”m bu gece - Mâhtâb eyledim âyîne-i baht-” siyehi
Tîg-i hâbide-i gamzen-ve uyand”m bu gece - Bâm-gâh-” felekde ç”kd” sütûn-” âh”m
Hasm-” çarh”n diine hayli dayand”m bu gece - Heb-i târ ü ser-i zülf ü gam-” sevdâ Gâlib
Hâl-i Mecnûn-” siyeh-rûz” çok and”m bu gece
285 - Görünce u’le-i rûyunda dûd pervâne
Yanard” nâr-” gama hem-çû ûd pervâne - Gerekdir encümen-i aka bi-dilân-” hamû
O bezme bülbül-i âte-sürûd pervâne - K”lup zebâne-i em’i piyâle-i sahbâ
Eder mahabbete bezl-i vücûd pervâne - FürûI-” berk-” tecellîye hasr eden nazar”n
Misâl-i merdüm-i çem-i ühûd pervâne - Harîr-i u’leye tebdîl edip libâs-” teni
Fenâda anlad” zevk-i hulûd pervâne - Bedîd gerdi-i germinde halka-i tevhîd
Çeker sabâha dek ism-i Vedûd pervâne - Bilen uzak dola”r âte-i mahabetden
Kim etdi kendüyü Gâlib çi sûd pervâne
286 - AIlama ey bülbül-i dîvâne Allâh ak”na
Merhamet k”l haste-i hicrâne Allâh ak”na - Oyma baIr”m oyma ey eh gamze-i hûn-rîzine
Girme ol bed-mest için sen kana Allâh ak”na - Bâri sen ey âh-” hasret satr-” mektûb-” gam ol
Tesliyet ver ol gül-i handâne Allâh ak”na - Csm-i nûru gün gibi söyler muammâ-y” cemâl
Bakma rûy-” yâra küstâhâne Allâh ak”na - Rûen et çem-i çerâg-” cân u dil bulsun safâ
Zulmet içre kalmas”n pervâne Allâh ak”na - Dâsitân-” ak” itmâm eyle ey meddâh-” kilk
Böyle pür-gam kalmas”n efsâne Allâh ak”na - Pertev-i Ruen-zamîre eyle Gâlib peyrevi
Vâs”l olsun em’ine pervâne Allâh ak”na
287 - Geçdi zahm-” tîr-i hecrin tâ dil-i nâ-âd”ma
Merhamet ey gamze-i câdû yeti imdâd”ma - Öyle bî-hû eyledin âzâr ile kim tab’”m”
Gelmez oldu bir dah” lutf-” kelâm”n yâd”ma - Bî-muhâbâ eylerim ben get-i sahrâ-y” cünûn
Rahmet olsun milk-i ak vakf eden ecdâd”ma - Ol çerâI-” lâle-i derdim bu gülzâr içre kim
Âiyând”r sîne murg-” dâg-” mâderzâd”ma - Mekteb-i erm ü edebde olmuum sâhib-sebak
Ögredirdim dersimi her fende ben üstâd”ma - Perçemin göster perîân eyle hâl-i zâr”n”
Gelmesin lutf eyle sultân”m halel mu’tâd”ma
7 Meclis-i ehl-i suhanda yek kalemdir bu gazel
Es’edâ söz var m” hüsn- i tab’ u isti’dâd”ma
288 - Bakan rengîn nigehler girye-i hûnin-i mestâna
Görüp tohm-” gül-i iret demiler katre-i kâna - O rütbe Rûen et em’-i nigâh”n nûr-” ma’nîden
Ki olsun dîde-i ehl-i basîret ana pervâne - Meger ebnem yerine hûn-” ek-i çem-i hurîdin
Düer sîb-i zenehdân üzre ol yâkût-” rummâna - Olaldan cilve-gâh-” âh-” hüsn ü künc-i istignâ
Sarây-” ak mâmur u dil-i bî-tâb-” vîrâne - Diyâr-” âlem-i endîeyi çok cüst cû k”ld”m
Olunca âinâ elfâz”ma manî-i bîgâne - Ol feyzi eyler irâb Es’ad”n bu tarz-” güftâr”
Ki k”lm” âhid-i maksûdu sâkî bezm-i irfâna
289 - Sünbül-i zülfü dökülmü nergis-i câdûs”na
Ejder-i s”hriyle zincir eylemi âhûsuna - Çem-i hâb-âlûde-i baht-” siyâh”md”r benim
Bak riyâz-” hayretin berk-” gül ü ebbûs”na - Rüstem-i resm-i sitemdir doIrusu ammâ yine
Cânlar kurbân o hûn-rîzin kemân ebrûs”na - M”srâ-” mevzûn-” âh”n gül gibi mazmûnlar”
Nev-nihâl-i hüsnünün deImez mi eftâlûsuna - Bî-haberdir dûzah-” hecrindeki âlâmdan
Mihr-i maherdir diyenler âr”z-” dil-cûsuna - Kâkülü her dem peyâm-” hatt”n eylermi su’âl
Fitne f”rsat-yâb olup geldikçe dâmen-bûsuna - Biz sevâd-” ak” Gâlib eyledik Leylîsitân
Kays hayrand”r an”n âhûsuna tîhûsuna
290 - Ey bâde-i nâz” reng-i u’le
Devrinde nihân direng-i u’le - Hatt-” leb-i la’linin meâli
Hep ma’nâ-i sulh ü ceng-i u’le - Hehbâz-” nigâh-” nâza gûyâ
Tîg-i gazab” çeleng-i u’le - Yâkût-” lebi arâb-” nâba
Hô-âfet-i ûh u eng-i u’le - Gâlib ne var ol izâr-” hattdan
Dûd olmaya çünki teng-i u’le
291 - Kâfir olay”m zülfü siyehkâra degilse
Çem-i eger îmân” gibi kara degilse - Zünnâr”m ola sübha-i mercân-” sirikin
Laht-” cigerim zahm ile sad-pâre degilse - Bir kerre de mir’ât-” dil-i zâra nigâh et
Ey mâh eger ragbetin agyâra degilse - Hasretde koma çemimizi la’l-i lebinden
Yek-pâre o mey gamze-i mey-hâre degilse - Hurîd niçin târ-” uâ’”n remed eyler
Ger hatt-” ruhun dümen-i nezzâra degilse - Nevmîd olurum Gâlib-i serketeden elbet
Ümmîdi eger Hazret-i Hünkâra degilse
292 - Egri nigâh etme sak”n keç-nümâlara
Bak tîg”n i’tibâr”na doIru asâlara - Ey eyh sûret içre degildir kemâl ü hâl
Hâcet ne bu imâme vü âl ü ridâlara - Rindâna pîr-i meygedenin feyzi akd”r
Elbet humun tereühu meydir inâlara - Pür-pîç-tâb perçem ü destâr ber taraf
Eyâ sebeb nedir bu periân edâlara - Arz et o çem-i meste hemân güft ü gûlar”n
Tevcîh-i sohbet edemesin nâ-sezâlara - Tazîr edince La’lî-i hô-gûyu Es’edâ
Hîrîn-suhan bu gûne gerek nev-edâlara
293 - Serâser dâg cismim sînem âte âh var dilde
Bilinmez n’idigi bir illet-icângâh var dilde - Cünûn iklîminin yektâs” akl”n kâr-fermâs”
Ana sultân-” ak “tlâk olur bir âh var dilde - Gezüp dünyâlar” gam lekeri tenk etmesin cây”n
Fezâ-y” vüs’ derler bir niîmengâh var dilde - Nice gümgete olmaz sâlikân-” det-i vahet kim
Serâ-y” âlem-i gayba ç”kar eh-râh var dilde - Ne var rûz u ebim yek-renk olursa berg-i âh”mdan
Fürûgundan güne bir zerre olmaz mâh var dilde - Dimâg”m lezzet alm” erbet-i ehd-i kanâ’atdan
Nevâl-i lutf u cam-” îden ikrâh var dilde - Vukûfum yok bu rütbe hâhiin hayrân”y”m Gâlib
Gönülden de nihân bir matlab-” dil-hâh var dilde
294 - O bâlâ-kad aceb serv-i h”râmân oldu gitdikçe
K”yâmet kopdu pek âûb-” devrân oldu gitdikçe - Gel ey bîgâne-mereb gitme semt-i cevre insâf et
Firâk”nla benim hâlim perîân oldu gitdikçe - Ümîd-i katre-i cûd u kerem der-kârd”r derken
Var”p cûy-” katre rek-i ummân oldu gitdikçe - O meh kald”rd” dest-i merhabây” bizden el çekdi
Uyup agyâra â”kdan girîzân oldu gitdikçe - Düüp Ferhâd Kays”n isrine râh-” mahabbetde
Gönül gümgete-i kûh ü beyâbân oldu gitdikçe - Ya mahz-” dâd-” Hak yâ himmet-i ahbâbd”r bilmem
Ki Gâlib sözlerin mahsûd-i akrân oldu gitdikçe
295 - O mehin talat-” dîdârlar”na mââ’a’llâh
Ebrûvân ü ruh ü ruhsâr”na mââ’a’llâh - Bârekellâh hat-” sebz-i letâfet-bahâ
Levha-i rûy-” pür-envâr”na mââ’a’llâh - Hüsn-i cevlân”na tahsîn semend-i nâz”n
Cilve vü cünbi-i reftâr”na mââ’a’llâh - Çem-i bed-vâr siyeh nergis-i mahmûrundan
Fitne-i gamze-i sehhâr”na mââ’a’llâh - Hele ma’mûrluIun gördü harâbât”n dil
Der ü dervâze-i dîvâr”na mââ’a’llâh - Eylemi ol sanemi Mâni-i fikrim tasvîr
Eser-i hâme-i pür-kâr”na mââ’ a’llâh - Gâliba k”ld” nazar âhid-i hüsn-i takrîr
Sâfî-i sûret-i e’âr”na mââ’allâh
296 - Her zilletin elbetde bir izzet var içinde
Seyr et çeh-i Ken’ân” ne devlet var içinde - Hep cân at”yor halk fenâ mülküne ammâ
Bir hârice ç”kmaz ki ne halet var içinde - Mazlûma olur keyfer-i bed-hûyi-i zâlim
Cklîm-i gam”n baka bir âdet var içinde - Sen akla uyup gezme Felâtûn dah” bilmez
Humhâne-i dehrin nice hikmet var içinde - Pek dar yeridir s”rr-” dehen sohbet-i ak”n
Yok yok bütün esrâra iâret var içinde - Çâk eyleyemem sînemi her dilbere zîrâ
Sultân”ma âid bir emânet var içinde - Etmi yine Gâlib kudemâ tavr”n” der-pî
E’âr”n”n âsâr-” hakîkat var içinde
297 - Çemimde akan katrelerim kan aras”nda
Çün jâle-i dürdür gül ü mercân aras”nda - Tâ nesh edicek hükmünü hat hâtem-i la’lin
Çok cilve geçer mûr u Süleymân aras”nda - Pür-hûnî-i pîrâhen-i Yûsufdan al evreng
Hem-reng-i mahabbet görün ihvân aras”nda - Bir sohbet-i mihr imi an” subh eder îzâh
Îmân-” seher küfr-i ebistân aras”nda - Nutkun yeter evlâd-” nefes olmaga Gâlib
Geç mesned-i endîeye yârân aras”nda
298 - Garaz”n hât”r-” bî-çâreye efkat degile
Bildik ey meh seni imden gerü hâcet degile - Nola Mecnûn gibi rüsvâ-y” cihân oldumsa
Hehr-i ak içre bu iler yeni âdet degile - Dile âyâ ki hurîd-i kerem dogmaz m”
Subh-” matlab dah” ferdâ-y” k”yâmet degile - Âdeme böyle cefâ lây”k-” Allâh olmaz
Ser-i kûyun sanemâ mûcib-i cennet degile - Katl buyurursan”z ihyân”z olur sultân”m
”ka cân fedâ etmesi minnet degile - Gâlib üftâde vü imîr-i tegâfül elde
Hâlin arz eyler o maksûdu ikâyet degile
299 - La’lin arak-” ne’emize gül-eker eyle
Bu hasret ile câm-” meyi derbeder eyle - Ey gonce-i ra’nâ heves-i i’r-i ter eyle
Bu nutku gül-i kûe-i destâr-” ser eyle - Ey murg-” semender var ise tâkat-” tâbi
Gel dâI gibi sîne-i pür-sûza yer eyle - Tâb-âver-i emîr-i nigeh olma ne kâbil
Hâl-i dil-i nâlân”ma bir hô nazar eyle - Ey zülf sak”n kûe-i ebrûda dolama
Ol kâtil-i çâlâke tak”lma hazer eyle - Ey tîr-i müje semt-i kazâdan m” gelirsin
Lutf et bana çemimden an”n bir haber eyle - Ebrûlar”n müjgân”na mihrâb-” namâz et
Hâl-i ruh-” Hindû-meniin secde-ber eyle - Gâlib geceler em-ve ifnâ-y” vücûd et
Tâ kendüyi îsâl-i safâ-y” seher eyle
300 - Za’f”m”z hatt-” leb-i cânân-ve unvând”r bize
Mûr”z ammâ iltifât eden Süleymând”r bize - Mülk-i hüsnünde süveydâm”z sevâd-” âmd”r
Yanî ol meh her gece hât”rda mihmând”r bize - Rind-i bî-pervâlar”z hussâd”m”z çokdur eger
Tevbe etmi bâdeden derlerse bühtând”r bize - Reke hâcet yokdur olsak dah” mehur-” cihân
Hil’at-i vâlâ-y” öhret cism-i uryând”r bize - Cândan a’lâ yokdur olsak dah” mehûr-” cihân
Mihr-i hüsnü u’le-tâb-” nûr-” îmând”r bize - Bir çerâgân-” hakîkatdir ki dâg-” sînemiz
Bülbül ü pervâne etfâl-i debistând”r bize - Fikr-i ruhsâriyle her bir katre hûn yâkût olup
Girye hem deryâ-y” âte hem gülistând”r bize - Ehl-i dil kalm”d” vîrân-” sitem ammâ henüz
Rûzgâr ol vaz-” nâ-sâza peîmând”r bize - Rûh-” pâk-i hazret-i Monlâ-y” Gâlib k”ld” âd
Himdi vird-i rûz u eb sultân Selîm Hand”r bize - Himmetin masrûf edip tecdîd-i dîn ü devlete
Kâr” hep lutf u inâyetdir hem ihsând”r bize - El açup bâlâya mânend-i sadef hengâm-” feyz
Farz-” ayn olan duâda çem-i giryând”r bize
301 - Nevâ-y” âh besdir hât”ra âheng gelmezse
Dem-i firkatdeki Yâ Hû yeter gülbank gelmezse - Bilir rindân-” sâfî-dil ki sahba süzmemi sâkî
Beyaz-” perde-i bâdâm-” çeme renk gelmezse - Hikest etmez humâr-” ak” ol r”tl-” girân-“mey
Bu nüh mînâ-y” gerdûn ile ger pâ-senk gelmezse - Eder mümtâz-” ekdâr havâdis cevher-i zât”
Verir mi mir’ât-” fülâda küdûret jeng gelmezse - Utan ey dil ki rüsvâ-y” mahabbet koymazsam ad”n
Arûs-” haclegâh-” erme senden reng gelmezse - SoIuklukda girân-cânl”kda kâfirlikde her eyde
Füzûnterdir Kei Tag”yla zâhid deng gelmezse - Kemâl-i vus’at-i lutfiyle yârân-” suhan Gâlib
Buyursunlar hep bu tarh-” dil kuâya teng gelmezse
302 - Çekme gam dest-gîrdir Allâh
Kula nimennâsîrdir Âllâh - Ye’sile kâmetin dûtâ etme
Kim muîn ü zahîrdir Âllâh - Korkmaz”m âh u mîrden zîrâ
Hâlik ü âh ü mirdir Allâh - Hazretinde küçük büyük yokdur
Mütekebbir-i kebîrdir Allâh - Kendü lutf”yla abd-i bî-haberin
Her iinden hâbîrdir Allâh - Mahz-” hakkiyet ile bî-illet
Lutfu kahra kadîirdir Allâh - Kimse men edemez an” hââ
Bî-vezîr ü müîrdir Allâh - Nigerân ol atâs”na Gâlib
Çekme gam dest-gîrdir Allâh
303 - La’lin olunca gonca-i tarf-i külâh-” ney
Bir nev-bahâra ne’e verir bûy-” âh-” ney - Çem-i ümîdi nagme-i rengîne kasr edip
Peyvestedir o leblere medd-i nigâh-” mey - Fânûs-” nev-zuhûru degil em’-i âh”n ol
Ak âteiydi dete berk-” giyâh-” ney - Bâlâ-y” em’ ü u’le-i âvâza nâz eder
Bir m”sra-” resâs” ile medd-i âh-” ney - Seddeyleyip girîveleri bir dem et sülûk
Tevhîd-i s”rfa râst gelir dogru râh-” ney - Envâr-” Mâh-” Nahebîdir u’le-i sadâ
Ayn-” Alî’den ald” nazar çünki çâh-” ney - Gavvâs-” feyzdir ki uzar mevc-i nâlede
Olmu kudûm sanki kedû-y” inâh-” ney - S”rr-” güvâh-i dü-lebden edip suâl
Hak etdi hakk-” davi-i Mansûru âh-” ney - Gâlib cenâb-” Hemsden alm” nefes meger
Erdi amûd-” subha dem-i sub gâh-” ney - Mecrâ-y” feyz-i H”zr-” hidâyetdir ârife
Âb-” hayât künkü imi âhrâh-” ney
304 - Doldu murgân-” terennümle perî-hâne-i ney
Meh-i nev sand” leb-i ney-zenî dîvâne-i ney - Dem durur saltanat-” M”sr-” hakîkatdan Kays
Yûsuf-” naImeye çâh olsa siyeh hâne-i ney - Sihr-i Hârûtdan etmi dem-i Îsâ’ya rasad
Yerde gökde ne var olmad” bîgâne-i ney - Bülbül-i naImeyi em’-i güle mûmlar ney-zen
Edecek gonce-i engütünü pervâne-i ney - Kâl”b-” Meryem olur hem-dem-iRûh-i Cibrîl
Gelse lafz-” kaleme manî-i bîgâne-i ney - Etdi gülbânkla gül-pû bahâr-” eki
Mevc-i hîz-i mey olup nâle-i mestâne-i ney - Ne’e-i feyz verip pertev-i subh-” enfâs
Doldu envâr-” sadâyile Hems-hâne-i ney - Sîh-i te’sîri eder tâir-i Cibrîli kebâb
Âteîn demle yan”p matbah-” mey-hâne-i ney - Ne sayar kim bile seyyâre umâr-” tîrîn
Heft-dâg-” dilidir subha-i sad-dâne-i ney - Çem-i pür-hûndan al”r rengini gülzâr-” tarab
Dâglardan yara”r revzen-i kââne-i ney - Herer-i âh saçar u’le-i endâm”ndan
Mûsikâr ola meger kimi yine pervâne-i ney - Açamaz çemim arak-nû-i sirik-i hayret
Dolmasa u’le-i âvâzile peymâne-i ney - Nakl için gördügü tûfân-” gam” uâka
Göz göz etmi tenini bak pul-i vîrâne-i ney - Burc ü bârûsu sanem hâne-i çarh-” edvâr
Yek-sütûn üzre iken cümle-i kââne-i ney - Neyimi dinle dem-i hazret-i Monlâ Gâlib
Vard” mi’râca yak”n öhret-i efsâne-i ney - Zemzem-i feyz-i sülûku ç”kar”r zemzemesi
S”r verir çâh-” Alî’den dem-i kutbâne-i ney
305 - Çünki Mesîh-i akdan ald” nefes asâ-y” ney
Mürdeye bah-” cân ederdim çekip ejdehâ-y” ney - Hây-” dehende Hûsuna hem-dem olup hüviyyetin
Âlem-i bi-hûdîdedir na’re-i Hudâ-y” ney - Rûha olup bi-aynihî Ka’beye nâvdân-” zer
Zemzem-i feyz-i giryedir zemzeme-i nevâ-y” ney - Kalbe iâret eyleyip söyledi beynel-isb”în
Nefy-i hevâ-y” nutk eder ehline nûn u yây-” ney - Dûr-i enîd-i râz olan dah” dil-âinalara
Silsiletül-cereslenür velvele-i derây-” ney - Eyle urûc-” çarh-” dil dinle kalem sarîrini
S”rr-” semâ-” sidredir nagme-i müntehâ-y” ney - Minber-i ara dek ç”kup pâye-be-pâye kefile
Cifr-i r”zâ beyân eder hutbe-i Murtezâ-y” ney - Fasl ile vals”n asl”n” ân-be-ân bilenlere
Hûy-” Hudâ Hudâyimi hây-” cüdâ cüdâ-y” ney - Hûr-” behit-i naImeyi gûne-be-gûne gösterir
Kûçe-i sûk-” sûretin câddesidir fezâ-y” ney - Bâz hezâr-sayd olur evc-i safâda alsa ger
Hehperest-i desti neyzenin bâl ü hümâ-y” ney - Oldu bu cân nâle-ger nagme-misâl derbeder
Yâra yürekde elde ser serde yine hevâ-y” ney - Bir dem ü bir elif gerek âdeme âdem olmaga
Gâlib o remzi kef eder kâmet-i Hak-nümâ-y” ney - Çeng ü nefîr her biri mazhar”d”r bir ârifin
Hazret-i Mevlevîyedir akda intimâ-y” ney - Eyler o âh-” kâm-yâb bahi-i evk bî-hisâb
Keçgül alup ele rebâb gelmi olup gedâ-y” ney
306 - Tarâvet har edip eczâ-y” hüsnü
Hat”ndan gösterir ihyâ-y” hüsnü - Dah” mahv-” temââd”r görenler
Geçip gitmi velî âla-y” hüsnü - Gül-i ebr-i deme ruhsâr-” yâra
Bulutdan nem kapar kâlâ-y” hüsnü - Eder âyîneyi rüsvâ-y” âlem
O mâh”n nûr-” ser-tâ-pâ-y” hüsnü - Düürdü bahr-” sîm-âba serâba
Beni çün-sîmyâ sîmâ-y” hüsnü - Hafîdir hüsnü manâ gibi Gâlib
Bilen vasf edemez manâ-y” hüsnü
307 - Bûm-” gamd”r em’-i bezm-i devletin pervânesi
Tîg-i mâtemdir bu subh-” iretin pervânesi - Nokta nokta ek-i harmând”r süreyya sanma sen
Mâhtâb-” dâgdâr-” servetin pervânesi - Ba”na ümekde zenbûr-” belâd”r var ise
Güm-çerâg olan sefîh-i nikbetin pervânesi - Bâg-” iyin gül be-çem-i tîg imi nergisleri
Çem-i hasretmi bu bark-” f”rsat”n pervânesi - Çünki ehr-i âfiyetde tünd bâd eksik degil
Olma kandîl-i menâr-” öhretin pervânesi - Geldi ol dem ki ola badan baa gaddârlar
Tîg-i âte-tâb-” âh-” gayretin pervânesi - Hu’le-i manây” idrâk et sipend-i harfden
Dâg-” dildir merd-i rûen-t”ynetin pervânesi - Kirm-i eb-tâb edemez cevlân bu âte-hânede
Bülbülând”r gülen-i germiyyetin pervânesi - Mâh”n ahterdir erâr-” u’le-i âlâyii
Hallard”r âftâb-” tal’at”n pervânesi - Pâre pâre h”rka-i pemînesidir Gâlib’in
Heb-çerâg-” fakr-” vâlâ k”ymetin pervânesi - Ar-” istignada Cibrîl ile olsun hem tavâf
Öyle lâz”m Hems-i âlî himmetin pervânesi
308 - Nûr-” ems-i bâdeye mir’ât-” câm etdin beni
Kalmad” noksân”m ey meh-rû tamâm etdin beni - Tohm-” dûzahd”r erâr-” ekim ol gülende kim
Sen harâb-” cilve-i berg-i h”râm etdin beni - Mûy-i âte dîdedir müjgân nigâh-” germden
Ey hat-” gülberk hîz âûfte-kâm etdi beni - Gerçi ald”m cümle-i âgû”ma nezzâremin
Hayret-i hüsnünle lîk âyîne-fâm etdin beni - Nev- civânken oldu Gâlib ne’e-dâr-” pîr-i câm
Kalmad” noksan”m ey meh-rû tamâm etdin beni - Mahv-“nûr-” Hems olup erdim sabâh-” vuslata
Âferin ey kevkeb-i tâli be-kâm etdin beni
309 - Doyunca bakmaga dîdâra kalmad”k gitdi
O mâh” hâle-i âgûa almad”k gitdi - Dirîg o âyîne-i mevc-hîz-i rakkâs”n
Tamâm hayret-i hüsnüne dalmad”k gitdi - Civânlar ak” gönül hâlidir bu ta’n etme
Cüvân-” merg-i gâm olduk kocalmad”k gitdi - Hezâr-rahne tenim döndü dâm-” mâhiye
Henûz bahr-i temennâya salmad”k gitdi - Üzüldü cân gam-” zülfüyle derd-i çeminden
Bu hastal”kdan efendim saIalmad”k gitdi - Bu sûr-gâh-” mahabbet terânede Gâlib
Rebâb-” matlab” gönlümce çalmad”k gitdi - Nesîm-i himmet-i Monlâ-y” Rûm esip el-ân
Misâl-i mevce-i deryâ çogalmad”k gitdi
310 - Sâkiyâ eyle revân ol arak-” tabûru
Ki ola penbe-i mînâs” kef-i mevc-i perî - Kald” nûr-” nigehin îede kalmad” arak
Almadan penbe-i mînâs”n” uçdu o perî - Tâir-i rûh gibi eyledi bâlâya suûd
Murg-” mînân”n olup mevc-i arak bâl ü perî - Arak-” hô-tere ben rûh-” Mesîha der idim
Çarhda kâl”b-” mînâs”n”n olsayd” yeri - Yed-i Beyzây”le mînâ-y” arak zabt edemez
Bir felek berg-i tecellâ çakan âte-nazar” - Halka-i bezmi arak-Hûy”la pür-nûr eyler
Kulkul-i demke-i mînâs” ötünce seheri - Etdi girdâb-” gümü halkay” mînâ-y” arak
Gûyiyâ verdi Gümü suyuna mehtâb feri - Penbe-ve u’lesi kâfûrun eger olsa sefîd
Veremez pertev-i mînâ-y” arakdan haberi - Çeme-sâr etdi perîlerle çü mînâ-y” arak
O mehin bu gece âyîneye düdü nazar” - Çem-i pür-hûnum olur âte-i mînâ-y” sirik
Sensiz etsem dah” ben nukl-i arak gülekeri - Bâdedir ak arak girye-i nev-sâlikdir
Oldu mînâ dah” Gâlib suhanin sâf-teri - Sâye-i emsde bâridir arak berf gibi
Jâle-ve olsa da mînâs” an”n verd-i tarî - Arak-” sâf nesîm-i nefes-i subh- âsâ
Geçdi mînâ-y” felekden nazar-” berk-eseri
311 - Yine zevrak-” derûnum k”r”l”p kenâre düdü
Dayan”r m” îedir bu reh-i seng-sâra düdü - O zamân ki bezm-i cânda bölüüldü kâle-i kâm
Bize hisse-i mahabbet dil-i pâre pâre düdü - Gehî zîr-i serde desti geh ayaI” koltuIunda
Düe kalka haste-i gam der-i lutf-” yâra düdü - Eriüp bahâra bülbül yenilendi sohbet-i gül
Yine nevbet-i tahammül dil-i bî-karâra düdü - Meh-i burc-” âr”z”nda gönül oldu-hâle mâil
Bana kendi tâli’imden bu siyeh sitâre düdü - Süzülüp o çem-i âhû dedi zevk-i vasla Ya Hû
Bu degildi neyleyim bu yolum intizâra düdü - Reh-i Mevlevîde Gâlib bu s”fatla kald” hayrân
Kimi terk-i nâm ü âna kimi itibâre düdü
312 - Dökdü omuzdan pûu saçag”n”
Açd” gönüller delî bayrag”n” - Ay yenisi gökde ne ülker satar
Degmeyecek kesdigi t”rnag”n” - Gözcegizim boyamak ister benim
Âl boyay”p kan ile dudag”n” - Sald” gönül illerine âfeti
Kurdu göz “rmag”na otag”n” - Niçe tabur daI”d”r ol yosman”n
Saç taI”d”p egmesi kalpag”n” - Cçip içip kendi elinden an”n
Duramay”p öpmüüm ayaI”n” - Çok sürünüp gözlemiim özleyip
AyaI”n”n izini toprag”n” - Vermedi bir kimseye Gâlib geçit
Kanda çevirdiyse söz “rmag”n - Hazret-i Monlây” bilenler bilir
Bilmeyenin kim çeke kulag”n”
313 - Vâ’iz nihân” çekmi o hînâgeri geri
Eyler gelip dükâna büt-i berberi beri - Ç”ksa ne dem kubâ-y” hevâ-gün ile o mâh
Pür-nûr eder bu kubbe-i nîlüferi feri - Hehbâz çem-i suhân müjgân degildir ol
Kurtuldu pençesinden at”p sipihri peri - Bî-behredir hilâle bakan sûz u tâbdan
Eyler mi merd-i bî-dili hîç hançeri çeri - Cnsâf olunsa gonce-i bâg-” hayâ imi
Gülzâr-” hüsnü behcetin en bihteri teri - Ba”na buyruk olsa gelen gurûr-mend
Çekmezdi belki gâile-i efseri seri - AIyâra aldan”r m” meger nev-resîdeler
Görmezse anda â”k”na benzeri zeri - Dâim tarîk-i Hakda budur akl ü nefse kâr
Biri Mesîhi rehber eder âhari hari - Dervî-i kayd pûîe Gâlib ne ihtiyâc
Uryân-tenân câmesi bir Hayderî deri - Dergâh-” Mevlevîde niyâz ile hâk olan
Eflâke nâz ederse yeridir yeri yeri
314 - ………………….. âtelere yanmaz m”
……………….. korkuyla uyanmaz m” - …………………………………………..
…………………. bahr olsa bulanmaz m” - ………………………………………….
…………………. hiç kimsecik anmaz m” - ………………………………………….
…..………………….. â”k an” sanmaz m” - ………………………………………….
…………………. kan içmeIe kanmaz m” - ………………………………………….
…….………………… iksîr kazanmaz m” - ………………………………………….
…………………….. kâfirler inanmaz m” - Men Gâlib-i rüsvây”m hâk-” reh-i Monlay”m
Üftâde-i bî-pây”m dükünler anmaz m”
315 - Zât-” aka rûh-” mülhemdir gürûh-” Mevlevî
Ya’nî s”rr-” devr-i âdemdir gürûh-” Mevlevî - Zindedir âfâk u enfüs feyz-i Mevlânâyile
Kalb-i âdem cân-” âlemdir gürûh-” Mevlevî - Fakr ü fahra dâver-i sâhib-külehdir cümlesi
Har tarîk içre müsellemdir gürûh-” Mevlevî - Âsümân-” lâ-taayyündür makâm-” gerdii
Csm-i A’zamla mükerremdir gürûh-” Mevlevî - Âlem-i samt içredir germiyyet-i sohbetleri
Gûyiyâ nutk-” mücessemdir gürûh-” Mevlevî - Ayn-” manâd”r desem sûretleri olmaz aceb
Her kademde vâk”f-” demdir gürûh-” Mevlevî - Hamdulillâh olmuam cârûb-ke-i dergâh”na
Gâlib-i nâçîze hem-demdir gürûh-” Mevlevî
316 - Micmer-i ûd-” mahabbetdir külâh-” Mevlevî
Dûd-” gülbânk-i hüviyyetdir külâh-” Mevlevî - Rûenây” bah-i çem-i mû-ikâfân-” fenâ
Sermedân-” ehl-i dikkatdir külâh-” Mevlevî - Kûe-gîr-i hücre-i seyrân olan âriflere
Dürbîn-i çem-i ibretdir külâh-” Mevlevî - Tâk-i pirâ-y” nihâlistan-” cemül-cem-i gayb-“
Hûe-i engûr-” vahdetir külâh-” Mevlevî - Subha-i seyr ü sülûk-” râhiyân-” hazrete
Ser-niân-” bed’ü gayretdir külâh-” Mevlevî - Zîver-i butsân-” envâr-” tecelliyât-” Hak
Lâle-i bâg-” hakîkatdir külâh-” Mevlevî - Gerçi ihvân-” zamâna pür-meekkat zann eder
Çâh-” Kenân-” selâmetdir külâh-” Mevlevî - K”ble-gâh-” maniye her dem huzûr-” kalb için
Nak-” mihrâb-” ibâdetdir bir külâh-” Mevlevî - Leker-i nefs üzre Gâlib harb-gâh-” akda
Top-” kahr endâz-” himmetdir külâh-” Mevlevî
317 - Ey siyeh sünbil-i perîâni
Kâr-fermây ta-be-sâmâni - Ver çerâg-” zalâm-” îmâni
Âte-efrûz-” nâ-müselmâni - Tâ-be-key ola çem-i cellâd”n
Mest-i peymâne-i pîmânî - Lutf edip tîg-i nâza sun destin
Koma hasretde bî-günâhân” - Tâ-be-key ede lal-i cân-bah”n
Haste-i derd ü gam dil ü cân” - Ey Zelîhâ-y” ak gayretdir
Hod-furû eyle hod-perestân” - Ey dil ey dil yeter bu ek-i revân
Etme isrâf o âb-” hayvan” - Hayli demdir ki çem-i hûn-hâr”n
Kald” efsürde tîg-i bürrân” - Bir niçe îd geçdi vermedi âb
Tîg-i cânâna cân kurbân” - Mâcerâm”z garîbdir Gâlib
Âikâr etme derd-i pinhân”
318 - Geçdi o dem ki mey-pür-hurû idi
Sâgar sadâ-y” kulkul-i mînâya gû idi - Müstegrak-” tecellî-i envâr-” hüsn olup
Âte-ruhâna bezm-i kadeh u’le-nû idi - Hep güft ü gûy-” çem ü leb-i gül-izârdan
Ben söyledikçe evk ile bülbül hamû idi - Ol bezme meh ki em’-i ebistân-” çarhd”r
Bir âtein gülruh-” kâküle-be-dû idi - Arz-” visâl ederdi Zelihâ-y” hâhie
Yûsuflar” harîm-i gülün hod-furû idi - Bir bî-emân ûh-” perî-zâd idi o kim
Müjgân-” çemi âfet-i saff-” sürû idi - Var ise gamzen etdi cihâna bu s”rr” fâ
Gâlib hamû tab’ ise bî-akl u hû idi
319 - Ak eger bâzâr”n” germ etmese bülbül gibi
Hüsn olur vakt-i itâ içre aç”lm” gül gibi - Eylesem her eb tahayyül nükhet-i gisûsunu
Feyz al”r bûy-” dimâg”mdan sabâ kâkül gibi - Öyle bir te’sîri var âb u hevây-” ak”n”n
Sîne-i pür-hûnda peykânlar biter sünbül gibi - Girye-i mestâne hemdem sûz-” evke sâz-gîr
Bir sadâ gû etmedim âvâze-i kulkül gibi - Hevket-i ikbâlin ey eh i’re etmez mi dimâg
Yohsa Gâlib söylemez mi Tâlib-i Âmül gibi
320 - Uyup baht-” siyehkâra perîân olduIum kald”
Hevâ-y” zülf ile bergete-sâmân olduIum kald” - Sözü agyâra imi hayf ol tûtî-i cân-bah”n
Benim âyîne-ve mebhût u hayrân olduIum kald” - Nihâl-i kâmetinden mîve-çîn-i vasl olam derken
Ak”p cular gibi hâk ile yeksân olduIum kald” - Görüp çem-i humâr-âlûdu derd etdim dil-i zâra
O sahbâdan harâbat içre vîrân olduIum kald” - Budur dâd u sitâd-i dehrden sûd u ziyân ancak
Hezârân ârzûdan bir peîmân olduIum kald” - Ben âh etdikçe geldi bezm-i hüsnün mâh rûyân”
O meclisde yan”p em’-i ebistân olduIum kald” - AyaI”mla tutuldum dâm”na pîr-i harâbât”n
Fakat mescid-be-mescid bergürîzân olduIum kald” - Ç”kard” gevher-i yek-dânemi gavvâs-” endîem
Hemân genc-i sadefde bunca pinhân olduIum kald” - Zelîhâ-y” zamân ömr-i azîzim gasb edip Gâlib
Civânl”k âleminde pîr-i Ken’ân olduum kald”
321 - Üftâdeligi bu dil-i vîrân yapa düdü
Humhânede bir kâfir-i hüsne tapa düdü - La’l-i nemekinin unutup sînesin öpdüm
Mellâh-” mahabbet galat etdi apa düdü - Dil tahtâ-i mek olmu iken tir-i cefâya
Tâtâr-” nigeh gârete geldi çapa düdü - Gitmezdi bileydi bu kadar semt-i hilâfa
Heyhin yolu mey-hâneye vard” sapa düdü - Sâbit dah” çevgân-” kalemle gezinirken
Gâlib yetiüp gûy-i edâ-y” kapa düdü
322 - Devletle meh-i rûze mübârek sefer etdi
Yaz günlerini k”t’a-i nâr-” sakar etdi - Güldesteler üstüne kanâdîl degildir
Hep âhlar eflâke nisân-” erer etdi - Mehpâreler künc-i cevâmide olup cây
Germî-i hevâ mihr ü mehi derbeder etdi - Perhîz ü riyâzet ile teb-lerzeye düdü
Hurîde sah” savm-” Mesîha neler etdi - Mülhidlere ögretmek için nâr-” cahîmi
Mâh-” Ramazân sayfa gelip bir haber etdi - Bârân gibi huridden âte yagar oldu
Leb tenelerin sûzii çârha eser etdi - Yehpâre kadar k”ymeti yokdur bilir ammâ
Gâlib düüp âtelere nazm-” güher etdi
323 - Ey çem-i cihân-peymâ hîç ek-i terin yok mu
Tûfân-” mahabbetsin yohsa güherin yok mu - Efsûn-” nigâh”ndan sahrâlara dümüsün
Dîvâne misin ey dil benden haberin yok mu - Bir u’lesi olmaz m” bu âh-” cihân-sûzûn
Ey âm-” ziyâ-dümen vakt-i seherin yok mu - Degmez elimiz bildik pâzârdan el kesdik
Ey kâle-i Ken’ânî dah” degerin yok mu - Dümez sana kim ebnem bâlâ-rev-i mihr oldu
Ey gonçe senin gûyâ berg-i seferin yok mu - Dil-sîr-i felâketsin her gece hayâliyle
Gâlib aceb ol mâh”n gönlünde yerin yok mu
324 - Senin ey cân ehîd-i çem-i hûn-hâr oldugun var m”
Kanup hâb-” humâra mest-i bîdâr oldugun var m” - Devâ-hân olmaga yokdur dimâg” haste-i ak”n
Düüp bâlin-i istiInaya bîmâr oldugun var m” - Verirsin zâhidâ billâh dînin küfre bî-pervâ
Senin hak söyleyip er’iyle berdâr oldugun var m” - Yanar hasretle cân hat k”ld” pinhân hâl-i hündûsu”n
Hümâ-y” nâz ile dâme giriftâr oldugun var m” - Güler dâmenleri güftâre sanma halka-i bezmin
Tamâm âgû-” evk-i vasl-” dildâr oldugun var m” - Bahâ yok gevher-i güftâre ey tab’-” tenük-mâye
Bilirsin k”ymetin ammâ harîdâr oldugun var m” - Demisin bâde-i lutfunla her dem mestdir Gâlib
Mürüvvetsiz aceb bir gün kadehkâr oldugun var m”
325 - Kâkülünde halkalar çem-i siyehdir her biri
Âr”z”nda haller nûr-” nigehdir her biri - Hu’ledir zerrîn taht-” saltanat pervâneye
Beste-i zincî”r-i ak”n pâdiehdir her biri - Ol ererler kim dil-i sûzândan etmidi zuhûr
Himdi gerdûn-” belâda mihr ü mehdir her biri - Tengnâ-y” hâne-i sûz u güdâza girmege
Târ-” tanbûr-” sürûdûn âh-rehdir her biri - Hîe-i elfâz”m”z sahbâ-y” tahkîk istemez
Bir perî-zâd-” hayâle cilve-gehdir her biri - Yâd-” çem-i yâr Gâlib eylemi mestân” mest
Gûyiyâ bir kahramân-” Cem-sipehdir her biri
326 - Ser-âgâz-” cünûndur dilde encâm-” heves imdi
Müreccahd”r sadâ-y” nâye feryâd-” ceres imdi - Rehîn-i acz iken endîe vakt-i iltimâs”mda
Serâpâ iktidâr”n lîk yokdur mültemes imdi - Sipend-i u’le-i nutk olsa da dil nakl-i râz etmez
Fürûg-” em’-i istingâya mânidir nefes imdi - Niçe âzâde-i gülçehregân-” hüsn olur bilmem
Hezâr-” tab’a her bir gülbün oldu bir kafes imdi - Edâ-y” lutf-” istintâkdan kat’-” nazar Gâlib
Cenâb-” Rif’at-i hô-gûyâ etdim ben de bes imdi
327 - Eder sergete âh u mâh” evk-i mey pey-ender-pey
Döner câm-” Cemin ard”nca tâc-” key pey-ender-pey - Bülend oldukça her dem bânk-i yâ Rab yâ Rab-” uâk
Gider ara sadâ-y” kulkul-i hey hey pey-ender-pey - Bahâra sun’u yokdur mülk-i zühdün arz-” tis’în-ve
Müselseldir hemîe tîre-mâh-” dey pey-ender-pey - Ne kûteh eydir ayâ âm-” hat kim geçmeden dah”
Zuhûr etmekde her rûzumda yüzbin ey pey-ender-pey - Figân u âh-” Gâlib kalmad” mestûr o zâlimden
Ç”kard” perdesinden hâme hem-çün ney pey-ender-pey
328 - Ak bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi
Hevk bir zencîrdir gönlüm an”n kâânesi - Mahrem-i râz olal” gamzenle oldu hât”r”m
”nân”n â”nâ bîgânenin bîgânesi - Zühd-i huk-i bezm-i nûanûdan fark eylemez
Böyledir erbâb-” hâlin mereb-i rindânesi - Âlem-i âb”n sevâd-” hâki hep pür-feyz olur
Çeme-i hurîd-i hikmetdir hum-” mey-hânesi - Ol nigâh-” çem-i zehr-âlûddan meynû-” nâz
Ben humâr-” nergis-i ehlâs”n”n mestânesi - El-hazer gâfil bulunma hançer-i hâbîdeden
Güft ü gûy-i katld”r dâim an”n efsânesi - Mahrem-i halvet-sarây-” zevki ol Gâlib de gör
Bakad”r rez duhterinin mereb-i ferzânesi
329 - Gamdan ölmem korkar”m gayret helâk eyler beni
Rûzgâr ile gubâr-” kîne hâk eyler beni - Hûe-i engûr-ve tarz-” riyâda evk-i mey
Câygîr-i kûe-i mihrâb tâk eyler beni - Mahv olur âlûde-dâmenlik ebâb etmez karâr
Seyl-i tûfân-” havâdis pîr-i pâk eyler beni - Hîr-i merdân-ve eger kurbân-” ak olmasa dil
Pençe-i pür-zûr-” himmet çâk çâk eyler beni - Geh hayâl-i nergis-i bîmâr” geh baht-” siyâh
Her zamân bir gûne sevdâ derd-nâk eyler beni - Eylemi magrûr o rütbe Kays” ikbâl-i cünûn
Bin belâlarla kabûl-i itirâk eyler beni - Hasbihaldir bu nutk-” pâk-” Gâlib Ne’etin
Gamdan ölmem korkar”m gayret helâk eyler beni
330 - Gamdan ölmem korkar”m gayret helâk eyler beni
Tîgden çekmem hazer firkat helâk eyler beni - Mûmdur tab’”m gerçi u’le-i dîdâr”na
Bir eb olsam germ ülfet helâk eyler beni - Gülen-i hüsnünde âyân-” nigâh-” lutf iken
Jâle-ve ol mihr-i hô-tal’at helâk eyler beni - Rek-i Mirrih-i felekde gamze-i cellad-ve
Etmezem tâli’le ünsiyet helâk eyler beni - Zehr-i mâr-” halkad”r gûyâ mey-i meclis dile
Sensiz ey meh sâgar-” iret helâk eyler beni - Yâr-” sengîn dil kabûl eyler ikeste-hât”r”m
Gevher-i fakr”m girân-k”yâmet helâk eyler beni - Hazret-i Ne’etle Gâlib ben de hem tavr”m velî
Gamdan ölmem korkar”m gayret helâk eyler beni
331 - Gören âyîne-i âlem-nümây” câm-” billûru
Eder mi zîb-i meclis çînî-i mûdâr-” fagfûru - Olur her u’le-i cevvâle bir pervâne-i pür-sûz
Bezimde sâgar-” mînâ-y” meydir em’-i kâfûru - Ne fetretler düürmü perçem-i hâm-der-hâm-” yâra
Perîân etse zülf-i fitneyi ger hatt-” pür-ûru - Tegâfülden garaz agyâra sahbâ-sûzdur yohsa
Görür keyfiyyetin mestân-” ak”n çem-i mahmûru - Neberd-i da’vîde tayy eyleyenler hâtemi Gâlib
Eder hüccet meger kim nak-” çîn-i âhid-i zûru
332 - Ey felek âyâ o mehveden ne dûr etdin beni
Hâhi-i vasl”yla her dem bî-huzûr etdin beni - Mesned-i himmetde ey âheneh-i iklîm-i ak
Hem zebûn-” fakr hem mest-i gurûr etdin beni - Çünki kasd”n terk-i âyîn-i mahabbetdi neden
Müjde-i lutfunla evvel pür-sürûr etdin beni - Etdigin sâ’atda tîg-i âbdâr”nla ehîd
Garka-i deryâ-y” bî-pâyân-” nûr etdin beni - Tûtî-i tab’”m bülend-âvâz vasf”nken dirîg
Âk”bet üftâde-i dâm-” fütûr etdin beni - Ba”na çal kâse-i mihr ü mehi ey çarh-” dûn
Va’dile bîzâr-” eyyâm u uhûr etdin beni - Âte-i dûzahla ey vâiz ko tehdîdi yeter
Nâ-ümîd-i rahmet-i Rabb-i gafûr etdin beni - Len terâni-sencî-i tenzîh idi çünkim murâd
Yâ niçin dil âb-” erm-i kûh-” Tûr etdin beni - Es’edâ te’sîr-i efgân”n m”d”r bilmem senin
Lâubâlî-gûy-” dîvân-” huzûr etdin beni
333 - Hirâsân ol Hudâdan ey eh-i bîdâd yetmez mi
Gücüm yetmese zûr-” ak”na feryâd yetmez mi - Koyan uâkd”r hep sûret-i Hîrîne maûku
Begim hîç gûe sît-i tîe-i Ferhâd yetmez mi - Yine kem kasd” yok ehl-i cünûna leker-i akl”n
Varup rûh-” Kay”sdan etsem istimdâd yetmez mi - Olur bî-ilticâ sergetegân-” vâdî-i hayret
Bu yolda rehnümâ olmaga gird-bâd yetmez mi - Meseldir hâs ü âm ü indinde çünkim kâr ber- nevbet
Sen oldun haylidendir ey felek dilâd yetmez mi - Usand”k seyf-i Kâg”d-hâne-i e’ârdan Gâlib
Bahâr ermez mi âyâ vakt-” Sa’dâbâd yetmez mi
334 - Leb-i cânân-bah”na serdâde-i imân-” Îsî
Kâkülü bütgede-i perçeminin k”ssîsi - Hatt-” pür-ûru eb-i fitne-i rûz-” maher
Ahter-i hâli belâ âleminin bercîsi - Cezbe-i ak”na dümü nice âhen-diller
Gösterir hançer-i hays”yyet-i m”knât”s” - Kalb-i dânâ olmaz akl-” maâa mesken
Arama hum-” Felâtûnda Aristâlisi - Eylesin dâm-” teselsülde kalan ehl-i h”red
Halka-i bezme bedel dâire-i tedrîsi - Târ-” pûd-” hikemi eyleme zâhirde taleb
Safha-i sineye çek cedvel-i Öklidîsi - Ma’rifet ald” an” rütbe-i istishâba
Sanma kim tâli’i alâya çeker Îdrîsi - Göremez çem-i terâzû gibi sûd ehl-i niyâz
Cem’-i nakdîne-i hüsrand”r an”n der kîsi - Bî-nazîr etmek ise sözlerin Es’ad ite
Bilmeden matlab olan tevriye vü tecnîsi
335 - Ol meh bizi terk eyledi sohbet sana kald”
Ey gam yine meydân-” mahabbet sana kald” - Etdin heves-i vasl ile cân u seri ihdâ
Kurbân”n olam gayri mürüvvet sana kald” - Hurîd-ruhân eyledi akl ü dili yagma
Ey baht-” siyeh rûz-” kasâvet sana kald” - Dil hânkah-” zühüdde çok döndü dolad”
”k eser-i âh-” nedâmet sana kald” - Erbâb-” himem mest ü harâb oldu hep Es’ad
Meyhâne-i endîede himmet sana kald”
NÂ-TAMÂM GAZEL - Dil hayli zamân kalm”d” vâlih ü hayrân
Gerdûn ile bir âfet-i devrân aras”nda - Bir gûne abes da’iyeye düdü ki nâ-gâh
E’âr”n” tertîb ede yârân aras”nda - Ammâ yine fikr eyledi kim böyle gazeller
Makbûl olamaz nâdire-sencân aras”nda - Kim her birisi sâde vü pûhte vü pür-ûr
Söylenmi idi mevsim-i rübân aras”nda - Bu beyt-i neât-âveri buldum hele Gâlib
Zihnimdeki evrâk-” perîân aras”nda - Bir vakt ola Nevres aran”r böyle gazeller
Kayd et ko bulunsun bu da dîvân aras”nda
Mersiye Berây4 Esrâr Dede - Kan aIlas”n bu dide-i dür-bar”m aIlas”n
Ans”n o benim o yâr-” vefâdâlar”m aIlas”n
Çem ü dehân u âr”z u ruhsâr”m aIlas”n
Batan baa bu cüsm-i siyeh-kâr”m aIals”n
Agyâr”m aIlas”n bana hem yâr”m aIlas”n
Gû eyleyen hikâyet-i Esrâr’”m aIlas”n
Nâdîde bir Güher telef etdim dirîg ü âh
Hak içre defn edip geri gitdim dirig ü âh - Zât-” erîfi âleme bir yâdigâr idi
Fakr u fenâ vu ak ” hüner ber-karar idi
Her eb misâl-i em’ benimle yanâr idi
Sâye gibi yan”mda enis-î nehâr idi
Hakka tamâm â”k idi yâr-” gâr idi
Birkaç zamân muammer olayd” ne vâr idi
Allâh verdi ald” yine kurb-i hazrete
Biz kald”k intizar ile rûz-i k”yâmete - Âh”r nefesde sohbeti oldu muhabbet âh
Bir yâra urdu bagr”ma âh derd-i firkat âh
Gelmezdi hiç kalb-i fakîre bu sûret âh
Ey ka etmeyeydim o â”kla sohbet âh
Yakmazd” belki cân”m” bu nar-” hasret âh
Telhetti kâm”m” o zehirnâk erbet âh
Eyvâh elden o gül-i handân”m ald” mevt
Esrâr-” ald” cümle dil ü cân”m ald” mevt - Olsun mübârek ol mehe kabr-î saadeti
Mevlâ müyesser ede makam-” efaâti
Bitmi ne çâre dâne vü gelmiti saâti
Dehrin budur hemîe muhibbâne âdeti
Tevfîk içindir etse de izhâr vuslat”
Zehri yutulmaz aIza al”nmaz harâreti
Ben gördüm bu dâr-” fenân”n fenâs”d”r
Bâki Hudâ r”zas” beka Hak bekâs”d”r - Meydân-” Mevlevîde niân âikâr edip
Pervâz ederdi evk ile anka ikâr edip
Eylerdi nây u defle semâ ah u zâr edip
Bulmutu kân-” matlab” Hak’ta kârâr edip
Alm”t” müjde kûyuna yâr”n güzâr edip
Gitti ne çâre Gâlib-i hasretle yâr edip
Olsun visâl-i Hazret-i pîrânla kâm-yâb
K”ld” karîn-i kabr-i Fasîh-i felek cenâb
LÜGAZLER
1
Lügaz-4 Zibâ - Kimdir ol merd-i ehl-i derd-i za’îf
Ki olur her kes ile yâr u har’îf - Bir kulaI” delik kalenderdir
Neylesin âh ederse muztard”r - Mescide girse âkâr olmaz
Nây-” ûd olmasa safâ bulamaz - Bir aceb fâs”k ü mürâyîdir
Zevki bu merebi hevâyîdir - Vard”I” yerde kâr” efzûndur
Ufaland”kça kadri efzûndur - Yedilir bir k”l ile bir nicesi
Olmaz âsûde gündüzü gecesi - Sikkesiz nakdir olur râyic
Kâr” hüsrândan degil hâriç - Sarar”p çehresi benizi solmu
Çekecek hâli kalmam” tolmu - Yaln”z bir yere girer bas”l”r
Düüp irfân kayd”na as”l”r - H”zr ile ülfet eylemi niçe dem
Kimyâ gibi hô tutar âlem - AyaI” yok fakat dizi vard”r
Câmesinde yaz” çizi vard”r - Beini tarh edince buldu vücûd
Zann-” Gâlibde vasf” nâ-madûd
2 - Nedir ol sûret-i pâk ü mergûb
Âkâr anda safâya-y” kulûb - Heh degil her yeri tebdîl gezer
Kimisi bilmez an” kimi sezer - Eyler envâ-” mezâhirde bürûz
Gâh mihr ü meh olur geh eb ü rûz - Csmi yâd olmaz o s”rr-” pâke
K”l nazar âyîne-i idrâke - Asl” geh cânl” vü geh câns”zd”r
Bunu fehm etmeyen izâns”zd”r - Ehl-i irfân iledir ülfeti hep
Meyl-i ahmaklara çokdur bu acep - Bilir an” ekser pîr ü dânâ
Lîk mâhiyeti mechûl ammâ - Zâta yok ragbeti evsâf iledir
Mâye-i öhreti çok lâf iledir - Hîç yalan söylemez ammâ o harîf
Dogrusu az bulunur çoIu sahîf - Okur erbâb-” suhan gûnâgûn
Gûyiyâ bir gazel-i nâ-mevzûn - Var derûnunda bilinmez eyler
Yelle yûf her biri bir kal’a deger - Gâlib endîeni seyr et bir kez
Çocuk oyuncag” eydir bu lügaz
KIT’ALAR
1
Ayn-” hidmetle teeddüble sipihr-i ser-ke
Öyle münkâd idi kim Hazret-i fahr-” beere
Düürürdü müje-i hatt” uâ’”yla müdâm
Sâyesin mihr-i cihân-tâb düürmezdi yere
2
Leyle-i Mevlidde bu rahân olan kandîller
Bah-” nûr eyler ser-â-ser encüm-i eflâke hep
Âlem-i envârdan gûyâ bu manâ âikâr
Dîdeler Rûen demekdir âsümân hâke hep
3
Yevm-i Â=ûrede Koca Mustafâ Pa=a Câmiinde âyîn-i =erîf icrâ olunur iken
Bârân4n kesretle nüzûli akmas4nda d4=ar4 hurûclar4nda söylenen rubâîdir
Buland” yevm-i âûrâda çarh”n tab-” nââd”
Zemîn ü âsümân bu hüzn ile deryâ-y” Nîl oldu
Semâvât ehlinin göz ya”d”r bârân zann etme
Hehîd-i Kerbelân”n rûh-” pâkiyçün sebîl oldu
4
Fahr-” sâdât-” kirâm u pîvâ-y” ârifîn
Mazhar-” s”rr-” halîl ü nuhbe-i ehl-i yakîn
Bülbül-i gülzâr-” âtegâh-” ak-” lâ-yezâl
Hazret-i Ahmed Rüfâî râfi-i alâm-” dîn
5
Hânkâh-” hazret-i sultân Erefzâdenin
Etsem iksîr-i gubâr”yla dü-çemim iktihâl
Ben de Es’ad Erefî altun ederdim nâm”m”
Heyh Abdülkâdir etse bir nigâh-” bâ-kemâl
6
Harîhdedir hakây”k esrâr-” Mesnevî
Oldu sözü müfessir-i Kurân-” manevî
Gel menba”nda zemzem-i irfân” eyle nû
Csmâil oldu rehber-i sâlik-i manevî
7
Îd oldu sen de hançerine âb ü tâb ver
Mâh-” nev içre gel eref-i âftâb ver
Bir îde dah” kalmayal”m nîm-i bismilin
Kurbânyân-” aka kesin kes cevâb ver
8
Cevelân eyle hemân hâme gibi bî-pervâ
Hamdülillâh ki meydân-” me’ânî boldur
Vüs’at-i tab’” olan hîç eder mi tek ü tâz
Kûçe-i m”sra-” mükilde ki ç”kmaz yoldur
9
Cürmüm ne gûne arz edem ey âh-” ma’nevî
Kim hâk-i pâyin ismet-i aka harîmdir
Ketm eylemek de terk-i edeb anma da hata
Sen vâk”f oldugun bilirim Hak alîmdir
10
Lutfundan eyle kâne ke’enlem-yekün an”
Dîvân-” himmetinde mürüvvet kadîmdir
Ey hazret-i kerâmet-i sultân-” â”kân
Bir tâze cân baI”la ki Gâlib adîmdir
11
Biraz meclisde ol rakkâs-” fettân oynas”n gülsün
Edip bezm-i neât” gül gülistân oynas”n gülsün
Uyup mevc-i nesîme zir ü bâlâ eylesin pervâz
Hevâs”n als”n ol gülberg-i handân oynas”n gülsün
12
Bâdenin te’sîrini meclisde yâr olsun da gör
Gülsitân”n revnak”n subh-” bahâr olsun da gör
Bak ne çenberlerden eylermi güzer cânbâz-” ak
Halka halka bend-i zülfü târümâr olsun da gör
13
Çerâgân Kapusu bâlâs”na muharrerdir
Sabâhül-hayr devlet bu der-i vâlâ-y” ismetdir
Cki bâli hümâ-y” mihre eh-perr-i sa’âdetdir
Nücûm-” âsümân deryûze eyler âstân”ndan
Çerâgan eyler memlû bir çerâgan-” inâyetdir
14
Te’âlellâh der-i sâhil-serây-” dil-küâd”r bu
Leb-i deryâda gûyâ gevher-i nazm-” duâd”r bu
Sufûf-” mevc-i bahr ol dergehe ruhsûdedir dâim
Harîm-i devlete mihrâb-” envâr-” safâd”r bu
15
Aç”ls”n bâb-” devlet gülen olsun
Hemîe hât”r-” vâlâ en olsun
Furûg-” lâle-zâr-” âsümân-ve
Çerâgân-” inâyet rûen olsun
16
Terk-i hidmetle bendesin takdîr
Hazret-i üstâda külfetdir
Olmaz elbet ocaI gülden dûr
Murg-” dil âayâne-ülfetdir
17
Etfâl-i heves cümlesi mekteb seyirinde
Tâ râhile-i derdden o meh geldi derûna
Âgâz” becâ bu gün ebced-i ak”n
Gördüm hat-” ruhsâr” veleh geldi derûna
18
Yed-i beyzâ-y” manâ âikâr eylese de tab’”
Ç”kan ceyb-i keremden â’ire dest-i duâd”r hep
Bana emîr-i kahr”n arz edip agyâra ebrûsun
Nigâh-” iltifât” vard”r ammâ keç-atâd”r hep
19
Sûz-” dilimi berg-i tecellâya degimem
Ben em’imi mâhtâb-” eb-ârâya degimem
Her kûede bir mihr-i felek etmede cevlân
Mey-hâneyi bu hâl ile dünyâya degimem
20
Ölürsem âm-” gamda rûy-” yâra intizâr”mdan
Yar”n hurîd-i maher nûr al”r em’-i mezâr”mdan
Dükeldir ek-i hûnîn ârzû-y” la’l-i nâb”nla
Düürdüm sâgar-” gülgûn-” çem-i itibâr”mdan
21
Gönül yine duramazd” mahabbet olmasa da
Yanard” âte-i gayretle hasret olmasa da
Seninle âm u seher sohbet-i ülfet etse idik
Arada âh efendim u firkat olmasa da
22
Îd etdi çarh-” hasret ile terk edip bizi
Hât”rda m” geçen Ramazân”n safâlar”
Cnsan” rûze rûze gibi bî-dimâg eder
Döndürdü Heyh Efendi dükenmez duâlar”
23
Kevser-i âte-nihâd”n ad” ek
Dûzah-” cennet-nümân”n ad” ak
Bir lügat gördüm cünûn isminde ben
Anda hep cevr ü cefân”n ad” ak
24
Hat gelip perçemi imâna gelir zann etme
Küfrüne âlet eder safha-i Cncîl gibi
Sidre-i sîneme tîr-i nigehi geçmedi âh
Yand” ak âteine eh-per-i Cibrîl gibi
25
Ol âir-i kâm-yâb benim kim Gâlib
Mazmûnlar”m” anlamamak aybolmaz
Yektâ-güher-i gayb-” hüviyetdir hep
Gavvâs-” h”red behre-ver-i gayb olmaz
26
Ey felek maksad”n ülfet mi adâvet mi nedir
Yohsa ol mâh ile uâka felâket mi nedir
Ermeden vuslata hicrâne eridik ammâ
Anlasam bârî bidâyet mi nihâyet mi nedir
27
Ben demem meclis-i bîgânede mey nû etme
Ey peri â”k-” mahmûr-” ferâmû etme
Garaz”n çünki hemân sûret-i istingâd”r
Bâri âyîneyi mütâk-” der-âgû etme
28
Eger desem ki havâlar aç”ld” geldi bahâr
Murâd odur ki benimle mahabbet eyledi yâr
Yâ söylesem ki çemen gonçelere zeyn oldu
Odur garaz ki tebessümle söyledi dil-dâr
29
Hem reng-i çarh-” ahdar edip dû-” kadrimi
Lutf u erîf geldi bir alî-tebârdan
Nakd-i ferahla döndü çemenzâde tab’” hâk
Gûyâ ki sebz câme giyip nev-bahârdan
30
Gurbetde em’-i rûz gülerdi gedâs”na
Mâhtâb-” berk dümese zulmet serâs”na
Vakt-i siyeh bahârda mehtâb olur ebîh
Semmûr içinde gerden-i sâf”n safâs”na
31
Bezm-i taraba u’le verip berk-i mahabbet
Pervâne-ve olmakda gönül gark-” mahabbet
Bülbüldeki hâli göremez dîde-i nergis
Her dilber-i ranâ edmez fark-” mahabbet
32
Bir noktay” etmi leb-i lâ’lin iki nîme
Remzîyle hemân bakmayal”m kavl-i hakîme
Cevr etmeyecek Gâlibe gerdûn kasem etdi
Hâk-i kadem-i hazret-i Sultân Selîm’e
33
Aç”l ey gonce-leb nûr eylesin bezmi tekellümler
Safâdan hande deryâs”nda mevc ursun tebessümler
Czâr”n gül gül etsin tâb-” sahbâ-y” neât olsun
Bu âte güfte rengîn besteler hûnîn terennümler
34
Perçemin dâm-” firîb etmi dag”tm” dûuna
Bir kucak ser-rite vermi tâlib-i âgûuna
Gamzesinden sor rumûz-” küfri bu büt-hânede
K”l peresti deyr-i hüsnün Îsî-i hâmû”na
35
Güzelsin bî-bedelsin nâz-perversin dil-ârâs”n
Degilsen bî-vefâ ammâ gâyet bî-muhâbâs”n
Ne manî’dir uzatsan destini bûs etse â”klar
Kolun bükmezlere bir pâd”âh-” âlem-ârâs”n
36
Her ne meclide ki ol dilber-i mestâne güler
Sâgar-” mey hased-i gonca-i handâna güler
Aldad”p gelmedigi gece o mâh uâk”n
Ser-te-ser çâk-” girîbânlar” dâmâna güler
37
Ol rûy-” âteîne gelince hatt-” siyâh
Yakd” derûnu u’lelenip hatt-” sebz âh
Bozmaz safâ-y” mihr-i ruhûn kâkül-i siyâh
Afv-” Hudâya nisbet ile böyledir günâh
38
Görmedinse bahr-i ak”n lü’lü’-i menûrunu
Mutribin seyr eyle mevc-i nagme-i tanbûrunu
Öyle pey-der-pey terennüm-rîz olur âgûu kim
Selsebîl etmi san”rs”n sîne-i billûrunu
39
Âftâb-” ak” mestûr olmas”n bir kimsenin
Sâ’at-” nevrûzu deycûr olmas”n bir kimsenin
Çarha feryâd-” tanîn-endâz olursa gam degil
Bâ’is-i feryâd” mehûr olmas”n bir kimsenin
40
Perçem mi aceb mük-i Buhârâ m” nedir bu
Reyhân m” yâ âûb-” Erîhâ m” nedir bu
Fermân”na dilbestedir ol turrenin âlem
Sultân Selîm ismine turâ m” nedir bu
41
Bülbülde biraz bûy-” ru’ûnet görürüz biz
Pervâneyi âgâh-” mahabbet görürüz biz
Etmi bizi endîe-i sûretde fedâ kim
Mirâta da baksak yine hayret görürüz biz
42
BERÂY-I PÎTAHTA- CENÂB-I RÂ D EFEND
Gûyâ bu pîtahta nukû-” garîb eden
Zâtül-bürûcu âlem-i vehm ü hayâldir
Her safhas” netâyic-i efkâr” cem edip
Sî-murg-” Kâf” ma’rifete perr ü bâldir
Fihristidir bedây-i fazl ü letâyifin
Tâb-” cenâb-” Râîd-i Hâtem-hisâldir
Gencûr-” dildeki tühafi etseler mezâd
Müzd-i nezâresine yetimek muhâldir
43
D GER
Bu pîtahta cilve-i nak u nigârda
Erjenge hurde-kâri Behzâd and”r”r
Ccmâl içinde kudret-i tafsili gösterip
Ervâha zevk-i âlem-i ecsâd” and”r”r
Her gonce-i ükuftesi bir tâze târz ile
BâI-” behite tâb-” nev-îcâd” and”r”r
Mir’ât-” sûret-i tühaf-i kâinâtd”r
Zihn-i Cenâb-” Râid-i nakkâd” and”r”r
RUBÂ LER
1
Ey âh-” cihân bu çarh u eyvân kimin
Îcâd kimin bu lutf u ihsân kimin
Adl eyler isen dah” ben olmam me’yûs
Csyân benimse afv ü gufrân kimin
2
Ey hazret-i hâdî-i sübül fahr-” Rusül
Âyîne-i ihsân-” ezel mazhar-” küll
Hâyân degilim gülen-i na’ta ammâ
Eyle kereminden beni gûyâ bülbül
3
S”ddîk ki çâr- yara serdâr oldur
Sultân-” rusülle rûz u eb yâr oldur
Hem pîr-i tarîk-” zümre-i ehl-i hafâ
Hem cedd-i cenâb-” Monlâ Hünkâr oldur
4
Ben Âl-i resûle cân-sipâr”m billâh
Dâmân-” mahabbetde gubâr”m billâh
Bû bekr-i Ömer Osmân u Alîdir âh”m
Hâk-i kadem-i cihâr- yâr”m billâh
5
Etdikde Hudâ cihâr- yâr” mevcûd
Her birine vermi eref-i nâ-ma’dûd
Ammâ ki cenâb-” Murtazâd”r hakkâ
Çün m”sra-” âhir-” rubâ’î maksûd
6
Ey pâd”eh men ene mevlâh Alî
Hurîd-i cemâl-i Ahmede mâh Alî
Bil râzî vü Murtazâ vü marzi kimdir
Vallâh Alîyy ü sümme billâh Alî
7
Ey mazhar u hem muhz”r-” esrâr Alî
Csnâ aerin hayline serdâr Alî
Anlar ki Hüseyn ü Mûsiy ü Ca’ferdir
Cki Hasan üç Muhammed ü çâr Alî
8
Ey kâif-i esrâr-” Hudâ Mevlânâ
Sultân-” fenâ âh-” bekâ Mevlânâ
Ak etmededir hazretine böyle hitâb
Mevlâ-y” gürûh-” evliyâ Mevlânâ
9
Çarh” çeviren himmet-i Mevlânâd”r
Hemsin talebi hidmet-i Mevlânâd”r
Vel-hâs”l eger sözüm edersen iz’ân
Mevlâ diyecek hazret-i Mevlânâd”r
10
Ol kümmel-i ervâh ki bî-pervâd”r
Her biri bir iklîme nazar-bahâd”r
El’âna bu merz-i bûm-” Rûmun kutbu
Bî- reyb ü gümân Hazret-i Mevlânâd”r
11
Ey sâlik-i râh-” Mevlevî ol âgâh
Evlâd”na uy pîrinin olma güm-râh
Fehvâ-y” latiful-veled-i s”rr-” ebih
Sultân Veled degil de kimdir billâh
12
Her kim Celâl-” Rûma vasl ede murâd
Sultân Veledden eylesin istimdâd
Zîrâ ki verâsetde efâatda tamâm
Takdîm olunur cemî’-i nâsa evlâd
13
Ey mazhar-” nûr-” ems eyle s”rr-” ehad
Hem cedd-i mülûk hem eh-i ced-ber-ced
Evlâdlar”n ba” için rahm eyle
Bu Gâlibe ey Hazret-i Sultân Veled
14
Hidmetde sana âh ile dervî-enbâz
Ckrâr-” dîn-i â”ka maksûd-” niyâz
Bu matbah-” sînede ne od var ne ocak
Bir germ nefes gönder eyâ Âte-bâz
15
Ey âlem-i ilm-i kün fe-kân Hazret-i Heyh
Tayîn-kün-i tevhîd ayân Hazret-i Heyh
Burhân-” Acem fahr-i Arab Muhyiddîn
Heyhü’llâh-” amân amân Hazret-i Heyh
16
Ey âlem-i tahkîka soran râh-” yakîn
Bulmak dileyen vahdete burhân-” mübîn
Ezberle sözüm inanma kîl ü kâle
Sadr”nda bulunsun suhan-” Sadreddin
17
Âyînemiz âyîne-i pür-ma’nâd”r
Tasvîr kün-i dâire-i a’lâd”r
Benzer bu semâ’a devr-i esmâ vü s”fât
Mevlâ degil ise ayn” Mevlânâd”r
18
Yakûb-” gam”m ak ile hâk olsam da
Cân”mdan azîzsin helâk olsam da
Dâmân”n” mânend-i Zelihâ tutdum
Ey Yûsuf-” Sîneçâk çâk çâk olsam da
19
Hârihdedir hakâik-i esrâr-” Mesnevî
Olmu sözü magz-” Kurân-” Ma’nevî
Gül menbâ’”ndan zemzem-i irfân” eyle nû
Csmâîl oldu rehber-i sullâki Mevlevî
20
Csmâil Efendi mürid-i râh-” sevîyy
Erbâb-” safâya kavli burhân-” kavî
Ol fâz”l-” yektâya yeter kim bu kemâl
Hârih deseler fehm olunur Ankaravî
21
Cndimde degil kevn ü mekân bir-mekes
Ayn”mda degil bâg-” cihân hârla hâs
Bir âlemde düdüm ki ne ümîd ü ne bîm
Allâh be feryâd-” men-i bî-kes res
22
Ey hazret-i Monlâdan olan himmet-cû
Ser-çeme-i tahkîki bulup eyle vuzû
Ger tâlib olursan inirâh-” sadra
Âdâbla gel merkad-i Hârihdir bu
23
Ne zühd ile ne ilm ile müstesnây”z
Hayrân-” ezel â”k-” bî-pervây”z
Feyz-i nefes-i Pîr ile gûyâ oluruz
Her neyse neyiz bende-i Mevlânây”z
24
Ey sâlik-i râh-” Mevlevî etme direng
Seyyâreler alm” eline ber- batt u çeng
Evzâ-” nüh-âbâ-y” sipihri seyr et
Sultân Veled Devrine eyler âheng
25
Ey pâd”âh-” murâd-bahs-” fuâd
Mevlâ-y” cemî-i evliyâ-y” emcâd
Ne küfr ü ne îmân ile oldum honûd
Feryâd sana bu nâ-talebden feryâd
26
Erbâb-” safâya eyle kalbin me’nûs
Tâ kef ola s”rr-” ittihâd-” nüfûs
Mir’ât ile mir’ât” mukâbil tutsan
Birbirine hem âkis olur hem ma’kûs
27
Her kim taleb-kâr-” dil-i merdând”r
Terk etmez ise irâdesin eytând”r
Benlik burada küfrdür îmân ise de
Teslîm ü r”zâ küfr ise de îmând”r
28
Ben zülf-i siyehden ederim yâra hitâb
Yâr ise verir hemân bana câm-” arâb
Ol gamze-i ûh mest ü dil-i dîvâne
Anlamad” gitdi ne suâl ne cevâb
29
Endîe degil âlem-i manâd”r bu
Esmâ deme kim ayn-” müsemmâd”r bu
Esrâr-” hakây”k olmu anda pinhân
Dil nâm”na bir nüsha-” kübrâd”r bu
30
Fem nâm”na bir s”rr-” hüveydâd”r bu
Ruh nâm”na bir nâr-” tecellâd”r bu
Leb nâm”na bir muciz-i Îsâd”r bu
Dil nâm”na bir maher-i gavgâd”r bu
31
Al gönlümü âyîne-i manâd”r bu
Senden bana bir sûret-i ranâd”r bu
Hatt”n gelip ey mâh utan”rs”n bir gün
Hüsnünle gurûr etme ki dünyâd”r bu
32
Cânlar üzülür rite-i bürâd”r bu
Eller kesilir remz ü temââd”r bu
M”sr-” dilimiz ak”nla memlûdur
Ey Yûsuf-” cân sanma ki rüyâd”r bu
33
Sermâye-i kevn olan tecellâd”r bu
Ak-” ezelî denen muammâd”r bu
Ahlâk-” Muhammedî-i nât”k Kur’ân
Yanî ki dil-i hazret-i Monlâd”r bu
34
Ey zabt-” makâl-i ma’rifetle magrûr
Hüsyârl”g”ndan etmedin habt-” umûr
Ak ile irâde bir yere cem olmaz
Mest ana denir ki olmaya anda u’ûr
35
Anlar ki niçe âdeti hark eylediler
Crfân ile ayn-” cemi fark eylediler
Seyr et bu tecellî ne k”yâmetdir ki
Âyîne-i dilde garb” ark eylediler
36
Hekvâ edip ol dilbere bed-hû diyemem
Ammâ kat” dil-nevâz ü dil-cû diyemem
Hercâyî demek ç”kar deyü havf”mden
Hurîd desem rûyuna kar” diyemem
37
Nâr-” gama oldu dil kebâb ey sâkî
Tek yanmayam et gark-” arâb ey sâkî
Mânend-i habâb-” bâde gelsin gitsin
Peymâneleri etme hisâb ey sâkî
38
Mestânelere etme cefâ ey sâkî
K”lma o kadar redd-i recâ ey sâkî
Heytân”n edip ayag”n” ikeste
Bir câm dah” eyle atâ ey sâkî
39
Peymân deme peymâne ikestim sâkî
Tevbem gibi yek pâre ikestim sâkî
Lutf eyle gör kendi elinden bir cam
Düdüm ayag”na ite mestim sâkî
40
Ben kan içerim arâbs”zl”klardan
Âte yudar”m kebâbs”zl”klardan
Ey kalar” ya kemâne döndü sînem
Sad âh u enîn rebâbs”zl”klardan
41
Pür yâre eder sîneyi te’sîr-i rebâb
Hô yara”r âh-” zâra takrîr-i rebâb
Tahsîn ki hâne-i kemândan ç”kmaz
Murg-” dil yârelerine tîr-i rebâb
42
Ey nây aceb s”rr-” Hûdas”n neysin
Hem nahl ü hem âte-i Hûdas”n neysin
Yâhâ “yara”r” innî enallâh” sana
Mûsâ’s”n âsâs”n ejdihâs”n neysin
43
Deryûze elin hâhi-i ihsân-” Hudâda
Ey zâhid-i huk eyleme bîhûde küâde
Yagd”rmay”cak ak ile nîsân-” siriki
Gevher bulamazs”n sadef-i dest-i duâda
44
Bir kâfire ben eyleyem sarf-” nigâh
But-hâne-i mekâne dolar u’le-i mâh
Tesbîhini eyh dâm-” tezvîr eyler
“Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh”
45
Bir rütbede ald” beni ak-” dil-dâr
Mahv oldu hayal ü nazar”mdan aIyâr
Bir yerde bu efkâr ile kendim bulamam
Âyîneye baksam görürüm sûret-i yâr
46
Âlem dedigin senin ne manâ bilsem
Bitmez mi tükenmez mi bu gavga bilsem
Bir âm u seherdir ki mükerrer dâim
Olduk ne için mahv-” temââ bilsem
47
Kan aglay”p “zhâr-” telâ eyleyemem
Çemim leb-i dâIa râz-dâ eyleyemem
Bir yâr bilir o dahî gâyet pinhân
Ben s”rr”m” bilmezlere fâ eyleyemem
48
Yokdur nazar olsa bu cihânda ne ki var
Var yokdan olup yokluga geldi tekrâr
Var var bula gör an” ki yok yok Allâh
Yoklukda bulundu yog imi var ise yâr
49
Dilbere ne kadar ki tünd-i âte-hûdur
Mey nû edecek inâyeti mercûdur
Nev-bâde-i bûse eyler elbetde zuhûr
Zirâ kadeh-i mey gül-i eftâlûdur
50
Pey-der-pey olup câm-” arâb ey sâkî
Kalmaya dehende nutka tâb ey sâkî
Dolu dolu verdikçe zebân”m tola”r
Yar”m yar”m etdim hitâb ey sâkî
51
Hurîd gibi egerçi uryân gezeriz
Zann eyleme ammâ ki uryân gezeriz
Erbâb-” nazar a’a’am”zdan göremez
Huffâlar”n gözünde pinhân gezeriz
52
Sâkî kan” ol sihr-i helâl eylediIin
Bir mâh” bulup sekiz hilâl eylediIin
Bir ne’e idi Hak bu ki i’câze yakîn
Mestâneye bah-” portakal eylediIin
53
Etdi bu itâ cemreleri dîvâne
Söndürdü külün savurdu hep meydâna
Hakkâ ki bahâra nisbeten eyledi berf
Zîr ü zeber-i zemîni Kâg”d-hâne
54
Bir nev-haber-i dürûI-edâd”r o dehen
Enmûzec-i va’d-î bî-vefâd”r o dehen
Mahsûl-i me’âl-i hall ü akd” nâ-bûd
Gûyâ ki rumûz-i kimiyâd”r o dehen
55
Nâ-bûd ise de bûd nümâd”r o dehen
Her râz-” nihâna âinâd”r o dehen
Manâ-y” bekâ fenâdâ olmu pinhân
S”rr-” dil-i merdân-” Hudâd”r o dehen
56
Çem-i hurde hafî-nümad”r o dehen
Hurde-hattla fâ-i cefâd”r o dehen
Aldanma sak”n ki asl” yokdur billâh
Bir nak-” hayâl-i sîmyâd”r o dehen
57
Çün nokta-i nûn nefy-i lâd”r o dehen
Tevhîdde hâ-y” intihâd”r o dehen
Her ehl-i ühûda kef olunmaz tahkîk
Gayretde olan s”rr-” hafâd”r o dehen
58
Hem’-i ruhûna yand”g”m ey mâh yeter
Âh eyledigim tâ-be-sehergâh yeter
Oldumsa sanem-perest-i ak”n tevbe
Ey t”fl-” cefâ-pîe bir Allâh yeter
59
Leker leker bütân-” hulyâ geçdi
Etdikleri nâz u îve gavgâ geçdi
Bu hayretimiz imdi ruh-” hayretdir
Yohsa o alay olup temââ geçdi
60
Hey niçe peresti nice âh-” cân-gâh
Etmekde o zülfe oldu ömrüm kûtâh
Zünnâr”m”z ile bizi berdâr etdi
Dâd eylemedi ol sanem Allâh Allâh
61
Bu îddir ey mâh gel ihsân eyle
Erbâb-” niyâz” nâza âyân eyle
Hâyed ki bu takrîb-i lebin bûs ederiz
Yak bu cierim âtee büryân eyle
62
Rahm-” dile etfal-” gam”n idiyçün
Bîmârlar”n hât”r-” nev-mîdiyçün
Gâlib sana bin cân ile kurbân olsun
La’l-i lebinin hayât-” câvîdiyçün
63
Ey âh-” hüsün îddir ihsân eyle
Cellâd-” nigâha nîm-fermân eyle
AIyâr-” fedâ eyle de koç ba”n için
Kurbân”n olam bendeni kurbân eyle
64
Tâ olmaya çemin hedef-i tîr-i bütân
M”krâs gibi olma cihânda dü-zebân
Âsûde olam dersen eger vel-hâs”l
Hîç bir kiinin rahnesine açma dehân
MÜFRED BEY TLER
1
Bu bâb-” evket-ârâ tâze mazmûn iki m”sra’d”r
Duâ-y” devlet-i Sultân Selîm’e hüsn-i matl’ad”r
2
Küâd olmu bu bâb-” evket-unvân
Cki lebdir duâ-gûy-” Selîm Hân
3
Aç”lm” berg-i gülden bâb-” devlet
Öpüp yüz sürmede erbâb-” devlet
4
Bâb-” evket-me’âb-” âhîd”r
Kadr ü ân”n iki güvâh”d”r
5
Aç”l”r hem-çü nev bahâr bu bâb
Bed-duâ-y” dil-i ülü’l-elbâb
6
Aç”ls”n bâb-” devlet hô gelip bâl
Küâd olsun hemîe rûz-” ikbâl
7
Matla-” hurîde ragmen bu der-i devlet mukîm
Bir muammâd”r ki feth olsa ç”kar Sultân Selîm
8
Bu bâb-” pür-safâ mir’ât-” endâm-” letâfetdir
Olursa cilvegâh” Han Selîm’in hüsn-i sûretdir
9
Der-i kasr-” hümâyûndur yâhûd bâl-” hümâd”r bu
Zemîn bûs-” eh-i devrâna bir dest-i duâd”r bu
10
Bu bâb-” nev-küâyilerle rek-i nev-bahâr olmu
Kudûm-” Han Selîme dîde rûz-” intizâr olmu
11
Sürüp yüz hâk-i pây-i Han Selîm-i dâd-fermâya
Bu bâb”n âsitân-” zîri mahsûd oldu bâlâya
12
Bu kapu Vâlide Sultâna duâ icrâya
Cki eldir ki aç”lm” mele’-i alâya
13
Der-i ismet-meâb-” Vâlide Sultân ayân üzre
Aç”p iki kanad pervâz urur âh-” cihân üzre
14
Der-i hâver eser-i Vâlide Sultând”r bu
Tal’at-” mihr-i cihan-tâba girîbând”r bu
15
Cki hilâl bir yere gelmi kemer gibi
Rûy-” zemîne nûru yay”lm” kamer gibi
16
Cenâb-” Vâlide Sultâna nisbetle bu dervâze
Gelir pervâne-ve em’-i cemâl-i âha pervâza
17
Ayn-” mir’ât-” safâ âlem-i mahviyyetdir
Sûret-i ehl-i fenâ mahrem-i mahviyyetdir
18
Tâb-âver-i dil pertev-i ak-” ezelîdir
Makbûl olamaz cevher-i zühdün amelidir
19
Nazar-gedâl”k edip sâkiyâ habâb sana
Görünmecik yapar ol hânmân-” harâb sana
20
Bir Hemse bendeyiz ki harîm-i cenâb”n”n
Müjgân-” âfitâb-” felek hüsn-rubâs”d”r
21
Bî-nevâlar aceb mi gelse sana
Zerreler âftâba râci’dir
22
Yine bir nûr-” zemîn tarh olmu âyîn-i mahabbetden
Ki var hüsnü tahallüs makta’”ndan kat-” ülfetden
23
Oynard” sahn-” baI-” hayâlimde ol perî
Mânend-i t”fl naIme dah” ney-süvâr iken
24
ÜftâdeliIe yar”d”k ammâ
Sâyem öte ben bu yana düdüm
25
Hâhid-i hayretedir imdi bizim hayretimiz
Pî-i nezzâreden alay-” temââ geçdi
26
Müje gibi saf saf sipeh-i nezzâre-rûzân
Gözümüzden ol meh-i nev yine zâil oldu gitdi
27
Kût-” rûhudur arak meyzede-i dil-cûnun
Çünki âte yan”g” merhem-i kâfûr ister
28
Bu kapu devlet-i ikbâl ile oldukça küâd
Hazret-i Vâlide-i Han Selîm olsun âd
29
Hayretdeyim ey sâkî keyfiyet-i sahbâya
Cism-i müteberruh m” rûh-” mütecessid mi
30
”k odur ki Gâlib ehrinde ola rüsvây
Sahrâ vü dete gitme Mecnûn yabâna söyler
31
Hatt-” sâgar-” cevher-i emîrdir sensiz bana
Mevc-i sahbâ âteîn zencîrdir sensiz bana
32
Dil nû-” mey-i nâbdan olmaz mütelezziz
Âtedir o çün âbdan olmaz mütelezziz
33
Dür-i dendân” için bî-rayb
Aç”lur tab’”ma hazîne-i gayb-“
34
Çeken piyâleyi pâ-der-rikâb olup gidiyor
Gelen bu meclise mest ü harâb olup gidiyor
35
Ebruvân”mda yazar ol seyyid-i âlî-tebâr
Lâ fetâ illâ Alî lâ Seyfe illâ Zülfikâr
36
Dîde-i bîmâr” ol ûhûn ifâkat görmesin
Haste-i ak” dah” bir gayr” illet görmesin
37
Kapanm” âm-” hatdan subh-” gagab
M”s”rl” harc” olmu ol eker leb
38
Vücûd-” pâkîn Allâha emânet eyledim an”n
Gönül eglencesi cân pâresi bir-dil-nevâz”m var
39
Lafz” yâ âh yâhûd nâle yâhûd efgând”r
Suhan-i akda hîç olmaz edâ-y” diger
40
Gelir hatt erbet-i la’l-i eker-rîzîn tamâm”nda
Buhûr u ûd bezm-i îi Miskiyyül hitâm eyler
41
Malûmudur an”n dah” Gâlib bu müdde’â
Görsem de görmesem de mahabbet yerindedir
42
Cbâdet merd-i sâfî-tiynete sûz-” derûn besdir
Egilmek nâ-becâd”r câyi mihrâb olsa da em’in
43
Cntizâr-” peyâm-” hatt”nla
Kara su indi çem-i pür-hûna
44
Gam-” sayd-” hümâ-y” nazma yâ Rab dümesin kimse
Siyeh ebr-i belâd”r sâye-i bal-” humâyûnu
45
Sanma devr etdirdi sâkî bâde-i nâzikterin
Levni döndü câm-” gülgûnun görünce leblerin
46
Bûs-” la’linde oldu hayf be-kâm
Duhter-i rez gibi nemek be-haram
47
Bir rütbe ki rûz-” mey-peresti
Yoklar ba”n” eliyle desti
48
Güne cemâline zâhidden istesem tebîh
Tamâm-” bedre iâret edince mâh desem
49
Ey ûd kokla perçemini benden ol ehin
Nakl eyle dûd-” âte-i hicrân”n” mû-be-mû
50
Ey mûy-” çîn yüzlerin öp benden ol mehin
Ögret cefâ-y” rencî-i hicrân” mû-be-mû
51
Ey seng-i vesme hançer-i ebrûya k”l selâm
Tertîble fesâne-i hicrân” mû-be-mû
52
Degildir hüsn-i câlem-gîre hâcet ak-” dîgerdir
Döner pervâne etrâf”nda mehtâb olsa da em’in
53
Hem’i ârâyide âgû-” fânûs etmeyen
Rûzgar eksikligidir rûzgâr eksikligi
54
Kadr-i dürr ü gevher-i âlem bilir
Âdemi ammâ yine âdem bilir
55
Nam-” sevdâs” ile dîdesi pür-hûn olan”n
Ser-nüviti hat-” hâtem gibi ma’kûs gerek
56
Meslek-i er’-i mahabbetde budur fetvây-“s ak
Münkirân-” cezbe-i dîdâr-” kâfirdir bütün
57
O ûha dil verip âzâr”n ald”k cân verip cevrin
Lebinde imdilik bir bûse kald” kan bahâs”ndan
58
Kâsid et bâzâr-” âlemde metâ’-” râ’icim
Yanî senden gayri hiç kimse harîdâr olmas”n
59
Âyet-i Yâsin ye’s okur gelip hatt-” ruhun
Bir gün ümmîdi kesersen dîde-i bîmârdan
60
Düdü etfâl-i çemen ba”na ferd-i devlet
Allâh Allâh neler görse gerek çem-i hümâ
61
Hîç hutûr etmez idi tab’a bu manâ-y” ferah
Hayli güldürdü beni evk ile ra’nâ-y” ferah
62
Çün câmi-i gülen ki cemââtleri endir
Geçsin ileri saffa bu mümtâz-” çemendir
63
Gonce-i tâb’”n” sabr eyle açar ehl-i ühûd
Hâk-i Eyyûb gerek lâleye bir s”rr-” vedûd
64
Olur küâde lâle gibi haksâr olan
Dümek ayaIa mûcib-i izzet degil midir
65
Cilvegâh oldu mihre subh-” celî
Kûh-” billûra ç”kd” sanki Alî
66
Ad” deycûr olup cihânda kim
Giydi hurîd-i ferve-i kâkum
67
Gele bir devr ki bu Gâlibi yâd eyleyeler
Fursat-” sohbet-i ahbâb ganîmet bilsin
68
Küâde ola hemîe bu dârgeh âbâd
Nesîm-i huld-” Hudâd”r gelen mübârek bâd
69
Bu bâb-” nev-kudûmün arzu eyler Selîm Hân”n
Cki dest-i recâ peyvestedir Beyhân Sultân”n
70
Alm” â”k cemâli hatt-” siyâh
Geç geçenden güzetelenmi o mâh
71
Hayretdeydim ey sâkî keyfiyet-i sahbâya
Cism-i müteberruh m” rûh-” mütecessid mi
MUZÂR ÂT- MISRA
1
Fikr etse hâl-i âlem-i âdem garîb-ser
2
Bulur nev ü nemây” bîd-i Mecnûn hâk-i Leylâdan
3
Zevk an”nd”r ki periânl”g” cemiyyetdir
